کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health
کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health

10 گام موثر برای تغییر سبک زندگی

حتماً شما هم در بسیاری از مقالات سلامتی خوانده‌اید که برای سالم زیستن و داشتن عمر طولانی‌تر باید سبک زندگی‌تان را تغییر دهید. اما این سبک زندگی جدید چیست؟

آیا زندگی سالم‌تر الزاماً یک نوع کشمکش با زندگی همیشگی و عادت‌های گذشته است؟ باید بگوییم که جواب کاملا منفی است. اگر می‌خواهید عادت‌های سالمی در پیش بگیرید باید یاد بگیرید که این تغییرات را به تدریج و کم‌کم وارد زندگی‌تان کنید. نباید انتظار داشته باشید که یک شبه نتیجه‌ی تغییرات را مشاهده کنید. در واقع پژوهش‌ها نشان می‌دهند که حدود 3 تا 4 هفته وقت می‌برد که تغییری جا بیفتد و تبدیل به عادت روزمره شود.یکی از مشکلات بزرگ تغییر سبک زندگی در زمینه‌ی تغذیه، یافتن مواد غذایی سالم برای جایگزین کردن مواد غذایی همیشگی برنامه‌ی غذایی است. برای این کار شما باید با مصرف مواد غذایی سالم و جدید شروع کنید و 4 هفته صبر کنید تا مصرف این مواد غذایی با ذائقه‌تان منطبق شود. با ما همراه باشید تا با چند توصیه برای تغییر سبک زندگی و سوق دادن آن به سمت یک زندگی سالم آشنا شوید.

 

پیش به سوی نوشیدنی‌های سالم

به تدریج مصرف نوشیدنی‌های گازدار را کم و به جای آن آب را جایگزین کنید. روزانه باید حداقل یک لیتر آب بنوشید. یک عدد لیموترش یا خیار به بطری آبتان اضافه کنید تا خوش‌طعم‌تر شود. اگر تمایلی به نوشیدن آب خالی ندارید می‌توانید از پودرهای طعم‌دهنده‌ی بدون قند استفاده کنید تا آب مزه‌دار شود. چای سبز یکی دیگر از نوشیدنی‌های سالم است که سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست و برای کاهش وزن نیز فوق‌العاده است. شاید در گام اول از طعم این نوشیدنی خوشتان نیاید اما بهتر است مصرف آن را در برنامه‌ی روزانه‌تان بگنجانید و کم‌کم به طعم آن عادت کنید. توصیه می‌کنیم چند قطره لیموترش نیز به چایتان اضافه کنید تا خوش‌طعم‌تر شده و خواص آن چند برابر شود.

 

برای میان‌وعده: به جای هله‌هوله و شیرینی‌جات میوه و آجیل را دریابید

فیبرها، پروتئین‌ها و چربی‌های سالمی که در میوه‌ها و آجیل وجود دارد شما را تا رسیدن وعده‌ی غذایی بعدی کاملا سیر نگه می‌دارند اتفاقی که بعد از مصرف کیک و کلوچه و غیره نمی‌افتد. از این گذشته شیرینی‌جات صنعتی سرشار از قند هستند که اصلاً برای سلامتی و تناسب اندام خوب نیستند. درحالی‌که بدن برای بهبود عملکرد خود به فیبرهای غذایی، پروتئین و چربی‌های سالم نیاز دارد. پس به عنوان میان‌وعده یک عدد میوه یا یک مشت آجیل میل کنید.

بشقاب

حجم غذا را کاهش دهید

حتماً شما هم چشم‌غره‌های مادرتان را یادتان می‌آید: «یعنی اینکه غذایت را تا آخر بخور و بشقابت را تمیز کن!» بعد هم اینکه همه‌ی ما مجبور می‌شدیم و با بی‌اشتهایی غذایمان را تمام می‌کردیم. اما وقتش رسیده است که به این عادت نادرست پایان دهید. بهتر است از همان اول کمتر غذا بکشید یا اینکه از بشقاب‌های کوچک‌تر استفاده کنید. وقتی بشقابتان کوچک باشد پرتر دیده می‌شود و شما با همان غذا سیر می‌شوید. وقتی حجم غذایی که میل می‌کنید کم باشد کم‌کم به این میزان عادت می‌کنید و پرخوری را کنار می‌گذارید.

 

گوشت سفید و کم چرب پرندگان را دریابید

گوشت بوقلمون، گوشت مرغ و غیره را دریابید. بهترین کار این است که قسمت‌های سفید و بدون چربی گوشت پرندگان را دریابید. مثلاً سینه‌ی مرغ. این قسمت‌ها کم‌چرب‌ترند. چربی‌های حیوانی موجود در گوشت قرمز منبع چربی‌های اشباع شده است. این چربی‌ها در طولانی مدت به سلامتی آسیب می‌رساند و باعث چاقی مفرط و مشکلات دیگر می‌شوند.فیبرها، پروتئین‌ها و چربی‌های سالمی که در میوه‌ها و آجیل وجود دارد شما را تا رسیدن وعده‌ی غذایی بعدی کاملا سیر نگه می‌دارند اتفاقی که بعد از مصرف کیک و کلوچه و غیره نمی‌افتد

آرد کامل (سبوس‌دار) به جای آردهای تصفیه‌شده

از نان و پاستاهای تهیه‌شده از آرد سبوس‌دار استفاده کنید. برنج کامل را به جای برنج سفید وارد برنامه‌ی غذایی‌تان بکنید. خیلی‌ها معتقدند که مثلاً پاستاهای کامل یا سبوس‌دار طعم خاک می‌دهند و باب طبعشان نیستند. اما باید بدانید که باز مسئله‌ی عادت در میان است. شاید اولش خوشتان نیاید به خاطر اینکه این طعم برایتان جدید است اما به مرور زمان که به این طعم‌ها عادت کردید مطمئن باشید که خوشتان خواهد آمد.

 

سبزیجات را جایگزین سیب‌زمینی سرخ کرده بکنید

همه‌ی ما کنار مرغ، گوشت، ماهی و غیره سیب‌زمینی سرخ کرده را خیلی دوست داریم. اگر سیب‌زمینی را بخارپز کنید سالم است اما سیب‌زمینی سرخ‌کرده یعنی چربی زیاد. سبزیجات علاوه بر اینکه یک جایگزین مناسب برای سیب‌زمینی سرخ‌کرده می‌باشند بلکه این مواد غذایی سالم سرشار از فیبرهای غذایی می‌باشند که شما را زود سیر می‌کنند و به مدت طولانی سیر نگه می‌دارند.

بخارپز کردن

شیوه‌ی پخت تان را تغییر دهید

خیلی از ما عادت کرده‌ایم که خیلی زود یک ماهی‌تابه برداریم و مواد غذایی را با روغن فراوان سرخ کنیم. باید بدانید که در زندگی مدرن امروزی باید این شیوه را تغییر دهید. استفاده از فر یا کباب کردن را جایگزین شیوه‌ی سرخ کردن بکنید. البته باید بدانید که بخارپز کردن فوق‌العاده است. باید سعی کنید به جای روغن از چاشنی‌های متفاوت برای خوش‌طعم کردن غذاها استفاده کنید. اگر از ماهی‌تابه استفاده می‌کنید حتماً باید نچسب باشد تا میزان روغن کمتری در حد چند قطره استفاده کنید.

 

جای سس کنار غذاست نه قاطی غذا

سالاد یک پیش غذای فوق‌العاده است اما بعضی‌ها عادت دارند سس سفید را داخل آن خالی کرده و بعد سرو کنند. توصیه می‌کنیم این کار نکنید. تا جایی که می‌توانید از روغن زیتون و سرکه برای نوش جان کردن سالادهایتان استفاده کنید. اگر نمی‌توانید از سس دل بکنید آن را در یک ظرف کوچک کنار سالادتان قرار دهید و داخل آن نریزید. بهترین شیوه این است که چنگالتان را به سس آغشته کرده و سپس به سالاد بزنید. کلاً سعی کنید از مصرف غذاها یا سالادهایی که با سس تهیه می‌شوند یعنی حسابی «سس مالی» شده‌اند بپرهیزید و مصرف این قبیل غذاها را تا حد امکان به مناسبت‌های خاص مانند مهمانی و جشن‌ها موکول کنید.

 

کم‌کم به مصرف شیر کم چرب عادت کنید

خیلی‌ها معتقدند که شیر کم‌چرب یا بدون چربی مزه‌ی آب می‌دهد و شیر باید پرچرب باشد. باز هم پای عادت در میان است. اگر دو هفته شیر کم چرب میل کنید به طعم آن عادت می‌کنید. بهتر است به تدریج پیش بروید. اگر عادت دارید که همیشه شیر پرچرب می‌خورید اول با مصرف شیر 2 درصد چربی شروع کنید و بعد از دو هفته مصرف شیر 1 درصد چربی را استارت بزنید. در این صورت به تدریج به طعم این‌گونه شیر عادت می‌کنید تا به شیر کم‌چرب یا بدون چربی برسید.

سوپ

غذایتان را با مصرف سوپ یا سالاد آغاز کنید

نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف یک سالاد کم کالری (بدون سس زیاد) و یا یک سوپ سبزیجات به عنوان پیش‌غذا باعث می‌شود که میزان کالری دریافتی‌تان در آن وعده‌ی غذایی به طور چشمگیری کاهش یابد. توصیه می‌کنیم یک سالاد سبزیجات ساده بدون مواد نشاسته‌ای با سرکه و روغن زیتون میل کنید. سوپ سبزیجات تهیه‌شده با آب مرغ نیز یک پیش غذای فوق‌العاده است. می‌توانید کمی سبوس هم به سوپتان اضافه کنید تا هم فیبر بیشتری نصیبتان شود و هم اینکه زودتر سیر شوید.

توصیه‌های مهم بهداشتی در طبخ غذاهای نذری

http://img.tebyan.net/ts/persian/blue/Parts/box-payameSalamat.jpg
نذری تنها مخصوص آیین مقدس اسلام نیست بلکه آنچه که از تاریخ برمی آید نشان از این سنت در دیگر ادیان الهی نیز هست توزیع و مصرف غذاهای نذری در فرهنگ ما، عمل ارزشمندی است. نذرکردن در مناسبت های مذهبی متعدد، با فرهنگ دینی ما رابطه ای مستحکم و طولانی مدت دارد.پیوند نذری دادن نشان از بزرگداشت و تعظیم شخصیت های محوری مورد توجه در آن آیین ها نیز هست.

نذری و نذری دادن یاد آوری کننده ارزشهای اجتماعی نظیر برابری، تعاون، اتحاد، نظم، تعادل و توازن است؛ همکاری مردان و زنان برای نذری دادن و در کنار هم بودن آنها هنگام طبخ نذری، نشانه همراهی آنان در همه شرایط و زمان هاست.مراسم نذری دادن مملو از ارزشهای انسانی و اسلامی است که در کنار همیاری و دوستی مردم، نشان دهنده فرهنگ، آداب و رسوم و عقاید و سنتهای ماست و نشانه هایی از عواطف –احساسات و یکدلی مردم و شریک بودنشان در عزای سرور و سالار شهیدان است.

توصیه‌های بهداشتی برای تهیه غذای نذری

محرم که می آید هیئت‌های عزاداری رونق ویژه‌ای می‌گیرند.دیگ‌های بزرگ و کوچک روی اجاق‌های گازی و چوبی می‌نشینند تا پذیرایی نذری‌هایی باشند که دوستداران امام(ع) نذر کرده‌اند؛آیین نذری دادن به عزاداران امام حسین(ع)و غذاهای نذری ماه محرم سنتی دیرینه و پسندیده در میان اکثر مسلمانان و به خصوص شیعیان دنیاست که با عزاداریهای این ایام عجین شده و در کشورمان رواج بیشتری دارد و شب و روز تاسوعا و عاشورا به اوج خود می رسدکه هیئت‌های عزاداری و مردم اقدام به تهیه غذای نذری می‌کنند؛با توجه به این که این غذاها بین افراد زیادی توزیع می شود، درصورت رعایت نکردن اصول بهداشتی، می تواند سبب گسترش بیماری های واگیردار و یا مسمومیت های غذایی بین مصرف کنندگان شود. رعایت اصول بهداشتی در این موارد، از اهمیت ویژهای برخوردار است که به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم:

پیشنهادات در مورد خرید مواد اولیه

* دام و طیور مورد مصرف را از مراکزی تهیه کنید که تحت نظارت مراکز بهداشتی هستند.
* روغن مورد نیاز تنها از انواع روغن مایع(مایع معمولی و مایع مخصوص سرخ کردن) خریداری شود.
* سنگ نمک اغلب دارای ناخالصی‌های زیادی است که برای کبد و کلیه زیان‌آور است. بنابراین نمک مورد نیاز را تنها از انواع نمک‌ های یددار تصفیه شده تهیه کنید. از خریداری و انبار کردن نمک به مقدار زیاد خودداری کرده و نمک خریداری شده را در ظروف در بسته و غیرقابل نفوذ به نور نگهداری کنید.
* در صورت استفاده از ماست یا لبنیات، از انواع کم چرب آن ها استفاده کنید.
* در صورت استفاده از کره سعی کنید آن را یا از نوع حیوانی کم ‌چرب یا گیاهی با اسیدچرب ترانس پایین تهیه کنید.
 

غذاهای نذری در ماه محرم+کردستان وب

پیشنهادات در مورد تهیه غذا

-سعی کنید آبگوشت را به صورت پرچرب تهیه نکنید.

-سبزی خوردن مصرفی را با دقت بشویید و ضدعفونی کنید.

-چنان چه نذر شما توزیع شیر است از شیرین کردن آن خودداری کنید.

-به جای قند و شکر برای مصرف چای از کشمش و خرما استفاده کنید.

- تا حد امکان از مصرف دنبه گوسفند برای سرخ کردن مواد اولیه خودداری کنید.

-از استفاده زیاد از شکر در تهیه شله ‌زرد ، انواع شربت ‌ها و نذری ‌های شیرین خودداری کنید.

-با توجه به نقش نمک در افزایش فشار خون از حداقل مقدار نمک در طبخ غذاها استفاده کنید.

- سعی کنید توزیع میوه را هم به عنوان یکی از مواد غذایی که می ‌شود، نذر کرد در نظر بگیرید.

- باقی‌ مانده غذاها را در یخچال و سردخانه نگهداری کرده و از گرم کردن چند باره آن خودداری کنید.

-از مصرف زیاد روغن در تهیه غذاها خودداری کنید. استفاده از غذاهای آب پز و یا کبابی در این مورد بهتر است.

-حتی ‌الامکان به جای نوشابه‌ های گازدار از دوغ و یا آب برای نوشیدن استفاده کنید. می‌توانید با اضافه کردن سبزی‌ های معطر دوغ را خوش طعم ‌تر کنید.

-به طور کلی غذاها به طور کم چرب تهیه شوند. به طور مثال پوست و چربی مرغ یا چربی قابل رویت گوشت را پیش از طبخ جدا کنید.-از سرخ کردن غذاها تا حد امکان اجتناب شود. در مواردی که نیاز به سرخ کردن مواد غذایی وجود دارد فقط از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.

-کره را روی برنج نریزید. از بسته ‌های جداگانه و کوچک کره استفاده کنید. در صورت استفاده از این کره‌ها به دلیل این که به سرعت آب شده و وارد غذا می ‌شوند، آن را روی برنج داغ قرار ندهید.

-درباره مرغ و انواع گوشت چه به صورت آب پز و چه به صورت کبابی دقت کنید که کاملا پخته شوند تا از انتقال بیماری ‌های واگیر جلوگیری شود.

-برای تهیه انواع خورش ‌ها ، سبزی ‌های مصرفی از قبیل کدو، بادمجان، کرفس و سبزی قورمه با روغن کم و به مدت کوتاه تفت داده شوند.

-در طبخ کباب ‌کوبیده دقت شود که از گوشت کم چرب استفاده شود و تمام قسمت‌های آن به طور یکنواخت مغزپخت شود.

-از آنجا که نقــش مهــم و موثر سبزی‌ ها در پیشگیری از ابتلا به بیماری ‌های قلب ‌و‌عروق، سرطان، بیماری ‌های گوارشی و غیره به اثبات رسیده است، غذاهای مختلفی که حاوی سبزی هستند،طبخ شود. به ‌عنوان مثال تهیه غذاهایی مثل لوبیاپلو، باقلاپلو، شویدپلو، عدس‌پلو، استامبولی و ... به منظور افزایش مصرف انواع سبزی و حبوبات توصیه می ‌شود.

-در صورت استفاده از حبوبات و مواد اولیه ‌ای که امکان وجود سنگ در آن ها هست یا از انواع پاک شده استفاده کنید و یا آن ها را به دقت پاک کنید.

-از تهیه انواع سالاد حاوی سس زیاد اجتناب کنید. چنانچه در مراسم سالاد سرو می ‌شود نسبت به رعایت اصول بهداشتی در تهیه سبزی‌ های آن دقت کرده و سس سالاد را روی آن نریزید. می ‌توانید از بسته‌ های کوچک سس به صورت جداگانه استفاده کنید.

-به مقدار مورد نیازتان غذای نذری دریافت کنید. از دریافت مقادیر بیشتر از نیاز که در نهایت مجبور به دور ریختن آن می ‌شوید، خودداری کنید.

-آش‌ ها از بهترین غذاهایی هستند که به عنوان نذری تهیه می ‌شوند البته به شرط این که یک وجب روغن روی آن ها نباشد.

-چنانچه برای سرو غذا،چای و نوشیدنی از ظروف یک ‌بار مصرف استفاده می ‌کنید، به بهداشتی بودن آن ها توجه کنید.

- از مصرف «سنگ نمک» برای خیساندن برنج جداً خودداری شود. سنگ نمک به دلیل ناخالصی هایی مانند گچ، آهک، شن و ماسه و آلودگی های مختلف، سلامت فرد را به خطر می اندازد؛ بنابراین نمک موردنیاز را، باید از نمک های یددار تصفیه شده تهیه کرد.

-از سوزاندن غذا در زمان پخت (برای تهیه ته دیگ) خودداری و از مصرف بخش های سوخته غذا نیز، پرهیز شود، زیرا این بخش ها، حاوی مواد سرطانزا هستند.

- از آنجا که غذای نذری در حجم بالایی پخته می شود و امکان نگهداری صحیح آن داخل یخچال وجود ندارد، بهتر است کار پخت و پز ناهار نذری را از صبح همان روز و شام نذری را از عصر همان روز شروع کرد، زیرا اگر دمای غذا برای مدت بیشتر از 2 ساعت، بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد باقی بماند، امکان فساد مواد  و نفوذ آلودگی های میکروبی و باکتریایی وجود خواهد داشت.

-بهتر است تا زمان توزیع و سرو، غذا روی حرارت بماند و در آخرین زمان ممکن، داخل ظروف پخش ریخته شود. با این کار، احتمال فاسدشدن غذا به حداقل ممکن می رسد.

-مناسب ترین ظروف برای توزیع غذاهای نذری، ظروف یکبارمصرف با پایه گیاهی و تجزیه پذیر هستند؛ درصورت عدم دسترسی به آنها، می توان از ظروف سلولزی استفاده کرد.

-در صورت عدم رعایت بهداشت به هنگام طبخ غذاهای نذری، احتمال بروز بیماری های عفونی، روده ای و بروز مسمومیت های غذایی زیاد است. افرادی که غذای نذری را می پزند، باید از لحاظ سلامت و بهداشت در شرایط مطلوب باشند و دست های خود را قبل از تهیه غذا با آب و صابون بشویند.

-تمام سطوحی که برای تهیه غذا و آشپزی استفاده می شود، قبل از هرگونه پخت و پز باید شسته، تمیز و ضدعفونی شده باشند و نیز تمام غذاها به ویژه گوشت، ماکیان، ماهی و تخم مرغ، باید به طور کامل پخته و در ظروف جداگانه نگهداری شوند.

-چربی های اضافه همراه با گوشت و پوست مرغ (که حاوی کلسترول فراوان است) باید قبل از طبخ به طور کامل جدا شود. برای حفظ سلامت و خواص مواد غذایی نیز، باید غذاهای خام و پخته جداگانه نگهداری شوند.

-گاهی از مواد رنگ دهنده یا طعم زا به جای زعفران در تهیه شله زرد، حلوا، انواع خورش (مانند قیمه) یا برخی شربت ها، استفاده می شود که اگر این مواد غیرخوراکی بیش از مقدار استاندارد مصرف شود، غذا را ناسالم می سازد.

# افراد دچار یبوست و کم خونی نیز از خوردن چای زیاد بپرهیزند

# افراد چاق و دچاراضافه وزن نیز نباید مقدار زیادی نذری در یک روز مصرف کنند.

# افراد دچار نقرس نیز باید توجه داشته باشند که از گوشت قرمز زیاد استفاده نکنند.

# افرادی که به ادویه ها یا کاکائو حساسیت دارند از خوردن چای دارچین و شیرکاکائو زیاد پرهیز کنند.

# با وجود علاقه همه به خوردن نذری امام حسین(ع) نباید در مصرف آنها زیاده روی کرد و خوردن چند نذری پشت سرهم می تواند باعث سوء هاضمه و ناراحتی گوارشی گردد.

# افراد دچار چربی خون و فشار خون بالا و سابقه بیماری های قلبی نباید از خورشت های چرب استفاده کنند. بنابراین در صورت گرفتن یک نذری پرچرب از خوردن قسمت چرب غذا بپرهیزند و به یاد داشته باشند که تبرک با یک دانه برنج نیز میسر است.

به هر حال در هر محفلی که دیگی به نیت آقا بر اجاق گذاشته شود، شمعی در دل سقاخانه ای افروخته شود و یا باران اشکی بر کویر گونه هایمان بنشیند، در حقیقت چراغ آگاهی روشن شده است؛ تا در این ایام همراه با شورمان شعور و معرفت اهل بیت عصمت و طهارت را بیشتر در یابیم.اما گاهی اوقات چشم و همچشمیها، ریخت و پاشهایی و سفره هایی که پای آن فقرا و افراد مستحق نمی نشینند از آسیب های این سنت زیباست که با تبلیغات و آگاهی رسانی در سالهای اخیر کمتر شاهد این موارد بوده ایم.

شاید بهترین نذرها برای مقابله با شبیخون فرهنگی دشمن و بالا بردن آگاهی قشر جوانمان توزیع محصولات فرهنگی مانند سی دی های سخنرانی موثر –کتب مذهبی ساده و زیبا و قابل فهم برای عموم مردم - در بین جماعت عزادارباشد.در این میان برخی کاندیداهای انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز با ورود به هیأت های حسینی، ضمن ایراد سخنرانی‌های انتخاباتی و سیاسی، حاضران را برای شرکت در مراسم نذری خود دعوت می‌کنند.پیش از این خبرهایی مبنی بر پخش تراول داخل کتاب، ولیمه‌های انتخاباتی زودرس و افطاری‌های انتخاباتی منتشر شده بود که ظاهراً پدیده جدید نذری‌های انتخاباتی نیز به ان اضافه شده است.

*امیدواریم توانسته باشیم سهمی کوچک، در هرچه بهتر برگزارشدن این فریضه بزرگ، داشته باشیم.





کانال ما در تلگرام

کانال نکات مهم سلامتی

عوامل و فاکتورهای موثر در بروز سرطان

http://img.tebyan.net/ts/persian/blue/Parts/box-payameSalamat.jpg

بعد از بیماری های قلبی عروقی سرطان به عنوان اولین عامل مرگ و میر در بیشتر کشورها مطرح است. سالانه حدود 7 میلیون نفر در جهان در اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می دهند و برآورد می شود تا سال 2020 شمار موارد جدید ابتلا به سرطان در هر سال از 10 میلیون نفر به 15 میلیون نفر برسد و حدود 60 درصد از این موارد جدید در کشورهای درحال توسعه خواهد بود.

http://tehranpress.com/images/news/85903/thumbs/85903.jpg

واژه سرطان به فرآیند تکثیر کنترل نشده بافت ها اطلاق می شود. عوامل مختلفی در بروز سرطان موثر شناخته شده اند. در حالی که سبک زندگی ما انسانها همچون عدم مصرف دخانیات -اصلاح رژیم غذایی و انجام منظم فعالیت های بدنی، عوامل مهمی در پیشگیری و کنترل سرطان به شمار می روند.

درصد زیادی از سرطان‌ها بر اثر عوامل بسیار ساده‌ای به وجود می‌آیند که ما هر روز به راحتی و بدون توجه از کنار آنها می‌گذریم، اگر بیمارانی که امروز بر تخت‌های بیمارستان خوابیده‌اند، این موارد را می‌دانستند شاید هیچگاه به سرطان دچار نمی‌شدند.روزانه اخبار و آمار متعددی از شیوع انواع مختلف سرطان، عوامل موثر در بروز آن و راه‌های مقابله و پیشگیری از آن منتشر و آزمایشات متعددی در مورد نقش مواد و وسایل مختلف ایجاد کننده این بیماری انجام می‌شوند.لذااز مهمترین عوامل موثر در ایجاد سرطان می توان به موارد زیر اشاره نمود

- عوامل فیزیکی همچون اشعه ایکس: وجود دوز پایین از اشعه ایکس احتمال آنکه فرد را در معرض ابتلا به سرطان قرار دهد افزایش می‌دهد. به طور کلی میزان بالاتر از این اشعه خطر ابتلا به سرطان را نیز بالاتر می‌برد هر چند هیچ مقداری از این نوع اشعه برای سلامت بدن مناسب نیست.همچنین اشعه ماورای بنفش ( نور آفتاب ) و پرتوهای یونیزه کننده ( تصویر برداری تشخیصی و انفجارات اتمی )را نیز باید مد نظر قرار داد.

- تلفن همراه: این وسیله ارتباطی با تمام مزیت‌هایی که برای بشر دارد نوعی انرژی مشابه با اشعه ایکس را منتشر می‌کند. تاکنون ارتباط مستقیم تلفن همراه با ابتلا به سرطان تایید نشده و لازم است تحقیقات بیشتری انجام شود. هرچند بهتر است ساعات استفاده از آن و مکالمه با تلفن همراه کمتر شود و برای صحبت کردن از هندزفری استفاده کرد.

- گوشت: بهتر است مصرف گوشت فرآوری شده یا قرمز محدود باشد چرا که در بروز سرطان روده موثر است. همچنین پختن یا دودی کردن گوشت در دمای بالای ترکیب‌هایی به نام هیدروکربن آروماتیک چند حلقه‌ای (PAH) ایجاد می کند که محققان در مورد چگونگی تاثیر آن بر روی سلامت افراد به نتیجه قطعی نرسیده‌اند.

- بطری آب: در صورتی که بطری آب از جنس پلاستیک شفاف باشد احتمالا حاوی ماده شیمیایی بیسفنول A  است. از این ماده شیمیایی در قوطی‌های نوشیدنی و مواد غذایی، مواد «سیلانت» در دندانپزشکی و محصولات دیگر استفاده می‌شود. سازمان غذا و داروی آمریکا در پاسخ به این پرسش که این ترکیب سرطان‌زا است، اعلام کرده در صورت که میزان آن در حد استاندارد باشد خطرزا نیست با این وجود توصیه می‌شود از مصرف غذاهای کنسروی و نوشیدنی‌های موجود در ظروف پلاستیکی شفاف خودداری شود.

- قهوه:نوشیدن میزان متعادلی از قهوه حدود چهار فنجان در روز خطر ابتلا به برخی انواع سرطان‌ها از جمله پوست، کبد، و روده را کاهش می‌دهد.

- محصولات خانگی: بسیاری از حشره‌کش‌ها، رنگ‌ها،‌ لاک‌ها و واکس‌ها گازهایی به نام ترکیبات آلی فرار (VOC) منتشر می‌کنند. این گازها با بروز سرطان در انسان و حیوانات مرتبط هستند. برای دوری جستن از خطر این ترکیب لازم است محصولاتی که حاوی میزان پایینی از آن هستند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین از خرید محصولاتی که روی آنها عناوینی همچون خطر سمی بودن، فرساینده بودن، تحریک‌کنندگی شدید، آتش‌زا بودن، حک شده، خودداری کنید.

- آلودگی هوا: آلودگی هوا موجب می‌شود سالانه در جهان بیش از 220 هزار نفر بر اثر سرطان ریه جان خود را از دست بدهند. همچنین ارتباطی بین آلودگی هوا و خطر فزآینده ابتلا به سرطان مثانه وجود دارد.

-سبک زندگی:علاوه بر عوامل ژنتیکی عادتهای فردی مانند : سیگار کشیدن ، تماس بیش از حد با نور خورشید ، مصرف الکل و...نیز در ایجاد سرطان نقش بسزایی دارد .استعمال دخانیات بزرگترین ریز فاکتور در ایجاد سرطان است . رژیم غذای غنی از گوشت قرمزو غذاهای کنسرو شده نیز در ابتلا به سرطان نقش دارند . یکی دیگر از عوامل مهم دربروز سرطا نهای گوارشی چاقی و عدم تحرک می باشد .


عوامل غذایی موثر در پیشگیری از انواع سرطان  به طور خلاصه شامل موارد زیر هستند:

*سبزی ها به ویژه سبزی های برگ سبز، هویج و میوه ها منجر به کاهش موارد ابتلا به سرطان ریه، معده و روده می شوند. فعالیت بدنی نیز در کاهش بروز سرطان روده موثر شناخته شده است.

*چربی زیاد و رژیم غذایی و چربی های اشباع و حیوانی در احتمال افزایش شیوع سرطان پروستات موثرند. کیلوپن (گوجه فرنگی)، فیتواستروژن های سویا نیز از عوامل موثر در کاهش شیوع این سرطان هستند.

*سبزی ها، میوه ها، آنتی اکسیدان، فیتوکمیکال ها، سیر، پیاز، کاهش چربی دریافتی فیبر غذایی کنترل وزن و فعالیت بدنی در کاهش بروز انواع سرطان موثر شناخته شده اند.

* سالیسیلات موجود در بعضی از مواد غذایی مثل قارچ، کشمش، توت فرنگی، سیب، ادویه ها مثل آویشن، دارچین، نیز در کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان موثرند.

*روش های طبخ و نگهداری مواد غذایی نیز در این زمینه موثرند. روش های نادرست طبخ مانند دوددادن، نمک سود کردن، حرارت دادن شدید مواد غذایی با ایجاد ترکیبات سرطان زا مثل هیدروکربن های پلی سیلیک و آمین های هتروسیلیک باعث افزایش شیوع سرطان می شوند. پری و پروبیوتیک های موجود در ماست و شیر از عوامل غذایی موثر در کاهش ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش مثل سرطان معده هستند.

*از آن جا که عوامل غذایی علت حدود 30 درصد از موارد ابتلا به سرطان را در کشورهای غربی تشکیل می دهد می توان گفت رژیم غذایی پس از دخانیات دومین عامل قابل پیشگیری از سرطان به شمار می آید. در سال های اخیر شواهد زیادی مبنی بر ارتباط اضافه وزن و چاقی با انواع زیادی از سرطان ها نظیر سرطان مری، پستان و آندومتر به دست آمده است که خود به طور مستقیم با رژیم غذایی مرتبط است.

*از آن جا که تغذیه نامناسب، فقدان تحرک جسمانی، چاقی و مصرف دخانیات عوامل خطر مشترک در بـــروز بیماری های مزمن هستند. اجرای برنامه های پیشگیری از سرطان در قالب برنامه های ملی پیشگیری به شکل ادغام یافته با سایر بیماری های مزمن راهبر مناسبی برای کاهش شیوع این معضل بهداشتی است.

http://www.imna.ir/images/docs/000182/n00182056-b.jpg

جمع بندی:

پیشگیری از ابتلا به سرطان، بهترین روش برای پیروزی بر آن است. واقعیت این است که ما تقریبا به طور دائم با غذاهایی که می‌خوریم و کارهایی که انجام می‌دهیم بدن خود را سرطانی می‌کنیم، یعنی ژن‌های ما به طور مرتب در معرض رشد غیرعادی سلول‌های سرطانی است. اما در یک بدن سالم به سرعت با این تغییرات مقابله شده و از رشد غیرطبیعی سلول‌های سرطانی پیشگیری می‌شود. مشکل اصلی زمانی ظاهر می‌شود که مکانیسم دفاعی بدن ما ضعیف شود و در آن زمان است که سلول‌های سرطانی شروع به رشد در بدن ما می‌کنند. زمانی که ما استرس و فشار زیادی به بدن خود وارد می‌کنیم، برای مثال برنامه خواب منظمی نداریم، ورزش نمی‌کنیم یا بعضی از داروها را مصرف می‌کنیم، سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و آن را آماده ابتلا به سرطان می‌کنیم.

 اجتناب از مصرف دخانیات و ترک آن، مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه پنج بار در روز، رعایت بهداشت موادغذایی و اجتناب از آلودگی قارچی و میکروبی، تعدیل مصرف غذاهای نمک‌سود، پرنمک و سرخ‌کردنی و تعدیل مصرف گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس از جمله موارد پیشگری از سرطان است.به علاوه عدم مصرف نوشابه‌های گازدار و غذاهای داغ، عدم مصرف مشروبات الکلی، اجتناب از چاقی و فعالیت فیزیکی منظم و مداوم، استفاده از غلات کامل و سبوس‌دار، واکسیناسیون علیه هپاتیت بی و در روزهای آفتابی استفاده از کلاه، عینک، لباس‌های دارای پوشش کامل و همچنین استفاده از کرم‌های محافظت کننده از پوست و ضدآفتاب از دیگر نکات بازدارنده از بروز سرطان به شمار می‌روند.