اسیدفولیک که با نامهای فولات یا ویتامین B9 معروف است، برای بسیاری از
اعمال حیاتی بدن ضروری است. این ویتامین، بدن را در مقابل بیماریهای قلبی،
نقصهای مادرزادی، پوکیاستخوان و برخی سرطانها حفظ میکند.مصرف ویتامین
B9 در سنین باروری میتواند از بروز نیمی از نقایص لوله عصبی مانند
«اسپاینابیفیدا» جلوگیری کند. کمبود این ویتامین در زمان بارداری میتواند
به کم خونی، تولد نوزادنارس و ایجاد نقص لوله عصبی در جنین منجر شود.تا
چندی پیش، مصرف اسیدفولیک فقط به زنان باردار توصیه میشد که در حال حاضر
براساس نتایج تحقیقات انجام شده مصرف آن به آقایان نیز توصیه میشود.
براساس نتایج تحقیقات این ویتامین در تقسیمهای سلولی نقش بسزایی دارد و
حرکت و کیفیت اسپرم را بهبود میبخشد.
معمولا به تمام خانمها
توصیه میشود 6 ماه قبل از بارداری به پزشک زنان مراجعه کنند تا تمام
آزمایشهای روتین و موردنیازشان را انجام دهند. البته در این زمان حتما
باید با حضور همسرشان به پزشک مراجعه کنند تا آزمایشهای لازم هم برای
همسرشان و هم برای خود خانم تجویز شود.معمولا یکی از آزمایشهای تجویزشده
به آقایان، آزمایش اسپرموگرام است که در آن حرکت، شکل و تعداد اسپرمها
ارزیابی میشود. گاهی ممکن است جواب آزمایش در بعضی از افراد غیرطبیعی باشد
که میتواند علتهای زیادی داشته باشد. جالب اینکه در مواردی فقط با تجویز
انواع ویتامینها مانند زینک، اسیدفولیک و ویتامین D مشکل برطرف میشود.
حتی در روش IVF مردانی که 3-2 ماه
قبل از بارداری همسرشان، مصرف ویتامین و اسیدفولیک را شروع میکنند کیفیت
و شکل اسپرم و توانایی باروری در آنها افزایش مییابد.دوز اسیدفولیک مصرفی
با توجه به اینکه فرد چه زمانی تصمیم به مصرف آن دارد، متفاوت خواهد بود
مثلا اگر خانمی قرار است طی یکی، دو ماه آینده باردار شود مصرف اسیدفولیک 5
میلیگرمی و در آقایان 1 میلیگرمی توصیه میشود ولی اگر خانمی تصمیم
بگیرد 6 ماه تا یک سال بعد باردار شود مصرف اسیدفولیک با دوز یک میلیگرم و
در آقایان هم همان دوز یک میلیگرم پیشنهاد خواهد شد.
علایم این اختلال چگونه است ؟
همانطور که گفته شد بسیاری از مردان مبتلا به این بیماری فاقد علائم می باشند. اما زمانیکه بزرگی پروستات در روند ادرار کردن دخالت کند منجر به بروز علایمی نظیر جریان ضعیف ادراری، احساس عدم تخلیه کامل مثانه، تأخیر در شروع ادرار، احساس ادرار کردن مکرر، بیدار شدن از خواب در شب جهت ادرار کردن و نیاز به زور زدن برای ادرار کردن خواهد شد.
این علائم ثانویه به اثر بزرگی پروستات برروی پیشابراه و بعد از آن برروی مثانه می باشد. در مراحل اولیه عضلات مثانه می توانند بر تنگی پیشابراه غلبه کند، اما بعداً عضلات مثانه ضخیم تر، حساستر، و قوی تر خواهند شد که سبب احساس ادرار مکرر می شود.
در بعضی موارد زمانیکه پروستات بزرگ می شود، چنان پیشابراه را تحت فشار قرار می دهد که مثانه قادر نیست بر این نیرو غلبه کند، لذا نمی تواند بطور کامل تخلیه شود. اگر عفونت ادراری ایجاد شود ممکن است علایمی نظیر حس درد و سوزش در ادرار کردن رخ دهد. در تعداد کمی از موارد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات، این حالت ممکن است منجر به بروز عفونتهای مکرر ادراری، عدم تخلیه کامل ادرار و آسیب های تدریجی به مثانه و کلیه ها شود.
غده پروستات چیست ؟
پروستات بخشی از عضو جنسی مرداست که به شکل و اندازه تقریبی گردو، زیر
مثانه قرار گرفته و مجرای خروجی آن را مطابق شکل احاطه کرده است .پروستات غدهای است درست زیر مثانه که منشا جنینی دارد. زمانی که جنسیت
جنین مشخص شده و جنین به جنس مذکر تبدیل میشود، این بافت جنینی به پروستات
تبدیل میشود اما این بافت در جنس مونث از بین رفته و آثار کوچکی از آن
باقی میماند. پروستات در دوران جنینی و نوزادی کار خاصی انجام نمیدهد و
وظایف اصلی آن پس از بلوغ است.
نقش پروستات چیست ؟
نقش پروستات تولید مایع وروان کردن حرکت اسپرماتوزوئیدها به خارج است کار مهم پروستات در دوران پیش از بلوغ، ترشحاتی است که به همراه ترشحات غدد دیگر به مجرا ریخته و آن را مرطوب کرده و به اصطلاح عامیانه آن را روغن کاری می کند تا مجرا روان شده و از خشک شدن آن جلوگیری کند. اما پس از بلوغ و تولید اسپرم به وسیله بیضه ها، مجاری وازودفران که مجاری عبور اسپرم هستند و از داخل پروستات می گذرند اسپرم همراه مقدار زیادی از ترشحات پروستات دفع می شود به طوری که بیش از90 درصد حجم مایع منی از ترشحات پروستات و فقط یک درصد آن اسپرم است. این مایع حاوی موادی است برای تغذیه و نگه داری اسپرم و مواد ضد عفونی کننده به اضافه برخی اسیدهای آمینه.
پروستات از یک قسمت محیطی یا عضلانی و یک بافت مرکزی که بافت غددی است تشکیل شده است. پس از 40 سالگی باز به دلیل تغییراتی که در هورمونهای بدن آقایان انجام میشود، نسبت دیهیدروتستسترون به استروژن تغییر میکند و میزان استروژن بالاتر می رود یا دی هیدروتستوسترون پایین میآید. این استروژن سبب حساس شدن بافت غددی پروستات شده و گیرندههای آن را بیشتر میکند. در نتیجه پروستات دوباره شروع به رشد اضافه میکند و بحث بزرگی پروستات پیش میآید که حدود 40 سالگی است منتها این رشد به صورت آرام است تا حدود سن 55 سالگی که علایم خود را نشان میدهد.
تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات چگونه است؟
بعد از اخذ شرح حال کامل باید معاینه انجام شود که معمولاً جهت انجام معاینه پروستات باید از طریق انگشت، راست روده بیمار مورد معاینه قرار گیرد. از این طریق پزشک می تواند بزرگی پروستات یا وجود توده یا هر گونه بافت غیر طبیعی که نشاندهنده سرطان باشد را مورد ارزیابی قرار دهد. اگر چه ممکن است این معاینه تا حدی ناراحت کننده باشد اما سبب بروز آسیب نشده و دردی نیز ایجاد نخواهد کرد. از آنجایی که معمولاً قسمت مرکزی پروستات بزرگ می شود. ممکن است گاهی فرد دچار علائم باشد اما در معاینه پروستات بزرگ نباشد. از طرف دیگر بسیاری از مردان مبتلا به بزرگی پروستات ممکن است بدون علامت باشند.بعد از تشخیص وجود این مشکل باید جهت پیگیری درمانهای لازم، فرد به متخصصین کلیه و مجاری ادراری مراجعه نماید.
بیماری پروستات سه نوع دارد:
اول بزرگی خوش خیم سرطانی یا بزرگ شدگی غیر سرطانی پروستات است که در اثر
آن بافت پروستات بزرگ و متورم شده و نهایتا جریان خروج ادرار را قطع
میکند، در نتیجه ادرار درون مثانه باقی میماند. بزرگی خوش خیم پروستات
معمولا در مردان بالای ۶۰ سال رخ میدهد (مردان زیر ۵۰ سال ندرتا دچار آن
میشوند). علت غالب بزرگ شدگیهای پروستات بزرگی خوش خیم میباشد.
عوارض احتمالی این نوع بیماری پروستات عبارتند از:
مثانه ضعیف و ممکن است متسع و به سایر اعضای بدن فشار وارد کند.
ممکن است آسیب کلیه و گردش خون تصفیه نشده در بدن به دلیل پس زدن ادرار از مثانه به کلیه به وجود آید.علائم و نشانههای آن احساس نیاز مکرر به تخلیه ادرار به ویژه در شب، نیاز
مبرم اضطراری به ادرار کردن، دشواری در آغاز ادرار، جریان کم فشار ادرار،
چکیدن یا قطره قطره آمدن غیر طبیعی ادرار و احساس پر بودن مثانه و ناتوانی
در ادرار کردن است.
چگونگی تشخیص بیماریهای پروستات:
معاینه مقعدی:
با پوشیدن یک دستکش لاستیکی دکتر از طریق دیواره راست روده پروستات شما را
احساس میکند. او میتواند تودهها، تورم و یا ناراحتی که نشانگر بیماری
باشد را تشخیص دهد. گرچه بسیاری از آقایان از انجام معاینه مقعدی طفره
میروند ولی این معاینه فقط ناراحتی مختصری ایجاد کرده و تنها چند ثانیه
طول میکشد.
- آزمایش آنتی ژن ویژه پروستات در خون (PSA):
پروستات بزرگ شده یک پروتئین را به میزان بیشتری ترشح میکند. این آزمایش
میزان آن پروتئین را در خون اندازه میگیرد. این آزمایش ۱۰۰ درصد دقیق نیست
و ممکن است همراه با سایر آزمایشات مورد استفاده قرار گیرد.
-آزمایشات دیگر:
ممکن است لازم باشد آزمایشات دیگری انجام شود. مانند انجام آزمایش
سیستوسکوپی، سی تی اسکن یا MRI که برای دید بهتر درون پیشابراه و پروستات
صورت میگیرد.
این بیماری در چه زمانی و چگونه باید درمان شود؟
این بیماری فقط زمانیکه منجر به بروز علائم شدید شود یا اینکه سبب بروز اختلال در عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری شود. باید تحت درمان قرار گیرد. تنها وجود یک پروستات بزرگ دلیل بر درمان نیست. اگر بزرگی وجود دارد اما علامتی نباشد ممکن است تنها نیاز به انتظار باشد. البته باید در طی این مدت فرد تحت نظارت دقیق پزشک بوده و سالانه یک یا دو بار مورد معاینه قرار گیرد. گاهی اوقات ممکن است علائم بدون درمان بهبود یابند. اما در صورت تشدید علایم نسبت به قبل حتماً باید به پزشک مراجعه نمود.
درمان احتمالی پروستات غیر سرطانی عبارتست از:
درمان دارویی که به تحلیل رفتن بافت پروستات یا شل شدن عضلات کمک میکندجراحی برای برداشتن بافت اضافی پروستات و کاهش فشار بر پیشابراه، انجام میشوداتساع با بادکنک که در آن بادکنک در داخل پیشابراه قرار داده میشود و متورم میشود تا پیشابراه را گشاد نماید.درمانهای جدید شامل جراحی لیزری، منجمد کردن بافت پروستات و درمان گرمایی
با میکروویو (حرارت دادن بافت پروستات با میکروویو) میباشد.
دومین نوع پروستات التهاب پروستات است که میتواند حاد یا مزمن باشد و در هر سنی مردان را مبتلا سازد.پروستات حاد وقتی رخ میدهد که پروستات ناگهان ملتهب شود. گرچه این مورد
نادر است ولی میتواند موجب عفونت چرکی و بند آمدن ادرار در موارد وخیم
شود. پروستات مزمن که در دراز مدت و مکررا رخ میدهد، این التهاب از التهاب
حاد پروستات شایع تر است و معمولا مانند آن وخیم نیست. التهاب حاد پروستات
ممکن است به التهاب مزمن تبدیل شود.
عواقب احتمالی التهاب پروستات عبارتند از: بزرگ شدگی پروستات، تنگی
پیشابراه، کندی یا بند آمدن ادرار و سایر مشکلات جدی مجرای ادرار، درمان
این نوع پروستات بسته به حاد یا مزمن بودن آن متفاوت است درمان برای
پروستات حاد با مصرف آنتی بیوتیکهای خوراکی، تخلیه با سوند یا تخلیه با
عمل جراحی در موارد وخیم مقدور میباشد و پروستات مزمن را نیز میتوان با
مصرف آنتی بیوتیکها، ماساژ پروستات برای افزایش تخلیه و جراحی در صورتی که
داروها و ماساژ اثر بخش نباشد درمان کرد. .البته درمان بسته به بیماری و بیمار تغییر میکند. آمیزش برای افزایش تخلیه
پروستات پیشنهاد میشود .آب گرم و مصرف نکردن ادویه جات نیز ایرادی ندارد.
سومین نوع پروستات که جدی ترین نوع این بیماری است سرطان پروستات است البته
این شکل از سرطان در میان آقایان کمتر از ۴۰ سال نادر است ولی در آقایان
بالای ۶۰ سال شایع میباشد. علت این بیماری نامشخص است.در این نوع بیماری سلولهای سرطانی به بافت طبیعی پروستات هجوم آورده، آن را
تخریب کرده و جایگزین آن میشوند. اگر سرطان تشخیص داده نشود ممکن است به
سایر قسمتهای بدن انتشار یابد.علایم سرطان پروستات عبارتند از: درد در ناحیه لگن، کمر، رانها، تورم در
ناحیه لگن، پشت و رانها، علایم مهمی نظیر جریان ادرار ضعیف و دردناک، وقفه
دار یا با شروع آهسته و همچنین وجود خون در ادرار.
نشانههای عمومی سرطان که ممکن است مربوط به سرطان پروستات نیز باشد عبارتند از تهوع، استفراغ، درد ممتد، کاهش شدید وزن و خستگی.روشهای درمانی به کار برده شده برای سرطان پروستات شامل، جراحی که به منظور
برداشتن پروستات برای جلوگیری از انتشار سرطان، پرتو درمانی یعنی درمان با
پرتوهای X برای از بین بردن غده، هورمون (از جمله استروژن) برای کند کردن
انتشار سرطان میشود.
· درمان جراحی بزرگی پروستات:
در حال حاضر در صورت تشدید علایم، مؤثرترین روش درمانی جراحی می باشد. روشهای جراحی متفاوتی جهت درمان این مشکل وجود دارد که انتخاب آنها به عهده پزشک و با توجه به شرایط بیمار می باشد.
روشهای درمانی غیر جراحی :
روشهای درمانی غیر جراحی جدیدی در حال حاضر وجود دارد اما میزان کآرایی آنها در مقایسه با روشهای جراحی کمتر می باشد. این روشها شامل استفاده از داروهای خاص و گشاد کردن مجرای پیشابراه از طریق بالون می باشد.
روشهای دارویی:
دو دسته دارویی جهت بهبودی وجود دارد. داروهای « بلوک کننده گیرنده » آنها که سبب شل شدن عضلات پروستات شده و تا حدی سبب کاهش فشار پروستات بر پیشابراه می شوند. از این دسته می توان پرازوسین یا ترازوسین را نام برد. دسته دوم داروها مربوط به داورهایی است که از طریق کاهش هورمونهای مردانه سبب کاهش اندازه پروستات می شوند. از این دسته می توان فیناستراید را نام برد. البته کآرایی استفاده دراز مدت از این داروها هنوز مشخص نیست.
چرا انجام آزمایش پروستات ضرورت حیاتی دارد؟
چون عوارض بیماریهای پروستات دردناک و رنج آور است .
چون با تشخیص به موقع ، نتیجه درمان موفق تر خواهد بود.
بیماریهای پروستات کدامند؟
مشکل عمده پروستات ، رشد نا متناسب ( هیپرپلازی خوش خیم ) آن است که از ۴٠ سالگی شروع به پیشرفت می کند و ممکن است در سنین ۶٠ تا ٧٠ سالگی به بزرگی یک پرتقال برسد. تقریبا نیمی از مردان در دهه هفتاد سالگی عمر خود گرفتار هیپرپلازی پروستات می شوند.علت بروز این بیماری به درستی مشخص نشده است ، ولی تغییرات هورمونی یکی از عوامل موثر محسوب می شود. هیپرپلازی پروستات خطر جانی ندارد و از نظر فعالیت جنسی نیز مشکلی بوجود نمی آورد . ولی کلا بیماری مزاحمی است مشکلات ادراری آن مانند احساس فشار در دفع و تخلیه ادرار، قطع و وصل دردناک آن در حین تخلیه و همچنین تکرر ادرار بخصوص شبها از عوارض عمده آن است . تشدید این عوارض گاهی منجر به انسداد مجرای ادرار می شود که بیمار را اجبارا روانه اورژانس می کند. درمان هیپرپلازی پروستات با دارو و یا عمل جراحی امکان پذیر می باشد دومین بیماری التهاب حاد و مزمن پروستات است که در هر سنی از دوران بلوغ به بعد اتفاق می افتد.
نوع حاد التهاب ، اکثرا به علت آلودگی میکروبی به طور ناگهانی و با شدت بروز می کند بیماری با تب و لرزو احساس سرماخوردگی شروع شده و عوارضی شبیه هیپرپلازی پروستات دارد . بیمار از سوزش دفع و تکرر ادرار و همچنین درد کمر و فشار بین رانها و اطراف بیضه ها شکایت دارد. این عارضه با کشت ادرار و تعیین و تجویز آنتی بیوتیک به سهولت درمان پذیر می باشد . التهاب پروستات گاهی به علل نامشخص با عوارضی ضعیف تربرگشت کرده و مزمن می شود . دراین حالت کشت ادرار غالبا منفی است ولی افزایش گلبولهای سفید در ادرار ، وجود التهاب را تائید می کند . التهاب مزمن به سادگی التهاب حاد درمان پذیر نمی باشد.
سرطان پروستات شایع ترین نوع سرطان در مردان بالای ۵٠ سال است . معروفیت این نوع سرطان نسبت به سایر سرطانها ، نه به علت خطرناک بودن آنست ، بلکه وجود روشهای تشخیصی و امکان پیشگیری موفقیت آمیز آن ، دلیل برشهرت بیماری می باشد . سرطان پروستات اکثرا کند رشد هستند و تا دهها سال می توانند درداخل غده بدون بروز علائمی باقی بمانند. طبق آمار تهیه شده در آمریکا حدود ١۶ درصد مردان در طول عمر خودبا نوعی از سرطان کند رشد یا تند رشد روبرومی شوند . حدود نیمی از آنها بدون عارضه به زندگی ادامه می دهند . ولی نیم دیگر گرفتار عوارض آن میشوند که ازاین تعداد تنها ٣ نفر جان می بازند علائم اولیه سرطان پروستات در مرحلهداخل غده ای که هنوز پیشرفت نکرده ، نیز شبیه هیپرپلازی و شامل تکرر ادرار و قطع و وصل جریان ادرار در موقع تخلیه می باشد.
سرطان پروستات چه کسانی را تهدید می کند؟
مردان مسن بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند. طبق آمارموجود ، احتمال بروز سرطان در سنین زیر ۵٠ سال حدود ٧% است . در حالیکه در دهه ٧٠ سالگی به ٧۵% می رسد. افراد بازمینه ارثی ، دومین گروهی هستند که معرض ابتلا می باشند . کسانی که ٢ تا ٣ نفر از بستگان نسبی و نزدیک آنها سرطان پروستات داشته اند ، ١٠ برابر بیشتر از سایرین با خطر بیماری روبرو می شوند . درگزارشاتی که اخیرا منتشر شده است ، به نظر می رسد که روش زندگی و رژیم غدایی نا مناسب نیز از عوامل موثر در بروز سرطان باشد.
تشخیص سرطان پروستات چگونه انجام می گیرد؟
در مراکز تخصصی ، اولین اقدامی که برای تشخیص سرطان پروستات به کار می رود لمس انگشتی Digital Rectal Exam که بدین ترتیب حجم و استحکام غدد بررسی می شود . البته تجربه عملی پزشک در این روش ، نقش عمده ای در چگونگی تفسیر آزمایش خواهد داشت .اندازه گیری غلظت پی اس ا PSA خون نیز به عنوان تست تکمیلی و تائیدی مورد استفاده قرار می گیرد. پزشکان می توانند آزمایش PSA می توانند به تنهائی و یا همراه با DRE درخواست نمایند.
پی است ا ” PSA ” چیست ؟
PSA نوعی پر و تئین است که در سلولهای غده پروستات تولید و وارد جریان خون می شود. ترشح PSA در برخی از بیماران به طور طبیعی بیشتر از دیگران است . پزشکان غلظت خونی PSA زیر ۴ میکروگرم در لیتر را طبیعی به حساب می آوردند و مقادیر ۴ تا ١٠ و ١٠تا ٢٠ میکروگرم را به ترتیب ” افزایش کم ” و ” افزایش متوسط ” تلقی می کنند و مقادیر بیش از ٢٠ میکروگرم در لیتر را ” افزایش زیاد ” می دانند.در صورت بالا بودن PSA خون علاوه بر سرطان ، در موارد دیگری نیز از جمله هیپرپلازی پروستات و التهاب و عفونت آن و حتی ماساژ و فعالیتهای جنسی و بعضی تحریکات فیزیکی افزایش می یابد. از طرف دیگر چنانچه اشاره شد ، حدود ٨ تا ١٠ درصد نتایج غیر طبیعی ” مثبت کاذب ” می باشند . بنابراین تغییرات PSA باید با نظر پزشک معالج تفسیر شود و بیمار نباید تنها با یک نتیجه غیر طبیعی به اقدامات تهاجمی مانند بیوپسی و یا جراحی بپردازد.
چگونه میتوان ضریب اطمینان اندازه گیری PSA را بالابرد؟
اعتماد به نتایج آزمایش PSA را می توان با اندازه گیری سرعت افزایش آن نسبت به زمان ( PSA Velocity ) بالا برد. به این معنی PSA بیمار ، چند بار درفواصل زمانی معین اندازه گیری می شود . چنانچه افزایش آن تداوم داشته باشد، احتمال وجود سرطان بیشتر است . در این صورت بیمار باید تحت مراقبت مخصوص قرار گیرد.روش دیگری که بهتر می تواند وجود سرطان را از سایر بیماریهای غیر سرطانی تفکیک کند، اندازه گیری PSA آزاد خون ( f PSA ) و تعیین نسبت ان به PSA تام ( t PSA ) یعنی نسبت ( f PSA ) /( t PSA ) می باشد. این نسبت در سرطان پروستات ، کمتر از بیماریهای غیر سرطانی است ، بنابراین نتایج آزمایشهائی که غلظت PSA تام در محدوده بین ۴ و ١٠ میکروگرم در لیتر باشد و نتوان بیماری بدخیم را ازخوش خیم تفکیک نمود، باید مجددا غلظت هر دو نوع تام و آزاد اندازه گیری شده و نسبت آزاد به متصل محاسبه گردد.
در آزمایشگاه ها ، حد ماکزیمم PSA خون افراد سالم بدون در نظر گرفتن تغییرات سنی آنها ۴ میکروگرم در لیتر در نظر گرفته می شود ، در حالیکه با توجه به آمار ، غلظت آن از ۵/١ میکروگرم درسنین زیر ۵٠ سال تا ۵/۶ میکروگرم در سنین بالای ٧٠ سال تغییر می کند، بنابراین چنانکه نتایج آزمایش بر پایه تغییرات سنی بیمار تفسیر شود، بهتر می توان موارد ” مثبت کاذب ” را کاهش داد . در یک روش دیگر ، غلظت PSA برحسب حجم پروستات که با سونوگرافی مشخص می گردد، محاسبه می شود. به این صورت ، احتمال سرطانی بودن پروستات بزرگ با غلظت معینی از PSA کمتر از پروستات کوچکی خواهد بود که همان غلظت PSA را داشته باشد.
نظریه کلی برای چک آپ سرطان پروستات چیست ؟
متخصصین برای ارائه جواب به این سوال در انتظار تکمیل طرح تحقیقاتی * PLCO می باشند که از ده سال قبل در آمریکا روی ٣٧ هزار داوطلب در حال انجام است . طرح PLCO خود به منظور تعیین ارزش غربالگری چهار نوع سرطان شایع ، از جمله سرطان پروستات برنامه ریزی شده است ، که مشخص شود آزمایشهای DRE و PSA تا چه اندازه ای می توانند قابل اطمینان باشند و همچنین معلوم شود چند درصد از سرطانهای تشخص داده شده ، درمان پذیر خواهند بود. در عین حال انجمن سرطان آمریکا ( ACS ) انجام سالیانه دو آزمایش فوق را در مردان بالای ۵٠ سال و همچنین مردان بالای ۴٠ سال که پدر یا برادر بزرگتر آنها سرطان پروستات داشته اند ، توصیه کرده و جامعه اورولوژیستهای آمریکا ( AUA ) نیز برآن صحه گذاشته است . این آزمایش ها در نهایت با نسج برداری و آزمایش میکروسکوپی تائید می گردند.
روش پیشگیری سرطان پروستات چگونه است ؟
بهترین روش حفظ سلامت پروستات ، چک آپ سالیانه و مراجعه سریع به پزشک ، در صورت بروز مشکلات اداری است . چک آپ مرتب حتی برای کسانیکه جراحی پروستات داشته اند نیز ضروری است . زیرا جراحی پروستات نمی تواند تضمینی در برابر سرطان باشد. در هر حال با تشخیص هرچه سریعتر سرطان ، موفقیت درمان بیشتر خواهد بود. در حال حاضر طرحی توسط انستیتوسرطان آمریکا NCI تحت نام * PCPT روی ١٨ هزار داوطلب در جریان است . هدف از این طرح این است که مشخص شود آیا Finasteride داروی مهار کننده فعالیت هورمون تستوسترون که برای کاستن حجم پروستات هیپرتروفی شده مصرف می شود، توانایی ممانعت از پیشرفت سرطان را دارد یا خیر.
اقداماتی برای پیشگیری از مشکلات پروستات :
- چکاپ منظم:
کلیه آقایان بالای ۴۰ سال در معرض ابتلا به بیماری پروستات هستند میتوانند آزمایش آنتی ژن خون ویژه پروستات را انجام دهند.
-همچنین افراد پرخطر ابتلا شامل آقایانی میشوند که پدر یا برادر آنها دچار
بیماری پروستات شدهاند و چکاپ منظم آنها را از سلامتشان مطمئن میسازد.
- مراقبتهای کلی:
- یک برنامه غذایی متعادل داشته که از نظر مصرف میوه، سبزیجات، غذاهای کم چربی غنی باشد.
- از تماس با تشعشع خودداری شود.
- از بی بند و باری جنسی خودداری شود.
- همچنین سیگار میتواند یکی از عوامل مهم اکثر بیماریهای خطرناک از جمله پروستات باشد.
انواع جراحیهای پروستات :
قبل از هرگونه جراحی عوامل بسیاری نظیر بیماری، سن، سلامتی عمومی و … در
نوع جراحی اثرگذار است. ولی به طور کلی جراحیها شامل موارد زیر است.
- تراشیدن پروستات از طریق پیشابراه (TURP) که این نوع جراحی شیوه موثری
برای درمان بزرگی خوش خیم مختصر تا متوسط میباشد. جراح یک لوله از طریق
پیشابراه وارد میکند و بافت پروستات را با دستگاه خاصی بر میدارد. ممکن
است لازم باشد ۳-۵ روز در بیمارستان بمانید.- پروستات برداری باز که در موارد پیشرفته تر بیماری پروستات انجام میشود.
این روش شامل برش و برداشتن غده یا بخش بزرگ شده پروستات میباشد.در بعضی موارد تمامی پروستات برداشته میشود که معمولا مستلزم چند روز بستری شدن در بیمارستان میباشد.
- برش گردن مثانه:
این روش جدید شبیه به روش تراشیدن از طریق پیشابراه است اما تفاوت آن در این است که در این روش از ایجاد برشهای کوچکی در پروستات استفاده میشود که فشار وارد بر پیشابراه را کم میکند. هیچ بافتی برداشته نمیشود و ممکن است نیازی به بستری شدن نباشد.
سندرم متابولیک بین 10 تا 25 درصد از
بزرگسالان در جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. مطالعات نشان دهنده ارتباط
بین سندرم متابولیک و دیابت و بیماری قلبی عروقی بودهاند؛ و اکنون شواهد
علمی حاکی از آنند که میل جنسی در مردان و مشکلات جنسی در زنان با سندرم
متابولیک در ارتباطند. در مردان مبتلا به سندرم متابولیک ریسک ابتلا به ED
دو برابر بیشتر است (7/26 درصد در مقایسه با 13 درصد در گروه کنترل). در
مطالعهای در زمینه امتیاز بندی زندگی جنسی، زنان مبتلا به سندرم متابولیک
نسبت به گروه کنترل 33درصد امتیاز کلی کمتر، 50 درصد رضایت جنسی کمتر و 3
برابر پروتئین التهابیC بیشتری داشتند. زنان این مطالعه در دوره پیش از
یائسگی قرار داشتند. پس از رعایت رژیم غذایی مدیترانهای- غنی از میوه،
سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، مغزها (به ویژه گردو) و روغن زیتون و محدود از
گوشت قرمز، غلات تصفیه شده و مواد غذایی فرایند شده- امتیاز هم زنان و هم
مردان در عملکرد جنسی به بالاتر از نمایه استاندارد افزایش یافت. مطالعه
دیگری نشان داده است که حتی یک سوم از مردان دچار چاقی مبتلا به میل جنسی
میتوانند فعالیت جنسی خود را بعد از
2 سال رعایت رژیم مدیترانهای و فعالیت بدنی منظم بازیابند. زمانیکه فرد
دچار اضافه وزن و یا چاقی است، میل جنسی کاهش مییابد؛ فرد از رابطه جنسی
لذت نمی برد و نمیتواند آنطور که میخواهد عمل کند و یا به دلیل پایین
بودن اعتماد به نفس پیش قدم نمی شود.در چنین شرایطی در کنار کمک گرفتن از
یک مشاور تغذیه و رژیم درمانی در جهت کاهش وزن، یک مشاور متخصص روانشناسی
نیز میتواند تفاوتهای معناداری را ایجاد کرده و احساس فرد نسبت به خودش
را بهبود بخشد. در حقیقت یک راه حل موثر به منظور رسیدن به رابطه جنسی
بهتر، لذت بردن از رژیم غذایی مدیترانهای است. در رژیم غذایی
مدیترانهای بیشتر از میوه، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، مغزهاو روغن
زیتون استفاده میشود.
سبک زندگی و مشکلات جنسی
یکی از روشهای بهبود مشکلات جنسی از جمله نعوظ ایجاد تغییراتی ساده در سبک زندگی است. برای برخی مردان ، تطابق با سبک زندگی سالم همچون ترک سیگار، فعالیت بدنی منظم و کاهش استرس، تمام آن چیزی خواهد بود که برای رهایی از مشکلات جنسی نیاز دارند. برای برخی دیگر که درمانهای جدیتری نیاز دارند تطابق با تغییرات ذکر شده در سبک زندگی در کنار دیگر درمانها کمک کننده خواهد بود. تغییرات مهم و موثر در سبک زندگی عبارتند از:
ورزش منظم
ورزش منظم از طرق متعددی میتواند منجر به بهبود سلامت جنسی شود. ورزش درکنار بهبود میل جنسی میتواند فواید بیشماری داشته باشد از جمله تقویت قلب، تولید انرژی، کاهش فشار خون، بهبود قدرت و تونیسیته عضلات، تقویت و ساخت استخوانها، کمک به کاهش چربی بدن، کمک به کاهش استرس، تنش، اضطراب و افسردگی، افزایش اعتماد به نفس ، بهبود خواب، ایجاد حس استراحت و آرامش بیشتر، ایجاد ظاهر سالم تر و متناسب تر. برای رسیدن به نتیجه بهتر بایستی حداقل 20 تا 30 دقیقه و ترجیحاً در بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.
حفظ وزن سالم
اضافه وزن، مشکلات و بیماریهای زیادی را به همراه خواهد داشت از جمله دیابت نوع 2 که میتواند منجر به آسیب عصبی در سراسر بدن شود. در صورت آسیب اعصاب نواحی تناسلی، مشکلات جنسی از جمله نعوظ منتج خواهد شد.
فرونشاندن استرس
استرس فیزیولوژیکی سطوح هورمون آدرنالین را افزایش میدهد و منجر به انقباض عروق خونی میگردد که میتواند نعوظ مردان را مختل سازد. هرآنچه فرد در جهت تسکین تنش و ایجاد حس بهتر احساسی صورت دهد منتهی به بهبود روابط و زندگی جنسیاش خواهد شد. بنابراین موارد استرسزای زندگیتان را شناخته و راهکارهای مقابله و کنترل آنها را فراگیرید.
مواد غذایی مفید برای رابطه جنسی بهتر
آواکادو
آواکادو غنی از ویتامین E است که خواص آنتی اکسیدانی داشته و در عین حال
این میوه مملو از پتاسیم و ویتامینB6 است که از بیماری قلبی پیشگیری کرده و
جریان خون بهتری را فراهم میکند.همچنین آواکادو منبع خوبی از چربیهای
غیر اشباع مونو به شمار میرود که چربی دوستدار قلب قلمداد میشود. هر
آنچه که به قلب و جریان خون کمک کند منجر به حمایت از سلامت جنسی خواهد شد.
در مردان مبتلا به بیماری قلبی ریسک ابتلا به اختلال نعوظ دو برابر خواهد
بود چراکه هر دو بیماری ذکر شده از آسیب عروق منتج میشوند.
توجه به آنچه خورده میشود
برنامه غذایی که برای سلامتی قلب مردان مضر باشد برای توانایی آنها در
داشتن نعوظ نیز مفید نخواهد بود. تحقیقات نشان دادهاند که همان الگوی
غذایی که منجر به حملات قلبی ناشی از جریان خون محدود در عروق کرونری
میشود میتواند مانع جریان خون در آلت تناسلی مردان شود. رژیم غذایی
مملو از مواد غذایی چرب و سرخ شده ، غذاهای فرایند شده و نیز محدود از میوه
و سبزیجات میتواند منجر به کاهش گردش خون در سراسر بدن شود. در همین
راستا مطالعههای اخیر نشان داده است که اختلال میل جنسی در میان مردان تحت
رژیم غذایی مدیترانهای (حاوی میوه، سبزیجات، غلات کامل، چربیهای سالم
مانند مغزها، روغن زیتون و ماهی) نسبتاً کمیاب است. ارتباط بین رژیم غذایی
مدیترانهای و بهبود روابط جنسی به طور معنادار به اثبات رسیده است.
توت فرنگی
جریان خون مناسب برای عملکرد بهتر جنسی هم در زنان و هم در مردان ضروری است و توت فرنگی غنی از آنتی اکسیدان است و لذا برای قلب و عروق بسیار مفید واقع میشود. به علاوه توت فرنگی غنی از ویتامین C است که نوعی آنتی اکسیدان محسوب میشود و با تعداد بیشتر اسپرم در مردان همراه است.توت فرنگی را میتوانید به عنوان میان وعده و یا به شکل مخلوط با ماست در کنار وعدههای اصلی غذایی دریافت نمایید.
بادام
بادام حاوی روی، سلنیوم و ویتامینE است که مواد معدنی و ویتامینی هستند که در سلامت جنسی و تولید مثل حائز اهمیت اند. سلنیوم در بهبود ناباروری کمک کننده است و همچون ویتامینE به سلامت قلبی کمک میکند. روی نیز ماده معدنی است که به تولید هورمونهای جنسی مردانه کمک کرده و میل جنسی را نیز افزایش میدهد. همانطور که گفته شد جریان خون برای ارگانهای جنسی حائز اهمیت است بنابراین چربیهای خوب را در برنامه غذایی خود بگنجانید همچون اسیدهای چرب امگا3 که در بادام یافت میشود.
علل کنترل
الف) پیش گیری
ب) مجازات
مکانیسم های کنترل
پی نوشت ها :
1. لغت نامه دهخدا، ج 12، ص 18614.
2. فرهنگ معین، ج 3، ص 3085.
3. علی سلیمی و محمد داوری، جامعه شناسی کجروی، ص 581.
4. علی رضا شایان مهر، دایرة المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، ج 1، ص 441- 442.
5. طه، آیه 50، ترجمه محمد مهدی فولادوند.
6. حمید محمد قاسمی، اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام، ص 179.
7. علی سلیمی و محمد داوری، جامعه شناسی کجروی، ص 684- 685.
8. قال الصادق علیه السلام: دِرْهَمُ وِقَایةٍ، خیرٌ مِنْ قنطارِ علاجٍ؛
یک درهم که برای پیش گیری بیماری خرج شود بهتر از مبلغ زیادی است که برای
درمان به مصرف برسد. (حمید محمد قاسمی، اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام، ص
189).
9. علی سلیمی و محمد داوری، جامعه شناسی کجروی، ص 651- 658.
10. همان، ص 660- 676.
اسلام علاوه بر ضروری شمردن این کشش برای ادامه نسل بشر و حیات انسانی، بر دو راهکار مهم تاکید کرده است، اولین راهکار جهتدهی و هدایت صحیح این غریزه و جلوگیری از سرکوب کردن آن و راهکار دوم، جلوگیری از رها شدن و سرکش شدن غریزه جنسی است؛ چون خداوند هیچ چیز را در عالم وجود بیهوده نیافریده است و چگونگی رابطه انسان با هر یک از پدیده های هستی از جمله غرایز جنسی، مهم است که در این صورت مهمترین ابزارهای انسان در پیمودن پلههای عبودیت و کمال خواهد بود.در رابطه با مسئله دوم که شامل کنترل است، برنامههای قرآن در زمینههای تنظیم و تعدیل روابط جنسی زن و مرد توصیه و دستوراتی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. مهمترین این برنامهها را به اختصار مورد بررسی قرار میدهیم.
۱- کنترل و محدودسازی نگاه:مهمترین گام برای یپیشگیری از انحراف در روابط جنسی زنان و مردان، کنترل نگاه است. قرآن در این زمینه یک وظیفه مشترک را به زنان و مردان مومن یادآوری میکند که چشمان خود را از اندامهای یکدیگر برگیرند.(سوره نور آیه ۳۰ و ۳۱)
۲- پوششی مشترک میان مرد و زن:قرآن کریم اساسا برهنگی را عملی زشت و شیطانی و برخلاف فطرت انسانی میداند.
۳- حجاب و پوشش خاص زنان:حجاب مردان و زنان به دلیل تفاوتهای روحی و روانی عمیق میان زن و مرد، تحریکپذیری آن دو در مواجه با یکدیگر متفاوت است. مردان به شدت از زیبائیهای ظاهری زنان متاثر میشوند در حالیکه زنان چنین نیستند لذا قرآن دستور ویژهای برای زنان دارد و از آنها میخواهد که زیبائی خود را برای نامحرمان آشکار نکنند(سوره نور آیه ۳۱)
۴- خودداری زنان از حالات و رفتارهای تحریک آمیز:از دیدگاه قرآن علاوه بر موارد یادشده، زنان باید از اموری که سبب جلب توجه نامحرم میکند، خودداری کنند.(سوره احزاب آیه ۳۲ و نور ۳۱)
۵- خویشتن داری:قرآن با وجود همه آموزههای سامان بخش به روابط زن و مرد، که ناظر به تامین نیازهای جنسی و جلوگیری از تحریک تمایلات جنسی است، فرمان مهمی را در راستای سلامت جنسی جامعه مطرح میسازدکه عبارت از خویشتن داری است.( سوره نور آیه ۳۳)
خویشتن داری حتی برای کسانی که ازدواج کرده اند نیز در مواجهه با زنان نامحرم ضرورتی آشکار دارد.
۶- اعمال مجازات نسبت به جرائم جنسی:همچنان که روش عقلائی بشر در تنظیم امور اجتماعی علاوه بر وضع قانون، اعمال مجازات نسبت به قانون شکنان است، قرآن کریم در زمینه انحرافات جنسی علاوه بر تعیین مصادیق جرائم جنسی مجازاتهایش را قرار داده که اعمال آنها در کاهش این جرائم تاثیر فراوانی خواهد داشت.(سوره نور آیه ۲)
اگر مدتی است که احساس میکنید رابطه زناشوییتان کمرنگ شده، لازم نیست حتما کار خارقالعادهای انجام دهید. فقط کافی است کارهایی را به روابط تان اضافه کنید تا میل جنسیتان تقویت شود.
1- لباس ها زیر های آنچنانی بپوشید:
بسیاری از زنان و مردان از برخورد ساتن ، ابریشم ، تور و چرم به پوستشان لذت می برند و طیف گسترده ای از لباس زیرهای مختلف و لذت بخش برای هر دو گروه دربازار موجود است . چه لباس های زیبا را ترجیح دهید و چه لباس های پیچیده را ، مسلماً باید چیزی پیدا کنید که در آن راحت باشید تا روابط جنسی لذت بخشی داشته باشید.
۲- ایفای نقش:
شاید دوست داشته باشید در روابط جنسی نقش دکتر و پرستار ، ندیمه و یا مستخدم را بازی کنید. ممکن است ترجیح دهید لباس هایتان را سریع در بیاورید – یا دوست داشته باشید برای آن ها هم برنامه ی خاصی پیاده کنید .
۳- تاس بریزید:
می توانید برای افزایش روابط جنسی لذت بخش ساعت ها با دو تاس تفریح کنید . می توانید فهرستی از فعالیت های روابط جنسی را بنویسید که با مجموع اعدادی که از ریختن دو تاس در هر مرحله حاصل می شوند در ارتباطند . مثلاً ۳ می تواند بوسه باشد . ۴ می تواند نوازش باشد و ۹ می تواند مقاربت باشد . شاید هم مایل باشید جفت ۶ را به چیزی خیلی خاص اختصاص دهید . یک راه دیگر هم این است که اعداد ۱ تا ۶ را روی یک تاس به قسمت های مختلف بدن و ۱ تا ۶ تاس دیگر را با انواع تماس ربط دهید . بعد تاس ها را بریزید و طبق دستور عمل کنید .
۴- آب بازی:
سال هاست مردم به طریق مختلف با آب تفریح کرده اند . این قضیه در مورد زن و شوهرها هم صادق است . کفی کردن یکدیگر در وان یا زیر دوش می تواند بی اندازه لذت بخش باشد . قطرات نوازشگر آب و روغن های مخصوص حمام به پوست حسی فوق العاده شهوانی می دهند و میتواند موجب روابط جنسی رضایت بخشی شود . وقت بگذارید و یکدیگر را از سرتا پا زیر دوش آبکشی کنید . اگر دوشتان مجهز به عملکرد پالس دهنده است از ان استفاده کنید که بسیار نیرو بخش است !
۵- یک چشم بند بخرید:
از دست دادنِ حس بینایی اغلب سایر حواس را تقویت می کند . بنابراین بستن چشمان همسرتان و سربه سر او گذاشتن از طریق تماس دادن چیزهای مختلف با سطح بدنش می تواند خیلی هیجان انگیز باشد . سعی کنید چیزهایی که استفاده می کنید احساسات مختلف را برانگیزند ، می توانید از چیزهای بی ادبانه و آنچنانی که با رابطه ی جنسی ارتباط ضمنی دارند استفاده کنید . اجزای بدن خود را هم به کار گیرید .
۶- به فعالیت های معمولی روزانه تان جاذبه ی جنسی بدهید:
این کارها ممکن است رسیدگی به دخل و خرج ، کارهای خانه یا پختن شام باشد ، البته در مورد این آخری باید خیلی احتیاط کنید !
۷- به چیزهای مورد علاقه تان پیچ و تاب جنسی بدهید:
مثلاً قایم موشک آنچنانی بازی کنید . شیئی را جایی در خانه پنهان کنید و روی آن جزئیات عملی روابط جنسی را بنویسید که اگر همسرتان آن شیء را یافت برای او انجام خواهید داد