اگزما (Eczema) یک بیماری مزمن پوستی است که در آن، پوست فلسمانند، زبر و دارای جوش میشود. پوست مبتلایان به اگزما، خشک میباشد.
اگزما با اجتناب از مواد محرک و مرطوب نگه داشتن پوست، کنترل میشود.
در کودکان اگزما اغلب در سنین 5 تا 6 سالگی از بین میرود، اما در بزرگسالان، اگزما برای مدت زمان طولانی باقی میماند.
علت اگزما
علت دقیق اگزما مشخص نیست، اما به نظر میرسد که ناشی از ناتوانی سیستم ایمنی بدن باشد.
اگزمای نوع اتوپیک، ناشی از واکنشهای حساسیتی (مانند آلرژی) در پوست میباشد. این واکنشها منجر به التهاب طولانی مدت پوست میگردند.
اگزما در نوزادان نیز شایع است. در بسیاری از افراد، در اوایل بلوغ اگزما دیده میشود. اما به طور کلی، پیدایش اگزما بستگی به خانواده و ژنتیک دارد.
اغلب افراد دارای اگزما، به آسم و یا تب یونجه مبتلا میشوند.
موارد زیر میتوانند علائم اگزما را بدتر کنند:
- آلرژی به گرده افشانی گلها، قارچ انگلی گیاهان، غبار و یا حیوانات
- سرماخوردگی و یا آنفلوانزا
- تماس با مواد زبر و خشن
- خشکی پوست
- تاثیر محرکهای محیط زیست
- احساس خیلی سرد بودن و یا خیلی گرم بودن
- رنگها و یا مواد معطر اضافه شده به کرمها و یا صابونها
- استرس
علائم اگزما
پوست دچار تغییراتی میشود، از قبیل:
ایجاد تاولها با ترشح و دلمه
ترشح گوش و یا خونریزی
خارش مناطقی در پوست
اگزما بر روی رنگدانه های پوست نیز اثر دارد و تغییر رنگ پوست را موجب میشود. (روشن شدن و یا تیره شدن غیر معمول پوست)
قرمزی پوست و یا التهاب پوست اطراف تاولها
بثورات پوستی، بستگی به سن بیمار دارد:
در کودکان کمتر از 2 سال، ضایعات پوستی بر صورت، پوست سر، دستها و پاها ظاهر میشود. این ضایعات، پوسته پوسته و به همراه ترشح میباشند.
در کودکان بزرگتر و بزرگسالان، بثورات جلدی در داخل زانوها و آرنجها و همچنین در گردن، دستها و پاها ظاهر میشود.
همیشه، خارش در اگزما رخ میدهد. حتی ممکن است، خارش قبل از پیدایش بثورات ایجاد گردد.
تشخیص و آزمایشات لازم
اگزما توسط پزشک متخصص اطفال، متخصص آلرژی، ایمونولوژیست و متخصص پوست تشخیص داده میشود.
تشخیص بر دو پایه است: 1- ظاهر پوست و 2- تاریخچه پزشکی فرد و اقوامش.
نمونه برداری از ضایعه پوستی
تست آلرژی پوست: بسیاری از افراد دارای اگزما (مخصوصا کودکان)، مبتلا به آلرژی نیز میباشند.
درمان اگزما
- از خاراندن بثورات پوستی خودداری کنید.
- با استفاده از کمپرس سرد و مصرف آنتی هیستامین، سوزش بثورات را درمان کنید.
- ناخنها را کوتاه کنید.
- در طول شب، دستکشهای نازک به دست کنید تا از خاراندن ناخودآگاه خودداری شود.
- پوست را مرطوب نگه دارید.
- مرطوب کنندهها باید فاقد الکل، بو، رنگ، عطر و یا دیگر مواد شیمیایی باشند.
- از پمادها (مانند وازلین)، کرمها و لوسیون ها به مدت 2 تا 3 روز استفاده کنید.
از دستگاه بخور هم میتوانید، استفاده کنید.
- از هر چیزی که باعث بدتر شدن علائم میشود، باید پرهیز کنید. از جمله:
غذاهایی همچون تخم مرغ، مخصوصا در کودکان
مواد محرکی همچون پشم و لانولین
مواد شوینده و یا صابونهای قوی و همچنین مواد شیمیایی و حلالها
تغییرات ناگهانی در درجه حرارت بدن و استرس، زیرا ممکن است باعث عرق کردن و تحریک زیاد پوست شود.
شروع علائم آلرژی
موقع شستشو و حمام، باید این نکات را مد نظر قرار دهید:
- تا حد امکان تماس کمی با آب داشته باشید.
- از صابون کمتر استفاده کنید.
- حمام کوتاه با آب سرد بهتر از حمام با آب داغ و به مدت طولانی میباشد.
- بیش از حد، پوست را مالش ندهید و یا خیلی محکم پوست را با حوله خشک نکنید.
دارودرمانی
آنتیهیستامین درمان کننده خارش میباشد و اگر آلرژی دارید نیز مصرف کردن این دارو مفید میباشد.
برخی آنتیهیستامینها موجب خواب آلودگی میشوند..
آنتی هیستامینهای جدید، کمتر موجب خواب آلودگی میگردند. این آنتی هیستامینها عبارتند از: فئوکسوفنادین، لوراتادین و ستیریزین.
برخی از داروهای درمان کننده اگزما، بر روی پوست مالیده میشوند که به نام داروهای موضعی خوانده میشوند.
در ابتدا، کرم و یا پماد کورتیزون خفیف و یا استروئید توسط پزشک تجویز میشود. اگر با این داروی خفیف بهبود نیافتید، نوع قویتر آن تجویز میشود.
دیگر داروهایی که ممکن است استفاده شود، شامل:
کورتیکوستروئید خوراکی و یا تزریقی (وقتی اگزما شدید باشد)
کرم یا قرصهای آنتی بیوتیک (اگر پوست دچار عفونت شده باشد)
آمپول آلرژی (ایمونوتراپی)
عوارض بیماری
عفونت باکتریایی، ویروسی و یا قارچی پوست
جای زخم دائمی
جلوگیری از اگزما
مطالعات نشان داده است که نوزادان تا چهار ماهگی اگر از شیر مادرشان بخورند، کمتر دچار اگزما میشوند.
اگر یکی از افراد خانواده به اگزما مبتلا باشد، میتوان گفت که اگزما در این خانواده ارثی می است.
پوست خود را همیشه مرطوب نگاه دارید.
از مواد محرک پوست، دوری کنید.
7 درمان خانگی برای اگزما
1- قرار گرفتن در معرض نور آفتاب باعث میشود باکتریهای مضر از بین بروند.
2- آب درمانی و یا کمپرس سرد، برای اگزما مفید است.
3- مقداری فندق را نرم کرده و به روی قسمتهای ملتهب پوست بمالید.
4- عصاره برگ نعناع برای درمان اگزما مفید است.
5- برگهای بادام را در آب بخیسانید. سپس آن را در محل اگزما بمالید.
6- دانه عنبه هندی (دانه پاپایا) را خرد و نرم کنید و در محلهای خارشدار بگذارید.
7- هویج و خربزه برای درمان اگزما مفیدند.
تغییرات پوست در اثر تماس با نور خورشید، عبارتند از: خشکی و زبری پوست، ضایعات پوستی مانند (لکههای کبدی) و چینوچروک پوست.
عوامل ایجاد کننده چینوچروک
- نور خورشید : در مقابل نور آفتاب حتما از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. کرمهای ضد آفتاب، از برخورد اشعه ماورای بنفش به پوست جلوگیری میکنند. این اشعه اگر مدت طولانی به پوست برخورد کند، موجب آسیب پوست و حتی سرطان پوست میگردد.
- سیگار کشیدن
- کم آبی بدن
- افزایش سن: هر چقدر سن بالاتر برود، اپیدرم پوست (لایه خارجی پوست) نازکتر میشود.
- هورمون کورتیزول باعث از بین رفتن کلاژن پوست میشود. کلاژن نوعی پروتئین در پوست است که حالت ارتجاعی آن را حفظ می کند.
- پوست روشن
- ژنتیک
- برخی شغلها، از قبیل کشاورزی، کارگری ساختمان.
چرا بعد از حمام پوست چروکیده می شود؟
شاید شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که بعد از یک حمام آب گرم طولانی، انگشتانتان چروکیده میشوند. اما آیا میدانید چرا؟
پوست دارای دو لایه است: لایه خارجی به نام اپیدرم و لایه داخلی به نام درم خوانده میشود.
اپیدرم (لایه خارجی) از ماده چربی به نام سبوم (sebum) ساخته شده است. این ماده چرب، نگهدارنده آب در پوست میباشد.
وقتی به مدت طولانی در استخر و یا حمام باشید، مقدار زیادی از سبوم شسته شده و از بین میرود و اپیدرم، آب را جذب میکند و متورم میشود. اما، اپیدرم در مناطق خاصی به درم میچسبد و در مناطق دیگر نمیچسبد. این مسئله باعث بروز چینوچروک در پوست میشود.
اما این چینوچروکها موقتی میباشند، زیرا به محض بیرون آمدن از حمام، آب جذب شده، مجددا تبخیر میشود و پوست سبوم بیشتری میسازد و به همان شکل اولش برمیگردد.
اما آیا میدانید چرا فقط انگشتان دست و پا بعد از حمام طولانی چروک میشوند؟
زیرا این مناطق دارای لایه نازکی از کراتین (نوعی پروتئین که سازنده مو و ناخن است) میباشند و گذشته از آن، این مناطق فاقد مو میباشند (سبوم در مناطق مودار یافت میشود).
استفاده همیشگی از عضلات، باعث میشود پوست، خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهد و چروکیده شود. عضلات کوچکی در خط اخم بین ابروها و گوشههای چشم وجود دارند و به علت استفاده زیاد، زودتر دچار چروکیدگی میگردند.
تاثیر جاذبه زمین بر چینوچروک
هر چه قدرت جاذبه بیشتر باشد، به همان نسبت شل شدن پوست نیز بیشتر میشود. این خود باعث افتادگی پلک میگردد.
تاثیر رادیکالهای آزاد بر چینوچروک
رادیکالهای آزاد، مولکولهای ناپایدار اکسیژن میباشند. رادیکالهای آزاد میتوانند به عملکرد سلول صدمه بزنند و کلاژن را تجزیه کرده و موجب چروکیده شدن پوست شوند.
قرار گرفتن در برابر اشعه خورشید و آلودگی هوا و سیگار کشیدن از جمله مواردی است که موجب فعال شدن رادیکالهای آزاد میشود.
درمان چینوچروک
- ویتامین A. این ویتامین در درمان چروک های سطحی پوست بسیار موثر است.
استفاده از ویتامین A در بار اول، ممکن است موجب قرمزی پوست شود و پوست اندازی (پیلینگ) را باعث شود. اما بعد از مدتی، این عوارض از بین خواهد رفت.
- اسید آلفاهیدروکسی که به نام اسید میوه نیز خوانده میشود و شامل: گلیکولیک و اسیدلاکتیک است. استفاده از این اسیدهای میوه کاملا بی خطر است، فقط در مواردی ممکن است سوزش خفیف و موقتی بدهد.
- آنتی اکسیدان: این محصولات شامل ویتامینهای A، C و E و همچنین بتاکاروتن میباشد. کرم حاوی آنتی اکسیدان میتواند پوست را در مقابل نور آفتاب محافظت کند و چینوچروک را بهبود دهد.
- مرطوب کننده : کرمهایی که هر کدام از مواد بالا را دارا نباشند، میتوانند به طور موقتی، چینوچروک های سطحی پوست را از بین ببرند.
این مواد باید تحت نظر پزشک متخصص پوست مصرف شوند.
درمانهای طبیعی
1- انار: میوهای است که محتوی مقدار زیادی ویتامین ث میباشد. این ویتامین جلوی چروکیده شدن پوست را در برابر اشعه خورشید میگیرد.
2- دانه های انار نیز دارای موادی است که رادیکالهای آزاد را از بین میبرد و موجب افزایش کلاژن پوست میشود.
3- زغال اخته ( blueberry): آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به توت فرنگی دارد. این میوه دارای ویتامین C زیاد میباشد و علائم پیری را کاهش میدهد.
4- امگا 3 در ذرت، سویا، تخم کتان و روغن ماهی موجود است. امگا3 باعث رساندن مواد مغذی به پوست میگردد و جلوی پیری پوست را میگیرد.
5- گوجه فرنگی، دارای مادهای به نام لیکوپن میباشد. لیکوپن موجب کاهش تخریب پوست میگردد.
6- تخمه آفتابگردان: حاوی مقدار زیادی ویتامین E میباشد. این ویتامین از تخریب سلولها توسط رادیکالهای آزاد و نور خورشید جلوگیری میکند.
7- به اندازه کافی آب بنوشید.
8- منابع پروتئین، سیر و چای سبز مصرف کنید.
9- اگر میخواهید پوستی صاف داشته باشید، قهوه و شکر را کمتر مصرف کنید.
علل زخم پوستی
زخمهای پوستی به دلایل مختلفی به وجود میآیند، از قبیل حوادث، قرار گرفتن در معرض گرما و یا سرمای بیش از حد، مشکلاتی در گردش خون و یا مواد شیمیایی.
بیماریهایی که میتوانند منجر به زخم پوستی شوند، عبارتند از: زخمهای دهانی (زخم خوره)، نارسایی مزمن وریدی، دیابت، عفونت و بیماریهای عروق محیطی.
عوامل خطر زخم پوستی
- ترومبوز ورید عمقی (تشکیل لخته خون در وریدهای عمیق پا)
- چاقی
- سیگار کشیدن
- کم تحرکی
- نوشیدن مشروبات الکلی
-کارهایی که نیاز به ایستادن زیاد دارند
زخم فشاری
زخم فشاری که به نام زخم بستر نیز شناخته میشود، در مناطقی از بدن که جریان خون کم شده است، ایجاد میشود. این زخم در افرادی که دائما روی صندلی نشستهاند و یا بر روی تخت خوابیدهاند، رخ میدهد.
زخم وریدی پوست
زخم وریدی پوست یک نوع زخم کم عمق میباشد. هنگامی که وریدهای (سیاهرگهای) پا، خون را به سمت قلب برنمی گردانند، این مشکل پیش میآید. این مشکل غالبا بین قوزک پا و نرمه ساق پا ایجاد میشود. زخم وریدی پوست به کندی بهبود مییابد و گاهی این زخم برمی گردد.
سیاهرگها دارای دریچهای به سمت قلب میباشند. در نارسایی وریدی، دریچهها آسیب میبینند و خون به جای بالا رفتن، به سمت پایین میرود. خون ممکن است در بافتهای اطراف سرازیر شود. این سرازیر شدن منجر به تجزیه بافت و ایجاد زخم میگردد.
رگهایی که مسدود شدهاند نیز یکی از علل زخمهای وریدی هستند.
علائم زخم وریدی
- قرمز یا بنفش شدن محلی که خون سرازیر شده است.
- پوست نازک، خشک و خارش دار میشود.
- زخم ممکن است دردناک باشد. پای شما ممکن است ورم کند.
- اگر زخم، عفونی شود، بوی بدی ایجاد میکند و چرک از زخم بیرون بیاید.
- ناحیه اطراف زخم نیز قرمز و به لمس حساس میشود.
عوارض زخم وریدی
- عفونت باکتریایی پوست
- زخمهای مزمن پا
- عفونت استخوان
- زخمهای دائمی
درمان زخم وریدی
اولین درمان عبارت است از بهبود گردش خون. برای این کار:
- پاهای خود را بالاتر از قلب بگذارید. برای این کار میتوانید از بالشت استفاده کنید.
- جورابهای مخصوص واریس بپوشید. اینها از برگشت خون به پایین جلوگیری میکند.
- از زیاد ایستادن و یا نشستن خودداری کنید.
- پیاده روی روزانه را فراموش نکنید. پیاده روی باعث تسهیل گردش خون میشود.
- برای تسریع بهبود زخم، پزشک بافتهای مرده را از زخم جدا میکند.
- بعد از بهبودی زخم، پوشیدن جورابهای واریس را ادامه دهید. موقع خواب یا استحمام، این جورابها را از پا درآورید.
اگر زخم ظرف چند ماه بهبود نیافت، پزشک ممکن است توصیههایی به شما کند، از جمله:
- مصرف آنتی بیوتیک
- پیوند پوست، برای زخمهای عمیق و یا دیر بهبود یافته
- عمل جراحی ورید از عود دوباره زخم جلوگیری میکند
راههای بهبود زخمهای پوستی
- روزانه 1000 میلی گرم ویتامین C مصرف کنید تا زخم به سرعت بهبود یابد.
- ویتامین E ، آنتی اکسیدان است و موجب بهبود بافت پوستی میشود.
- اسید فولیک بهبود دهنده گردش خون و درمان کننده زخم پوستی میباشد.
- برای جلوگیری و بهبود زخمهای پوستی، غذاهای پروتئینی را زیاد مصرف کنید.
- آلوئهورا گیاهی است که زخم را بهبود میدهد. برای زخمهای فشاری و زخمهای مزمن پوستی، ژل آلوئه ورا را هر روز به گاز استریل بمالید و با آن محل زخم را پانسمان کنید.
- روغن پامچال برای تسریع گردش خون پاها و بهبود زخمهای پوستی وریدی مفید است. مقدار 1500 میلی گرم روغن پامچال را با هر وعده غذایی مصرف کنید.
رشد انواع قارچهای مضر بر روی پوست بدن، باعث بروز عفونت قارچی پوست میشود. بیشتر این عفونتها با درمان بهبود مییابند. عفونتهای قارچی پوست، بسته به این که کدام اندام را درگیر میکنند، دسته بندی میشوند.
انواع قارچهای پوستی
1- عفونت درماتوفیت
باعث عفونت پوست، ناخن و مو میشود. این عفونت شامل پنج مورد زیر است:
الف- پای ورزشکار: این عفونت قارچی باعث میشود که پوست بین انگشتان پا، خارش دار، خشک، پوسته پوسته و قرمز گردد. در برخی مواقع باعث تاول و ترک خوردن پوست میشود. اغلب افراد، در استخرهای شنا و سونا به این نوع عفونت قارچی مبتلا میشوند. اگر شما پس از تماس با پوست آلوده، دستان خود را نشویید، این آلودگی میتواند به دستانتان منتقل شده و در چینهای کف دست و بین انگشتان دست گسترش یابد.
ب- عفونت ناخن: ناخن بدشکل، ضخیم و به راحتی خرد میشود. عفونت ناخن معمولا با پای ورزشکار همراه است.
ج- عفونت قارچی کشاله ران : علائم این عفونت شامل خارش و بثورات پوستی قرمز در کشاله ران و مناطق اطراف آن میباشد. این عفونت غالبا در مردانی که زیاد عرق میکنند، دیده میشود.
د- عفونت قارچی بر روی بدن: این عفونت از حیوانات اهلی گرفته میشود. غالبا در مناطقی از بدن مانند شکم، دست و یا پا ایجاد میشود. علائم این عفونت شامل تکههای مسطح و حلقهای قرمز رنگ میباشد که میتواند رشد کرده و گسترش یابد. این حلقهها در لبه، پوسته دار و در مرکز مسطح میباشند.
ه- عفونت قارچی پوست سر : این عفونت غالبا در خردسالان ایجاد میشود. از فردی به فرد دیگر انتقال مییابد و باعث ریزش مو و التهاب مناطق آسیب دیده میشود.
یکی دیگر از عفونتهای قارچی پوست به دلیل عفونت مخمر میباشد. این عفونت شامل سه مورد زیر است:
الف- عفونت لمسی: این عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس میباشد که بر روی پوست و دستگاه گوارش زندگی میکند. این عفونت در زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه و چینهای پوستی دیده میشود. علائم این عفونت شامل خارش، درد، لکههای سفید- زرد میباشد.
ب- پیتریازیس رنگارنگ: این عفونت باعث میشود لکههای تیره بر روی پوست روشن و لکههای روشن بر روی پوست تیره به وجود آید. این عفونت بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده شده است.
ج- برفک
برفک میتواند دهان، زبان، واژن و دیگر مناطق مرطوب و چینهای پوست را درگیر کند. عفونت برفکی، تکههای سفیدرنگ کوچکی هستند که یک علامت قرمز را به جا میگذارند.
در بزرگسالان، برفک واژن میتواند باعث خارش و ترشح غلیظ و سفیدرنگ شود.
گاهی، برفک در دهان نوزادان دیده میشود. برفک در نوزادان مسئله جدی را به وجود نمیآورد، اما نوزادانی که برفک در گلویشان ایجاد شده است، نمیتوانند به خوبی شیر بخورند.
علائم قارچ پوستی
این علائم بستگی به نوع عفونت قارچی و قسمت درگیر بدن دارد. قارچ پوستی میتواند باعث بروز بثورات پوستی قرمزرنگ، پوسته پوسته و خارشدار شود و به نظر میرسد که پوست خشک است.
عفونت قارچی پوست سر میتواند منجر به ریزش مو شود. بثورات پوستی ناشی از قارچ ممکن است با علائم سایر مشکلات پوستی مانند پسوریازیس و اگزما اشتباه شود.
عوامل خطر
در موارد زیر، احتمال ابتلا به عفونت قارچی زیاد میشود:
- اگر به تازگی آنتی بیوتیک دریافت کردهاید.
- اگر استروئید دریافت کردهاید.
- دیابت دارید.
- افزایش وزن دارید.
- قبلا دچار عفونت قارچ پوستی بودهاید.
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
- پوستتان مرطوب است.
- اگر بدن خود را بعد از عرق کردن و یا دوش گرفتن، خشک نمیکنید.
انتقال عفونت قارچی پوست
این عفونت از یک فرد به فرد دیگر قابل انتقال است؛ برای مثال در کلاسهای ورزشی و استخرهای شنا، عفوت قارچی پای ورزشکار شایع است.
تماس با ملحفه یا حوله و شانه آلوده میتواند باعث انتقال عفونتهای قارچی پوست گردد.
تشخیص
پزشک برای تایید عفونت، ممکن است یک تکه از پوست را خراش دهد و یا یک تکه از ناخن و یا مو را به آزمایشگاه بفرستد.
درمان
- درمانهای موضعی ضدقارچ مثل کرم، لوسیون و پودرهای دارویی وجود دارند که بر روی پوست میمالند.
- اگر لکهها مقداری از پوست صورت، ناخنها و یا پوست سر را بگیرند، باید قرص مصرف کرد.
- اسپری مخصوص برای درمان عفونت قارچی پای ورزشکار در داروخانهها موجود است.
- اگر پوست سر دچار عفونت قارچی شده است، استفاده از شامپوی ضدقارچ مفید میباشد.
در برخی مواقع، این داروها باعث تحریک پوست و یا ناراحتی معده میشوند. لذا بدون تجویز پزشک، هیچ اقدامی برای درمان عفونتهای قارچی نکنید.
پیشگیری
- بعد از حمام کردن، پوستتان را خوب خشک کنید.
- لباسهای گشاد و نخی بپوشید.
- جورابهای نخی بپوشید.
- پودر بچه را درون جورابها و کفشهایتان بریزید.
- پاهایتان را بعد از شستن، به خوبی خشک کنید.
- حوله، شانه و برس مخصوص به خود داشته باشید..
- هنگامی که عفونت قارچی از بین رفت، ملحفه و لباسهایتان را بشویید.
- اگر فردی در خانوادهتان مبتلا به عفونت قارچی پوست سر بود، بالش، کلاه، شانه و قیچی موی سر او را ضدعفونی کرده و یا دور بیاندازید.
- در استخرهای شنا، دمپایی پلاستیکی بپوشید.
- هر 2 تا 3 روز یکبار کفشهای خود را عوض کنید (برای جلوگیری از عفونت قارچی پای ورزشکار).
- در هنگام ورزش، لباس نخی بپوشید، زیرا عرق بدن را خشک میکند.
- اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید، مقدار قند خونتان را کنترل کنید.
درمانهای خانگی
1- پوست خود را با صابون ضد قارچ بشویید. سپس پوست خود را کاملا خشک کنید. شستن و خشک کردن پوست یکی از راههای جلوگیری از ایجاد و انتقال قارچها میباشد.
2- سرکه سیب را بر روی یک تکه پنبه بریزید و به آرامی بر روی محل قارچ، بمالید. این کار را 3 تا 4 بار در روز انجام دهید.
3- روغن سیر، روغن درخت چای و روغن پونه کوهی نیز برای از بین بردن قارچ پوستی مفید میباشند.
4- قارچ پوستی باعث میشود که ملانوسیت (سلولهای رنگدانه ساز) پوست، سنتز ملانین (رنگدانه پوست) را متوقف کند. پماد ضدقارچ میتواند درمان کننده باشد.
5- بدن خود را 2 بار در روز در محلول آب و پراکسید هیدروژن، خیس کنید. محلول پراکسید، قارچ را از بین میبرد.
6- در ابتدا، ممکن است پوستتان نسبت به پراکسید حساس باشد. پس، بهتر است محلول رقیقی از پراکسید و آب تهیه کنید.
در سرطان پوست، سلولهای سرطانی در لایههای بیرونی پوست به وجود میآیند. عمومیترین سرطانها، سرطان سلولهای پایه یا سرطان سلولهای فلسی است.
پوست، بدن را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت محفوظ نگه میدارد. همچنین آب، چربی و ویتامین D را در بدن ذخیره میکند.
لایه فوقانی پوست، اپیدرم نامیده میشود که حاوی چند نوع سلول است: سلولهای فلسی، سلولهای گرد و سلولهای پایه و سلولهایی که ملانوسیت نام دارند و رنگ پوست شما را تعیین میکنند.
سرطان پوست
در سرطان پوست، سلولهای سرطانی در لایههای بیرونی پوست به وجود میآیند. عمومیترین سرطانها، سرطان سلولهای پایه یا سرطان سلولهای فلسی است.
این سرطان معمولاً پوست نواحی در معرض آفتاب نظیر: صورت، گوشها، دستها یا بازوها را درگیر ساخته و بیشتر در بزرگسالان بالای 40 سال بروز میکند. افراد سفید پوست، بلوند، افرادی که موهای قرمز رنگ دارند یا افرادی که رنگ چشم آنها آبی یا سبز است، بیشتر در معرض خطر هستند.
عوامل موثر در سرطان پوست
آفتاب سوختگی و نور آفتاب
وراثت
ارتفاع: هر چه ارتفاع افزایش مییابد، پرتو فرابنفش قویتر میشود.
عرض جغرافیایی: در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازکتر نمیتواند پرتو فرابنفش را کاهش دهد.
آب و هوای مرطوب با پوشش منظم ابر، به میزانی کمتر از 50 درصد دارای پرتو فرابنفش است.
استفاده از دستگاههای برنزه کننده پوست (سولاریوم)
افرادی که پوست سفید دارند یا رنگ چشم آنها روشن است.
افرادی که تعداد زیادی خالهای بزرگ و با اشکال نامنظم دارند.
افرادی که به علتی پرتو درمانی شدهاند.
افرادی که سیستم ایمنی آنان توسط سرطان، داروهای دریافتی بهدنبال پیوند عضو و ابتلا به ویروس ایدز تضعیف شده است، در معرض خطر بیشتر ابتلا قرار دارند.
1- سرطان سلول سنگفرشی
این نوع بدخیمی، به صورت برآمدگی نرم، قرمزرنگ و پوسته دار تظاهر میکند که رشد میکند و خونریزی یا ترشح دارد و یا به صورت یک زخم بروز میکند که خوب نمیشود.
بیشتر اوقات در بینی، پیشانی، گوشها، لب تحتانی و مناطقی از بدن که بیشترین مواجهه با آفتاب را دارند ایجاد میشود.
2- سرطان سلول پایهای
شایعترین و قابل درمان ترین نوع سرطان پوست است، زیرا این بیماری به کندی پیشرفت میکند.
ضایعات سرطانی، شکلهای مختلفی دارند. به شکل یک ضایعه گرد، سفید رنگ و مروارید شکل و یا به صورت برآمدگی پر از چربی میباشد که اغلب عروق کوچکی هم در آن دیده میشود.
ضایعه میتواند در گوشها، گردن یا صورت ایجاد شود. ممکن است ضایعات پوستی به صورت صاف، پوسته دار، صورتی یا قهوهای باشند که در پشت یا روی سینه ایجاد میشوند.
3- ملانوم یا ملانوما
ملانوم، نوع بد سرطان پوست در مقایسه با سرطانهای معمولی پوست میباشد. در آن سلولهای سرطان (بدخیم) در سلولهای رنگدانه پوست (ملانوسیت) یافت میشود. ملانوم میتواند به سرعت از طریق دستگاه لنفاوی یا خون در تمامی بخشهای بدن پخش شود. مانند همه سرطانها، ملانوم در صورتی که در آغاز تشخیص داده شود بهتر درمان میشود.
علائم آن عبارتند از : ایجاد خال، خونریزی از خال، احساس خارش، سفت شدن، ایجاد قلنبه، متورم شدن در محل خال و احساس ناراحتی هنگام دست دادن. ملانوم ها یک حاشیه سیاه یا آبی متمایل به سیاه دارند. در مردان ملانوم بیشتر در ناحیه تنه (بین شانهها و لگن)، سر یا گردن ایجاد میشود. در زنان ملانوم بیشتر روی بازوها و پاها رخ میدهد.
خالهای سرطانی و غیر سرطانی
خالهای معمولی، صاف یا برجسته هستند. در حالت طبیعی، حتی سطح خالهای برجسته هم صاف است.
خال هایی که میتوانند تبدیل به سرطان شوند، بزرگتر هستند. شکل نامنظم دارند و حاشیه آنها نامنظم است. این خالها ممکن است صاف یا برجسته باشند و سطح آنها، ناصاف یا صاف باشد. رنگ این خالها، یکدست نیست و مخلوطی از چند رنگ مثلا صورتی، قرمز، برنزه یا قهوهای است.
1- جراحی: برداشتن بافت بدخیم و کمی از بافت سالم پوست که به اشکال مختلف انجام میشود:
- سرمادرمانی: در این روش ضایعه بدخیم با استفاده از نیتروژن مایع منجمد می گردد و در نتیجه سلولهای سرطانی نابود میشوند.
- خشکاندن و تخریب بافتهای سرطانی از طریق جریان الکتریکی پرفرکانس .
- کورتاژ: جراح، ضایعه بدخیم را تراشیده و به وسیله کورت (وسیله قاشقی شکل) تمیز میکند.
- پیوند پوست: بر روی بستر پوست آسیب دیده ناشی از جراحی و برداشتن توده سرطانی انجام میگیرد.
- درمان لیزری که به وسیله نور لیزر، سلولهای سرطانی برداشته شده و از بین میروند.
2- رادیوتراپی: با استفاده از اشعه یونیزان است که منجر به انهدام سلولهای سرطانی و کوچک شدن اندازه ضایعه سرطانی میشود.
3- شیمی درمانی: استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی پوست میشود.
4- پرتو درمانی (فوتودینامیک تراپی): در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر میشود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی میماند. سپس با تابش نور قرمزرنگ لیزری، رنگ درون سلول سرطانی، نور را جذب میکند و منجر به عکس العمل فتوشیمیایی که مخرب سلولها است، میشود.
5- درمان بیولوژیکی یا ایمنولوژیک: مشتمل بر بازسازی، تحریک، هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان، صورت میگیرد.
1- اگر تعداد خالهای بدنتان بیش از 50 عدد است، خطر بروز ملانوما زیاد میشود.
2- ملانوما در افراد با پوست روشن یا افرادی که دچار آفتاب سوختگی شده اند یا در افراد دارای کک و مک، زیاد دیده میشود.
3- فردی که قبلا مبتلا به سرطان پوست بوده ممکن است دوباره دچار بیماری شود و باید حداقل سالی یک بار برای معاینه مراجعه کند.
4- افرادی که دچار حداقل یک آفتاب سوختگی در زمان کودکی یا نوجوانی شدهاند، بیشتر در معرض ابتلا به ملانوما هستند.
5- آفتاب سوختگی شدید، خطر سرطان را به میزان 50 درصد افزایش میدهد.
6- در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرید، به ویژه در بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر.
7- از کرمهای ضد آفتاب حداقل با SPF 15 یا بیشتر استفاده کنید.
8- از کرمهای ضد آفتاب، هر دو ساعت یکبار استفاده کنید، حتی در روزهای ابری .
9- پس از شنا کردن یا عرق کردن، کرم را مجددا استفاده کنید.
10- تمام بدن خود را بپوشانید. کلاههای لبهدار، بر صورت و بر پشت گردن سایه میافکند.
11- از کودکان خود مراقبت کنید. از مصرف کرمهای ضد آفتاب برای کودکان کمتر از 6 ماه جددا خودداری کنید. از قرار گرفتن کودک کمتر از شش ماه در برابر نور خورشید جددا باید خودداری کنید.
12- پوست خود را پس از دوش گرفتن و زمانی که مرطوب است، بررسی کنید.
13- ماهی یک بار همه بدن را برای یافتن لکهها و خالهای مشکوک چک کنید. قسمتهایی مانند لابلای انگشتان دست و پا، کشاله ران، کف پاها و پشت زانوها نباید فراموش شوند.
14- اگر نوجوان هستید، باردار هستید یا حوالی یائسگی هستید، توجه بیشتری به خالها و لکها داشته باشید، چون در این زمانها تغییرات هورمونی در بدن رخ میدهند.
15- هر درد یا کسالتی در پوست نشانه سرطان نیست، ولی به محض دیدن تغیییر در پوست خود، آن را جدی بگیرید و به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در سرطان پوست، سلولهای سرطانی در لایههای بیرونی پوست به وجود میآیند. عمومیترین سرطانها، سرطان سلولهای پایه یا سرطان سلولهای فلسی است.
پوست، بدن را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت محفوظ نگه میدارد. همچنین آب، چربی و ویتامین D را در بدن ذخیره میکند.
لایه فوقانی پوست، اپیدرم نامیده میشود که حاوی چند نوع سلول است: سلولهای فلسی، سلولهای گرد و سلولهای پایه و سلولهایی که ملانوسیت نام دارند و رنگ پوست شما را تعیین میکنند.
سرطان پوست
در سرطان پوست، سلولهای سرطانی در لایههای بیرونی پوست به وجود میآیند. عمومیترین سرطانها، سرطان سلولهای پایه یا سرطان سلولهای فلسی است.
این سرطان معمولاً پوست نواحی در معرض آفتاب نظیر: صورت، گوشها، دستها یا بازوها را درگیر ساخته و بیشتر در بزرگسالان بالای 40 سال بروز میکند. افراد سفید پوست، بلوند، افرادی که موهای قرمز رنگ دارند یا افرادی که رنگ چشم آنها آبی یا سبز است، بیشتر در معرض خطر هستند.
عوامل موثر در سرطان پوست
آفتاب سوختگی و نور آفتاب
وراثت
ارتفاع: هر چه ارتفاع افزایش مییابد، پرتو فرابنفش قویتر میشود.
عرض جغرافیایی: در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازکتر نمیتواند پرتو فرابنفش را کاهش دهد.
آب و هوای مرطوب با پوشش منظم ابر، به میزانی کمتر از 50 درصد دارای پرتو فرابنفش است.
استفاده از دستگاههای برنزه کننده پوست (سولاریوم)
افرادی که پوست سفید دارند یا رنگ چشم آنها روشن است.
افرادی که تعداد زیادی خالهای بزرگ و با اشکال نامنظم دارند.
افرادی که به علتی پرتو درمانی شدهاند.
افرادی که سیستم ایمنی آنان توسط سرطان، داروهای دریافتی بهدنبال پیوند عضو و ابتلا به ویروس ایدز تضعیف شده است، در معرض خطر بیشتر ابتلا قرار دارند.
1- سرطان سلول سنگفرشی
این نوع بدخیمی، به صورت برآمدگی نرم، قرمزرنگ و پوسته دار تظاهر میکند که رشد میکند و خونریزی یا ترشح دارد و یا به صورت یک زخم بروز میکند که خوب نمیشود.
بیشتر اوقات در بینی، پیشانی، گوشها، لب تحتانی و مناطقی از بدن که بیشترین مواجهه با آفتاب را دارند ایجاد میشود.
2- سرطان سلول پایهای
شایعترین و قابل درمان ترین نوع سرطان پوست است، زیرا این بیماری به کندی پیشرفت میکند.
ضایعات سرطانی، شکلهای مختلفی دارند. به شکل یک ضایعه گرد، سفید رنگ و مروارید شکل و یا به صورت برآمدگی پر از چربی میباشد که اغلب عروق کوچکی هم در آن دیده میشود.
ضایعه میتواند در گوشها، گردن یا صورت ایجاد شود. ممکن است ضایعات پوستی به صورت صاف، پوسته دار، صورتی یا قهوهای باشند که در پشت یا روی سینه ایجاد میشوند.
3- ملانوم یا ملانوما
ملانوم، نوع بد سرطان پوست در مقایسه با سرطانهای معمولی پوست میباشد. در آن سلولهای سرطان (بدخیم) در سلولهای رنگدانه پوست (ملانوسیت) یافت میشود. ملانوم میتواند به سرعت از طریق دستگاه لنفاوی یا خون در تمامی بخشهای بدن پخش شود. مانند همه سرطانها، ملانوم در صورتی که در آغاز تشخیص داده شود بهتر درمان میشود.
علائم آن عبارتند از : ایجاد خال، خونریزی از خال، احساس خارش، سفت شدن، ایجاد قلنبه، متورم شدن در محل خال و احساس ناراحتی هنگام دست دادن. ملانوم ها یک حاشیه سیاه یا آبی متمایل به سیاه دارند. در مردان ملانوم بیشتر در ناحیه تنه (بین شانهها و لگن)، سر یا گردن ایجاد میشود. در زنان ملانوم بیشتر روی بازوها و پاها رخ میدهد.
خالهای سرطانی و غیر سرطانی
خالهای معمولی، صاف یا برجسته هستند. در حالت طبیعی، حتی سطح خالهای برجسته هم صاف است.
خال هایی که میتوانند تبدیل به سرطان شوند، بزرگتر هستند. شکل نامنظم دارند و حاشیه آنها نامنظم است. این خالها ممکن است صاف یا برجسته باشند و سطح آنها، ناصاف یا صاف باشد. رنگ این خالها، یکدست نیست و مخلوطی از چند رنگ مثلا صورتی، قرمز، برنزه یا قهوهای است.
1- جراحی: برداشتن بافت بدخیم و کمی از بافت سالم پوست که به اشکال مختلف انجام میشود:
- سرمادرمانی: در این روش ضایعه بدخیم با استفاده از نیتروژن مایع منجمد می گردد و در نتیجه سلولهای سرطانی نابود میشوند.
- خشکاندن و تخریب بافتهای سرطانی از طریق جریان الکتریکی پرفرکانس .
- کورتاژ: جراح، ضایعه بدخیم را تراشیده و به وسیله کورت (وسیله قاشقی شکل) تمیز میکند.
- پیوند پوست: بر روی بستر پوست آسیب دیده ناشی از جراحی و برداشتن توده سرطانی انجام میگیرد.
- درمان لیزری که به وسیله نور لیزر، سلولهای سرطانی برداشته شده و از بین میروند.
2- رادیوتراپی: با استفاده از اشعه یونیزان است که منجر به انهدام سلولهای سرطانی و کوچک شدن اندازه ضایعه سرطانی میشود.
3- شیمی درمانی: استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی پوست میشود.
4- پرتو درمانی (فوتودینامیک تراپی): در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر میشود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی میماند. سپس با تابش نور قرمزرنگ لیزری، رنگ درون سلول سرطانی، نور را جذب میکند و منجر به عکس العمل فتوشیمیایی که مخرب سلولها است، میشود.
5- درمان بیولوژیکی یا ایمنولوژیک: مشتمل بر بازسازی، تحریک، هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان، صورت میگیرد.
1- اگر تعداد خالهای بدنتان بیش از 50 عدد است، خطر بروز ملانوما زیاد میشود.
2- ملانوما در افراد با پوست روشن یا افرادی که دچار آفتاب سوختگی شده اند یا در افراد دارای کک و مک، زیاد دیده میشود.
3- فردی که قبلا مبتلا به سرطان پوست بوده ممکن است دوباره دچار بیماری شود و باید حداقل سالی یک بار برای معاینه مراجعه کند.
4- افرادی که دچار حداقل یک آفتاب سوختگی در زمان کودکی یا نوجوانی شدهاند، بیشتر در معرض ابتلا به ملانوما هستند.
5- آفتاب سوختگی شدید، خطر سرطان را به میزان 50 درصد افزایش میدهد.
6- در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرید، به ویژه در بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر.
7- از کرمهای ضد آفتاب حداقل با SPF 15 یا بیشتر استفاده کنید.
8- از کرمهای ضد آفتاب، هر دو ساعت یکبار استفاده کنید، حتی در روزهای ابری .
9- پس از شنا کردن یا عرق کردن، کرم را مجددا استفاده کنید.
10- تمام بدن خود را بپوشانید. کلاههای لبهدار، بر صورت و بر پشت گردن سایه میافکند.
11- از کودکان خود مراقبت کنید. از مصرف کرمهای ضد آفتاب برای کودکان کمتر از 6 ماه جددا خودداری کنید. از قرار گرفتن کودک کمتر از شش ماه در برابر نور خورشید جددا باید خودداری کنید.
12- پوست خود را پس از دوش گرفتن و زمانی که مرطوب است، بررسی کنید.
13- ماهی یک بار همه بدن را برای یافتن لکهها و خالهای مشکوک چک کنید. قسمتهایی مانند لابلای انگشتان دست و پا، کشاله ران، کف پاها و پشت زانوها نباید فراموش شوند.
14- اگر نوجوان هستید، باردار هستید یا حوالی یائسگی هستید، توجه بیشتری به خالها و لکها داشته باشید، چون در این زمانها تغییرات هورمونی در بدن رخ میدهند.
15- هر درد یا کسالتی در پوست نشانه سرطان نیست، ولی به محض دیدن تغیییر در پوست خود، آن را جدی بگیرید و به پزشک متخصص مراجعه کنید.
برخی افراد به علل متفاوت دارای پوست قرمزی هستند. این قرمزی میتواند از نظر ظاهری مشکلاتی برای فرد به وجود آورد.
ما در اینجا علل قرمزی پوست را به رایتان بیان میکنیم.
- روزاسه
- لوپوس
- پسوریازیس
- درماتیت پوستی
- اگزما
- کهیر پوستی
- آنافیلاکسی یا شوک ناشی از آلرژی یا حساسیت
- سیروز کبدی
- درماتومیوسیت : ورم عضلات بدن از قبیل ریه، مری و حلق است.
- کاندیدیاز: عفونت قارچی که باعث برفک دهان، عفونت واژن و گاستروانتریت میشود.
- سندرم کارسینوئید: این سندرم مربوط به بیماریهای قلبی است و بیشتر در سمت راست قلب رخ میدهد.
- سرطان کارسینوئید: سرطان نوروآندوکرین میباشد و در ریهها و دستگاه گوارش پخش میشود.
- افزایش فشار خون غده آدرنال که باعث افزایش هورمون آلدوسترون و احتباس نمک میگردد.
- افزایش فشارخون ناشی از مصرف مشروبات الکلی، آمفتامینها، دکونژستان و کورتیکواستروئید.
- آلرژی به حیوانات مثل گربه، سگ و پرندگان
- حساسیت به تخم مرغ
- آنفلوانزای مرغی
- مسمومیت با مواد شیمیایی مانند: پروپانول، استالدئید، بنزین، ذغال و اسید بوریک.
- مسمومیت با ویتامین A
- مسمومیت با گل داوودی
- سرماخوردگی و آنفلوانزا
- اضطراب و استرس
- سندرم کوشینگ: افزایش مقدار هورمون کوتیزول موجب این سندرم میشود.
- تورم عروق پوستی در اثر عفونت و یا داروها
- عمل پیلینگ یا لایهبرداری پوست
- بیماری فنیل کتونوری
- سندرم ولز (Wells) : پوست تغییر رنگ میدهد و تاول میزند.
قرمزی پوست را به سختی میتوان پوشاند. برای تسکین قرمزی، خشکی و یا آفتابسوختگی پوست درمانهای ساده خانگی وجود دارد :
- قرار دادن برشهای خیار بر روی پوست، آن را سرد میکند و قرمزی را از بین میبرد.
- یک ماسک ساده با ترکیب خیار و یک فنجان بلغور جوی دوسر درست کنید و بر روی پوستتان بگذارید.
- اگر شما مبتلا به روزاسه هستید، سیگار نکشید، غذاها یا نوشیدنیهای دارای کافئین و غذاهایی که خیلی تند و یا داغ هستند را مصرف نکنید.
- عسل دارای خواص ضد التهابی میباشد. ابتدا پوست خود را با آب گرم بشویید. سپس عسل را به روی پوست قرمز بمالید و 30 دقیقه صبر کنید. سپس عسل را از صورت خود پاک کنید.
توجه : اگر آفتاب سوختگی منجر به قرمزی پوست شده است، عسل را استفاده نکنید.
- جوی دو سر نیز یک ماده ضد التهاب است. یک لیوان جوی دو سر را در یک وان پر از آب بریزید و 15 دقیقه در این آب بمانید.
- اگر پوست بر اثر آفتاب سوختگی، قرمز شده است، مخلوطی ژل گیاه آلوئه ورا، سرکه سفید و سرکه سیب باعث کاهش سوزش و قرمزی پوست میشود.
- مخلوط ماست، روغن اسطوخودوس، دمکرده بابونه سرد و برشهای خیار برای رفع قرمزی پوست در اثر نور آفتاب مفید است.
- ژل آلوئه ورا و یا روغن کبد ماهی را 3 تا 4 بار در روز به پوست خود بزنید و سپس با آب سرد پوست را شستشو دهید.
- مواد غذایی دارای ویتامین C و روی را مصرف کنید.
- هر شب قبل از خواب، با مقداری روغن زیتون پوست را ماساژ دهید. روغن زیتون باعث میشود، پوست نرم شود و از تغییر رنگ پوست جلوگیری شود.
- روغن نارگیل به علت دارا بودن آنتی اکسیدان بر کاهش قرمزی در اثر نورآفتاب مفید است.
اگر علیرغم عمل به توصیههای بالا، پوستتان همچنان قرمز است، بهتر است به نزد پزشک متخصص پوست بروید.
توصیههای لازم
- از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید دوری کنید.
- پوستتان را با آب داغ نشویید.
- در هنگام استحمام، از مالیدن و خاراندن پوست خودداری کنید.
- از صابونهای بدون عطر و ملایم برای شستشوی پوستتان استفاده کنید.
- لباسهای نخی و گشاد بپوشید تا هوا به راحتی بتواند با پوست در ارتباط باشد.