درمان ایدز پس از ابتلا

اولین اقدام پزشک برای درمان این بیماران، روان درمانی است. باید بیمار اطمینان خاطر پیدا کند که بیماری او رو به بهبودی است.

بیمار می بایست از مراحل درمان تا حدودی اطلاع داشته باشد، تمامی مسائل مربوط به پیشگیری به این بیماران آموخته شود و تمامی عوامل خطر  برای آنها گفته شود.

تعیین زمان شروع دارو:

- درمان زود هنگام  (Early therapy)

- درمان دیر هنگام  (Late therapy)

پس از شروع درمان، معمولا بعد از دو تا چهار هفته آثار درمان کاملا آشکار می شود.

مساله بسیار مهمی که در حال حاضر به عنوان یکی از معضلات درمان مطرح می باشد، هزینه درمان است. قیمت داروها بسیار گران است.

روش درمان در حال حاضر در ایران به این صورت است که پس از شناسایی بیماران، درمان با روش late therapy و با استفاده از سه دارو انجام می گیرد.

اصول‌ کلی‌

با انجام‌ آزمایش‌ خون‌ و آزمون‌ پادتن‌ ضد ویروس‌ ایدز (ممکن‌ است‌ حتی‌ تا شش ماه‌ پس‌ از آلودگی‌ مثبت‌ نشود) می‌توان‌ بیماری را تشخیص‌ داد.

در بیمارانی‌ که‌ آلودگی‌ به‌ ویروس‌ ایدز تشخیص‌ داده‌ می‌شود، باید وجود سایر بیماری‌های‌ آمیزشی‌ و سایر عفونت‌ها مثل‌ سل‌ نیز مورد بررسی‌ قرار گیرد.

در صورت‌ بروز عوارض‌، ممکن‌ است‌ نیاز به‌ بستری‌ شدن بیمار‌ باشد.

توجه‌ داشته‌ باشید که‌ تشخیص‌ زودهنگام‌ کمک‌ کننده‌ است‌. اگر در معرض‌ خطر هستید،‌ هر چه سریع تر به پزشک مراجعه‌ کنید، حتی‌ اگر احساس‌ می‌کنید که‌ در سلامت‌ کامل‌ به‌ سر می‌برید.

اگر می‌خواهید حامله‌ شوید، یا این‌ که‌ حامله‌ هستید، انجام‌ آزمون‌ ویروس‌ ایدز ممکن‌ است‌ کمک‌ کننده‌ باشد. در صورت‌ مثبت‌ بودن‌ آزمون‌ ویروس‌ ایدز به‌ هنگام‌ حاملگی‌، با درمان‌های‌ مخصوص‌ می‌توان‌ احتمال‌ عفونت‌ در نوزاد را به‌ حداقل‌ رساند.

از تماس‌ با افرادی‌ که‌ دچار عفونت‌ هستند، پرهیز کنید.

داروها

برای‌ مقابله‌ با عفونت‌ها یا پیشگیری‌ از آن ها ممکن‌ است‌ آنتی‌بیوتیک‌ تجویز شود.

داروهای‌ ضد ویروسی‌ (دیدانوزین‌، استاوودین‌، زالسی‌ تابین‌، زیدوودین‌) و نیز داروهای‌ مهارکننده‌ پروتئاز، در درمان‌ عفونت‌ با ویروس‌ ایدز مورد استفاده‌ قرار می‌گیرند و ممکن‌ است‌ پیشرفت‌ بیماری‌ را به‌ تأخیر اندازند.

تجویز آنها باید توسط‌ پزشکان‌ با تجربه‌ انجام‌ پذیرد. بعضی از این داروها (مثل  زیدوودین‌) می‌توانند‌ انتقال‌ عفونت‌ به‌ جنین‌ مادران‌ حامله‌ را کاهش‌ دهند.

فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری

میزان فعالیت به‌ وضعیت‌ سلامت‌ هر فرد بستگی‌ دارد. علایمی‌ مثل‌ خستگی‌ یا وجود عفونت‌ می‌توانند بعضی‌ از فعالیت ها را در زمان ابتلا به این بیماری محدود کنند.

استراحت‌ مهم‌ است‌، اما توصیه‌ می‌شود به‌ طور منظم‌ ورزش‌ انجام‌ گیرد.

رژیم‌ غذایی‌

تغذیه‌ باید کافی‌ و مناسب‌ باشد. سوءجذب‌، تغییر سوخت ‌و ساز بدن و کاهش‌ وزن‌ در بیماران‌ مبتلا به‌ ایدز شایع‌ هستند.

از خوردن‌ تخم ‌مرغ‌ خام‌، شیر غیرپاستوریزه‌، یا سایر مواد غذایی‌ بالقوه‌ آلوده‌ خودداری‌ شود.

راه‌های انتقال ایدز

ویروس اچ آی وی (HIV) از طریق تماس جنسی، خون، فرآورده‌های خونی، تماس شغلی و از مادر به کودک منتقل می‌شود. جای خوشبختی است که تماس‌های معمولی افراد در جامعه باعث آلودگی نمی‌شود و از این نظر جای نگرانی نیست.

حال درباره راه‌های انتقال این بیماری خطرناک با شما سخن می‌گوییم.

تماس جنسی

راه انتقال ویروس ایدز تماس جنسی معمولی است. اگر چه این بیماری اکنون در میان همجنس‌بازان آمریکا شایع‌تر از بقیه مردم است، ولی در سایر نقاط جهان تماس جنسی معمولی زن و مرد بیشترین نقش را در آلودگی دارد.

طی سال‌های اول، فرد مبتلا هیچ گونه علامتی ندارد و تنها راه شناخت افراد آلوده و پیشگیری از انتقال ویروس در بین زوجین، آزمایش خون است.

عامل بسیار مهم در احتمال آلودگی بر اثر تماس جنسی، میزان ویروس در گردش خون فرد مبتلا است. اگر فرد آلوده به ویروس، شناسایی شده و تحت درمان قرار گیرد، تعداد ویروس در گردش خون ااو بسیار کم شده و به دنبال تماس جنسی، احتمال آلودگی شریک جنسی بسیار کم خواهد شد. این موضوع در مورد سایر راه‌های آلودگی شامل آلودگی شغلی و انتقال مادر به کودک نیز صادق است.

نوع تماس جنسی نیز هر قدر غیر متعارف‌تر باشد، احتمال انتقال ویروس بیشتر می‌شود؛ به عنوان مثال تماس‌های جنسی که به دنبال مصرف مواد محرک مثل اکستازی یا کریستال صورت می‌گیرد، احتمال آلودگی را بسیار بالا می‌برد.

انتقال خون

در سال‌های ابتدایی دهه 80 میلادی که هنوز طریقه انتقال ویروس اچ آی وی به طور کامل شناخته نشده بود، تعداد زیادی از بیماران به دلیل دریافت خون یا فرآورده‌های خونی دچار ایدز شدند. در این میان بیماران مبتلا به هموفیلی که می‌بایست مرتب پلاسما یا فاکتور 8 دریافت می کردند، از همه بیشتر گرفتار شدند. پیوند اعضا از افراد آلوده به ویروس اچ آی وی نیز باعث ابتلای دیگران شده است.

اکنون با آگاهی از انتقال این ویروس به دنبال انتقال خون و پیوند اعضا، خطر بسیار ناچیزی افراد را تهدید می‌کند.

استفاده از سرنگ مشترک

معتادان تزریقی عادت به استفاده از سرنگ و سر سوزن اشتراکی دارند. در ضمن گاهی مایع حلال یا فیلتر داروهای مخدر نیز به صورت مشترک استفاده می‌شود. بدین ترتیب در میان این گروه، بیماری ایدز بسیار شایع‌تر از سایر اقشار جامعه است.

آلودگی شغلی

پزشکان، پرستاران، کارکنان آزمایشگاه و سایر کارکنان بهداشتی همواره در معرض تماس وسایلی مثل چاقوی جراحی و سوزن آلوده هستند. اگرچه احتمال آلودگی در این روش خیلی کم است، ولی به دلیل تعدد موارد اهمیت زیادی دارد.

علاوه بر این ها، تماس با پوست زخمی یا مخاط ها (گوارشی – تناسلی) و مایعات بدن مثل مایع مغزی، مایع مفصلی و ... نیز آلوده کننده است.

ادرار، مدفوع، خلط، عرق و مواد استفراغی اگر خونی نباشند، معمولا آلوده کننده نیستند.

با این حال، خوشبختانه احتمال آلوده شدن پرسنل بهداشتی در اثر تماس با بیماران مبتلا به ایدز بسیار کمتر از تماس با مبتلایان به هپاتیت بی و هپاتیت سی است.

علائم بیماری ایدز

با کاهش قدرت سیستم دفاعی٬ به مرور زمان بدن آماده ابتلا به بیماری هایی می شود که به طور معمول در مردم عادی دیده نمی شوند.

این بیماری ها به صورت بیماری های ریوی ، اسهال های شدید و مزمن ،‌ تب های طولانی ، کاهش وزن ،‌ اختلالات شخصیتی ،‌ بیماری های مغزی و پوستی خود را نشان می دهند که در نهایت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهند شد.

علائم آلودگی با ویروس HIV (ایدز) بسیار پیچیده است و دارای چندین مرحله است که الزاما همه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شوند.

این مراحل عبارتند از: ‪

1- مرحله عفونت اولیه HIV (مرحله اول)

این مرحله چند هفته طول می‌کشد و معمولا شبیه سرماخوردگی است که بلافاصله بعد از عفونت رخ می‌هد. علائمی نظیر تب، گلودرد، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سردرد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی و یا تظاهرات عصبی دارد.

در 20 درصد موارد، علائم به گونه‌ای است که فرد به پزشک مراجعه می‌کند، ولی بیماری او معمولا تشخیص داده نمی‌شود و حتی اگر تست HIV آنتی بادی در این موقع انجام شود ممکن است هنوز مثبت نباشد.

طی این مرحله مقدار زیادی HIV در خون محیطی فرد وجود دارد و سیستم ایمنی با تولید پادتن ها (آنتی بادی ها)، و لنفوسیت های سلول کش (لنفوسیت های سیتوتوکسیک) شروع به پاسخ در برابر ویروس ایدز می‌کند.

2- مرحله بدون علامت بالینی (مرحله دوم)

این مرحله به طور متوسط ده سال طول می‌کشد و همان طور که از نام این مرحله پیداست، بدون علامت است، هر چند ممکن است غدد متورم لنفاوی هم وجود داشته باشند (لنفادنوپاتی). سطح HIV در خون محیطی به سطح بسیار پایینی کاهش می‌یابد، ولی بیماری همچنان مسری است و آنتی بادی HIV در خون قابل ارزیابی است.

تحقیقات اخیر نشان داده است که HIV طی این مرحله غیر فعال نیست و در غدد لنفاوی بسیار فعال است.

3- مرحله علامت دار؛ پیش روی از HIV تا  AIDS (مرحله سوم)

با آسیب بیشتر سیستم ایمنی، بیماری به سمت بدتر شدن پیش می‌رود تا این که تشخیص ایدز مطرح شود.  

به طور کلی می توان گفت که علایم اصلی و فرعی مرحله نهایی آلودگی با HIV یعنی "ایدز" موارد زیر هستند که در صورت مشاهده هر کدام از آن ها باید با پزشک مشورت کنید.

علائم اصلی ایدز:

• کاهش وزن بیشتر از 10 درصد

• اسهال مزمن بیشتر از یک ماه

• تب های متناوب یا دائمی بیش از یک ماه

علائم فرعی ایدز:

• سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه

• عفونت پوستی منتشر همراه با خارش

• تبخال های عود کننده

• برفک دهانی

• عفونت تبخالی مزمن پیش رونده

• بزرگ شدن عمومی غدد لنفی

شروع بیماری ایدز

ویروس اچ‌ آی ‌وی (HIV) بعد از ورود به بدن، در غدد لنفاوی پخش شده و در داخل سلول‌های دفاعی بدن (لنفوسیت‌ها) شروع به تکثیر می‌کند. در بیشتر بیماران حدود یک ماه بعد از آلودگی علائمی مثل سرماخوردگی ایجاد می‌شود.

این علائم شامل تب، گلودرد، درد عضلات و مفاصل، تهوع و استفراغ و علائم عمومی اینچنینی هستند. این علائم در افرادی که ویروس را به واسطه تماس جنسی کسب کرده‌اند، به نسبت دیگران شایع‌تر است.

واضح است که این علائم خاص نیستند، بنابراین پزشک و بیمار را مشکوک به آلودگی با ویروس اچ‌آی‌وی نمی‌کنند. تنها در مواردی که فرد از یک ماه قبل، سابقه‌ای از تماس مشکوک داشته است و به  فکر بیماری بوده، می‌تواند به تشخیص کمک کند.

در این مرحله تعداد ویروس در گردش خون بسیار زیاد و توانایی انتقال بیماری بالاست.

بعد از چند ماه سیستم دفاعی بدن شروع به کنترل بیماری می‌کند و اگرچه هرگز قادر به مهار کامل ویروس نمی‌شود، ولی می‌تواند تکثیر ویروس را تا مدت‌ها به صورت مخفی نگه دارد. با وجود این، متاسفانه ویروس بی‌وقفه به انتشار خود و کشتن سلول‌های دفاعی بدن ادامه می‌دهد.

اگر فرد شناسایی و درمان نشود، این روند حدود 10 ‌سال ادامه می‌یابد و در این مدت معمولا بیماری مهلکی بیمار را تهدید نمی‌کند.

بعد از این زمان با مرگ بیشتر سلول‌های دفاعی، تعداد این سلول‌ها به حدی پایین می‌آید که بیماری‌های خطرناک و کشنده خاصی که به نام "بیماری‌های مرتبط با ایدز" شناخته می‌شوند، ظرف چند ماه باعث مرگ بیمار می‌شوند.

کسانی که در مرحله اول (مرحله بدون علامت) شناسایی می‌شوند، شانس این را دارند که با مصرف داروهای ضدویروس، روند تکثیر ویروس و مرگ سلول‌های دفاعی در بدن شان کند شده و حدود 10 سال دیگر به عمرشان اضافه شود و تا شروع بیماری‌های مهلک مرتبط با ایدز حدود 20 سال دوام ‌آورند. بعد از شروع این بیماری‌ها نیز درمان بسیار موثر است و تا سال‌ها می‌توان از مرگ بیمار جلوگیری کرد.

باید دوباره تاکید کنم که به دلیل ماهیت بیماری ایدز و بی‌علامت بودن افراد آلوده، شناسایی مبتلایان فقط با آزمایش‌های دوره‌ای امکان‌پذیر است. در غیر این صورت فرد باید منتظر شروع بیماری‌های شدید مرتبط با ایدز باشد که در آن زمان کار چندانی از سوی پزشکان برای مهار بیماری ساخته نیست.

کنترل ایدز قبل از ازدواج

همان‌ طور که می ‌دانید قبل از ازدواج انجام برخی آزمایش‌ ها اجباری است و شما با ارایه ی جواب این آزمایش‌ ها می ‌توانید ازدواج کنید.

با توجه به افزایش آمار مبتلایان به ایدز در کشور، عده‌ ای می‌ پرسند که آیا می ‌توان آزمایش ایدز را جزو آزمایش‌ های اجباری قبل از ازدواج گنجاند؟

دکتر عباس‌ صداقت، رییس اداره ایدز وزارت بهداشت در این ‌‌باره می‌ گوید: "انجام آزمایش ایدز قبل از ازدواج برای تعیین سلامت افراد نه از لحاظ اخلاقی و نه از نظر علمی، صحیح نیست و به هیچ عنوان توصیه نمی ‌شود."

دکتر صداقت برای حرفش 2 دلیل می ‌آورد:

اول این که بیماری ایدز یک دوره ی پنجره دارد که در این دوران با دادن آزمایش بیماری تشخیص داده نمی ‌شود، بنابراین اگر آزمایش یک شخص منفی بود نشان‌ دهنده ی سلامت وی از نظر وجود ویروس HIV  نیست.

دوم این که هیچ تضمینی وجود ندارد که اگر آزمایش فرد، سلامت وی را تایید ‌کند، او تا 6 ماه دیگر رفتار پُرخطر نداشته باشد. در نتیجه این آزمایش تاثیری در نشان دادن سلامت فرد ندارد.

رییس اداره ی ایدز به نقش مشاوره ی قبل از ازدواج در سلامت افراد تاکید می ‌کند و می‌گوید: "این مشاوره ‌ها بسیار اهمیت دارند چون اگر افراد رفتار پُرخطر داشته باشند، به آن ها آگاهی داده می ‌شود یا علایم خطر این بیماری برای زوجین گفته می‌ شود و اگر نیاز باشد به‌ صورت داوطلبانه و رایگان از آن ها تست گرفته می‌ شود."

دکتر صداقت توضیح می‌ دهد:  تاکید ما در مورد ایدز، اطلاع‌ رسانی و آموزش است بنابراین مشاوره ی قبل از ازدواج برای آگاهی و پیشگیری از رفتارهای پُرخطر بسیار موثر است.

دکتر عباس صداقت: انجام آزمایش ایدز قبل از ازدواج برای تعیین سلامت

افراد نه از لحاظ اخلاقی و نه از نظر علمی، صحیح نیست و به هیچ عنوان

توصیه نمی ‌شود

رییس اداره ی ایدز با اشاره به توصیه‌ های سازمان جهانی بهداشت درباره آزمایش ایدز، تصریح می ‌کند: بنابر دستور سازمان جهانی بهداشت، آزمایش ایدز باید داوطلبانه و محرمانه باشد و برای پیشگیری از این بیماری مهم ‌ترین اقدام، اطلاع ‌رسانی است. 

دکتر صداقت ادامه می‌ دهد: سازمان جهانی بهداشت نیز انجام آزمایش ایدز پیش از ازدواج را ضروری نمی ‌داند و بر نقش آموزش تاکید می ‌کند.

وی در پایان تاکید می ‌کند مردم باید اطمینان داشته باشند که اگر رفتار پُرخطر نداشته باشند، ایدز به سراغ آن ها نخواهد آمد.

آزمایش ایدز گران است

آزمایش ‌های قبل از ازدواج در اکثر کشورهای دنیا بنا به توصیه ی سازمان جهانی بهداشت دربرگیرنده ی تست ‌های خونی و ژنتیکی است که سلامت افراد را هم از نظر خونی و هم از نظر ژنتیکی تعیین می‌ کند.

دکتر مینو محرز، متخصص بیماری ‌های عفونی با بیان این مطلب می ‌گوید: " معمولا آزمایش ‌های قبل از ازدواج در جهت پیشگیری از بیماری ‌ها و سلامت افراد انجام می ‌شود. به عنوان نمونه آزمایش خون و تالاسمی جهت پیشگیری از تولد نوزاد تالاسمی ماژور صورت می ‌گیرد."

دکتر محرز تاکید می‌ کند: "آزمایش ایدز هم مقرون به صرفه نیست و هم بی ‌فایده است. این متخصص عفونی با بیان این که این بیماری دوره ی نهفته دارد، ادامه می‌ دهد: تست منفی در مورد آزمایش ایدز در افراد، سلامت آن ها را ثابت یا رد نمی ‌کند؛ بنابراین آزمایش ایدز قبل از ازدواج فایده ‌ای ندارد."

دکتر محرز: رسانه ‌ها، مخصوصا صدا و سیما، نقش مهمی در آگاهی مردم دارند

و در این زمینه هر چقدر اطلاع ‌رسانی قوی ‌تر باشد، شیوع ایدز کمتر خواهد شد

دکتر محرز به کشورهای دیگر نیز اشاره می ‌کند: " در اکثر کشورهای دنیا آزمایش قبل از ازدواج همانند کشور ما است. به‌ عنوان نمونه در کشور آمریکا زمانی که بیماری ایدز افزایش پیدا کرده بود در چند ایالت، این آزمایش ‌ها را انجام دادند اما بعد از مدتی متوجه شدند که بی ‌فایده است."

وی ادامه می ‌دهد: "در کشورهای غربی نیز بر افزایش آگاهی‌ ها تاکید شده است و آزمایش ایدز جزو آزمایش‌ های قبل از ازدواج نیست."

دکتر محرز در پایان خاطرنشان می ‌کند: "رسانه ‌ها، مخصوصا صدا و سیما، نقش مهمی در آگاهی مردم دارند و در این زمینه هر چقدر اطلاع ‌رسانی قوی ‌تر باشد، شیوع ایدز کمتر خواهد شد."

اپیدمی ایدز

در قسمت قبل به مطلب راه های انتقال ، در هاله ای از ابهام و شرم  پرداختیم . اینک در ادامه می خوانیم...

براساس تازه‌ترین آمار سازمان ملل متحد درباره گسترش بیماری ایدز در جهان، هم‌اکنون نزدیک به 38میلیون نفر به ویروس HIV آلوده‌اند. این ویروس از زمان کشف تاکنون بیش از 20میلیون قربانی داده است. همچنین این تحقیق نشان می‌دهد که بیماری ایدز به‌ سرعت در تمامی مناطق جهان در حال گسترش است. فقط در سال گذشته میلادی، نزدیک به پنج میلیون نفر به بیماری ایدز مبتلا شده‌اند.

میزان شیوع بیماری ایدز در مناطق جهان متفاوت است. ساکنان برخی از کشورها بیش از کشورهای دیگر به ایدز مبتلا شده‌اند و در سطح یک کشور، حتی بین استان‌ها، تفاوت وجود دارد. اما سازمان ملل تعداد افراد آلوده به ویروس ایدز در قاره آسیا را در حدود 4/7میلیون نفر اعلام کرده است. اعتقاد بر این است که در حدود نیم میلیون نفر از جمعیت قاره کهن در سال گذشته به علت ابتلا به ایدز جان خود را از دست ‌داده‌اند و 1/1 میلیون نفر به ویروس آن آلوده شده‌اند. در میان مبتلایان سال گذشته، 3/0 % از زنان و 4/0 % از مردان در گروه سنی 15 تا 24 سال قرار دارند. جالب آنکه میزان آلودگی مردم به ویروس HIV در دو کشور پرجمعیت جهان یعنی چین و هند بسیار کم است.

در ایران، براساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعداد افراد آلوده به HIV، تا ابتدای تیر 1383 ، 7108 نفر بوده است. از این تعداد، 6761 نفر (1/95 %) مرد و 347 نفر (9/4 %) زن‌هستند.

از تعداد 6761 نفر، 11 پسر و 13 دختر زیر 4 سال (در مجموع، 5/0 % کل افراد آلوده) همچنین 15 مرد و 4 زن بالای 65 سال (به ترتیب 3/0 % و 4/1 %) به این ویروس آلوده‌اند.

براساس همین نمونه ‌گیری، بیشترین موارد آلودگی به HIV در رده سنی 25 تا 34 سال است. به نحوی که 1913 مرد آلوده و مبتلا (3/42 %) و 94 زن آلوده و مبتلا به ایدز (6/33 %) در این رده سنی گزارش شده‌اند.

بر طبق گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیشترین راه انتقال این بیماری در کشور اعتیاد تزریقی است که 4107 نفر (8/57 %) از این طریق مبتلا شده‌اند. پس از آن، 2292 نفر (2/32 %) به شیوه‌های نامشخص، 476 نفر (7/6 %) از راه جنسی و 201 نفر (8/2 %) از طریق خون و فرآورده‌های خونی به این بیماری مبتلا شده‌اند. در 32 مورد (5/0 %) نیز انتقال از طریق مادر بوده است.

وزارت بهداشت تعداد موارد فوت‌شده بر اثر بیماری ایدز را تاکنون 771 نفر اعلام کرده است که از این جمعیت، 741 نفر مرد و 30 نفر زن بوده‌اند.

اما آمارهای اعلام ‌شده و رسمی موجود درباره بیماری ایدز تعداد کمی از جمعیت واقعی افراد آلوده به ویروس HIV را شامل می‌شود. دکتر محمد مهدی گویا، معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کارشناس مسائل ایدز، پس از انتشار گزارش اخیر سازمان ملل متحد درباره وضع ایدز در جهان، در گفت‌وگو با یکی از جراید روز، تعداد افراد آلوده به ویروس این بیماری را در ایران 30 تا 35 هزار نفر اعلام کرده است.

آمار مبتلایان به ایدز در ایران

وزارت بهداشت در میانه ی پاییز 1389 آمار تجمعی سه ماهه ی تابستان امسال را البته با یک ماه تأخیر اعلام کرد. مطابق این آمار تاکنون و از 24 سال پیش که اولین مورد مبتلا به این بیماری در کشور شناسایی شد، 21 هزار و 890 فرد مبتلا به ویروس ایدز در کشور شناسایی شد‌ه‌ اند که 92 درصد آن ها مرد هستند.

خطر ایدز جدی است

افشین شاعری، دبیر گروه بهداشت و درمان خبرگزاری فارس این گونه می گوید: وزارت بهداشت طبق یک برنامه ی از قبل اعلام شده هر 3 ماه یک بار آمار موارد شناسایی شده ی مبتلا به ویروس ایدز را اعلام می‌ کند. 3 ماه پیش در تابستان امسال این آمار تجمعی 21 هزار و 435 نفر و 6 ماه پیش 20 هزار و 975 نفر اعلام شده بود. نگاهی به این آمار نشان می ‌دهد که هر 3 ماه حدود 500 فرد جدید مبتلا به این ویروس در کشور شناسایی می‌ شود یعنی روزی 5 نفر.

اشکال مهم آمار تجمعی وزارت بهداشت این است که وضعیت روز را نشان می ‌دهد و با جمع زدن آمار 24 ساله این واقعیت را که الگوی اصلی شیوع ایدز در کشور به سمت رابطه ی غیر ایمن جنسی پیش می ‌رود، نشان نمی‌ دهد، مطابق آ‌مار 24 ساله وزارت بهداشت هنوز 9/69 درصد مبتلایان از طریق تزریق و سرنگ آلوده مبتلا شده ‌اند و فقط 3/9 درصد آن ها از طریق رابطه ی جنسی گرفتار شده‌ اند. در حالی که خود مسئولان وزارت بهداشت اعلام می‌ کنند که با توزیع سرنگ و سوزن رایگان بین معتادان تزریقی و درمان جایگزین، شیوع ایدز بین معتادان کنترل شده است.

متخصصان عفونی و پزشکانی که با بیماران مبتلا به ایدز سر و کار دارند بارها اعلام کرده ‌اند که بیش از 90 درصد موارد جدید شناسایی شده ی این بیماری افرادی هستند که از طریق رابطه ی جنسی به این ویروس مبتلا شده‌ اند آماری که در گزارش رسمی وزارت بهداشت دیده نمی‌ شود.

گر چه اعلام آمار 19 درصد مواردی که علت ابتلای آن ها به ویروس ایدز مشخص نیست می ‌تواند گویای این امر باشد که اکثر این افراد از طریق جنسی مبتلا شده‌ اند اما به هر دلیل امکان اثبات آن فراهم نشده است. در این صورت باید گفت حتی مطابق آمار رسمی نزدیک به 30 درصد موارد ثبت شده ی ابتلا به ویروس ایدز طی 24 سال گذشته، از طریق جنسی مبتلا شده ‌اند و همین آمار هر چند غیر واقعی، هشدار دهنده است.

اما آمار مهم تری که سال ‌ها است حتی از سوی مسئولان رسمی هم اعلام می شود این است که تعداد واقعی مبتلایان به ویروس ایدز در ایران بین 80 تا 100 هزار نفر است یعنی حدود 60 تا 80 هزار نفر ناقل ویروس ایدز به راحتی در کوچه و خیابان‌ های شهر پرسه می ‌زنند و احتمالاً برخی از آن ها روابط جنسی غیر ایمن هم دارند و بی سر و صدا مشغول گسترش این بیماری هستند. کاری که حتی شاید خودشان هم به آن آگاهی ندارند.

واقعیت مهمی که معمولاً کمتر از آن سخن رانده می ‌شود، وجود روابط

ناسالم جنسی به خصوص در بین نسل جوان است، موضوعی که شاید با یک

نگاه سطحی در شهر، در کنار خیابان ها و برخی محلات بتوان به آن پی برد و نیازی به استدلال‌ های فلسفی و برهان‌ های علمی نیست

دو گروه عمده ی خطر این بیماری که اکنون باید مورد توجه جدی باشند عبارت هستند از روسپی‌ ها و افرادی که به علت فقر از طریق تن فروشی کسب درآمد می ‌کنند و دوم گروه جوانانی که برای خوشگذرانی با چند شریک جنسی رابطه دارند، گروه ‌هایی که به علت مخفی بودن تقریباً از هیچ کدام آن ها اطلاعات و آ‌ماری در دست نیست و به همین علت، کنترل، آموزش و اطلاع رسانی به آن ها نیز مغفول مانده است.

واقعیت دیگری که باز هم گفتن آن تکراری است این است که اطلاعات مردم و به خصوص نسل جوان از بیماری ایدز کم است، علت مهم آن هم این است که به علل مختلف فرهنگی و حیای شرقی از گفت و گو و صحبت شفاف درباره این بیماری در جامعه کوتاهی می ‌کنیم.

اگر همین روند ادامه پیدا کند باید جداً نگران باشیم، تجربه ی کشورهای دیگری که با فاجعه ی انفجار بیماری ایدز و فوران آتشفشان خفته ی این بیماری مواجه شدند پیش روی ماست، آفریقای جنوبی، تایلند، روسیه و هندوستان نمونه ‌های واقعی هستند که باید به دقت به آن ها نگاه کنیم و اجازه ی تکرار تجربیات تلخ شان را در سرزمین ‌مان ندهیم.

آمارهای جهانی نشان می ‌دهد که حدود 40 میلیون نفر اکنون در جهان گرفتار ویروس ایدز هستند، این بیماری تاکنون 3 میلیون نفر قربانی گرفته است و هر 60 ثانیه یک نفر در جهان به این ویروس مبتلا می شود.

جدا از افرادی که به علت ابتلا به ویروس ایدز و انگ آن از جامعه و شغل خود طرد می ‌شوند و بعد با ورود به مرحله بیماری خانه نشین و علیل می‌ شود و بعد از سال ها تحمل رنج و بیماری و تحقیر جان می ‌بازند؛ سرنوشت فرزندان این بیماران هم غم انگیز است. هم اکنون این بیماری بیش از 12 میلیون کودک را در جهان بی سرپرست کرده است. این کودکان قطعاً زندگی مصیبت باری خواهند داشت. بسیاری از آنان مجبور به ورود به کارهای خلاف می ‌شوند و بیش از همه در معرض خطر ابتلا به بیماری والدین شان هستند.

واقعیت‌ ها درباره ی خطر بزرگ بیماری ایدز در ایران و جهان آن قدر واضح است که جای توضیح بیشتر نیست، راه حل را هم تقریباً همه می‌ دانند، باید انکار را کنار گذاشت و صریح و شفاف واقعیت ‌ها را بیان کرد، هر روز بیان کرد و باید به مردم آگاهی داد، آگاهی درباره روش‌ های انتقال و پیشگیری و گسترش روش ‌های جدید پیشگیری برای زنان و مردان، آگاهی، آگاهی و آگاهی این تنها راه نجات از خطر بزرگی است که امروز آن را جدی نگرفته ‌ایم اما فرا می‌ رسد.

آخرین آمار مبتلایان به بیماری ایدز از نگاهی دیگر

به گزارش ایرنا، مرکز مدیریت بیماری‌ های واگیردار وزارت بهداشت، آخرین گزارش موارد ثبت شده بیماری ایدز HIV/AIDS در سه ماهه دوم سال جاری را اعلام کرد. 

به گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بر اساس آمار جمع ‌آوری شده از دانشگاه‌ های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، تا تاریخ 1/7/1389 در مجموع، 21 هزار و 890 نفر مبتلا به ایدز HIV/AIDS در کشور شناسایی شده ‌اند که 2/92 درصد آنان را مردان و 8/7 درصد را زنان تشکیل می ‌دهند و تاکنون نیز دو هزار و 603 نفر از مبتلایان به ایدز شناسایی شده و سه هزار و 927 نفر از افراد مبتلا فوت کرده ‌اند.

براساس این گزارش، 7/46 درصد از مبتلایان به ویروس HIV در زمان ابتلا، در گروه سنی 34 – 25 سال قرار داشته ‌اند که بالاترین نسبت در بین گروه ‌های سنی را به خود اختصاص می ‌دهند.

بر اساس این گزارش، علل ابتلا به HIV در بین کل مواردی که از سال 1365 تاکنون در کشور به ثبت رسیده‌ اند به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف ‌کنندگان مواد (9/69 درصد)، رابطه جنسی (3/9 درصد)، دریافت خون و فرآورده ‌های خونی (1/1 درصد) و انتقال از مادر به کودک (7/0 درصد) بوده است؛ راه انتقال در 19 درصد از این گروه نامشخص مانده است.

این گزارش افزوده است: همچنین در مقایسه این آمار با مواردی که ابتلا آنان در سال 1388 گزارش شده است، اعتیاد تزریقی 1/71 درصد، برقراری روابط جنسی 18 درصد و انتقال از مادر مبتلا به کودک 7/1 درصد را تشکیل داده است؛ در 2/9 درصد از موارد شناسایی شده در این سال راه انتقال نامشخص بوده و هیچ مورد جدید ابتلا از راه خون و فرآورده‌ های خونی گزارش نشده است.

روز جهانی ایدز؛ نگرانی جهانی

هر سال، روز اول ماه دسامبرمیلادی که امسال مصادف با 10 آذر 1389 بود، را "روز جهانی ایدز" می نامند.

شعار این روز در سال جاری " دسترسی به آموزش، پیشگیری، مراقبت و درمان ایدز حق هر انسان است " تعیین شد.

در این روز کشورهای مختلف با برگزاری فعالیت های متعدد، توجه جامعه را به بیماری ایدز جلب می نمایند و راه های پیشگیری از این بیماری را آموزش و ترویج می دهند.

ایدز، دنیا را به خطر انداخته

در مقاله ای در روزنامه ی همشهری که توسط خانم زهرا خباز بهشتی ترجمه شده است، آمده در هر 60 ثانیه ویروس مرگ ‌آور ایدز یک انسان را در دنیا مبتلا می‌ کند‌.

هر روز 8 هزار نفر در اثر ابتلا به ایدز می ‌میرند و  هر سال 4 میلیون و 300 هزار نفر به مبتلایان اضافه می ‌شوند.

در تمام دنیا تقریباً 40 میلیون نفر آلوده به ویروس ایدز هستند. در سال 2006، 2 میلیون و 900 هزار نفر در اثر ابتلا به ایدز کشته شده ‌اند‌. این آمار ترس ‌آور و خارج از تصور است‌.

این آمار از طرف سازمان ملل متحد در کنفرانس ایدز 2008 که در مکزیکوسیتی با حضور بان ‌کی ‌مون، دبیر ‌کل سازمان ملل متحد، برگزار شد عنوان شد.

ویروس ایدز به قول عامیانه، این سفیر بدبختی، چنان پیشرفت کرده که هم‌ اکنون به کشور‌های پُرجمعیت دنیا مثل روسیه‌، چین و هندوستان رسیده و در حال حاضر در آسیا تعداد مبتلایان به این ویروس به میزان 15 سال گذشته در آفریقا رسیده است. پیترپیوت، سرپرست بخش ایدز در سازمان ملل می ‌گوید‌: اگر حکومت ‌ها همچنان به بی‌ توجهی خودشان ادامه دهند و اقدامی در جهت جلوگیری از این بیماری نکنند به‌ زودی شاهد مرگ دسته جمعی در سراسر دنیا خواهیم بود‌.

تعداد زیادی از افراد دست به ‌خود فریبی می ‌زنند و تصور می ‌کنند که ایدز بیماری ‌ای است که فقط همجنس‌ بازان و معتادان به آن مبتلا می ‌شوند، در حالی ‌که این تصور کاملاً غلط است‌. گروهی هم تصور می ‌کنند که فقط سیاهپوستان یا افراد فقیر به این بیماری مبتلا می‌ شوند.

هر روز 8 هزار نفر در اثر ابتلا به ایدز می ‌میرند و  هر سال

 4 میلیون و 300 هزار نفر به مبتلایان اضافه می ‌شوند

متأسفانه ترسی که انسان‌ ها از این بیماری داشتند در دنیا کاهش پیدا کرده است‌، خصوصاً جوانان که بیشتر از همه باید مواظب خودشان باشند، به‌ همین دلیل در بعضی از کشور‌های اروپایی هم تعداد مبتلایان به ایدز افزایش یافته‌، این آلودگی روز به روز گسترش می ‌یابد و حتی با بستن مرز‌ها هم نمی‌ توانیم جلوی آن را بگیریم؛ زیرا گسترش این بیماری مرزی نمی ‌شناسد.

هیچ ‌کس نمی ‌تواند ادعا کند که این بیماری محدود به آفریقا، قزاقستان‌، تایلند‌، روسیه یا اوکراین است. سازمان ملل به همه ی کشور‌های جهان اخطار می ‌کند که این اپیدمی با سرعت غیر قابل کنترلی در حال افزایش است و از همه وحشت ‌انگیز ‌تر گسترش آن در هندوستان است که تعداد بیماران آلوده به این ویروس را حدوداً 5 میلیون و 100 هزار نفر اعلام کرده ‌اند.

دومین کشور، آفریقای جنوبی است‌. اگر آفریقای جنوبی اقدامی در جهت جلوگیری از گسترش این بیماری نکند، به‌ زودی دنیا شاهد فاجعه ‌ای شبیه کشور هند خواهد بود زیرا در هند بیماران مبتلا هم ‌اکنون به مرحله مرگ رسیده‌ اند. هندوستان در حال حاضر شاهد بیمارستان ‌های مملو از مبتلایانی است که در مراحل آخرشان هستند‌، جسدهای مردگانی که هنوز به خاک سپرده نشده‌ اند یا در انتظار سوزاندن هستند همه جا را پُر کرده و در قبرستان‌ ها جای دفن به‌ ندرت پیدا می ‌شود. از همه غم ‌انگیز ‌تر سرنوشت نا‌معلوم 12 میلیون کودک بی ‌سرپرستی است که از والدین مبتلا به ایدز باقی مانده‌ اند و متأسفانه روز به روز تعدادشان افزایش می ‌یابد. در بعضی از مناطق میانگین عمر مردم به 40 سال رسیده است.

در زامبیا تعداد معلمانی که در هر سال می ‌‌‌میرند دو برابر فارغ ‌التحصیلان معلمی است.

در مالاوییا خانواده‌ های کشاورز در گرسنگی به سر می ‌برند زیرا در اثر مرگ کارگران مزارع، کارگر کمی برای کمک به زراعت و جمع‌ آوری محصول وجود دارد.

ایدز همان طور که سیستم مقاومتی بدن را نابود می ‌کند با آلوده شدن مردم بافت اجتماعی را نابود می ‌کند و به مرور آن ‌قدر آدم‌ ها می ‌میرند که همه جا را سکوت بر می ‌دارد و درست شبیه زمانی می‌ شود که طاعون تمام اروپا را گرفته بود.

سازمان جاسوسی آمریکا(سیا) در بهار سال 2001 میلادی بیماری ایدز را بزرگ ‌ترین نابود‌ کننده دمکراسی و امنیت و ثبات در آفریقا اعلام کرد، ولی در پاییز 2001 و بعد از فاجعه 11 سپتامبر همین سازمان، تروریسم را بزرگ ‌ترین نابود‌کننده ی دنیا اعلام کرد‌؛ با این که میلیاردها نفر از مردم کره زمین خودشان را در تهدید تروریسم نمی ‌بینند بلکه آن ها فقر‌، گرسنگی‌، آلودگی به ایدز را بزرگ ‌ترین نابود‌ کننده بشریت می‌ شناسند.

از سال 1981 که ویروس ایدز شناخته شده تا حالا حدود 20 میلیون نفر در اثر ابتلا به این بیماری قربانی شده ‌اند‌.  متخصــصــان پیـــش‌ بینی می‌ کنند که اگر وضع به این صورت پیش رود‌، طی 20 سال آینده تعداد قربانیان این ویروس به تعداد کشته شدگان در جنگ جهانی دوم برسد.

استفان لوئیز، نماینده ی ویژه ی سازمان ملل می ‌گوید: فاجعه ی نیویورک باعث مرگ اسفبار 3 هزار انسان شد؛ آن ها در اثر یک عمل تروریستی قربانی شدند و درست چند روز بعد از این فاجعه در دنیا صحبت از میلیارد‌ها دلار در جهت مبارزه با تروریسم جهانی به میان آمد،  در حالی ‌که در همان سال 2001، 2 میلیون و 300 هزار نفر در آفریقا قربانی بیماری ایدز شدند‌. سازمان ملل باید برای جلوگیری از گسترش این ویروس که هر سال باعث مرگ چند میلیون انسان می ‌شود به التماس و گدایی بیفتد تا چند میلیون دلار به این پروژه کمک شود که این واقعاً باعث تأسف است.

چه باید کرد؟

متخصصان معتقدند نخستین قدم آگاه کردن مردم است و دومین قدم باز هم آگاه کردن مردم است و سومین قدم هم باز هم آگاهی دادن به مردم است‌؛ ضمناً در اختیار گذاشتن داروی ارزان برای همه ی مبتلایان به ایدز می ‌تواند حداقل مانع ابتلای نوزادان در شکم مادر شود‌ و زندگی بیمار را راحت ‌تر و کمی طولانی ‌تر می‌ کند. با این روش می‌ توان از 2 جهت جلوی گسترش این بیماری وحشتناک را گرفت‌. کشور‌هایی مثل اوگاندا‌، استرالیا، تایلند و برزیل ثابت کرده ‌اند که این روش قابل اجرا و موفقیت ‌آمیز است‌.

ایدز همان طور که سیستم مقاومتی بدن را نابود می ‌کند با آلوده شدن

مردم بافت اجتماعی را نابود می ‌کند و به مرور آن ‌قدر آدم‌ ها می ‌میرند

که همه جا را سکوت بر می ‌دارد و درست شبیه زمانی می‌ شود که طاعون

تمام اروپا را گرفته بود

متأسفانه در هند و اوکراین شاهد همان اشتباهاتی هستیم که در آفریقا اتفاق افتاد. در آفریقا یکی از دلایل گسترش این ویروس مرگ ‌آور اعتقادات آفریقاییان به خرافات همچنین دروغگویی و بر‌خورد غیرمنطقی مسئولان با این بیماری بوده است، به ‌همین دلیل آمار قربانیان این بیماری در آفریقا دور از تصور انسانی است.

رئیس‌ جمهوری قبلی روسیه در سخنرانی ‌ای که به مناسبت وضعیت کشورش داشت فقط یک‌ بار در‌باره ی ایدز صحبت کرد‌ و بودجه‌ ای که این کشور در جهت مبارزه با گسترش ایدز پیش‌ بینی کرده سالانه فقط 3 میلیون و 900 هزار دلار است‌، در حالی‌ که کشور برزیل برای این مبارزه سالانه 300 میلیون دلار پیش ‌بینی کرده است.

استفان لوئیز می ‌گوید: همین که بسیاری از کشور‌ها از شرکت در کنفرانس سالانه ایدز عذر‌خواهی می‌ کنند دلیل روشنی بر بی ‌توجهی است و حتماً از نظر این کشور‌ها مسئله ‌ای مهم‌ تر از اپیدمی جهانی وجود دارد که آن ها مایل به شرکت در این کنفرانس نیستند‌. او معتقد است هر چه حکومت‌ ها بیشتر تامل کنند و به مسائل دیگر اهمیت بدهند و به این آلودگی جهانی مرگ آور بی ‌توجهی کنند، در حقیقت مرگ میلیون‌ ها انسان را به جلو انداخته ‌اند و تمام این علائم نشان‌ دهنده ارزش قائل نشدن برای انسان و انسانیت است.