در طول تمرینات ورزشی و بعد از آن چه بخوریم تا تحمل خود را افزایش داده و بر درد پس از تمرینات سخت ورزشی غلبه کنیم . غذایی که می خورید نه تنها به شما انرژی می دهد بلکه به ماهیچه و عضلات شما سوخت رسانی می کند و چربی های بدنتان را می سوزاند و حتی موجب افزایش سلامت قلب و عروق شما نیز می شود.
برخی از این مواد غذایی عبارتند از :
1. قهوه : خوردن مقداری مکمل کافئین ( برابر با دو فنجان قهوه ) پس از تمرینات ورزشی می تواند دردهای عضلانی را بهتر از قرص های مسکن تسکین دهد کافئین از ایجاد ماده شیمیایی که مسئولیت فعال سازی درد در بدن را دارد پیشگیری می کند به این ترتیب مقداری قهوه در روز می تواند به بهبود سریع عضلات پس از تمرینات سخت کمک کند .
2. چای سبز : خوردن چای سبز سه فنجان در روز در اجرای تمرینات سخت ورزشی مقاومت بیشتری را در مقابل بدن شما افزایش می دهد.
3. آب سرد : نوشیدن آب سرد قبل و بعد از تمرینات ورزشی و در حین تمرینات ورزشی میزان تحمل و مقاومت بدن را افزایش می دهد و نوشیدن آب خنک می تواند مستقیم ترین راه برای کاهش گرمای مرکزی بدن باشد.
4. شیر شکلات : شیر نسبت به آب و دیگر نوشیدنی های ورزشی در مرطوب سازی مجدد بدن پس از یک دوره تمرینات ورزشی کارآیی بیشتری دارد چراکه نسبت به دیگر نوشیدنی ها دارای پتاسیم و الکترولیت های بیشتری است. افزودن مقداری شکلات به این نوشیدنی باعث می شود تعامل کاملی از کربوهیدراتها ، پروتئین و چربی در آن بوجود آید و عمل بهبود عضلات سریعتر صورت پذیرد.
1- مقدمه
با توجه به اینکه جامعه سالم زیر بنای توسعه هر کشور بوده و یکی از راههای نیل به این هدف برخورداری از تغذیه صحیح می باشد ، بنابراین در اختیار قراردادن اطلاعات لازم در مورد مواد غذایی و مکمل های رژیمی - غذایی و ورزشی به افراد جامعه ضروری است ازسوی دیگر با پیشرفت صنایع غذایی و رقابت در این زمینه ، گسترش تجارت بین المللی ، بالارفتن فرهنگ مردم و توجه به سلامتی جامعه ، برچسب گذاری به عنوان ابزاری مهم جهت اطلاع رسانی به مصرف کنندگان به حساب می آید .
2- هدف
هدف از تدوین این ضابطه ساماندهی اطلاعات موجود روی برچسب های بسته بندی مواد غذایی و مکمل های رژیمی- غذایی و ورزشی و بسترسازی لازم جهت جایگزینی تدریجی برچسب های موجود با موضوعات روز دنیا است .
برچسب گذاری مواد غذایی و یا مکمل های رژیمی- غذایی ورزشی به معنی ارتباط میان تولید کننده و فروشنده از یک طرف با خریدار و مصرف کننده از طرف دیگر می باشد .
3- دامنه کاربرد
این ضابطه در مورد برچسب گذاری تمام مکمل های رژیمی – غذایی و ورزشی و تمام مواد غذایی بسته بندی شده ، آماده فروش و مواد اولیه ( اعم از تولید داخل و یا وارداتی) مشمول اخذ پروانه ساخت ، پروانه بهداشتی ورود و شناسه نظارت مطابق با قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد و اجرای این ضابطه از تاریخ 1/1/1389 الزامی می باشد .
یادآوری 1
این ضابطه مشمول مقررات برچسب گذاری موارد زیر نمی باشد :
o غذاهای بدون بسته بندی عرضه شده در کترینگ ها ، پروازهای هواپیمایی ، رستوران ها ، سلف سرویس ها و غذاهای خیابانی .
o میوه و سبزی ، گوشت قرمز و سفید و تخم مرغ بسته بندی نشده .
یادآوری 2
در مورد هر محصولی علاوه بر این ضابطه باید ( قسمت برچسب زنی ) استاندارد ملی مربوطه و ضوابط وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی نیز رعایت گردد .
یادآوری 3
محصولاتی که برای آنها شناسه نظارتی صادر می گردد ملزم به درج کلیه موارد برچسب گذاری می باشند و در برچسب گذاری به جای شماره پروانه ساخت باید شماره شناسه نظارت درج شود .
یادآوری 4
عبارات مورد نیاز برچسب گذاری در این ضابطه باید واضح ( به صورتی که رنگ پس زمینه مانع خواندن عبارات چاپ شده نشود ) و پاک نشدنی بوده به راحتی توسط مصرف کننده قابل خواندن باشد .
یادآوری 5
هر گونه مغایرت محصول با این ضابطه از قبیل نادرست بودن اطلاعات موجود در برچسب گذاری ، گمراهی مصرف کننده ، پررنگ و یا کم رنگ نشان دادن واقعیت ها ، تعاریف بدون اساس و بدون کسب مجوز به عنوان تخلف یا تقلب شناخته شده و مطابق با قانون مواد خوراکی آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی و قانون تعزیرات حکومتی با واحد تولیدی / بسته بندی / یا وارد کننده برخورد خواهد شد .
یادآوری 6
مسئولیت صحت مندرجات برچسب بر عهده مدیر عامل و مسئول فنی واحد های تولیدی می باشد و مشخصات محصول در هر بار پایش ( خود کنترلی و یا توسط کارشناسان اداره کل نظارت بر مواد غذایی آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی ومعاونت غذا و دارو دانشگاههای علوم پزشکی سرار کشور ) باید با موارد ذکر شده دربرچسب مطابقت داشته باشد .
ادامه مطلب ...
نوشابههای انرژیزا مضر است
گزارشی جدید نشان میدهد که مصرف نوشابههای انرژیزا خطرات بالقوهای را برای نوجوانان در پی دارد. نتایج آزمایشهای مختلف متخصصان آمریکایی نشان میدهد که مصرف نوشابههای غنی از کافئین باعث افزایش سرعت ضربان قلب، فشار خون، چاقی و سایر مشکلات پزشکی در نوجوانان میشود که درصورت ترکیب با الکل نیز خطرات پنهانی آن بیشتر و شدیدتر میشود. به گفته دکتر بلنک سان، سرپرست این آزمایش، نوشابههای انرژی زا مقدار بسیار زیادی کافئین و سایر مواد افزودنی مانند شکر، جین سینگ و موادی که هنوز اطلاعات کافی در مورد آنها وجود ندارد، در بر دارند که باعث افزایش اثرات کافئین میشود. چنین موادی اثرات نامطلوبی را بر سلامت افراد و به ویژه نوجوانان بر جای میگذارد. بسیاری از نوجوانان برای داشتن انرژی بیشتر یا بیدار ماندن به نوشابههای انرژی زا متوسل میشوند. این وظیفه والدین است که نوجوانان را در مورد خطرات این نوشابهها آگاه کنند و مستقیما آنها را از خوردن این قبیل نوشیدنیها منع کنند. دکتر بلنک سان درمورد نتایج به دست آمده چنین میگوید: نتایج به دست آمده، مصرف نوشابههای انرژیزا را منع نمیکند، اما واضح است که اثرات نامطلوبی را برکودکان، نوجوانان، زنان باردار و افرادی که به کافئین حساسیت دارند بر جای میگذارد. بهتر است نوجوانان را برای داشتن انرژی بیشتر به ورزش، خواب کافی و خوردن غذاهای سالم تشویق کنیم.
متابولیسم یا سوخت و ساز بدن در بعضی افراد به طور ژنتیکی بالا میباشد و در بعضی افراد پایین است که میتواند به دلیل عواملی مانند ورزش نکردن و کمبود فعالیت بدنی و وضعیت هورمونی (برای مثال در کمکاری تیروئید کاهش مصرف انرژی صورت میگیرد و در پرکاری تیروئید افزایش مصرف انرژی صورت میگیرد) باشد. وزن بدن نمایانگر کفایت یا عدم کفایت انرژی است و اضافه وزن نشانه عدم تعادل بین دریافت انرژی و مصرف انرژی در بدن میباشد.
1. متابولیسم پایه (60 تا 70 درصد انرژی حاصل از مواد غذایی صرف این متابولیسم میشود).
2. فعالیت بدنی (15 تا 30 درصد انرژی حاصل از غذا صرف فعالیت بدن میشود). یکی از روشهای مصرف انرژی در بدن گرمازایی ناشی از فعالیت میباشد، فعالیت جسمی متغیرترین جزء جهت مصرف انرژی میباشد که ممکن است از 100 کیلوکالری در یک روز توسط یک فرد با فعالیت کم تا 3000 کیلوکالری در روز توسط یک فرد خیلی فعال متغیر باشد، بنابراین هفتهای 3 تا 4 بار و هر بار به مدت یک ساعت ورزش کنید تا متابولیسم یا سوخت و ساز بدنتان را افزایش دهید.
3. انرژی حرارتی حاصل از غذا یا TEF (عبارت است از افزایش مصرف انرژی ناشی از مصرف غذا، به طوری که 10 درصد انرژی حاصله صرف دریافت و هضم غذا میشود). انرژی حرارتی حاصل از غذا با ترکیب رژیم غذایی تغییر میکند، به طوری که گروهی از مواد غذایی سبب افزایش متابولیسم میشوند، با شناختن این مواد غذایی و بهکارگیری آنها در رژیم غذاییتان میتوانید سوخت و ساز را در بدنتان افزایش دهید و به این ترتیب به کاهش وزن، تناسب اندام و سلامتیتان کمک کنید.
کافئین
استفاده از کافئین سبب تحریک میزان متابولیسم میشود. چای سیاه، چای سبز و قهوه از منابع غذایی حاوی کافئین میباشند. دریافت کافئین به مقدار 200 تا 350 میلیگرم در مردان و حدود 240 میلیگرم در زنان به ترتیب سبب 7 تا 11 درصد و 8 تا 15 درصد افزایش در متابولیسم پایه میگردد، البته در مصرف نوشیدنیهای کافئیندار دقت کنید و از آنجایی که مصرف زیاد آن برای سلامتیتان مناسب نمیباشد، از نوشیدن زیاد آنها بپرهیزید و این نوشیدنیها را در حد اعتدال مصرف کنید.
مواد غذایی پروتئینی
متابولیسم یا سوخت و ساز بعد از مصرف پروتئینها بیشتر از کربوهیدراتها و چربیها است، به طوری که به ازای مصرف 1 گرم چربی، 9 کیلوکالری انرژی تولید میشود و چربیها تنها با اتلاف 4 درصد انرژی و با کارایی 96 درصد ذخیره میشوند، در حالی که این اتلاف انرژی در مورد تبدیل کربوهیدرات به چربی برای ذخیره شدن، 25 درصد است و کربوهیدرات غذایی با کارایی 75 درصد ذخیره میشود و به ازای هر گرم کربوهیدرات غذایی 4 کیلوکالری انرژی تولید میشود. این عامل به خصوصیت چاقکنندگی چربیها کمک میکند. لبنیات، حبوبات و تخممرغ از منابع غذایی غنی از پروتئینها هستند و سبب افزایش متابولیسم میشوند. سعی کنید مواد غذایی پروتئینی (گوشت قرمز، ماکیان، ماهی و تخممرغ) را تا حد امکان به صورت آبپز مصرف کنید.
فلفل و خردل
غذاهای ادویهدار سبب افزایش و طولانی شدن اثر گرمایی ناشی از غذا (TEF) میشوند. غذاهای حاوی فلفل و خردل سبب 33 درصد افزایش معنیدار در میزان متابولیسم در مقایسه با غذاهای بدون ادویه میگردند و این اثر ممکن است برای بیش از 3 ساعت ادامه یابد.
مواد غذایی غنی از کلسیم (محصولات لبنی کم چرب)
دریافت بالای کلسیم غذایی با کاهش شیوع اضافه وزن و چاقی همراه میباشد. مصرف بالای کلسیم غذایی سبب کاهش سطح هورمونی بنام پاراتورمون و ویتامین D فعال میشود که از سنتز چربی ممانعت کرده و سبب افزایش تجزیه آن میشود و همینطور کلسیم در دستگاه گوارش با چربیها باند شده و سبب افزایش دفع چربی از دستگاه گوارش میگردد و جذب چربیها را کاهش میدهد و موجب کاهش سطح کلسترول میشود، بنابراین مواد غذایی غنی از کلسیم در رژیم لاغری و کاهش وزن بسیار مفید هستند. ماست کمچرب و شیر کمچرب از منابع غذایی غنی از کلسیم میباشند، بنابراین در رژیم غذایی روزانهتان حتماً از محصولات لبنی کمچرب استفاده کنید.
سبزیجاتی مانند کلم، برگهای سبز شلغم و برگهای سبز خردل از منابع خوب کلسیم هستند و در رژیم کاهش وزن بسیار مفید میباشند و به طور کلی سبزیجات به علت کم کالری بودن و دارا بودن فیبر بالا سوخت و ساز بدن را افزایش میدهند. علاوه بر این سبزیجات به علت حجیم بودن، سبب پری معده و احساس سیری در فرد میشوند. در رژیم غذاییتان حتماً از سبزیجات استفاده کنید.
کلم بروکلی
بروکلی سرشار از کلسیم و فیبر است. این سبزی حاوی 91 درصد آب میباشد که به عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند و به دلیل محتوای آب و فیبر بالا یک سبزی کمکالری محسوب میشود و موجب سوخت و ساز بهتر بدن میگردد و متابولیسم را در بدن افزایش میدهد و به علت اینکه منبع خوبی برای کلسیم نیز میباشد، در رژیمهای کاهش وزن بسیار مناسب است.
لوبیای سویا
لوبیای سویا حاوی مقادیر زیادی کلسیم است که به کاهش سطح کلسترول خون و کاهش جذب چربی و کاهش وزن کمک میکند. همچنین این ماده غذایی حاوی مقادیر بالای فیبر میباشد که به عملکرد دستگاه گوارش و هضم غذا کمک میکند و متابولیسم بدن را افزایش میدهد.
سیر
سیر حاوی مادهای به نام اسکودینین میباشد که موجب کارکرد بهتر متابولیسم بدن میشود. سیر یک ماده غذایی بسیار مفید میباشد که حاوی فلاوونوئیدها و چندین آنتیاکسیدان است.
1- خوردن صبحانه را فراموش نکنید و حتماً صبحانه بخورید. خوردن صبحانه متابولیسم بدنتان را افزایش میدهد. اثر گرمازایی غذا بعد از وعده صبحانه بیشتر از نهار و در وعده نهار بیشتر از شام میباشد. بیشترین کالری را به صبحانه و کمترین کالری را به شام اختصاص دهید.
2- تعداد وعدههای غذاییتان را افزایش دهید، بنابراین به جای 3 وعده غذا در یک شبانه روز میتوانید 6 وعده غذا بخورید، البته در این صورت باید حجم وعدههای غذاییتان کمتر از زمانی باشد که 3 وعده در روز غذا میخورید. پس سعی کنید میزان غذایی را که میخواهید در 24 ساعت مصرف کنید، در حجم کم و تعداد وعدههای بیشتری مصرف کنید. خوردن مقادیر کم غذا در وعدههای متعدد متابولیسم بدن را افزایش میدهد.
3- ورزش کنید.
4- از مواد غذایی کمکالری (که حاوی آب و فیبر بیشتری هستند) در رژیم غذاییتان استفاده کنید.
5- از میوهجات و سبزیجات در رژیم غذایی روزانهتان استفاده کنید.
6- سعی کنید یک برنامه غذایی منظم داشته باشید، زیرا سبب افزایش متابولیسم بدن در مقایسه با رژیم غذایی نامرتب میشود.
سیب
سیب علاوه بر اینکه میوه بسیار لذیذی است، ارزش غذایی بسیار بالایی نیز دارد. سیب حاوی مقادیر بالای فیبرهای محلول بنام پکتین میباشد و سبب بهبود سوخت و ساز در بدن میشود. این نوع از فیبرها با لیپیدها و اسیدهای صفراوی پیوند یافته و دفع آنها را افزایش میدهند و کلسترول سرم را کاهش میدهند. به طور کلی مواد غذایی که حاوی آب و فیبر بیشتری هستند، انرژی کمتری دارند. توت فرنگی، هویج و مرکبات نیز غنی از پکتین هستند، بنابراین از این میوههای خوشمزه و مفید در رژیم غذاییتان استفاده کنید. این میوهها یک انتخاب مناسب برای یک میانوعده سالم میباشند.
جو دوسر، حبوبات و جو
این مواد غذایی نیز دارای مقادیر بالای فیبر محلول به نام صمغها هستند و به علت دارا بودن فیبر محلول، کمکالری نیز میباشند و در بهبود سوخت و ساز بدن موثرند و همچنین سبب کارایی بهتر دستگاه گوارش نیز میشوند و تخلیه معده را کاهش میدهند. بعلاوه هضم و زمان انتقال رودهای و جذب گلوکز را کاهش میدهند.
کاهو و کرفس
کاهو و کرفس سبزیجات خوشمزه و بسیار مفیدی هستند که در هر فصلی میتوانید آنها را تهیه کنید. این سبزیجات حاوی مقادیر بالای فیبر هستند و سبب افزایش متابولیسم در بدن میشوند. این مواد غذایی به علت دارا بودن آب و فیبر بالا کمکالری میباشند و در رژیم کاهش وزن بسیار مفیدند، به طوری که کاهو حاوی 96 درصد و کرفس حاوی 95 درصد آب میباشد. کاهو و کرفس به علت داشتن فیبر فراوان اثر مطلوبی روی سلامت دستگاه گوارش دارند و از بروز یبوست نیز جلوگیری میکنند. شما میتوانید از این سبزیجات در انواع سالادها استفاده نموده و قبل از وعدههای غذاییتان مصرف کنید و از طعم خوب آنها لذت ببرید که سبب بالا رفتن قدرت هضم و جذب غذا و افزایش متابولیسم بدنتان خواهد شد.
ویتامین C
ویتامین c در سنتز کارنیتین از اسید آمینه لیزین نقش دارد. این ویتامین با تحریک سنتز اسیدآمینه کارنیتین در اکسیداسیون اسیدهای چرب و تولید انرژی حاصل از آن نقش دارد و به این طریق سبب افزایش ظرفیت چربیسوزی در بدن میشود. میوهجات و مرکباتی مانند پرتقال، لیمو، توتفرنگی، گریپفروت، نارنگی، طالبی، انبه و گوجهفرنگی، منابع غنی از ویتامین C هستند و میتوانند سوخت و ساز چربی را در بدن بهبود ببخشند.
آب ترکیب اصلی نسوج بدن است و به طور متوسط حدود 65 درصد وزن بدن یک شخص بالغ را آب تشکیل میدهد که این مقدار برای کودکان بیشتر است.
قبل از هر چیز باید بدانید آب منبع خوبی برای سلامت پوست است و با از بین بردن سموم بدن باعث شفافیت طبیعی پوست شما خواهد شد. خطوط ریز و شیارهای پوست به هنگام کمبود آب، بیشتر و عمیقتر میشوند. نوشیدن آب باعث چاقتر شدن سلولهای پوستی و کاهش چین و چروک و جوان کردن پوست میشود. همچنین آب باعث بهبود بخشیدن به جریان خون در پوست میشود و پوست را از وجود ناخالصیها پاک میکند و امکان تغذیه بهتر پوست را فراهم میکند.
با نوشیدن مقدار آب توصیه شده در روز، میتوان از بروز حملات قلبی پیشگیری و یا احتمال ابتلا به آن را کاهش داد. طی تحقیق منتشره در نشریه آمریکایی «اپیدمیولوژی»، احتمال مرگ ناشی از حملات قلبی، در کسانی که روزانه بیش از 5 لیوان در روز آب مینوشند نسبت به کسانی که کمتر از 2 لیوان در روز آب مینوشند، 41 درصد کاهش مییابد.
میزان انرژی در کسانی که روزانه به مقدار کافی آب مینوشند نسبت به افرادی که بدنشان با کمبود آب روبروست، از سطح بالاتری برخوردار است. کم آبی در بدن میتواند منجر به سستی و خوابآلودگی و در نهایت ضعف عضلات و سردرد شده و همچنین سوخت و ساز بدن را کاهش دهد.
درد قسمت پایینی کمر و آرتریت ستون فقرات نشانهی کمبود آب در ستون
مهرهها و دیسکها است. دریافت آب بیشتر به رفع این مشکلات کمک میکند
اگر به دنبال کاهش وزن هستید، بدانید که آب باعث افزایش متابولیسم بدن میشود و باعث میشود احساس سیر بودن به شما دست دهد. بنابراین سعی کنید به جای نوشیدن نوشیدنیهای پر کالری، آب بنوشید. همچنین چنانچه شما یک لیوان آب یخ بنوشید بدن شما بایستی این آب را گرم کند، در نتیجه مقداری از این گرمای مورد نیاز را از سوزاندن چربیها به دست میآورد. آب میتواند با تحریک بدن با این تفکر که «پر است» از افزایش وزن پیشگیری کند و به این ترتیب شما را از افراط در خوردن غذاها باز دارد.
آب، حلالی است که در آن بسیاری از موادی که برای اعمال سلولی لازم است حل میشود. آب موادی را که در خود حل کرده است در بدن انتقال داده و از طریق خون و مایع بین سلولی در اختیار سلولها قرار میدهد. واکنشهای بیولوژیکی داخلی بدن در حضور آب انجام میشود. آب برای اعمال داخلی مهمی مانند هضم، جذب و دفع مواد زائد و بسیاری اعمال دیگر ضروری است و موجب تنظیم حرارت در بدن میشود.
آب باعث سهولت حرکت مواد دفعی در روده میشود و از بروز یبوست پیشگیری میکند. در واقع آب نیز همانند فیبرها باعث بهبود کارکرد دستگاه گوارش میشود. جذب بعضی از مواد معدنی از دستگاه گوارش با کمک مولکولهای آب انجام پذیر است.
نقش دیگر آب این است که مواد زائد و سمومی مثل اوره را که در اثر متابولیسم مواد پروتئینی در بدن تولید میشود، دفع میکند. به یاد داشته باشید طی هر برنامه سم زدایی از بدن باید از آب استفاده کنید. این ماده حیاتی سموم را رقیق کرده از بدن دفع میکند.
با کاهش نوشیدن آب، خطر ابتلا به سنگهای مجرای ادراری افزایش مییابد.
آب باعث رقیق کردن نمکها و مواد معدنی موجود در ادرار میشود و مانع از تشکیل کریستالهای سنگهای مجرای ادراری میشود
8- آب و سوزش معده
یکی از فواید آب جلوگیری و درمان سوزش معده است. این عارضه ممکن است به احتمال نشانهی کمبود آب در بخش فوقانی دستگاه گوارش بوده و نشانهی مهم تشنگی بدن است. استفاده از داروهای ضد اسید در درمان این درد، دهیدراتاسیون را برطرف نمیکند و بدن همچنان از کمبود ذخیره آب رنج میبرد. با نوشیدن آب، اسید معده، معالجه میشود، از این رو برای سیستم هاضمه مفید است.
اثر دیگر این مایع حیاتی پیشگیری و بهبود آرتریت است. درد مفصلی روماتوئیدی یا همان آرتریت ممکن است نشانهی کمبود آب در مفاصل دردناک است. این بیماری در هر دو گروه جوانان و سالمندان مشاهده میشود. استفاده از داروهای مسکن مشکل را برطرف نمیکند بلکه اثرات جانبی را هم در پی دارد. دریافت آب و کاهش مصرف نمک در درمان آرتریت موثر است.
تأثیر آب در جلوگیری و درمان کمردرد نیز مطرح شده است. درد قسمت پایینی کمر و آرتریت ستون فقرات نشانهی کمبود آب در ستون مهرهها و دیسکها است. دریافت آب بیشتر به رفع این مشکلات کمک میکند.
85 درصد بافت مغز را آب تشکیل میدهد. به هنگام تشنگی، بدن و مغز، برای انجام فعالیتهای خود با فشار و استرس مواجه میشوند. برای کاهش سطح استرس، همیشه به هنگام کار یک لیوان آب بر روی میز خود داشته باشید و یا به هنگام ورزش، یک بطری آب به همراه داشته باشید تا با استرس کمتری به فعالیت بپردازید.
نوشیدن آب باعث میشود که عضلات کمتر دچار گرفتگی شوند و اکسیژن رسانی کافی و پاک سازی سموم از آنها راحتتر انجام شود.
همچنین آب به عنوان یک روان کننده در مفصلها عمل میکند. هنگامی که بدن شما آب کافی داشته باشد، میتوانید با قدرت بیشتر و با مدت زمان بیشتری کارهای بدنی را انجام دهید.
با کاهش نوشیدن آب، خطر ابتلا به سنگهای مجرای ادراری افزایش مییابد.
آب باعث رقیق کردن نمکها و مواد معدنی موجود در ادرار میشود و مانع از تشکیل کریستالهای سنگهای مجرای ادراری میشود. سنگهای کلیه و مثانه در ادرار رقیق نمیتوانند شکل بگیرند، بنابراین خطر ابتلا به این عارضههای دردناک کاهش مییابد.
و بالاخره این که گفته میشود آب در جلوگیری از آنژین قلبی، میگرن، کولیت، آسم، فشار خون بالا، دیابت در مراحل اولیه، کلسترول بالا، افسردگی، سندرم خستگی مزمن، لوپوس، ام.اس و دیستروفی عضلانی نقش دارد.
عادات غذایی ، یکی از مهمترین عوامل موثر در شکل گرفتن الگوی غذایی انسان است که تعیین کننده چگونگی انتخاب ، آماده کردن ، طبخ ، مصرف و نگهداری موادغذایی می باشد .
عادات غذایی ریشه در عوامل مختلفی مانند شرایط اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی ، جغرافیایی ، مذهبی ، کشاورزی و بسیاری عوامل دیگر دارد که سینه به سینه و نسل به نسل به افراد رسیده و ریشه در باورهای انسان دارد . ما معمولا بدون تفکر و تعمق ، از عادات غذایی پیروی می کنیم و توجهی به اثرات آنها در سلامت خود نداریم ، در حالیکه بسیاری از عادات غذایی معمول ما ممکن است نا مناسب بوده و اثرات نا مطلوب و گاه جبران ناپذیری در سلامت ما بجای گذارد . بنابراین شناخت عادات غذایی و تاثیر آنها در سلامت انسان ، در شکل گیری الگوی غذایی صحیح و مناسب و برخورداری از تغذیه کافی ، متعادل و متنوع ، گام بسیار موثری است . اکنون پاره ای از عادات غذایی را که می توانند اثرات نا مطلوبی در تغذیه و سلامت انسان به جا گذارند ، بررسی می کنیم :
1)سرخ کردن مواد غذایی به مدت طولانی
برای سرخ کردن غذا معمولا از روغن زیاد استفاده می شود . مصرف روغن به مقدار زیاد باعث افزایش وزن و چاقی می شود که عوارض ناگواری را به همراه خواهد داشت . به هنگام سرخ کردن ، درجه حرارت غذا به خیلی بالاتر از حرارت جوش میرسد و در چنین دمایی اکثر مواد مغذی موجود در غذا ارزش تغذیه ای خود را از دست می دهند . در درجات حرارت بالا و در اثر استفاده از روغن زیاد هضم مواد غذایی مشکل خواهد شد ، بنابراین غذای سرخ شده هضم مشکلتری نسبت به غذای آب پز دارد.
مصرف روغن زیاد که برای سرخ کردن غذا بکار میرود موجب بالا رفتن چربیهای خون شده و در نتیجه انسان را در معرض عوارض قلبی - عروقی قرار میدهد.
2) افزودن نمک زیاد به غذا
یکی از وظایف نمک ، نگهداری آب در بدن است بنابراین مصرف نمک زیاد موجب جمع شدن آب در بدن و ایجاد ورم می شود.
مصرف نمک زیاد ، بخصوص برای افرادی که مبتلا به افزایش فشار خون می باشند، مفید نبوده و باعث بالا رفتن فشار خون و در نتیجه مساعد کردن زمینه برای بروز سکته های قلبی و مغزی می شود.
3) نوشیدن چای بعد از غذا
چای دارای ماده ای است به نام تانن که با آهن موجود در منابع گیاهی ایجاد ترکیبی به نام تانات آهن می کند و موجب دفع آهن از بدن می شود . بدیهی است که این امر به خصوص برای افرادی که مبتلا به کم خونی و فقر آهن هستند مضر بوده و کم خونی آنان را تشدید می کند .
چای حاوی یک فاکتور ضد ویتامین B1 (تیامین) است و مانع استفاده بدن از ویتامین B1 می شود. بنابراین نتیجه می گیریم که مصرف چای با فاصله کوتاهی بعد از غذا یا همراه غذا ، می تواند انسان را در معرض کمبود آهن و نیز کمبود ویتامین B1 قرار دهد . بخصوص چنانچه مقدار آهن یا ویتامین B1 در غذای انسان کافی نباشد، می تواند اثرات مضر قابل توجهی را از خود بجا بگذارد.
4) نوشیدن آب و مایعات زیاد همراه غذا
نوشیدن مایعات به مقدار زیاد همراه غذا ، موجب رقیق کردن شیره های گوارشی شده و در نتیجه شیره های گوارشی نمی توانند اثر کامل در هضم مواد غذایی داشته باشند که نتیجه آن اختلال در هضم و جذب مواد غذایی و ایجاد نفخ و اختلال در دستگاه گوارش می باشد.
5) تند غذا خوردن و خوب نجویدن غذا
اولین مرحله هضم بعضی از مواد غذایی ، در دهان و بوسیله آنزیم پتالین موجود در بزاق دهان انجام می شود و این در صورتی است که غذا به خوبی جویده و خرد شده و با بزاق دهان آغشته گردد. چنانچه با عجله بخوریم و غذا را به خوبی نجویم، در هضم و جذب مواد غذایی اختلال ایجاد می شود و این امر می تواند موجب سنگینی و دل درد و ناراحتیهای گوارشی بشود.
6) استرس، هیجان به هنگام مصرف غذا
هر نوع استرس و هیجان به هنگام مصرف غذا موجب اختلال در ترشح آنزیمها و شیره های گوارشی شده و در نتیجه باعث اختلال هضم و جذب مواد غذایی شده و مواد مغذی نمی توانند بطور کامل به مصرف سلولها برسند. در نتیجه ممکن است انسان در معرض سوء تغذیه و عوارض ناشی از آن قرار گیرد . علاوه بر آن ، اختلال در هضم و جذب مواد غذایی می تواند موجبات بروز اختلالات گوارشی متعددی بشود.
7) مصرف مواد غذایی فاقد ارزش تغذیه ای
اگر موادی مانند چیپس ، غلات حجیم شده ، نوشابه های گازدار ، انواع شکلات ، آب نبات و غیره به میزان زیاد مصرف گردد و یا نزدیک به وعده های اصلی خورده شود و در واقع جلوی اشتهای انسان را برای صرف غذا در موقع صبحانه ، ناهار و شام بگیرد ، موجب می شود که نیازهای تغذیه ای شخص بر آورده نشود و در نتیجه سوء تغذیه ایجاد گردد . زیرا این مواد فاقد ارزش تغذیه ای بوده و نمی توانند احتیاجات تغذیه ای انسان را تامین نمایند . بنابراین چنانچه جانشین غذای اصلی بشوند ، موجب کمبودهای تغذیه ای شده و به سلامت انسان لطمه می زنند .
اگر مواد فوق الذکر علاوه بر غذای اصلی به مقدار زیاد مصرف شوند ، چون پرانرژی و چاق کننده هستند موجب افزایش وزن و اختلالات ناشی از آن می شوند . بسیاری از تنقلات یا مواد غذایی که به طور آماده در بازار بفروش میرسند ، به علت نحوه آماده سازی ، طبخ و نگهداری ، ارزش تغذیه ای خود را به میزان زیادی از دست میدهند . همچنین ممکن است به علت عدم رعایت نکات بهداشتی در فرآیند تولید ، دارای اشکالات بهداشتی بوده و مصرف آنها برای سلامت انسان مضر باشد . افزودنیهای مختلف از قبیل اسانسها ، رنگها و نگهدارنده ها که به بعضی از مواد غذایی افزوده می شوند از مواد طبیعی نبوده و جزء ترکیبات شیمیایی هستند و اگر در مصرف آنها افراط شود ، برای سلامت انسان مضر خواهد بود.
8) استفاده از روغن مایع برای سرخ کردن غذا
برای سرخ کردن غذا به خصوص به مدت طولانی نبایستی از روغن مایع استفاده شود . زیرا سریعتر از روغن جامد ذوب شده و باعث تشکیل موادی می شود که برای سلامت انسان بسیار مضر است. لذا توصیه می شود روغن مایع به سالاد و یا به آب غذاهایی که در حال طبخ است افزوده شود.
9) مصرف مواد غذایی فاقد فیبر
فیبر غذایی که در منابع گیاهی مانند انواع سبزیها ، حبوبات ، غلات سبوس دار و میوه ها بخصوص با پوست وجود دارد ، اثرات مهمی در سلامت انسان دارد . از جمله پیشگیری و درمان یبوست ، پایین آوردن کلسترول خون و در نتیجه جلوگیری از بروز عوارض قلبی - عروقی و حفظ سلامت قلب .
در جوامعی که از سبزیها و میوه ها و سایر منابع فیبر غذایی به مقدار زیاد استفاده می شود، ابتلا به سرطان به خصوص سرطانهای دستگاه گوارش به طور قابل توجهی کمتر است . فیبر غذایی موجب کنترل قندخون شده و برای افراد مبتلا به بیماری قند مفید است . به این ترتیب که باعث می شود قند حاصل از مواد قندی - نشاسته ای غذا ، به تدریج وارد خون شده و در نتیجه از بالا رفتن ناگهانی قندخون بعد از صرف غذا یا پایین افتادن ناگهانی قند خون به علت گرسنگی پیشگیری شود.
البته افراد مبتلا به دیابت ، حتی با مصرف فیبر در مواد غذایی نبایستی در مصرف مواد قندی - نشاسته ای افراط نمایند . فیبر غذایی احتمال بروز فتق و واریس را نیز کاهش میدهد . مواد دارای فیبر چون حجیم هستند ، جای زیادی را در معده اشغال می کنند و از اشتهای کاذب جلوگیری کرده و چون نیاز به جویدن زیاد دارند، مانع از پرخوری شده و لذا در پیشگیری از چاقی نیز موثرند .
10) حذف وعده های غذایی اصلی
بعضی افراد برای پیشگیری یا درمان چاقی یک یا دو وعده اصلی غذایی خود را حذف می کنند. این امر باعث می شود که معده برای مدت زمان نسبتا طولانی خالی بماند و گرسنگی طولانی موجب کاهش قند خون شده و باعث ایجاد عوارضی از قبیل ضعف و سستی ، خستگی ، سرگیجه ، اضطراب ، بی حوصلگی و عوارض عصبی می شود.
علاوه بر مطالب فوق بدن انسان بصورت سیستماتیک هنگامی که به کمبود کالری دچار میگردد دستور ذخیره چربی را صادر نموده و اصطلاحاً فرد را دچار لقمه خواری مینماید ، که بلافاصله پس از قطع رژیم ، چاقی مفرط و رژیم زدگی را به دنبال خواهد داشت.
کاهش وعده های اصلی غذایی ممکن است از نظر روانی نیز در انسان ایجاد استرس و احساس محرومیت از غذا خوردن بنماید که این امر خود می تواند باعث بروز اختلالاتی در تغذیه و سلامت انسان بشود.
11) مصرف مواد شیرین پس از صرف غذا
برخی افراد معتقدند برای هضم غذا لازم است از مواد شیرین استفاده شود . این عادت چنانچه ادامه یابد ، موجب چاقی و عوارض ناگوار ناشی از آن خواهد شد.
پوسیدگی و خرابی دندانها ، عارضه دیگری است که به علت مصرف مواد شیرین رخ می دهد . زیرا اسیدی که از مواد شیرین در دهان حاصل می شود ، به سلامت دندانها لطمه زده و موجب پوسیدگی آنها می شود بنابراین از افراط در مصرف مواد شیرین باید احتراز نمود.
12) یکنواختی برنامه غذایی روزانه
لازم است در برنامه غذایی روزانه از مواد متنوع استفاده شود ، زیرا جذب و متابولیسم بعضی مواد غذایی در حضور مواد دیگر بهتر انجام می شود. ضمنا با ایجاد تنوع در غذای روزانه ، نیازهای تغذیه ای انسان بهتر تامین خواهد شد.
13) تاثیر باورها بر تغذیه
در بعضی جوامع یا در بین بعضی خانواده ها باورهای خاصی در مورد تغذیه وجود دارد که بعضی از این باورها ممکن است غلط یا مضر باشد . این قبیل باورهای تغذیه ای بخصوص در مورد رژیم های لاغری شایع است ( مانند نخوردن غذا و روزه های طولانی یا خوردن یک وعده غذایی در روز ) و می تواند به سلامت افراد لطمات زیادی وارد آورد . بنابراین شناخت اینگونه باورها و تلاش در تغییر آنها، گام موثری در بهبود تغذیه جامعه خواهد بود .
14) عادات غذایی غلط در بیماریها
به هنگام بیماری در بعضی جوامع ، عادات غذایی خاصی وجود دارد که اکثرا برای سلامت انسان مفید نیست. مثلا برخی افراد به هنگام ابتلا به اسهال از آب استفاده نمی کنند که این عادت خطرناک بوده و می تواند به علت از دست رفتن آب بدن و جبران نشدن آب از دست رفته ، منجر به مرگ به خصوص در کودکان و افراد مسن بشود.
همچنین در بسیاری از بیماریهای عفونی و تب دار، بعضی ممنوعیت های غذایی از جمله عدم مصرف میوه ها و بعضی مواد پروتئینی مرسوم است که می تواند موجب بروز سوء تغذیه و تشدید بیماری شده و به این ترتیب به سلامت انسان لطمه وارد آورد.
مواد غذایی مورد نیاز بدنسازانی که به تازگی تمرینات بدنسازی را شروع کرده اند و یا افرادی که سالها بر روی عضله سازی تمرکز داشته و به افزایش وزن مناسبی دست یافته اند،با هم تفاوت چندانی ندارند.با این حال هر فرد باید برای خود یک رژیم غذایی پایه داشته باشد تا انرژی مورد نیاز برای فعالیت روزانه خود را تامین کند.پروتئین دریافتی شما از رژیم غذایی در بدن برای ساخت عضله و ریکاوری آنها مورد استفاده بدن قرار میگیرد.
برای شروع باید شما با منابع کربوهیدرات ،پروتئین و چربی آشنا شوید.ورزشکاران باید مقدار زیادی از انرژی مورد نیاز خود را از منابع عالی کربوهیدرات تامین کنند.منابع کربوهیدرات عبارتند از: نان،برنج،سیب زمینی،ماکارونی و میوه.
به طور کلی کربوهیدراتها به ۲ گروه تقسیم میشوند:
اولین گروه از کربوهیدراتها،کربوهیدراتهای ساده میباشند که انرژی خود را سریع آزاد میکنند.دومین گروه کربوهیدراتهای پیچیده میباشند که انرژی را خود را به صورت آهسته آزاد کرده و باعث افزایش استقامت بدن میشود.شما باید از خوردن کربوهیدراتهایی که حاوی مقادیر بالایی از کربوهیدراتهای ساده است اجتناب کنید.برای جلوگیری از حرص و ولع خوردن میتوان از میوههای خشک و یا ماکارونی استفاده کرد.
یکی دیگر از فواید رژیم غذایی مناسب این است که میتواند باعث افزایش قدرت بدنی شما شود.شما با خوردن وعدههای غذایی متعدد در طی روز میتوانید در طی روز انرژی خود را در سطح بالایی حفظ کرده و افت قدرت عضلانی جلوگیری کنید.
شما هم مثل من در طی روزها بر میزان وزنههای تمرینی خود میافزایید،با افزایش فشار تمرینی عضلات شما نیاز بیشتری به پروتئین دارند تا خودشان را توسعه داده و نیازهای شما را برآورده کنند.حال هدف شما باید این باشد که این مقدار پروتئین را برای بدن تامین کنید.شما باید با افزایش مقدار پروتئین دریافتی از رژیم غذایی این نیاز را پاسخگو باشید.ممکن است شما در یک وعده غذایی مقدار زیادی گوشت بدون چربی،تخم مرغ،ماهی و یا مرغ استفاده کنید.این منابع پروتئینی بسیار عالی هستند ولی باید دقت داشته باشید که برای تامین پروتئینها و اسید آمینههای مورد نیاز بدن باید منابع فوق را در هر وعده غذایی دریافت کنید نه این که فقط در یک وعده خاص آن را مورد استفاده قرار دهید.
هر فرد باید مقداری از رژیم غذایی خود را به چربیها اختصاص دهد.ولی بسیاری از افراد فکر میکنند که رژیم غذایی سالم یعنی اینکه چربیها به طور کامل از برنامه غذایی خود حذف کردن.اما در حقیقت برای داشتن رژیم غذایی سالم باید مقدار کمیاز رژیم غذایی تان را به چربیها اختصاص دهید.از بهترین نوع چربی میتوان به چربیهای غیر اشباع و امگا ۳ اشاره کرد که در روغن زیتون،روغن ماهی و روغن دانه کتان به فور یافت میشوند. نکته مهم دیگر نحوه طبخ مواد غذایی مورد استفاده در طی روز میباشد.شما باید از مصرف مواد غذایی که حاوی مقادیر بالای از چربیهای اشباع میباشد اجتناب کنید.نان سنگگ و نانهای کامل (غنی شده) را جایگزین نان سفید کنید.به جای کره از روغن زیتون استفاده کنید.با رعایت نکات ساده فوق میتوانید رژیم غذایی سالمیرا برای خود طراحی کنید تا از افزایش چربیها در بدن جلوگیری کرده و زندگی سالمیرا در حال وآینده برای خود بسازید.
ادامه مطلب ...
بسیاری از افراد زندگی روزمره خود را با استرس آغاز می کنند و شب نیز با استرس سر به روی بالین می گذارند. این در حالیاست که وجود استرس در زندگی انسان می تواند لطمه زیادی به سلامتی روحی و جسمی وی وارد کند. وجود استرس دائمی سبب می شود تا سلامتی انسان ضربه زیادی ببیند.در عصر حاضر یکی از بیماری ها و یا بهتر بگوییم چالش هایی که پیش روی انسان ها خودنمایی می کند پدیده استرس است . افزایش سرعت زندگی و همچنین افزایش مسئولیت انسان ها در خصوص اشتغال منجر به گسترش استرس شده است. در بسیاری از موارد ،انسان تحت تاثیر عواملی موقتی دچار استرس می شود اما در برخی موارد این بیماری حالتی دائمی پیدا می کند و فعالیتهای روزمره افراد را تحت تاثیر خود در می آورد.در مواردی که استرس شدیدتر می شود،ذهن درگیر دغدغه هایی کاذب می گردد و عملافرد در یک نقطه متوقف می شود. با این حال دانشمندان به این نتیجه دست پیدا کرده اند که استرس رابطه بسیار مستقیمی با بیماری های قلبی دارد . استرس های روانی مانند اضطراب و هیجان می توانند تغییراتی را در بدن ایجاد کنند که منجر به برخی اختلالات در فونکسیون اعضای بدن گردد ، مانند تاثیر روی سیستم قلبی عروقی که در این مورد ثابت شده است که این عامل می تواند در برخی افراد در ابتلاء به بیماری قلب ، افزایش کلسترول و سایر خطرات قلبی کمک کند.رابطه بین استرس و بیماری های قلبی از مدت ها قبل شناخته شده است. علی العموم همه موافقند که استرس یک ریسک فاکتور برای بیماری های عروق کرونر و در نتیجه انفارکتوس حاد میوکارد می باشد. از سوی دیگر،برای مبارزه با بیماریهای روحی از جمله استرس،افسردگی، وسواس و ... لازم است مصرف تغذیه مناسب را در دستور کار قرار داد .پیروی از یک رژیم غذایی سالم، متنوع و متعادل، دریافت مواد مغذی به اندازه کافی و داشتن وزن مناسب در پیشگیری و درمان بیماریهای روحی موثر است.عنصر روی در گوشت، مرغ، ماهی، شیر و فرآورده های آن، جگر و غلات یافت می شود. مصرف بیشتر سبزی، میوه، مغزها، حبوبات و غلات کامل، روغن زیتون، ماهی و لبنیات کم چرب در مقایسه با مصرف گوشت قرمز پرچرب، لبنیات پرچرب و روغن های حیوانی، الگوی غذایی مناسب تری برای پیشگیری و درمان افسردگی هستند. افرادی که دچار افسردگی هستند بهطور معمول از کافئین برای بالا بردن انرژی خود استفاده می کنند اما کافئین، سیستم عصبی را تحریک می کند بنابراین مقدار زیاد آن می تواند مانع استراحت خوب شبانه شود. همچنین کافئین از خواب عمیق جلوگیری کرده و تحریک بیش از حد سیستم عصبی می تواند به طور بالقوه باعث افزایش اضطراب شود. روانپزشکان در یک مطالعه جدید ادعا کردهاند که خوردن چند نوبت گوجه فرنگی در هفته، احتمال بروز علائم افسردگی را تا حدود 50 درصد کاهش میدهد. این متخصصان با بررسی اطلاعات مربوط به وضعیت بهداشت روانی و عادات تغذیهای در یک هزار مرد و زن 70 ساله و مسنتر به این نتایج دست یافتهاند.نتایج این مطالعه تایید میکند افرادی که در طول هفته دو تا شش نوبت گوجه فرنگی مصرف میکنند 46 درصد کمتر از اشخاصی که کمتر از یک نوبت در هفته گوجه فرنگی میخورند در معرض ابتلا به افسردگی هستند.این بررسی همچنین نشان میدهد که خوردن روزانه گوجه فرنگی خطر ابتلا به افسردگی را 52 درصد کاهش میدهد. این متخصصان تاکید کردند که سایر میوهها و سبزیها در این زمینه به اندازه گوجه فرنگی مفید و موثر نیستند و تاثیرات مشابه در کاهش خطر بروز افسردگی ندارند.گوجه فرنگی منبع غنی از آنتی اکسیدانهایی است که از بدن در برابر برخی از بیماریها حفاظت میکنند.گوجه فرنگی سرشار از آنتی اکسیدانی موسوم به لیکوپن است که این میوه جالیزی را قرمز رنگ میکند و در عین حال در کاهش خطر بروز سرطان پروستات و حملات قلبی تاثیر چشمگیر دارد.گروهی از متخصصان چینی و ژاپنی به سرپرستی دکتر کایجون نیو از کارشناسان علوم پزشکی دانشگاه طب تیانجین در چین در این مطالعات به بررسی تاثیر لیکوپن روی بهداشت روانی افراد پرداختند. آنها تاثیر لیکوپن را در کاهش استرس اکسیدیته یا آسیب احتمالی به نورونهای سالم ارزیابی کرده و به نتایج فوق دست یافتند.