اگر سرما خورده اید یا گلودرد دارید سریع به پزشک مراجعه کنید و در صورت لزوم چند روز در خانه بمانید و استراحت کنید اگر با داشتن بیماری به مدرسه بروید ممکن است بقیه همکلاسی ها و دوستان شما هم بیمار شوند
در چند روزی که در خانه استراحت می کنید با دوستانتان تماس بگرید و در مورد درس ها و تکالیف جدید خبر بگیرید. تکالیفتان را انجام بدهید تا از درس عقب نمانید .
برای ارتقای سلامت خود و دوستانتان در تمیز نگهداشتن کلاس و محیط مدرسه کوشا باشید.
هر وقت احساس کردید دیدتان ضعیف شده و خوب تخته را نمی بینید سریع به پدر و مادرتان اطلاع بدهید و برای تهیه عینک اقدام کنید. عینک تان را همیشه مخصوصا در کلاس درس به چشم داشته باشید.
وقتی به خانه می آیید اول دست هایتان را با آب و صابون بشویید بعد سر میز غذا بنشینید دست ها از مهمترین عوامل انتقال آلودگی به بدن ما هستند
اتاقتان را همیشه تمییز نگه دارید. گاهی باقی ماندن گرد و غبار روی فرش باعث رشد میکروب ها و قارچ ها و ایجاد مشکلات بهداشتی و ناراحتی های تنفسی می شود.
صابون خمیری یا کاغذی ٬ چند برگ دستمال کاغذی و لیوان آب شخصی همراه داشته باشید. هنگام عطسه کردن جلوی دهانتان را با دستمال بگیرید .
قبل از خوردن غذا و قبل و بعد از دستشویی رفتن دستهایتان را با آب گرم و صابون با دقت و حداقل به مدت بیست ثانیه بشویید .
بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید . شب قبل از خواب و صبح بعد از خوردن صبحانه مسواک بزنید. بعد از خوردن شیرینی و شکلات و مواد قندی دندان هایتان را مسواک بزنید و یا با آب بشویید
وقتی به بازار کفش میروی، جدای از قیمتهایی که سر به فلک میزند، با مدلهایی روبرو میشوی که هوش را از سرت میپراند.
به سختی میتوانی کفشی پیدا کنی که پاهایت در آن راحت باشد و وقتی چنین کفشی را بعد از ساعتها جست و جو پیدا کنی، دیگر مجبوری با قیمت آن، هرچه باشد، کنار بیایی.
عجیب اینجاست که با تمام اینها مردم کوچه و خیابان را با کفشهای پاشنه آنچنانی میبینی که بدون هیچ احساس ناراحتی در حال قدم زدن هستند. البته نمی خواهیم منکر فواید کفشهای پاشنه بلند شویم، بالاخره همین پاشنهها میتواند قد کوتاه ما را چند سانتی متری بلندتر نشان دهد! اما حتی گاهی خانمهای بلندقد هم تنها بهخاطر پیروی از مد، چنین کفشهایی به پا میکنند.
جالب است بدانید آمار نشان داده در آمریکا 42 درصد از زنان اعتراف به پوشیدن کفشهایی کردهاند که در آن احساس راحتی نمیکنند؛ فقط چون از آن کفشها خوششان آمده. متاسفانه 73 درصد از این زنان مبتلا به یکی از آسیبهای وابسته به کفش بودهاند.
این مساله باعث شده کسانی که دغدغه سلامت مردم را دارند، درباره همین کفشها، بررسیهایی انجام دهند. جدید ترین این مطالعات که در ماه اخیر منتشر شد نشان میدهد بین پوشیدن کفش پاشنه بلند و بیماری اسکیزوفرنی در زنان ارتباط وجود دارد.
گروهی از دانشمندان از دانشگاه مالمو در سوئد در تحقیقات خود نشان دادند که اولین موارد بیماری اسکیزوفرنی در حدود هزار سال قبل و همزمان با اختراع کفش پاشنه بلند مشاهده شد.
در حقیقت اولین کفشهای با پاشنه بلند در بین النهرین (میان رودان) تولید شد و اولین کسانی که به این بیماری روحی روانی مبتلا شدند نیز در این زمان و دراین منطقه زندگی میکردند.
بر اساس گزارش روزنامه انگلیسی دیلی میل، در انگلستان از سال 1700 به بعد زنان کفش پاشنه بلند را کشف کردند و همزمان با این کشف موارد بیماران اسکیزوفرنی نیز در این کشور دیده شد. در آمریکای شمالی هم تا زمانی که بومیان این قاره از کفشهای پوستی صاف استفاده میکردند، هیچ مورد اسکیزوفرنی وجود نداشت اما از زمانی که کفش پاشنه بلند قدم به این سرزمین گذاشت، اسکیزوفرنی هم شکل گرفت.
این دانشمندان برای توضیح این ارتباط یک تئوری را مطرح کردند که بر اساس آن، حرکات پا با افزایش فعالیت سلولهای مغزی، گیرندههای انتهایی ترین قسمت بدن را تحریک میکنند. با بلند شدن پاشنهپا، گیرندهها کمتر تحریک شده و در تولید داخلی هورمون شادی آور دوپامین که در مغز ترشح میشود، تغییر ایجاد میکنند. کاهش سطح دوپامین نیز در بروز بیماری اسکیزوفرنی نقش کلیدی دارد.
اورژانسها شلوغ شده
برای خانمهایی که کفش پاشنه بلند میپوشند، خبرهای بد دیگری هم هست. یکی از پزشکان اورژانس در بیمارستان دانشگاهی ولز در کاردیف معتقد است آسیبها و صدماتی که در اثر این گونه کفشها برای زنان ایجاد میشود میتواند مشکلات طولانیمدت ایجاد کند.
دکتر ایوانز میگوید بهدلیل مد شدن کفشهای باپاشنه بسیار بلند، تعداد زنانی که در اثر این آسیبها در بیمارستان بستری میشوند افزایش پیدا کردهاست. این آسیبها از پیچ خوردگی مچ پا گرفته تا شکستگی و دررفتگی استخوان در بعضی موارد ممکن است صدمات جبران ناپذیری ایجاد کند. او معتقد است خانمها برای پیشگیری از چنین وقایعی باید کفشهایی بپوشند که پاشنه آن از 4 سانتی متر کمتر بوده و در ضمن پشت آن بسته بوده یا بند داشته باشد.
پهن بهتر از باریک
شاید باورتان نشود، اما واقعا در این زمینه تحقیقات جالبی صورت گرفته است. مثلا در مطالعهای که محققان تایوانی انجام دادهاند اثر بلندی پاشنه کفش بر احساس راحتی و عملکرد بیومکانیکی زنان در حین راه رفتن بررسی شده. این محققان متوجه شدند که با بلند شدن پاشنه، احساس ناراحتی این خانمها بیشتر میشود.
توجیه آنها هم این بود که در کفش پاشنه بلند، فشار پاشنه و قسمت میانی پا، به قسمت جلویی پا منتقل شده و نیروی عکس العمل زمین در جهت عمودی و قدامی-خلفی بیشتر میشود. جالب این جاست که با اضافه کردن بخشی به پاشنه بهطوری که پاشنه یکسره شده و به بخش جلویی متصل شود، این فشار در کفش پاشنه بلند کمتر شده و میتواند از ناراحتی آن کم کند.
یکی از مشکلاتی که پاشنههای بلند میتواند ایجاد کند، درد در انگشتان پاست. تنگ بودن جلوی کفش هم ممکن است این درد را ایجاد کند، اما بلند بودن پاشنه هم مزید بر علت شده و به جای اینکه فشار به کل کف پا توزیع شود، فقط به قسمت جلوی پا وارد شده و با افزایش فشار به این قسمت از پا، درد هم بیشتر میشود.
حتی ممکن است این فشارها باعث ترک خوردگی و شکستگیهای ریزی در استخوانهای جلوی پا شود. البته این مشکلات یک شبه ایجاد نمیشوند، بلکه با گذشت زمان کمکم خود را نشان میدهند.
انتخاب کوله پشتی مدرسه
بسیاری از کودکان هنگام شروع فصل مدرسه علاوه بر قلم، کاغذ و دفتر به کیفپشتی نیاز دارند.
این اصول ایمنی را هنگام انتخاب کیف پشتی رعایت کنید:
به دنبال کیفهایی باشید که حمایت، راحتی و ایمنی بهتری را ارائه کند.
کوله پشتی را انتخاب کنید که در پشت آن بالشتکهایی برای کاهش فشار کیف وجود داشته باشد.
به دنبال کیف پشتی باشید که کمربندهای آن دور کمر و قفسه سینه میپیچد و به این ترتیب وزن محتویات کیف به صورت متعادلتری پخش میشود.
کیفی که دارای چند محفظه است، بهتر است، زیرا به گسترش یکنواخت وزن وسایل مدرسه کمک میکند.
کیفی را انتخاب کنید که از مواد بازتابدهنده نور (رنگ های شب نما) ساخته شده باشد تا به این ترتیب کودکتان در صورتی که در تاریکی را میرود، آسانتر دیده شود.
پوشیدن کفش پاشنه بلند، شلوار جین سنگ شوی و یا دمپایی لاانگشتی با نگینهای زیبا، مورد پسند خیلی از خانم ها است ولی آیا این مدل های دوست داشتنی برای سلامت ما خطری ندارند؟ بد نیست نظر پزشکان را درباره این 5 مدل پوشش که هر از گاهی مد می شوند، با هم مرور کنیم.
شلوار جین تنگ می تواند باعث عفونت مثانه بانوان شود. همیشه در اطراف مقعد باکتری هایی وجود دارند؛ این باکتری ها می توانند در اثر اصطکاک لباس به طرف واژن حرکت کنند و چون مجرای ادراری در بانوان کوتاه است، خیلی سریع باعث عفونت ادراری می شوند که نشانه آن خارش و تکرر ادرار است.
از طرف دیگر محققان دانشگاه پورتلند می گویند چون در این لباس ها امکان تبادل هوا وجود ندارد، شانس رشد قارچ ها نیز افزایش می یابد. آن جا محیطی تاریک، مرطوب برای رشد سریع قارچ ها در کشاله ران است که خودشان را با خارش و سرخی نشان می دهند.
پزشکان می گویند گرچه بانوان دوست دارند همیشه با پوشیدن کفش پاشنه بلند، قد بلندتر به نظر برسند ولی این پوشیدن مداوم، آغازگر مشکلات زنجیرهای طولانی مدت برای آن ها است. پوشیدن مداوم کفش پاشنه بلند باعث انقباض تاندون آشیل می شود. آسیب تاندون آشیل می تواند باعث مشکلات شدید راه رفتن شود.
از سوی دیگر عدم تعادل هنگام راه رفتن با این کفش ها شانس سقوط و زمین خوردن و آسیب لگن را در بانوان افزایش می دهد. همچنین کفش پاشنه بلند فشار زیادی را بر کمر بانوان وارد می کند که باعث کمردردهای شدید در طولانی مدت خواهد شد.
دمپایی لاانگشتی نگین دار و بندی شاید شیک باشد ولی به دلیل عدم حمایت کفش از ساق پا می تواند خطرآفرین باشد. این دمپایی ها معمولا قوس کافی در کف شان ندارند که می تواند باعث خار پاشنه پا شود که درمان آن جراحی است. از سوی دیگر این دمپایی ها هیچ محافظتی از پا در برابر اشیای تیز موجود در محیط ندارند.
چکمه های صاف و مشکلات زانو و کمر:
در بازار چکمه های پاییزی و زمستانی وجود دارد که کف آن ها صاف و فاقد هرگونه انحنای مطابق با کف پا است. این کفش ها باعث کمردرد و فرسایش زانو می شوند. هنگام خریدن این چکمه های خزدار حتما دقت کنید که خز این کفش ها به زانوی شما فشار نیاورد و از طرف دیگر حتما در کف ضخیم این کفش ها انحنای کف پای شما رعایت شده باشد.
گرچه مُد است که کفش های پاشنه بلند ورنی را با کیف دستی بزرگ ست کنید ولی کیف دستی های بزرگ و سنگین هم برای بانوان مشکل آفرین هستند. پزشکان می گویند حمل کیف دستی های بزرگ و سنگین باعث کمردرد می شود. بهتر است اگر چنین کیف دستی دارید، هر چند ساعت آن را از این شانه تان روی آن یکی بیندازید تا فشار روی یکی نباشد. حمل طولانی این وسایل باعث درد عضلانی می شود چون وقتی شما کیف سنگینی را روی یک شانه خودتان بیندازید، عضلات طرف دیگر بدن شما برای مستقیم نگه داشتن بدن تان کشیده می شوند. بهترین روش حمل کیف دستی انداختن آن به صورت کج است، به طوری که بند آن روی یک شانه و خودش در طرف دیگرتان باشد.
به هر دلیل این روزها در میان خانم ها و نیز آقایان، پوشیدن کفش هایی که نوک باریک دارند، مد شده است. کفش هایی که در کوچه و خیابان پای خیلی ها می بینید اولین چیزی که به خاطر می آورد این است که پای بیچاره این همه فشار را چگونه تحمل می کند؟
استدلال برخی افرادی که از این گونه کفش ها استفاده می کنند این است که پس این همه آدم چگونه این کفش ها را می پوشند و بیمار نمی شوند، در حالی که اگر از خود این افراد بپرسید خاطرات تلخ زیادی برای گفتن دارند. مثلا یکی از این خاطرات چنین است: "تازه از این کفش های نوک باریک مد شده بود. من هم رفتم و یکی از آن ها را خریدم و تمام روز پوشیدم و پز دادم. فردای آن روز وقتی خواستم دوباره کفشم را بپوشم، متوجه درد شدیدی در شستم شدم. اول خیلی به آن اعتنا نکردم ولی دیدم قابل تحمل نیست. انگشتم را که نگاه کردم دیدم قرمز شده و مجبور شدم با دمپایی نزد دکتر بروم. دکتر گفت ناخنت داخل گوشت انگشت فرو رفته و باید آن را بیرون بیاورم."
فرو رفتن ناخن به داخل گوشت، یکی از عوارض پوشیدن کفش های تنگ و نوک باریک و ضایعه شایعی است که بیشتر برای شست پا پیش می آید. در این بیماری به دلیل فشار فیزیکی، معمولا بافت حاشیه ناخن شست پا به سمت ناخن فشرده می شود و در نهایت ناخن به داخل بافت کناری فرو می رود. این عارضه معمولا دردناک است و کمکم عفونت هم به آن اضافه می شود. برای پیشگیری از این عارضه باید ناخنها را به طرز درستی کوتاه کرد و کفش تنگ و نوک باریک نپوشید.
فرو رفتن ناخن به گوشت تنها عارضه دردناک کفش های نوک باریک نیست و بسیاری از کسانی که به پوشیدن این کفشهای خطرناک عادت دارند، دچار عارضه ای می شوند که به مراتب پُر دردسرتر از قبلی است. این عارضه که در واقع انحراف دایمی انگشت شست پا به سمت انگشت دوم است "هالوکس والگوس" نام دارد. گفته می شود، اصلا شیوع این بیماری با ظهور کفش در جوامع بشری آغاز شده است.
نتایج مطالعات دانشمندان عربستان سعودی حاکی است، هیچ هالوکس والگوسی در میان زنان وجود ندارد که بر اثر پوشیدن کفش نوک باریک ایجاد نشده باشد. به عبارتی صد درصد زنان دچار این بیماری در این کشور کفش های نوک باریک می پوشند. البته شاید بگویید مگر چند نفر از کسانی که کفش نوک باریک می پوشند، دچار هالوکس والگوس می شوند که این همه در باره آن سر و صدا به پا شده است؟
"حدود 81 درصد کسانی که مدت طولانی کفش نوک باریک می پوشند، درنهایت دچار هالوکس والگوس می شوند."
غیر از دو عارضه فوق، کفش های نوک باریک عوارض متعدد دیگری نیز به همراه دارند که از آن میان می توان به پینه، میخچه و کج شدن و خمیدگی انگشتان اشاره کرد. درنهایت می توان به جرات گفت پوشیدن کفش های نوک باریک، صرف نظر از مد بودن شان اصلا به صلاح پاهای شما نیست.
10 فرمول ساده برای چکاپ شخصی
می گویند لازم است هر ساله حداقل یک مرتبه برای انجام چکاپ کلی به پزشک مراجعه کنید اما اگر معمولا جزو آن دسته از افراد که این کار را انجام می دهند، نیستید، توصیه می کنیم حداقل به این 10 کار ساده عمل کرده و خود را چکاپ شخصی کنید تا از سلامت تان مطمئن شوید.
هر 3 یا 4 ماه خودتان به شخصه یا همراه با یکی از اعضای خانواده نگاهی به پوست دست، پوست سر، نوک انگشتان، اطراف ریشه ناخن و زیر بغل خود بیندازید.
بروز هر گونه تغییر شکل با تغییر رنگ در خال ها یا روی پوست و ظهور لک های قرمز به این معنی است که لازم است با پزشک متخصص مشورت کنید.
آیا معمولا صبح ها بدون ساعت زنگ دار نمی توانید بیدار شوید؟ بعد از ظهرها احساس خستگی مفرط می کنید؟ بعد از ظهر معمولا چرت می زنید؟ اگر جواب شما به هر یک از این سوالات مثبت است، احتمالا دچار کمبود خواب هستید پس توصیه می کنیم شبها 8 ساعت کامل بخوابید و اگر با این وجود، باز هم دچار کم خوابی بودید به پزشک مراجعه کنید.
انجام این کار به ویژه به خانم ها برای پیشگیری از ابتلا به ناراحتی های ماهیچه ای اسکلتی مثل پوکی استخوان توصیه می شود.
کوتاه شدن قد می تواند خود نشانه ی کمبود مواد معدنی در استخوان ها باشد و لازم است در رابطه با آن پس از انجام آزمایش تراکم استخوان با پزشک مشورت کرد.
روشن بودن ادرار به آن معنی است که شما در سلامت کامل به سر می برید اما اگر رنگ ادرار تیره یا بدبو شد به این معنی است که شما به اندازه ی کافی آب نمی نوشید.
اگر بعد از نوشیدن مقدار کافی آب این حالت همچنان باقی بود، لازم است با پزشک خود مشورت کنید.
اگر رنگ ادرار شما زرد روشن است شاید به دلیل مصرف ویتامین B موجود در مکمل های غذایی یا مولتی ویتامین ها باشد، پس خیلی نگران نشوید.
طبق تحقیقی که اخیرا در مجله ی پزشکی انجمن آمریکا به چاپ رسیده است احتمال بروز سکته قلبی طی 10 سال در زنانی که پس از ورزش کردن ضربان نبض آن ها پایین تر از حد معمول است 2 برابر بیش از این احتمال، در سایر زنان است.
به شما توصیه می کنیم حتما یک تست ورزش بدهید. به این ترتیب که 20 دقیقه پیاده روی تند کنید و یا بدوید و شمارش نبض خود را 15 ثانیه بعد از متوقف کردن فعالیت، یادداشت نمایید. عدد به دست آمده به علاوه 4 تعداد ضربان قلب شما را نشان می دهد. بعد 2 دقیقه استراحت کنید و مجددا شمارش نبض خود را داشته باشید و آن را با 4 جمع کنید. عدد به دست آمده ی دوم را از عدد اول کم کرده و اگر عدد جدید کمتر از 55 بود، با پزشک خود تماس بگیرید.
پاهای افراد مبتلا به دیابت معمولا دچار خشکی، پوسته پوسته شدن، زخم و عفونت می شود. از آن جا که احساس درد در این افراد کمتر است، لازم است بیشتر مراقب پاهای خود باشند و روزانه به آن ها نگاهی انداخته و آن ها را چک کنند.
متخصصان پیشنهاد می کنند از 18 سالگی به کمک دستگاه های سنجش فشار خون خانگی فشارخون خود را اندازه بگیرید.
این باعث می شود سریعا متوجه افزایش فشارخون خود بشوید و به پزشک مراجعه کنید.
به شرطی قلب و عروق سالمی خواهید داشت که از آن مراقبت کنید. در صورتی که گمان می کنید امکان احتمال سکته قلبی در شما وجود دارد مثلا مبتلا به چاقی هستید، ورزش نمی کنید، سیگار می کشید، کلسترول خون تان بالا است، فشارخون بالا دارید یا مبتلا به دیابت هستید، به پزشک مراجعه کرده و از او بخواهید یک چکاپ کامل قلب شامل آزمایش خون، نوار قلب، اندازه گیری فشارخون، تست ورزش و... برای شما تجویز کند.
اگر احساس می کنید ریزش موی تان زیاد شده از پزشک بخواهید یک آزمایش خون برای تان تجویز کرده و میزان آهن خون تان را چک کند.
جالب است بدانید کمبود آهن می تواند یکی از دلایل ریزش مو باشد. کم کاری تیروئید هم از جمله دیگر دلایل آن است.
میوه و سبزیجات سالم و تازه بخورید.
به اندازه و مرتب ورزش کنید و استراحت را از یاد نبرید.
تغذیه درست، استراحت کافی و اکسیژن رسانی به بدن 3 کلید طول عمر است.
مراقب باشید تمامی گنج های به دست آمده به کمک این 3 کلید را با مصرف زیاد شکلات، سیگار کشیدن و نوشیدن الکل به باد ندهید.
داروها در مواردی با یکدیگر تداخل دارند. اطلاع پزشک از داروهای مصرفی شما و فهرست کردن آنها، به او کمک خواهد کرد که در زمان تجویز داروهای جدید، داروهایی را که شما برای بیماری دیگر خود مصرف میکنید، در نظر داشته باشد.
بارها به پزشک مراجعه کردهاید، در هریک از ویزیتها معمولا نکاتی را فراموش کردهاید تا به پزشکتان اطلاع دهید و در اکثر موارد به دلیل نگفتن اطلاعات صحیح به پزشک، درمان شما با مشکل مواجه شده است؛ اما با رعایت نکاتی میتوانید از مراجعه به پزشک نتیجه مطلوب را کسب کنید.
در بسیاری از موارد زمانی که شما به پزشک مراجعه میکنید، با بسیاری اصطلاحات پزشکی مواجه میشوید و بعد از خروج از مطب معمولا درباره بیماریتان گنگ هستید، اما نباید این نکته را فراموش کنید که هر چقدر درباره بیماریتان آگاهی داشته باشید، درمان آن سریعتر صورت میگیرد. به این دلیل سعی کنید از پزشکتان بخواهید تا شما را از آنچه در بدنتان اتفاق افتاده، آگاه سازد.
سه سوال اصلی
پرسیدن سه سوال از پزشک به شما کمک خواهد کرد که آگاهانه مطب او را ترک کنید. این سوالات عبارت است از:
مشکل اصلی من چیست؟
چه اموری را باید انجام دهم و از چیزهایی باید پرهیز کنم؟
رعایت این موارد چه کمکی به روند درمان بیماری من خواهد کرد؟
هنگام مراجعه به پزشک، باید موارد زیر را به او بگویید:
1- آلرژی به دارو
اگر شما به داروی خاصی حساسیت دارید و این حساسیت دارویی را به پزشک اطلاع ندهید، درمان به نوعی با مشکل مواجه میشود. بهترین کار این است که شما روی دفترچه درمانی خود یا روی کارتی که به عنوان شماره پرونده در اختیارتان قرار میگیرد، داروهایی را که به آن حساسیت دارید یادداشت کنید تا به پزشک متذکر شوید.
داروها در مواردی با یکدیگر تداخل دارند. اطلاع پزشک از داروهای مصرفی شما و فهرست کردن آنها، به او کمک خواهد کرد که در زمان تجویز داروهای جدید، داروهایی را که شما برای بیماری دیگر خود مصرف میکنید، در نظر داشته باشد.
داروهای گیاهی هم از مواردی است که برخی افراد روزانه در برنامه غذایی خود دارند. اطلاع پزشک از مصرف این داروها لازم و ضروری است.
3- سوابق خانوادگی
یکی از مواردی که پزشک در تشخیص بیماری به شما کمک میکند، این است که شما اطلاعات پزشکی خانوادگی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. سوابق بیماری اعضای خانواده در مواردی از دلایل ابتلا به بیماری است. زمینه ارثی بیماری معمولا برای پزشک مهم است.
4- تنشهای روزمره
هر یک از افراد در زندگی روزمره با استرسها و تنشهایی مواجه هستند، آگاه ساختن پزشک از این حالات روانی، درمان را تسریع میکند. حتی اگر با مواد خاصی کار میکنید، یا تمام روز خود را با کامپیوتر مشغول هستید، دانستن این موارد به پزشک کمک میکند تا درمان بیماری را بهتر انتخاب کند و راههای پیشگیری و تشدید را به شما آموزش دهند.
5- فهرست کردن نشانهها
اگر به دنبال درمان بهتر هستید، میتوانید با یادداشت کردن تمام نشانههای بیماری که شما را آزار میدهد، آنها را به پزشک یادآور شوید و با خروج از مطب پزشک، به دلیل فراموشی علائم، خود را سرزنش نکنید. خاطرنشان ساختن این علائم، پزشک را با شرایط بیماری شما آشنا میسازد.
ادامه مطلب ...انه سالمندان از پدیده های نوظهور است که سالهاست در شهر و دیار ما جایی را هم برای خود باز کرده است. دیدگاههای مردم درباره این مکان، گوناگون است برخی با جدیت تمام از لزوم آن دفاع می کنند و برخی از اصل با آن مخالفند و برخی هم نظری بینابین دارند.
به راستی تکلیف چیست؟ با پدر و مادری که از کار افتاده اند و دیگر توان اداره خود را ندارند چه باید کرد؟ آن هم در وانفسای امروز؛ زندگی آپارتمانی و دو شغله بودن مرد و گرفتار بودن زن و درس بچه ها و ... اگر توقعات ویژه سن پیری را هم به آن اضافه کنیم شاید حرف موافقان جدی این طرح چندان بی راه هم نباشد.
چه کنیم که حرف دسته دوم هم خیلی بی راه نیست؛ چرا که می گویند: بالاخره آنها پدر و مادر مایند؛ عمری زحمت ما را کشیده اند و حالا که به کمک ما نیاز دارند این بی انصافی است که ما آنها را به خانه سالمندان سپرده و از خودمان دورشان کنیم.
دسته اول در پاسخ می گویند: ایشان رسیدگی می خواهند و با پولی که ما به آنجا می دهیم این هدف تامین می شود؛ ما که آنها را رها نکردیم و به آنها بی توجه نیستیم و ...
ما قبل از اعلام طرفداری از گروهی؛ این سوال را از قرآن؛ کتاب زندگی می پرسیم و نظر او را در این باره جویا می شویم.
قرآن عزیز به ما بگو وقتی پدر یا مادر به سن پیری رسیدند و به اصطلاح از کار افتاده شده و نیاز به رسیدگی پیدا کردند تکلیف ما چیست؟
پاسخی که قرآن کریم به ما می دهد آیات 23 و 24 سوره مبارکه اسراء است:
وَ قَضى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً * وَ اخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانىِ صَغِیرًا
و پروردگارت فرمان قاطع داده است که: جز او را نپرستید، و به پدر و مادر نیکى کنید هرگاه یکى از آنان یا دو نفرشان در کنارت به پیرى رسند [چنانچه تو را به ستوه آورند] به آنان اف مگوى و بر آنان [بانگ مزن و] پرخاش مکن، و به آنان سخنى نرم و شایسته [و بزرگوارانه] بگو.
و براى هر دو از روى مهر و محبت، بال فروتنى فرود آر و بگو: پروردگارا! آنان را به پاس آنکه مرا در کودکى تربیت کردند، مورد رحمت قرار ده.
در معنای «خَفض جَناح» گفته اند: حالتی است که پرنده برای مراقبت و حفاظت از جوجه هایش به خود می گیرد که تعبیر فارسی آن می شود زیر بال و پر گرفتن. طبق این دستور قرآنی بر فرزند واجب است که والدین خود را زیر بال و پر گرفته و از ایشان مراقبت کند و از سپردن آنها به خانه سالمندان پرهیز نماید
1. خداوند متعال با تاکیدهای متعدد دستور به احسان و نیکی نسبت به پدر و مادر را مطرح کرده است که یکی از این تاکیدها قرار دادن آن در کنار مهمترین پیام اسلام یعنی توحید است. خداوند متعال بلافاصله پس از دستور به یکتاپرستی که اساسی ترین دستور اسلام است دستور احسان به والدین را مطرح می کند که این تقارن، نشان از اهمیت فوق العاده آن است.
2. «اُفّ» در لغت به معنای چرک گوش است که در عین کمی و کوچکی باعث تنفر می شود ولی عرب این واژه را در هر چیزی که باعث رنجش شود به کار می برد.(1) بنابراین وقتی می فرماید به آنها «اُفّ» نگویید یعنی کوچکترین حرفی که باعث رنجش آنها شود هم به آنها نگویید.
3. « نَهر» که «لا تَنْهَرْهُما» از آن گرفته شده معنایش به شدت راندن و از خود دور کردن است (2) که این کار گاهی با فریاد زدن همراه است و گاهی بلندکردن صدا و گاهی هم با خشن کردن صدا (3) به هر حال قرآن کریم در این فراز ما را از راندن و دور کردن پدر و مادر بر حذر داشته و از چنین کاری نهی می کند.
4. وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً ؛ هر چند در این فراز امر به کریمانه سخن گفتن با آنهاست اما به نظر این دستور در سخن گفتن محدود نشده و تمام رفتار و معاشرت با والدین را در برمی گیرد.
در آیه 83 سوره بقره بعد از بیان چند دستور آمده است: «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً». هر چند معنای ظاهری آن این است که «با مردم به نیکی سخن بگویید»؛ اما علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آن مینویسد: این تعبیر کنایه از حسن معاشرت با مردم است.(4) با استفاده از این تفسیر می توان گفت که منظور از گفتار کریمانه با والدین در این آیه نیز معاشرت کریمانه با آنهاست.
5. معاشرت کریمانه به معنای اطعام و پوشاندن و جا دادن و ... نیست. اینها خدماتی هستند که می توانند با اکرام همراه باشند یا نباشند. این معنا را می توان در مثال مهمان به خوبی درک کرد.
وظیفه ما در قبال مهمان اکرام اوست؛ بنابراین هر رفتاری که با اکرام او سازگاری نداشته باشد باید ترک شود. کسی که غذای خوب برای مهمان تهیه می کند؛ اما او با بی احترامی صدا کرده و به آمدن سر سفره فرا می خواند چنین کسی مهمان را اطعام کرده ولی هرگز اکرام نکرده است.
از همین فراز می توان استفاده کرد کسی که پدر یا مادر خود را به خانه سالمندان می برد با فرض رسیدگی عالی در آن مکان؛ پدر یا مادر خود را اطعام می کند؛ نه اکرام.
6. در معنای «خَفض جَناح» گفته اند: حالتی است که پرنده برای مراقبت و حفاظت از جوجه هایش به خود می گیرد که تعبیر فارسی آن می شود زیر بال و پر گرفتن.(5)
طبق این دستور قرآنی بر فرزند واجب است که والدین خود را زیر بال و پر گرفته و از ایشان مراقبت کند و از سپردن آنها به خانه سالمندان پرهیز نماید.
«اُفّ» در لغت به معنای چرک گوش است که در عین کمی و کوچکی باعث تنفر می شود ولی عرب این واژه را در هر چیزی که باعث رنجش شود به کار می برد.بنابراین وقتی می فرماید به آنها «اُفّ» نگویید یعنی کوچکترین حرفی که باعث رنجش آنها شود هم به آنها نگویید
بنابراین قرآن کریم در این دو آیه؛ به پنج اصل در رفتار با پدر و مادر اشاره می کند:
الف. کوچکترین بدی هم در حق آنها روا نیست.
ب. از طرد و دور کردن آنها پرهیز شود.
ج. برخورد با آنها در تمام رمینه ها باید کریمانه باشد.
د. وقتی ناتوان شدند بر فرزند واجب است از آنها حفاظت کرده و در مراقبت از آنها بکوشد.
و. بهترین درخواستها که درخواست رحمت است را از خدای متعال برای ایشان بخواهد.
گذاشتن والدین در خانه سالمندان و واگذار کردن امور آنها به متصدیان آنجا با آموزه های قرآن همخوانی ندارد و ما تا زنده ایم و نفس می کشیم موظفیم خود شخصا در خدمت پدر و مادر باشیم. این سخن به معنای تخریب و تعطیلی این مکانها نیست؛ بلکه به معنای آن است که اینگونه مراکز تنها به کسانی اختصاص داشته باشد که به دلایلی کاملا تنها هستند و هیچ کسی را ندارند که آنها را سرپرستی کند.
پی نوشت ها:
1.لسان العرب، ج9، ص7
2.المفردات، ج1، ص826
3.المیزن، ج13، ص80
4.همان، ج1، ص219
5.ر.ک به المیزان، ج13، ص81