سالمندی مرحله ای است که ناگزیر همه ما با آن روبرو می شویم . با افزایش سالهای عمر بویژه پس از سن ۶۰ سالگی اغلب اعمال فیزیولوژیکی و مکانیکی بدن کاهش پیدا نموده و کارایی قلب و شش بتدریج سیر نزولی را طی می نماید . تحقیقات تازه پزشکی نشان داده است که پیری زودرس با بی حرکتی تسریع می شود . خمودگی بدن ناشی از عدم تحرک مهمترین عامل در ایجاد پیری زودرس است . لذا یکی از مهمترین روشهای آهسته نمودن آهنگ سالخوردگی ورزش می باشد که هدف از ان ایجاد سازگاری در افراد مسن ،افزایش دوران تحرک و فعال بودن خصوصاً در زنان سالمند و نیز افزایش سالهای مؤثر و مولد عمر می باشد . بهتر است قبل از شروع یک برنامه ورزشی در سنین بالای ۵۹ سال از سالم بودن قلب و عروق و ششها اطمینان حاصل کنید . بعبارت دیگر ورزش داروئی است که بسیاری از انسانها را زنده نگه می دارد ولی قبل از انجام این ورزشها خصوصاً در بیماریهای قلبی عروقی باید جهت ارزیابی کامل از وضعیت سلامتی به پزشک مراجعه نمود .از انواع ورزشهای مناسب و رایج زمان سالمندی پیاده روی و قدم زدن می باشد ( در صورتیکه بعلت بیماری قلبی منعی نداشته باشد ) که باید بطور منظم و مرتب و مدت زمان کافی انجام گیرد ( ترجیحاً ۳۰ دقیقه صبح و ۳۰ دقیقه شب ۲ الی ۳ ساعت بعد از غذا خوردن و در افراد خیلی چاق و یا کسانی که سالها بی حرکت بوده اند شروع فعالیتها باید بسیار آهسته باشد ) این ورزش فعالیت عضلانی را بهبود بخشیده و به اجابت مزاج منظم کمک می کند .
در ادامه یکسری حرکات و نرمشهای برنامه ریزی شده جهت سالمندان ارائه می گردد .
ورزشهای ایستاده موزون :
از آنجائیکه شما ممکن است مشکلاتی در حفظ تعادل خود داشته باشید ، مهم است که هنگام انجام حرکات موزون ایستاده همیشه حمایتگر و اتکا داشته باشید . بطوریکه یا از صندلی بعنوان حمایت کننده کمک بگیرید یا نزدیک دیوار بایستید و یک دست خود را روی دیوار بگذارید و یا دستان خود را دور چیزی حلقه کنید
ادامه مطلب ...سالمندان قبل از ورزش باید چه کار کنند؟ انجام چه ورزشهایی برای آنها مناسبتر است؟ یک برنامه تمرینی سالم برای سالمندان از چه اجزایی تشکیل شده است؟
پرسشهایی از این دست، مسائلی هستند که برای ورزش در سالمندی باید به آنها توجه کرد. اصول ۲۷بیست و هفت گانه زیر میتواند در همین زمینه کمک کننده باشد:
۱) قبل از هر ورزش به مدت ۵ دقیقه بدن خود را گرم کنید. آهسته راه رفتن و نرمشهای سبک برای گرم و آماده شدن بدن برای انجام ورزش روزانه خوب است و پس از تمام شدن ورزش نیز باید ۵ دقیقه نرمش سبک کنید،یا آهسته قدم بزنید.
۲) اگر در هوای گرم ورزش میکنید، مدت زمان نرمش یا آهسته راه رفتن را پس از تمام شدن ورزش روزانه اندکی بیشتر کنید.
۳) اگر هنگام ورزش یا پس از آن دچار هر یک از علائم زیر شدید، باید با پزشک خود فوری در میان بگذارید: درد قفسه سینه، احساس فشار در قفسه سینه، احساس تنگی نفس، سر گیجه، تاری دید، احساس نداشتن تعادل، تهوع و استفراغ.
۴) شما میتوانید ورزشهایی که بسیار ساده و راحت هستند در خانه انجام دهید. هر کدام از این ورزشها را میتوانید هشت تا ۱۰ مرتبه تکرار کنید و پس از اندکی استراحت برای دور دوم آماده شوید.
به برخی از همین ورزشها در لابهلای نکتههای زیر اشاره میشود.
۵) حرکات ورزشی را آهسته و بهگونهای انجام دهید که بتوانید کنترل تمامی حرکات را در دست داشته باشید.
۶) زمان ورزش، نفس را در سینه حبس نکنید و اگر احساس درد در هر قسمت بدن کردید، ورزش را ادامه ندهید.
۷) پس از انجام هر ورزش، عضلاتی را که برای انجام این ورزش به کار بردهاید، آرامآرام باز و بسته کنید.
۸) سه جزء اصلی برنامه تمرینی سالمندان شامل این موارد است: تمرینات هوازی، تمرینات انعطافپذیری و تمرینات قدرتی.
۹) همانطور که پیش از تمرینات ورزشی، بدنتان را گرم میکنید، در پایان تمرین هم باید با حرکات آرام، بدن را به تدریج سرد کنید.
۱۰) بهترین تمرین برای گرم کردن در سالمندان، تمرینات ملایم کششی یا راه رفتن آهسته در ابتداست که پس از آن باید آرامآرام بر شدت راه رفتن بیفزایند.
۱۱) بهترین تمرین هوازی برای سالمندان پیادهروی است. در عین حال برای کسانی که به ناراحتیهای مفصلی مبتلا هستند، شنا کردن و چنانچه فنون شنا را نمیدانند، راه رفتن و انجام حرکات نرمشی در آب را توصیه میکنیم.
۱۲) افرادی که دارای آمادگی جسمانی مطلوب هستند، از فعالیتهای دیگری مانند دوچرخه سواری، کوهپیمایی و ورزشهای دیگری که با شدت متوسط و به مدت نسبتاً طولانی انجام میشود، میتوانند استفاده کنند.
۱۳) انعطاف پذیری، توانایی حرکت اندامها و بخشهای متحرک بدن در دامنه حرکتی مفصل است. با افزایش سن، اهمیت انعطافپذیری بیشتر میشود. از دست دادن انعطافپذیری، بیشتر کارکردهای مورد نیاز زندگی روزمره را مختل میکند.
حرکاتی مانند خم شدن، بالا بردن وجلو بردن دستها، راه رفتن و از پله بالا رفتن، دشوار میشود. حرکات کششی، بهترین نوع تمرینات انعطافپذیری است.
۱۴) حرکات کششی را باید همیشه به آرامی انجام دهیم. کشش باید فقط تا جایی باشد که در عضلات مربوط احساس کشش کنیم و هیچگاه تا آستانه درد در مفصل و اطراف آن پیش نرویم.
۱۵) تمرینات قدرتی به دو صورت انجام میشود: با وزنه، بیوزنه.
۱۶) تمرینات قدرتی با وزنه، درابتدا با وزنههای سبک و به دفعات انجام میشود و زمانی که حرکت آسان شود، وقت آن رسیده که بر سنگینی وزنه افزوده شود و بهتر است ابتدا تعداد تکرارها و بعد از آن میزان وزنه افزایش یابد.
۱۷) تمرینات قدرتی بدون وزنه، متداولتر است که حرکت شنا رفتن روی زمین وحرکت شکم (بلند کردن کتفها از زمین در حالت خوابیده با زانوی خم) از رایجترین ورزشها در همین زمینه است.
۱۸) بهتر است سالمندان برای شنا رفتن روی زمین زانوهای خود را هم بر زمین بگذارند تا حرکت برایشان آسان شود و به مهرههای کمرشان فشار وارد نشود.
۱۹) بین ورزشهای کشیدنی و ورزشهای هلدادنی تعادل برقرار کنید.
۲۰) حرکت را در محدوده حرکتی کامل، موجود و بدون درد انجام دهید.
۲۱) هردو نوع ورزشهای برداشتن اشیا و گذاشتن اشیا را در برنامه خود بگنجانید.
۲۲) ورزشهایی با شدت متوسط را در نوبتهایی که در آنها حداقل ۸ تا ۱۳ تکرار وجود دارد، انجام دهید.
۲۳) حداقل یک نوبت از ورزشهایی را که در آنها هشت تا ۱۳ تکرار وجود دارد، انجام دهید.
۲۴) سرعت حرکات باید از آهسته تا متوسط باشد (حرکت سریع، ممنوع!) و حرکات را به صورت ریتمیک، کنترل شده و غیرانفجاری انجام دهید.
۲۵) ورزش نباید تداخلی در امر تنفس طبیعی ایجاد کند (به عنوان یک قاعده کلی سالمند باید قادر باشد در حین انجام ورزش، سوت بزند یا به راحتی صحبت کند).
۲۶) بین نوبتها استراحتهای ۳۰ تا ۶۰ ثانیهای بگنجانید.
شدت ورزش را به تدریج افزایش دهید (هر جلسه حداکثر ۵ درصد از جلسه قبلی شدیدتر باشد). در اینصورت قدرت و استقامت شما افزایش خواهد یافت.
۲۷) در صورتی که بیش از یک تا دو هفته وقفه در برنامه ورزشیتان به وجود آمد، شدت و حجم ورزش را کم کنید.
سالمندی مرحله ای است که ناگزیر همه ما با آن روبرو می شویم . با افزایش سالهای عمر بویژه پس از سن ۶۰ سالگی اغلب اعمال فیزیولوژیکی و مکانیکی بدن کاهش پیدا نموده و کارایی قلب و شش بتدریج سیر نزولی را طی می نماید . تحقیقات تازه پزشکی نشان داده است که پیری زودرس با بی حرکتی تسریع می شود . خمودگی بدن ناشی از عدم تحرک مهمترین عامل در ایجاد پیری زودرس است . لذا یکی از مهمترین روشهای آهسته نمودن آهنگ سالخوردگی ورزش می باشد که هدف از ان ایجاد سازگاری در افراد مسن ،افزایش دوران تحرک و فعال بودن خصوصاً در زنان سالمند و نیز افزایش سالهای مؤثر و مولد عمر می باشد .
بهتر است قبل از شروع یک برنامه ورزشی در سنین بالای ۵۹ سال از سالم بودن قلب و عروق و ششها اطمینان حاصل کنید . بعبارت دیگر ورزش داروئی است که بسیاری از انسانها را زنده نگه می دارد ولی قبل از انجام این ورزشها خصوصاً در بیماریهای قلبی عروقی باید جهت ارزیابی کامل از وضعیت سلامتی به پزشک مراجعه نمود .
از انواع ورزشهای مناسب و رایج زمان سالمندی پیاده روی و قدم زدن می باشد ( در صورتیکه بعلت بیماری قلبی منعی نداشته باشد ) که باید بطور منظم و مرتب و مدت زمان کافی انجام گیرد ( ترجیحاً ۳۰ دقیقه صبح و ۳۰ دقیقه شب ۲ الی ۳ ساعت بعد از غذا خوردن و در افراد خیلی چاق و یا کسانی که سالها بی حرکت بوده اند شروع فعالیتها باید بسیار آهسته باشد ) این ورزش فعالیت عضلانی را بهبود بخشیده و به اجابت مزاج منظم کمک می کند .
در ادامه یکسری حرکات و نرمشهای برنامه ریزی شده جهت سالمندان ارائه می گردد .
* ورزشهای ایستاده موزون
از آنجائیکه شما ممکن است مشکلاتی در حفظ تعادل خود داشته باشید ، مهم است که هنگام انجام حرکات موزون ایستاده همیشه حمایتگر و اتکا داشته باشید . بطوریکه یا از صندلی بعنوان حمایت کننده کمک بگیرید یا نزدیک دیوار بایستید و یک دست خود را روی دیوار بگذارید و یا دستان خود را دور چیزی حلقه کنید
ادامه مطلب ...
این متخصصان روی سلامت 100 بیمار قلبی مطالعه کردند که نیمی از آنها در کلاس تمرینات تای چی و نیمی دیگر در کلاس مراقبتهای قلبی ثبت نام کرده بودند.
به گزارش روزنامه ساندی تایمز، گروه اول فقط یک ساعت در هفته تمرینات تای چی را انجام میدادند. در پایان مطالعات معلوم شد گروهی که تمرینات تای چی را انجام داده بودند از نظر احساسی در وضعیت بهتری قرار داشتند.
بنابراین گزارش، تای چی در واقع نوعی هنر رزمی چینی است که برای بهبود سلامتی، افزایش طول عمر و آرامش روحی انجام میشود.
به گفته کارشناسان، این ورزش در رده ورزشهای رزمی ملایم قرار دارد و باعث میشود تا عضلات بدن با انجام تمرینات نرم و ساده، انعطافپذیر و قوی شوند. درست برعکس ورزشهای رزمی سخت که با فشار و شدت تمرین عضلات را تقویت میکنند.
از فواید عمده تای چی میتوان به تقویت عضلات بدن، انعطاف پذیری و نرم شدن ماهیچهها و زردپیها، تمرکز و آرامش فکری، تقویت روحی و عصبی اشاره کرد.
مطالعات نشان میدهد که تای چی برای درمان بیماریهای شدید، مزمن و حتی مشکلات ژنتیکی مفید و موثر است. برای مثال با تمرین تای چی میتوان امراض قلبی را درمان و یا از بروز آنها جلوگیری کرد. همچنین این ورزش میتواند استرس را که عامل بسیاری از بیماریها است، از بین ببرد.
تمرینات تنفسی این ورزش همچنین میتواند به سالم ماندن ریه و بهبود جریان گردش خون در بدن نیز کمک کند. آهستگی در تمرینات تای چی نیز باعث میشود تا تمرکز فکری فرد افزایش پیدا کند و این توانایی به کنترل دستگاه عصبی فرد در شرایط بحرانی و فشارهای عصبی بسیار کمک میکند.
مشروح این ارزیابی در مجله انجمن پزشکی آمریکا تحت عنوان آرشیو طب داخلی به چاپ رسیده است.
ورزش در درمان دیابت بسیار مؤثر است زیرا نه تنها باعث پایین آوردن قند خون و کاهش مقاومت بدن به انسولین میشود؛بلکه خطربیماریهای قلبی و عروقی و نیاز به دارو در دیابت نوع دو(دیابت غیر وابسته به انسولین)را کاهش میدهد.در دیابت نوع دو،ورزش تا حدود زیادی باعث افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولین و کاهش مقاومت به انسولین می شودو از آنجایی که این حساسیت ایجادشده به انسولین 48 ساعت بعد از ورزش ازبین میرود تکرار ورزش در دوره های منظم برای کاهش مقاومت به انسولین در دیابت نوع 2 لازم است.ورزش همچنین از اثر هورمونهای ضد انسولین می کاهد و باعث بهبود کنترل کلوگز بدن می شود .
دیابت نوع اول که در جریان آن یا انسولین تولید نمی شود یا به مقدار اندک تولید میشود.
دیابت نوع دوم که در جریان ان انسولین تولید می گردد ولی بدن نمی تواند از آن استفاده کند .
دیابت حاملگی
اختلال در تحمل گلوکز
تمرینات هوازی نیاز به انسولین را کاهش می دهد
تحقیقات انجام شده بر روی بیماران دیابتی نشان میدهد که ورزش نقش مهمی در بهبود سلامت افراد دیابتی دارد ورزش؛کلوگز و کلیگوژن را در داخل ماهیچه های بدن می سوزاند و در حین و بعد از ورزش قند خون وارد ماهیچه ها می شود و سطح کلوگز و کلیگوژن را به حد طبیعی می رساند. همچنین وجود برنامه های منظم ورزش در بیماران دیابتی عکس العمل شدید انسولین را از بین میبردچون به عضلات و کبد عادت داده میشود که کلیگوژن بیشتری ذخیره کنند. دیابت نوع دو،ورزش تا حدود زیادی باعث افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولین و کاهش مقاومت به انسولین می شودو از آنجایی که این حساسیت ایجادشده به انسولین 48 ساعت بعد از ورزش ازبین میرود تکرار ورزش در دوره های منظم برای کاهش مقاومت به انسولین در دیابت نوع 2 لازم است و همچنین در ورزشهای درازمدت مشاهده می شود که حساسیت سلولها به انسولین افزایش می یابد که این امر در بهبود وضعیت بیماران دیابت به خصوص بیماران دیابت غیر وابسته به انسولین با اهمیت است.یک برنامه صحیح کنترل بیماری قند در بیماران دیابتی غیر وابسته به انسولین به کاهش وزن این بیماران کمک می کند.کاهش وزن بر اثر ورزش باعث کاهش بافت چربی می شود بنابر این مقاومت به انسولین در سلولها کاهش و به این ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین اورنده قند خون کم می شود پزشکان اعتقاد دارند ورزش بیماران دیابتی باید به صورت هوازی باشد .تمرینات هوازی به تمریناتی گفته میشود که با مصرف اکسیژن توأم باشد.بهترین تمرین هوازی دویدن در مسافتهای طولانی و با آهنگ آرام است و این تمرینات شامل اسکی؛صحرانوردی؛شنا؛دویدن آرام؛دوچرخه سواری؛پیاده روی است.امروزه محققان دریافته اند که استراحت بیماران دیابتی کار نادرستی است.مطالعات نشان داده که استراحت بر روی تخت حد اقل به مدت 7 روز باعث اختلال در متابولیسم قند خون می شود
ورزش و دیابت نوع اول
بررسی ها روی اثر ورزش در افراد بالغ مبتلا به دیابت نوع 1 نتایج مثبتی داشت،بررسی کاستیل و همکارانش در یک گروه 12 نفری مبتلا به دیابت نوع 1 و مقایسه آنان با گروه شاهد و سالم پس از 10 هفته دوی استقامت نشان داد که غلظت قند خون ناشتا کاهش یافته بود.افراد مبتلا به دیابت نوع 1 پس از تمرینات بدنی حساسیت بیشتری نسبت به انسولین تزریق شده نشان دادند در مطالعه با کوبسن و همکارانش یک کاهش 12 درصدی در مقدار انسولین تجویری بیماران مورد مطالعه را ثابت کردبه نظر می رسد افزایش حساسیت انسولین به تعداد جلسات ورزشی و شدت ورزش وابسته باشد.ورزشهای شدید و سخت نهایتا برای 24 ساعت نیاز به انسولین را کاهش می دهندولی تمرینات مستمر و مداوم با شدت متوسط برای چند روز اثرات خود را در این زمینه به صورت پایدار نشان می دهند .برداشت ،انتقال و متابولیسم گلوکز بعد از ورزش افزایش می یابد و گاهی تا 48 ساعت پس از اخرین جلسه تمرین ادامه می یابد.
توصیه های عمومی فعالیت ورزشی ویژه دیابت نوع اول
ورزش در دیابت نوع 2
ارزش منحصر به فرد تمرینات ورزشی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2:
توانمند شدن عظلات اسکلتی در برداشت گلوکز ،بدون آنکه نیاز به انسولین داشته باشند.این پاسخ برای عظلاتی که فعالیت ورزشی دارند جنبه اختصاصی دارد و به عظلات دیگر سرایت نمی کند.اگر تمرینات ورزشی از نظر مدت و شدت کافی باشند این ویژگی می تواند برای یک دوره زمان طولانی حفظ شود
اثرات و فوائد درمانی ورزش در افراد مبتلا به دیابت نوع 2
*کاهش سطح گلوکز و انسولین خون
* بهبود پاسخ ترشح انسولین به محرکهای خوراکی گلوکز
* بهبود حساسیت محیطی و کبدی نسبت به انسولین
*افزایش سطح سلامت بدن
* بهبود وضع چربی خون و کاهش فشار خون
*بهبود وضعیت روانی
توصیه های عمومی فعالیت ورزشی ویژه دیابت نوع اول
نوع | هوازی:پیاده روی،دوی نرم،دوچرخه سواری،اسکی، قدرتی:برنامه های تمرینی دوره ای با استفاده از وزنه های سبک با 10 تا 15 تکرار |
شدت | 60 تا90 درصدحداکثر تواتر قلبی یا 50 تا 85درصد حداکثر اکسیژن مصرفی |
مدت | 20 تا 60 دقیقه علاوه بر 5 تا 10 دقیقه برای گرم کردن و سرد کردن |
دفعات | روزانه برای اطمینان از کنترل مطلوب گلوکز خون |
ایدز یا عفونت ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) عفونت مزمنی است که باعث اختلالات متعدد ایمونولوژیکی از جمله افت تدریجی تعداد وعملکرد سلولهای TCD4 شده و در نتیجه به بروز نقص در عملکرد ایمنی و نارسایی آن منتهی می شود . ویروس HIV از طریق گیرنده های سطحی CD4 به داخل سلولهای T دسترسی پیدا کرده و پس از وارد کردن DNA ویروسی باعث مرگ سلول می شود . چون سلولهای T CD4 مهمترین جمعیت سلولی تنظیم کننده در انواع پاسخ های ایمنی سلولی واکتسابی می باشند تخلیه این سلول ها عواقب حادی در عملکرد ایمنی بر جای می گذارد .در واقع افراد آلوده به HIV نسبت به انواع عفونت های فرصت طلب واختلالات خود ایمنی مستعد هستند . در حال حاضر عفونت HIV حالت مزمنی است که ممکن است تا مدتها نیز غیر قابل تشخیص بوده و پس از 15-10 سال عفونت بدون علامت به صورت سندرم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز ظاهر می شود. سندروم ایدز خطرات زیادی برای سلامتی میلیونها نفردر پی داشته است. علی رغم تحقیقات علمی زیادی که در دهه های گذشته انجام شده هنوز هیچ درمان و واکسن خاصی برای پیشگیری از آن کشف نشده و منجر به مرگ و میر انسانهای زیادی گردیده است.
ورزش و HIV :
فعالیت بدنی منظم تاثیرات سودمند بسیاری بر سلامت جسمانی و روانی انسانها اعمال می کند. اگرچه تمرینات بدنی منظم تغییرات مفیدی در بیماران مبتلا به ایدز ایجاد کرده ولی نحوه عمل آن مشخص نیست؛ چون تاثیرات فعالیت بدنی منظم و علائم بیماری ایدز با یکدیگر ترکیب می شوند. ارتباط بین فعالیت بدنی و عوامل بیماری زا نشان می دهد که با افزایش آمادگی جسمانی، منجر به کاهش عوامل بیماری زا می شود در نهایت این طور استنباط می شود که برنامه تمرینی منظم علاوه بر تغییرات سودمند در تعداد سلولهای CD4+ و ظرفیت های عملکردی، تاثیرات مرگ و میر و بیماری زا را در افراد مبتلا به ایدز به تاخیر می اندازد. متاسفانه ظرفیت هوازی افراد مبتلا به بیماری ایدز به دلایل، اختلال در عملکرد ریه ها، کم خونی، ضعف آمادگی جسمانی، اختلال در عملکرد قلب و عروق و محدودیت در تحویل اکسیژن به عضلات محیطی کاهش می یابد.نتایج بعضی از تحقیقات حاکی از آن است که آمادگی هوازی موجب افزایش تعداد سلولهایCD4+ سیستم ایمنی می شود،اما بعضی از تحقیقات نشان می دهند که حتی ترکیبی از تمرینات مقاومتی و آمادگی هوازی نیز تاثیری بر تعداد سلولهای CD4+ و فشار ویروسی ندارد. تغییرات مشاهده شده در تعداد سلولهای CD4+ سیستم ایمنی، تحت تاثیر وضعیت اقتصادی - اجتماعی افراد مبتلا نیز قرار می گیرد به طوری که افرادی که فشار اقتصادی- اجتماعی بیشتری در زندگی دارند تغییرات بیشتری در سلولهای CD4+ آنها رخ می دهد علاوه بر این، شدت فعالیت بدنی نیز در میزان تغییرات در سلولهای CD4+ تاثیر می گذارد. فعالیت بدنی باید از آستانه شدت خاصی برخوردار باشد که بر روی عوامل سیستم ایمنی تاثیر گذارد.
نتیجه : در نهایت این طور استنباط می شود که برنامه تمرینی منظم علاوه بر تغییرات سودمند در تعداد سلولهای CD4+ و ظرفیت های عملکردی، تاثیرات مرگ و میر و بیماری زا را در افراد مبتلا به ایدز به تاخیر می اندازد.
شواهد به دست آمده از افراد HIV مثبت نشان می دهد که ورزش منظم و متوسط احتمالأ باعث افزایش طول عمر و کیفیت زندگی بعد از آلودگی شده و تمرینات ورزشی ممکن است عملکرد ایمنی را در بیماران آلوده تقویت کند. در افراد آلوده به HIV به کرات کاهش وزن بخصوص در عضلات نگهدارنده ناشی از تحلیل عضلانی دیده می شود تصور می شود حفظ عضلات نگهدارنده مثل انجام تمرینات مقاومتی (با وزنه ) ممکن است در محدود کردن برخی از عواقب ناتوان کننده ناشی از بیماری موثر بوده واحتمالأ پیشرفت بیماری را کند می کند. در واقع افراد آلوده به HIV نسبت به انواع عفونت های فرصت طلب واختلالات خود ایمنی مستعد هستند . در حال حاضر عفونت HIV حالت مزمنی است که ممکن است تا مدتها نیز غیر قابل تشخیص بوده و پس از 15-10 سال عفونت بدون علامت به صورت سندرم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز ظاهر می شود. در تحقیقی که ریگسبای و همکاران (1992)انجام دادند نتیجه گرفتند که پاسخ تطابقی ساخت پروتئین عضلات اسکلتی و عوامل عصبی-عضلانی در بیماران آلوده حفظ می شود وانجام تمرینات مقاومتی پیشرونده در مراحل اولیه ممکن است به مهار آتروفی عضلانی وافت قدرت عضلانی و قابلیت عملکردی در مراحل بعدی عفونت HIV کمک کند. در مطالعه دیگری روی گروه کوچکی از افراد آلوده که به میزان متوسط یا شدید دچار نارسایی ایمنی شده بودند افرادی که وارد برنامه تمرین شده وتا 24 هفته را کامل کرده بودند بهبودی قابل توجهی در VO2max و تهویه دقیقه ای و ضربان اکسیژن نشان دادند.همچنین یافته نشان می دهد که این افراد بعد از هر دو نوع تمرین استقامتی و قدرتی افزایش قابل توجهی در میزان توان هوازی و قدرت عضلانی و وزن بدون چربی آنها دیده می شود.
بیماریها و ورزش (1)
در این مقاله ابتدا به طور مختصر می پردازیم به تعریفی از بیماری و علائم و نشانه های آن و سپس تاثیر ورزش بر روی هر یک از آنها بررسی می شود و همچنین مدت زمان تمرین بیماران و ورزش های مناسب برای آن بیماری مطرح می شود..........
* بیماری دیابت
بیماری دیابت به دو نوع تقسیم میشود:1. نوع اول یا وابسته به انسولین
2. نوع دوم یا غیروابسته به انسولین
نوع اول یا وابسته به انسولین بیشتر در جوانان دیده میشود. در این نوع دیابت ذخیره انسولین لوزالمعده کم است و بیمار بدون دریافت انسولین دچار عوارض متابولیکی آن میشود که مهمترین آن اسیدی شدن خون است.
نوع دوم یا غیروابسته بیشتر در بزرگسالان دیده میشود. در این نوع دیابت ذخیره انسولین لوزالمعده کم یا انسولین با تأخیر ترشح میشود اما برای ادامه حیات قابل قبول است. تقریباً 90? افراد بیمار مبتلا به دیانت غیروابسته به انسولین هستند.
تأثیر ورزش در بیماران دیابتی
مشکل اصلی بیماران دیابتی مربوط به میزان قند خون بالای آنها است. پس میتوان تا حدودی مشکلات این بیماران را با کنترل قند خون برطرف کرد. کنترل قند خون در بیماران دیابتی باعث جلوگیری از آسیب به چشم، کلیه، قلب و اعصاب میشود. باید گفت یکی از فاکتورهای مثبت در کنترل قند خون بیماران دیابتی فعالیت بدنی مداوم و منظم است.وجود برنامههای منظم ورزشی در بیماران دیابتی واکنش شدید انسولین را از بین میبرد زیرا با ورزش عضلات و کبد عادت میکنند گلیکوژن بیشتری ذخیره کنند. باید به این نکته توجه کرد که ورزش بیماران دیابتی به صورت تمرینهای هوازی است.
تقریباً 80% از مبتلایان به دیابت غیروابسته به انسولین چاق هستند. متخصصان عامل اصلی مقاومت در برابر انسولین را بافت چربی میدانند. در این دسته از افراد سلولهای چربی بزرگ میشوند و چربی در مرکز بدن متمرکز میشود اگر چربی بدن کم شود مقاومت انسولین نیز میتواند کاهش یابد بنابراین چربی بدن از طریق کاهش وزن یکی از راههای اصلی درمان بیماران دیابتی نوع دوم محسوب میشود که از طریق ورزش منظم قابل اجرا است.
افراد دیابتی باید ورزش را قسمتی از روش درمان بیماری خود بدانند و به طور دایم به ورزش بپردازند. ورزش تأثیرات مثبت جسمی و روحی روانی زیادی دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم روی سطح قند خون و در نتیجه سلامت بیماران تأثیر میگذارد.
اغلب این بیماران میتوانند با استفاده مناسب از وسایل اندازهگیری قند خون در خانه فعالیت منظمی داشته باشند. ورزش منظم ممکن است در کنترل بهتر قند خون افراد دیابتی نیز تأثیر بگذارد.
* بیماری آسم
آسم ایجاد شده به وسیله ورزش عبارت است از افزایش مقاومت راههای هوایی که به وسیله ورزش ایجاد میشود.
در اغلب بیماران آسمی فعالیت ورزشی باعث شروع حمله آسم میشود و در برخی نیز ورزش تنها عامل ایجادکننده حمله است. هنگامی که ورزش باعث حمله آسم میشود تغییرات ایجاد شده در فانکشن (عملکرد) ریه شبیه حمله آسم معمولی است و علایم آن با دیگر انواع حملههای آسم تفاوتی ندارد و تنها تفاوت آن مدتزمان کوتاهتر آن است.
آسم ایجاد شده به وسیله ورزش میتواند در هر سنی ایجاد شود. این بیماری در بین جوانان و بزرگسالان به یک نسبت دیده میشود. شیوع این نوع آسم در بچههای 12 ساله 7/7% گزارش شده است. زمان کوتاهی پس از شروع فعالیت ورزشی برونشها گشاد میشوند و سپس انقباض برونش ایجاد شده باعث حمله آسم میشود.
ایجاد و شدت حمله ایجاد شده به وسیله ورزش به عوامل زیر بستگی دارد:
1. سطحی از تعداد تنفس که طی ورزش منجر به حمله آسم میشود.
2. میزان باقی ماندن در آن سطح
3. میزان رطوبت هوایی که طی ورزش استنشاق میشود.
تنفس از راه بینی هنگام ورزش
مخاط بینی نقش عمدهای در تغییرات محتوایی آب و دمای هوای دم دارد بنابراین هنگام ورزش تنفس از راه بینی نسبت به تنفس از راه دهان باعث میشود حمله آسم شدت کمتری داشته باشد. برخی از بیماران آسمی به دلیل مشکلاتی که در بینی خود دارند مجبورند از راه دهان تنفس کنند که البته درمان این مشکل و تنفس از راه بینی میتواند در بهبود حملات به آنها کمک کند.
نوع ورزش برای بیماران آسمی
شرکت مستمر و منظم در برنامه آمادگی جسمانی وابسته به میزان علاقه فرد است. بنابراین باید ورزش و فعالیتی را برای بیمار انتخاب کرد که برای او لذتبخش باشد البته با در نظر گرفتن این نکته که برای بیماران آسمی باید تنها فعالیتهای هوازی را انتخاب کرد.
شنا کمتر باعث ایجاد آسم میشود و حتی در بهبود وضعیت قلبی نیز بسیار مؤثر است. البته برخی از بیماران هنگام شنا به دلیل حساسیت به کلر موجود در آب استخر میزان حملاتشان افزایش مییابد.
*بیماری کهیر
طی فعالیت ورزشی ممکن است عوامل مختلف فیزیکی ایجادکننده کهیر وجود داشته باشند. شکلهای گوناگونی از کهیرهای فیزیکی با مکانیسمهای مختلف وجود دارند که بعضی از عوامل آن در معرض سرما، نور، یا آب قرار گرفتن به هنگام ورزش است. از طرف دیگر ورزش نیز میتواند به تنهایی عاملی برای ایجاد کهیر باشد.علایم مشخصه کهیر عبارت است از: گرمی، قرمزی، خارش پوستی، ورم، حنجره، اسپاسم برونش و کاهش فشار خون.
مطالعات نشان میدهد بیشتر ورزشکارانی که دچار کهیر شدهاند در بین رشتههای دو و میدانی، تنیس، شنا، اسکی و دوچرخهسواری بودهاند.
منابع : مقالات دکتر جک.اج ویلمور، کتاب بیماری های دکتر گایتون