محققین می گویند مصرف یک قوطی نوشابه گازدار در روز کافی است تا میزان ماده ۴-متیل لیمیدازول را که یک ماده سرطان زا است در بدن بالا ببرد.این ماده در روند تولید کارامل در نوشابه های گازدار ایجاد می شود.بررسی های محققان دانشگاه جانز هاپکینز بر روی ۱۱۰ نوع نوشابه گازدار نشان داده است که در غالب آنها میزان این ماده سرطان زا بالا بوده است.حداکثر میزان مجاز مصرف این ماده ۲ میکروگرم در روز است.به گفته محققان میزان مصرف نوشابه های گازدار در یکی دو دهه اخیر بخصوص در بین نوجوانان افزایش چشمگیری داشته است و عدم وجود مقررات کافی در زمینه کنترل مواد سرطان زا در این نوشابه ها می تواند تهدیدی جدی برای سلامتی مردم باشد.
شنوایی پدیده پیچیده ای است. در یک گوش سالم، ارتعاشات صوتی از طریق مجرای گوش خارجی به سمت پرده صماخ هدایت شده و به آن برخورد می کنند.
پرده صماخ به نوبه خود این ارتعاش را به استخوان چکشی، سپس استخوان سندانی و آن هم به استخوان رکابی منتقل می کند. ارتعاش استخوان رکابی باعث به حرکت درآمدن مایع در گوش داخلی می شود و این امر منجر به تحریک عصب شنوایی می شود. سپس عصب شنوایی، تحریکات وارد شده را به مغز منتقل می کند و مغز آن را به عنوان «صدا» تعبیر می کند.
هرگاه یکی از اجزای این روند دچار اختلال شود، شنوایی فرد دچار مشکل خواهد شد.
اتواسکلروز (otosclerosis)
اصطلاح اتواسکلروز مشتق از دو لغت یونانی «اتو» (به معنی گوش) و «اسکلرو» (به معنی سفت و سخت) است.
این بیماری در اثر رشد نابجای استخوان های واقع در گوش میانی ایجاد می گردد که در نهایت منجر به چسبندگی استخوان رکابی به اطرافش می شود.
برای اینکه بتوانیم خوب بشنویم، باید استخوان رکابی به راحتی در جای خود حرکت کند.
این بیماری در افرادی که در ظاهر پرده گوش آنها سالم است، موجب کم شنوایی می شود.
این بیماری در سنین بین 15 تا 45 سالگی و معمولاً در حدود 20 سالگی شروع می شود. این بیماری در زنان شایع تر از مردان است. در حاملگی ممکن است سیر آن پیشرفت زیادی داشته باشد.
وراثت نیز در بروز این بیماری نیز دخیل است.
سفت شدن غیره منتظره سه استخوانی (استخوان چکشی، سندانی و رکابی) که امواج صوتی را از حفره میانی عبور می دهند، باعث بروز این بیماری می شود.
همچنین این استخوان ها به طریقی به هم متصل شده اند که تشکیل زنجیره ای را بین پرده صماخ و گوش داخلی می دهند. سفت شدن این رشته زنجیره ای باعث کاهش حرکت این سه استخوان می شود.
علائم
کاهش شنوایی تدریجی و پیشرونده، شایع ترین علامت «اتواسکلروز» است.
غالباً مبتلایان به اتواسکلروز اولین بار وقتی متوجه مشکل خود می شوند که احساس می کنند صداهایی با فرکانس کم مثل صدای نجوای دیگران را خوب متوجه نمی شوند.
سایر علائم می تواند اختلال در تعادل، صدای وزوز گوش یا احساس صدای اضافی در سر باشد.
به طور کلی مبتلایان به این بیماری، علاوه بر کاهش شنوایی هدایتی باعث کاهش شنوایی حسی-عصبی و یا مختلط نیز می شوند.
تشخیص
پزشک متخصص گوش و حلق و بینی پس از شنیدن مشکل بیمار و معاینه گوش او، تست های اودیومتری درخواست می کند که بر مبنای آنها می تواند «اتواسکلروز» را از سایر بیماری هایی که می توانند علائم مشابهی داشته باشند، جدا کند.
درمان
اگر میزان کاهش شنوایی کم باشد، متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است بیمار را تحت نظر بگیرد و جهت تقویت صوت برای وی سمعک تجویز کند.
مشخص شده است قرص سدیم فلوراید سیر بیماری را کند می کند، لذا ممکن است توسط پزشک تجویز شود.
در اغلب مبتلایان به اتواسکلروز یک روش جراحی به نام «استاپدکتومی» مفیدترین روش برگرداندن شنوایی از دست رفته است.
عمل جراحی استاپدکتومی (stapedectomy) چیست؟
عمل استاپدکتومی تحت بیهوشی عمومی و نیمه بیهوشی قابل انجام است. این عمل از طریق داخل کانال گوش انجام می شود.
جراح از طریق کانال گوش، پرده صماخ را به کناری زده و استخوان رکابی سفت شده را برمی دارد و به جای آن پروتز مخصوصی را کار می گذارد که همان نقش استخوان رکابی را ایفا می کند.
سپس داخل کانال گوش بیمار، پانسمان مخصوص قابل جذبی به نام ژلفوم گذاشته می شود، لذا بیمار تا یک هفته بعد از عمل، بهبود شنوایی قابل توجهی را احساس نمی کند.
نکاتی بعد از عمل جراحی استاپدکتومی
بعد از «استاپدکتومی» اغلب بیماران فردای همان روزی که عمل شده اند، ترخیص می شوند و به آنها گفته می شود روی گوش عمل شده خود نخوابند.
آنتی بیوتیک بعد از عمل تجویز خواهد شد.
چند روز بعد از عمل ممکن است کمی حالت سبک سری داشته باشند.
حس چشایی نیز ممکن است چند هفته تا چند ماه بعد از عمل تغییر کرده باشد، ولی معمولاً در نهایت به حالت طبیعی برمی گردد.
فین کردن، شنا و سایر فعالیت هایی که باعث ورود آب به گوش می شوند و همین طور مسافرت هوایی تا دو هفته بعد از عمل ممنوع است.
بعد از عمل اگر دچار کاهش شنوایی ناگهانی، درد بسیار شدید و سرگیجه گشتید، سریعا به پزشک خود مراجعه کنید.
غذاهای آزاد؛ کمکالریترینها
انواع ادویه، سُسهای قرمز و فلفل تند و ...، لیموعمانی، ترشی و آبلیمو، از غذاهای آزادی هستند که
در هر واحدشان حدود 20 کالری انرژی نهفته است.
فهرست غذاها یا نوشیدنیهایی که در هر واحد 20 کیلوکالری یا کمتر انرژی فراهم میکند. از آن دسته از مواد غذایی که واحد آنها تشخص نشده میتوان به مقدار دلخواه مصرف کرد.
آدامس بدون قند
ژلاتین، بدون طعم
ژله، بدون قند
مربای کم قند 2 قاشق مرباخوری
جانشینهای قند
آنهایی که توسط سازمان غذا و دارو (FAD) تایید شدهاند، برای مصرف، سالم و بی خطرند:
آسپارتام
ساخارین
مواد غذایی بدون قند یا کم قند
انواع ادویه مانند زردچوبه، دارچین
سبزیهای معطر، تازه یا خشک
سس فلفل تند
سیر
عصارههای طعم دهنده
فلفل قرمز
لیمو ترش
چاشنیها
آبلیمو
ترشی
خردل
خیار شور 5/1 عدد بزرگ
سرکه
سُس گوجهفرنگی
سُس سویا
لیموعمانی
گروه گوشتها چهقدر کالری دارند؟
هر واحد از فهرست گوشتها حاوی 7 گرم پروتئین است و انرژی آنها بر حسب نوع گوشت یا جانشینان آن متفاوت میباشد. به طور کلی هر 30 گرم گوشت، برابر یک واحد در نظر گرفته میشود.نکتهی مهم در خوردن گروه گوشتها مقدار آن و تقسیم بندی انواع آن در برنامه ریزی غذایی روزانه است.
نیاز به پروتئین هر انسان سالم در روز به طور معمول برابر با 0.8 گرم پروتئین به ازای وزن ایدهآل بدن است.
معمولاً افراد بیش از این مقدار در روز مصرف میکنند. باید در نظر داشته باشیم که در مرحلهی پخت و پز با افزودن مواد جهت آماده سازی غذا، کالری آن افزایش مییابد.
معمولاً بیشترین مادهای که در آماده سازی گوشت به آن اضافه میشود روغن است که کالری آنرا بیش از حد افزایش میدهد. نکتهی مهم دیگر مقدار مصرف شده است.
افراد با دیدن این جداول، به نظرشان میرسد که کالری چندان زیاد نیست ولی نکتهی مهم رعایت مقدار است که اصولاً خوردن بیش از مقادیر مورد نیاز و همچنین روش پخت دست به دست هم داده و باعث افزایش کالری مصرفی میشود.
در یک رژیم 1800 کیلو کالری در یک فرد سالم 5 تا 6 واحد گوشت مورد نیاز است که بهتر است تا حد ممکن از گروه پرچرب استفاده نشود و یا حداکثر یک واحد استفاده شود.
فراموش نکنیم با افزودن روغن بیش از حد در هنگام پخت (مانند سرخ کردن)، کلیه منابع گوشتی را در گروه پُرچرب قرار میدهیم.
نکتهی مهم در مورد تخم مرغ این است که در هفته بیش از 3 عدد نخوریم و مهمتر اینکه این 3 عدد را در وعدههای متفاوت مصرف کنیم نه در یک وعده!
به طور معمول پیشنهاد میشود گوشت قرمز را هفتهای 2 تا 3 مرتبه بیشتر استفاده نکنیم.
فراموش نکنیم با افزودن روغن بیش از حد در هنگام پخت (مانند سرخ کردن)،
کلیه منابع گوشتی را در گروه پُرچرب قرار میدهیم
در افرادی که از منابع حیوانی و گیاهی استفاده میکنند، کلیهی اسیدهای آمینهی ضروری دریافت میشود. در واقع منابع پروتئینی خود یک پروتئین کامل هستند، ولی منابع پروتئین گیاهی معمولاً در ترکیب با گروه غلات و یا لبنیات پروتئین کاملی را در اختیار بدن قرار میدهند. برای همین است که در بسیاری از غذاها خصوصاً غذاهای سنتی، ما حبوبات را در ترکیب با گروههای دیگر میخوریم.
فهرست انواع گوشت و جانشینهای آن
هر واحد این فهرست حاوی 7 گرم پروتئین است و انرژی آنها بر حسب نوع گوشت یا جانشینان آن متفاوت میباشد.30 گرم گوشت، برابر یک واحد در نظر گرفته میشود. میزان مواد مغذی و کیلوکالری هر واحد گوشت به صورت زیر است:
انواع گوشت (گرم) | کربوهیدرات (گرم)
| پروتئین (گرم)
| چربی (گرم)
| انرژی (کالری)
|
خیلی کم چرب | 0
| 7
| 0-1
| 35
|
کم چرب | 0 | 7 | 3 | 55 |
با چربی متوسط | 0 | 7 | 5 | 75 |
پرچربی | 0 | 7 | 8 | 100 |
نمونههایی از واحدهای گوشتی عبارتند از :
60 گرم گوشت (2 واحد) =1 عدد ران کوچک مرغ یا نصف لیوان پنیر یا ماهی تن.
90 گرم گوشت (3 واحد) = یک عدد همبرگر کوچک یا نصف سینه مرغ کامل یا یک تکه ماهی.
فهرست گوشتهای خیلی کم چرب و جانشینهای آنها
گوشت پرندگان : مرغ یا بوقلمون (گوشت سفید و بدون پوست) 30 گرم
ماهی : قزلآلا، هالیبوت، ماهی تن 30 گرم
میگو 30 گرم
سفیده تخم مرغ 2 عدد
انواع لوبیا، نخود، عدس (پخته) نصف لیوان
فهرست گوشتهای کم چرب و جانشینهای آنها
گوشت گاو : قسمتهای مغز ران، راسته، بیفتکی 30 گرمگوشت گوساله: قسمت راسته 30 گرم
گوشت گوسفند : قسمتهای راسته، ران، گردن 30 گرم
گوشت پرندگان :مرغ (گوشت سفید با پوست) 30 گرم
بوقلمون (گوشت تیره بدون پوست) 30 گرم
اردک یا غاز محلی (کاملاً چربی گرفته و بدون پوست) 30 گرم
ماهی : سالمون یا آزاد 30 گرم
پنیر پارمزان رنده شده 2 قاشق غذاخوری
دل و جگر 30 گرم
فهرست گوشتها با چربی متوسط و جانشینهای آنها
گوشت گاو: چرخ کرده، دنده، سردست 30 گرمگوشت گوساله : چرخ کرده، دنده 30 گرم
گوشت گوسفند : چرخ کرده، مخلوط 30 گرم
گوشت پرندگان : مرغ یا بوقلمون با پوست سرخ کرده 30 گرم
ماهی : هر نوع سرخ کرده 30 گرم
پنیر لیقوان، بلغار، فتا 30 گرم
تخم مرغ 1 عدد
شیر سویا 1 لیوان
پنیر سویا (توفو) یک دوم لیوان
فهرست گوشتهای پر چرب و جانشینهای آنها
انواع پنیرهای زرد مانند چدار، پنیر پیتزا 30 گرمگوشتهای سرد ساندویچی مانند کالباس 30 گرم
انواع سوسیس 30 گرم
کره بادام زمینی 2 قاشق غذا خوری
اینها، پُرکالریترینهای گروه هستند
هر واحد این فهرست حاوی 5 گرم چربی و 45 کیلوکالری انرژی است. غذاهای موجود در فهرست چربیها و روغنها عمدتاً چربی هستند؛ ولی بسیاری از اقلام ممکن است کمی پروتئین هم داشته باشند.
تمام چربیها کالری بالایی دارند و باید به دقت مصرف شوند. لازم است چربیهای غیر اشباع جایگزین چربیهای اشباع شوند.
معمولاً چربیهای اشباع در حرارت معمولی جامد و از نوع حیوانی هستند و چربیهای غیر اشباع در حرارت معمولی مایع و از نوع گیاهی هستند.
هر واحد این فهرست حاوی 5 گرم چربی و 45 کیلوکالری انرژی است
فهرست چربیهای یک باند غیراشباع
آجیل
بادام ............................................................................. 6 عدد
مخلوط (نیمی از آن بادام زمینی) .............................................. 6 عدد
بادام زمینی .................................................................... . 10 عدد
گردو ............................................................................. 2 عدد
دانه کنجد ....................................................................... یک قاشق غذاخوری
روغن (زیتون، بادام زمینی، کانولا)............................................. یک قاشق مربا خوری
زیتون
سبز (پرورده)................................................................... 10 عدد
سیاه ........................................................................... 8 عدد
کره بادام زمینی ............................................................... 2 قاشق مرباخوری
فهرست چربیهای چند باند غیر اشباع
تخمه (کدو، آفتابگردان)............................. ........................ یک قاشق غذاخوریروغن (ذرت، سویا، کافشه).................................................. یک قاشق مرباخوری
گردو .......................................................................... 2 عدد
مارگارین ...................................................................... یک قاشق مرباخوری
مایونز
معمولی ..................................................................... یک قاشق مرباخوری
کم چربی .................................................................... یک قاشق غذاخوری
فهرست چربیهای اشباع
پنیر خامهای ................................................................. یک قاشق غذا خوری (15 گرم)خامه ......................................................................... 2 قاشق غذاخوری
کره ........................................................................... یک قاشق مرباخوری
روغن جامد .................................................................. یک قاشق مرباخوری
نارگیل شیرین شده رنده شده ............................................ 2 قاشق غذاخوری
سبزیها و میوهها هم کالری دارند!
به طور میانگین یک میوهی متوسط و یا نصف یک لیوان سبزیجات تازه، فریز شده یا پخته معادل یک سروینگ یا یک واحد میباشد.واحد یا سروینگ، میزان مصرفی از هر مادهی غذایی را تعریف میکند که این میزان در تمام دنیا به یک اندازه است که معمولاً به گرم، انس (تقریباً برابر 30 گرم)، سی سی یا میلی لیتر بیان میشود.
با در نظر گرفتن واحد هر مادهی غذایی، مصرف تعداد واحدهای تعیین شده از آن ماده در هر روز نیاز انسان را از آن ماده برطرف میکند.
به طور میانگین یک میوهی متوسط و یا نصف یک لیوان سبزیجات تازه، فریز شده یا پخته معادل یک سروینگ میباشد.
به طور متوسط روزانه رویهم به 5 واحد سبزیجات و میوه احتیاج داریم.
هر واحد میوه حاوی 15 گرم کربوهیدرات، 0 گرم پروتئین،0 گرم چربی و 60 کیلوکالری انرژی است.
به طور متوسط روزانه رویهم به 5 واحد سبزیجات و میوه احتیاج داریم
هر واحد سبزی حاوی 5 گرم کربوهیدرات، 2 گرم پروتئین،0 گرم چربی و 25 کیلوکالری انرژی است.
میوهها
| سبزیها
|
سیب: 1عدد متوسط | لوبیا سبز: نصف لیوان |
موز: 1عدد متوسط | بروکلی: نصف لیوان |
توت: نصف لیوان | ترب: نصف لیوان |
طالبی: نصف لیوان | کاهو: نصف لیوان |
زردک: نصف لیوان | گل کلم: نصف لیوان |
گرمک: نصف لیوان | کرفس: یک ساقه معمولی |
آلبالو: بیست عدد | ذرت: نصف لیوان |
گیلاس: 12 عدد | بادمجان: نصف لیوان |
نارنگی: 1 عدد متوسط | کلم قمری: نصف لیوان |
خیار: نصف لیوان | کاهو پیچ: 1 لیوان |
انجیر: 2 عدد | سبزیجات مخلوط: نصف لیوان |
گریپ فروت: نصف میوه | قارچ: نصف لیوان |
انگور: بیست دانه | فلفل دلمه ای: نصف لیوان یا نصف آن |
کیوی: 1 عدد بزرگ | سیب زمینی: نصف لیوان |
انبه: نصف میوه یا نصف لیوان | ریواس: نصف لیوان |
شلیل: 1 عدد | گوجه فرنگی: نصف لیوان |
پرتقال: 1 عدد متوسط | شلغم: نصف لیوان |
هلو: 1 عدد متوسط
| کلم بروکسل: 4 عدد یا نصف لیوان |
گلابی: 1 عدد متوسط | هویج: 1 عدد بزرگ |
آناناس: نصف لیوان | لوبیا سویا: نصف لیوان |
آلو زرد: 1 عدد | کلم پیچ: نصف لیوان |
آلوسیاه:1 عدد | کدو حلوایی: نصف لیوان |
هندوانه: نصف لیوان | نخود سبز: نصف لیوان |
میوه خشک شده: 4/1 لیوان | اسفناج: 1 لیوان خام |
آب میوه: نصف لیوان | کدو: نصف لیوان |
| آب سبزیجات: نصف لیوان سبزیجات مخلوط: نصف لیوان |
شیر و فرآوردههایش؛ درصد چربی بیشتر، کالری بیشتر
گرو شیر و لبنیات یکی از 5 گروه موجود در هرم غذایی می باشد. میزان کالری آن با میزان چربی موجود در آن در ارتباط است؛ یعنی هرچه درصد چربی آن بالاتر باشد، میزان کالریاش بالاتر است.
هر واحد شیر و فرآوردههای آن، حاوی 12 گرم کربوهیدرات و 8 گرم پروتئین است. میزان انرژی بر حسب نوع شیر متفاوت است. این فهرست بر اساس مقدار چربی و کیلو کالری به سه دسته تقسیم میشود:
1- شیر بدونچربی و خیلی کمچرب
2- شیر کمچرب
3- شیر پرچربی
ادامه مطلب ...کالری فهرست نان و مواد نشاستهای؛ پُرمصرفترینها
نصف لیوان از غلات، دانهها، ماکارونی و محصولات مشابه، برابر یک واحد در نظر گرفته میشود و انرژی حاصل از هر واحد 80 کیلو کالری است.
هر واحد این فهرست، حاوی 15 گرم کربوهیدرات، 3 گرم پروتئین و مقداری ناچیز (0-1 گرم) چربی است و انرژی حاصل از هر واحد 80 کیلو کالری است.
مواد غذایی تهیه شده از دانه کامل، حاوی 2 گرم فیبر غذایی در هر واحد است.
به طور کلی نصف لیوان از غلات، دانهها، ماکارونی و محصولات مشابه، برابر یک واحد در نظر گرفته میشود.
نان
انواع نانهای سنتی (سنگک، تافتون، بربری) یک برش (30 گرم)
نان لواش 4 برش (30 گرم)
نان سبوس دار (تهیه شده از دانه کامل گندم) یک برش (30 گرم)
نان ساندویچی یک برش (30 گرم)
نان باگت یک برش (30 گرم)
نان کشمشی یک برش (30 گرم)
نان همبرگری نصف برش (30 گرم)
غلات، دانهها
آرد (خشک) 3 قاشق غذاخوری
برنج (پخته) یک سوم لیوان
برنجک 1.5 لیوان
بلغور (پخته) نصف لیوان
جوانه گندم 3 قاشق غذاخوری
حریره غلات (پخته) نصف لیوان
انواع رشته و ماکارونی (پخته) نصف لیوان
شیربرنج نصف لیوان
به طور کلی نصف لیوان از غلات، دانهها، ماکارونی و محصولات مشابه،
برابر یک واحد در نظر گرفته میشود
حبوبات معادل یک واحد نشاسته (80 کیلوکالری) به علاوهی یک واحد گوشت خیلی کمچرب(35 کیلوکالری) محاسبه میشود.
عدس نصف لیوان
نخود، لپه، انواع لوبیا نصف لیوان
انواع بیسکویت و تنقلات
بیسکویت معمولی (حدود 6× 6 سانتی متر) 3 عدد
بیسکویت کراکر نمکی 6 عدد
ذرت بو داده (بدون روغن) 3 لیوان
سبزیهای نشاستهای
باقلا سبز نصف لیوان
بلال 1 عدد متوسط
ذرت (دانه بلال) نصف لیوان
سیب زمینی (آبپز یا تنوری) 1 عدد کوچک ( 90 گرم)
سیب زمینی (پوره) نصف لیوان
کدو تنبل 1 لیوان
نخود سبز نصف لیوان
چند مثال از غذاهای نشاستهای آماده شده با چربی
ماده غذایی | اندازه | تعداد واحد کربوهیدرات(60کالری) | تعداد واحد چربی(45 کالری) |
سیب زمینی سرخ کرده | 16 تا 25 عدد | 1 | 1 |
کیک یزدی ساده (کوچک) | یک عدد (45 گرمی) | 1 | 1 |
چیپس سیب زمینی | 12 تا 18 عدد | 1 | 2 |
چیپس ذرت | 6 تا 12 عدد | 1 | 2 |
کیک بدون رویه شکری | برش 5×5 سانتیمتری | 1 | 1 |
کیک بارویه شکری | برش 5×5 سانتیمتری | 2 | 1 |
کربوهیدرات ساده (60 کیلوکالری)
عسل 1 قاشق غذاخوری سرصاف
شکر 1 قاشق غذاخوری سرصاف
مربای معمولی 1 قاشق غذاخوری سرصاف
ژله معمولی نصف لیوان
تغییر حجم غذاهای نشاستهای
اغلب حجم غذاهای نشاستهای در هنگام پخت بیشتر میشود؛ به طوری که مقدار کمی نشاسته خام به مقدار خیلی بیشتری غذای پخته تبدیل میشود. تغیر حجم بعضی از مواد غذایی در این جدول مشخص شده است.
غذا | خام | پخته |
آرد جو دو سر | 3 قاشق غذاخوری | نصف لیوان |
برنج | 2 قاشق غذاخوری | یک سوم لیوان |
رشته فرنگی | یک چهارم لیوان | نصف لیوان |
انواع ماکارونی | یک چهارم لیوان | نصف لیوان |
نخود، لوبیا (خشک) | یک چهارم لیوان | نصف لیوان |
عدس | 3 قاشق غذاخوری | نصف لیوان |