5 درس تغذیه ای پس از ماه رمضان

ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی برای پاکسازی بدن، دفع سموم و کاهش وزن بدن روزه‌داران است. در این ماه اندام‌های مختلف بدن به ویژه دستگاه گوارش در شرایط استراحت و سم‌زدایی قرار می‌گیرد. اما متخصصان تغذیه می‌گویند که پس از یک ماه روزه‌داری باید برای حفظ نتایج به دست آمده، از الگوی سالمی برای تغذیه پیروی شود. یک الگوی تغذیه‌ای خوب، سالم و مغذی ویژگی یا اصل مهم کفایت، تعادل، کنترل کالری، میانه‌روی و تنوع را داراست، با توجه به اینکه در ماه رمضان فرصت استراحت بیشتری به دستگاه گوارش داده شده است، با تمام شدن ماه رمضان رژیم غذایی به حالت سابق خود بازمی گردد و وعده های غذایی از دو وعده سحر و افطار به مانند سابق به صبحانه، نهار و شام تبدیل می شود. با توجه به اینکه پس از ماه رمضان حجم غذایی به صورت ناگهانی افزایش می یابد، از این رو باید مراقب اضافه شدن وزن و افزایش میزان چربی ها باشید، نکات خاصی در مورد رژیم غذایی وجود دارد که باید فراگرفته و آن ها را رعایت کنید. بنابراین بهتر است در روزهای اول پس از پایان ماه رمضان از خوردن حجم زیاد مواد غذایی خودداری و موارد زیر رعایت شود:

درس اول: منظم غذا بخورید
دریافت وعده‌های غذایی در یک ساعت منظم یکی از مهمترین درس‌هایی است که ماه مبارک رمضان به روزه‌داران می‌دهد، بنابراین انتخاب یک بازه زمانی مشخص برای خوردن وعده‌های غذایی فواید گوناگونی برای سلامتی افراد دارد.یکی از مهم‌ترین این فواید، ذخیره انرژی در طول روز است، غذا خوردن نامنظم و حذف برخی وعده‌های غذایی باعث می‌شود بدن در طول روز با کمبود انرژی مواجه شود.خوردن به موقع غذا قند خون را در حالت تعادل حفظ می‌کند و از ضعف‌های ناشی از گرسنگی پیشگیری می‌کند البته داشتن یک برنامه غذایی مشخص از ریزه‌خواری‌های غیرضروری نیز جلوگیری می‌کند.

خوردن سه وعده غذایی یک عادت فرهنگی ایرانیان است، اما وعده‌های غذایی کوچک و منظم شانس جذب کامل مواد مغذی را به سیستم گوارشی می‌دهد، وقتی چهار یا پنج بار در روز غذاهای کوچک می‌خورید، در طول روز جریانی یکنواخت از مواد مغذی، قند خون و انرژی را به بدن خود می‌فرستید.علاوه بر سه وعده غذایی، باید حداقل دو میان‌وعده سالم حاوی میوه‌ها و سبزی‌های تازه دریافت شود، میوه‌ها و سبزی‌های تازه از منابع غذایی آب، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که برای حفظ سلامتی بسیار ضروری است.بر اساس قانون دوم ترمودینامیک علم فیزیک، انرژی خود به خود به وجود نمی‌آید و خود به خود نیز از بین نمی‌رود بلکه از شکلی به شکل دیگری تبدیل می‌شود. بنابراین زمانی که غذایی بیش از نیاز بدن مصرف شود، بدن راهی جز تبدیل آن به چربی ندارد.زمانی که وعده غذایی اصلی (صبحانه) حذف شود یا با تصور کاهش وزن، شام نیز خورده نشود اما در مقابل، ناهار پرحجم و پرکالری مصرف شود بخشی از عضلات مانند عضلات سرشانه‌ها برای تامین انرژی تحلیل می‌رود و در مقابل چاقی شکمی به وجود می‌آید.

درس دوم: نوشیدن مایعات به میزان کافی
در ماه رمضان روزه‌داران برای جلوگیری از کم‌آبی، در فاصله افطار تا سحر آب نوشیدند که در غلبه بر تشنگی در طول روز نقش بسزایی داشت علاوه بر آن نوشیدن زیاد آب به دفع سموم بدن کمک می‌کند و حتی موجب بهبود سوخت و ساز چربی‌ها می‌شود.نوشیدن مایعات به کاهش خستگی، تکرر ادرار و کاهش دمای بدن کمک می‌کند. اما چای، مایعات پرنمک (دوغ)‌ و نوشیدنی‌های کافئین‌دار منجر به دفع آب بدن می‌شود و نباید تصور شود که با نوشیدن چای آب بدن تامین می‌شود. در عین حال مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی منجر به دفع قابل توجهی از آب بدن می‌شود زیرا برای دفع متابولیت‌های سمی (اوره) که نباید در بدن تجمع یابد، مقدار زیادی آب لازم است.

درس سوم: پیروی از الگوهای سالم غذایی سنتی
یکی از الگوهای سالم ماه رمضان مصرف غذاهای سنتی و خانگی مانند انواع آش‌ها و سوپ‌ها است، تداوم این غذاها در سایر روزهای سال با رعایت میزان چربی و مقدار دریافتی می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های مختلف پیشگیری کند.مصرف رشته از گروه نان و غلات، حبوبات و گاهی آب گوشت از گروه گوشت و جانشین‌ها، سبزی‌های تازه و متنوع بسته به منطقه‌ای که آش در آن طبخ می‌شود و بالاخره کشک یا ماستی که به آن اضافه می‌شود، مجموعه کاملی  از گروه‌های غذایی را تشکیل می‌دهد.مصرف خشکبار و دم‌نوش‌های گیاهی نیز یکی دیگر از عادات صحیح این ماه است که دارای خواص حفاظتی از دستگاه گوارش، مقابله با پرفشاری خون، خواص ضد باکتریایی و ضد توموری است.

 بیماری فشار‌خون زمانی اتفاق می‌افتد که فشار‌خون بالای ۱۴۰ میلی‌متر جیوه باشد، علت این بیماری در بسیاری از افراد نا‌شناخته است و سایر علل بیماری فشار‌خون مربوط به کلیه و دستگاه قلبی، عروقی است که اگر این بیماری تحت کنترل نباشد و بیمار از درمان آن خودداری کند موجب خفگی در افراد می‌شود. عواملی که باعث بالابردن فشار‌خون در افراد می‌شود مصرف غذاهایی است که مقدار زیادی سدیم دارا باشد که در راس آنها نمک طعام قرار دارد و همچنین غذاهایی که بالقوه حاوی نمک زیاد است مثل ماهی دودی، تن ماهی، خیار‌شور و بسیاری از کنسرو‌ها و از طرف دیگر موادی که به کاهش فشار‌ خون کمک می‌کنند غذاهایی هستند که حاوی املاح کلسیم، منیزیم و پتاسیم باشد.

به دلیل اینکه افراد به علت ترس از تشنگی مصرف نمک را در این ماه کاهش می‌دهند بنابراین با مصرف سدیم رو به رو هستند و کمتر در این ماه فشار‌خون بالا را تجربه می‌کنند. اما متاسفانه بسیاری از افراد با اتمام این ماه عادات غذایی نامناسب گذشته را تکرار می‌کنند و مجددا به سراغ مصرف بیش از حد نمک می‌روند که موجب افزایش شدید فشار‌خون در آنها می‌شود. طبق دستور سازمان بهداشت جهانی تمام افراد باید کمتر از ۶ گرم در روز نمک طعام مصرف کنند که این میزان در افراد مبتلا به فشار‌خون حدودا باید به، نصف برسد پس بهتر است نه فقط در این ماه مبارک بلکه در تمام ماهها مصرف نمک را به حداقل رساند.
درس چهارم: گنجاندن لبنیات در وعده‌های غذایی
گنجاندن لبنیات در وعده‌های غذایی بسیار ضروری است. بسیاری از افراد در ماه رمضان، عادت کرده‌اند با یک لیوان شیر افطار کنند. بهتر است پس از پایان یافتن این ماه نیز مصرف شیر در وعده صبحانه ادامه یابد و از ماست و دوغ خانگی کم‌نمک نیز در وعده‌های غذایی ناهار و شام استفاده شود. در واقع مصرف حداقل دو واحد لبنیات کم‌چرب در روز توصیه می‌شود.

درس پنجم: اصلاح عادات رفتاری و غذایی نامناسب
 در ماه مبارک رمضان برخی عادت‌های زندگی و حتی الگوهای تغذیه‌ای افراد تغییر می‌کند، بسیاری از افراد در این ماه سیگار را کنار می‌گذارند، کمتر نوشابه می‌خورند یا مصرف لبنیات را افزایش می‌دهند که بهتر است این رفتارهای مثبت در روزهای پس از پایان ماه مبارک رمضان هم ادامه داشته باشد.اصلاح عادات رفتاری و غذایی نامناسب مانند بی‌تحرکی، حذف وعده‌های غذایی، دریافت غذاهای پرچرب و پرکالری، مصرف کردن فیبر (میوه و سبزی تازه)، مصرف نکردن غذاهای کنسروی و فرآوری شده، فست‌فودها و غیره به منظور دستیابی به وزن سالم و سلامتی الزامی است.همچنین به منظور جلوگیری از افزایش وزن پس از ماه رمضان، بهتر است از روز عید، ورزش‌های هوازی را به مدت 30 دقیقه در خانه آغاز کنید.برخی از افراد به دلیل کاهش تحرک، حذف وعده سحری و افراط در دریافت غذاهای حجیم، شیرین و پرچرب در زمان افطار در طول ماه رمضان افزایش وزن پیدا می‌کنند که البته استفاده از الگوی غذایی مناسب با افزایش فعالیت بدنی به این افراد توصیه می‌شود.

ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی برای پاکسازی بدن، دفع سموم و کاهش وزن بدن روزه داران است. در این ماه اندام های مختلف بدن به ویژه دستگاه گوارش در شرایط استراحت و سم زدایی قرار می گیرد. برای آنکه از افزایش وزن پس از ماه رمضان جلوگیری کنید بهتر است از همین امروز ورزش های هوازی را در خانه آغاز کنید. ورزش های هوازی به مدت 20 دقیقه به صورت روزانه می تواند میزان چربی خون را تنظیم کرده و از چاق شدن جلوگیری می کند. این ورزش ها را پس از پایان ماه رمضان نیز ادامه دهید.

سبدی از میوه های تابستانی؛ ارمغانی برای سلامتی

بی شک میوه ها و سبزیجات را می توان دوستان سلامتی و شادابی دانست. به ویژه در فصل تابستان که سبدی رنگارنگ از آنها به ما ارزانی شده است . فصل تابستان، فصل گرماست و به دلیل تعریق بیشتر، نیاز بدن به آب، املاح و ویتامین ها بیشتر می شود و میوه ها از بهترین منابع تامین کننده این مواد مغذی هستند زیرا علاوه بر تامین نیازهای بدن موجب شادابی و طراوت پوست و پیشگیری از بیماریها می شوند. در ادامه به خواص برخی میوه ها اشاره می شود:

آلو: یکی از میوه هایی که انواع آن در بازار وجود دارد آلو است که البته همه آنها ارزش غذایی بالایی دارند. هر آلو به وزن تقریبا 65 گرم حدود 30 کیلو کالری دارد. این میوه خوشمزه منبع غنی از فیبرهای حل شدنی است که عملکرد دستگاه گوارش را تسریع می کند و موجب می شود تا جذب قند و چربی در بدن کاهش یابد. توصیه می شود کسانی که از یبوست و ناراحتی های گوارشی رنج می برند آلو میل کنند.
طالبی: یکی از بهترین میوه های تابستانی طالبی است. خوشبختانه این میوه کالری بالایی ندارد و هر 100 گرم آن تقریبا حاوی 30 کیلو کالری است که مقدار ناچیزی است. سرشار از آب و ویتامین C است و توصیه می شود در مواقع خستگی و مشکلات قلبی عروقی مصرف شود. طالبی را می توان در کنار زردآلو و انبه از میوه هایی دانست که مقدار بالایی بتا کاروتن دارد. این میوه خوشمزه برای پیشگیری از پیری به خصوص پیری پوست بسیار مفید است.
هلو: هلو حاوی فلاونوئیدهاست که علاوه بر تسهیل جذب ویتامین C توسط بدن، جز آنتی اکسیدان ها و ضدسرطان ها محسوب می شود. به علاوه، همه میوه های قرمزو نارنجی برای سلامتی بسیار مفید هستند. آنها به خاطر مقادیر بتا کاروتن از پیری پوست،‌ آسیب ها و پرتوهای فرابنفش محافظت می کنند. گرچه کرم های ضد آفتاب را می توان بهترین وسیله دفاعی در برابر اشعه های خورشید دانست اما نباید از تاثیرات مثبت خوراکی ها نیز غافل شد. یکی دیگر از مزایای هلو مقدار پایین کالری آن است به طوری که هر 100 گرم آن یعنی یک هلو تقریبا 36 کیلو کالری دارد.
انجیر: هردو عدد انجیر متوسط تقریبا حاوی 80 کیلو کالری است. این میوه را می توان منبع غنی فلاونوئیدها دانست که قدرت آنتی اکسیدانی به آن داده است. همچنین سرشار از کلسیم و ویتامین A است. به لطف ریز مغذی های موجود،‌ انجیر روند پیری را کند می کند و از آب مروارید و مشکلات مربوط به سیاهرگ ها پیشگیری می کند.
زردآلو: زردآلو چندان کالری ندارد و 3 عدد آن تقریبا 50 کیلو کالری دارد. این میوه سرشار از فیبرهای حل شدنی و حل نشدنی است که عملکرد دستگاه گوارش را تسهیل کرده و مانع از بروز یبوست می شود، مقدار کلسترول و قند خون را تنظیم می کند و همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد. مقدار قابل توجه بتا کاروتن موجود در آن تاثیر آنتی اکسیدانی بالایی به آن بخشیده که با رادیکال های آزاد و بعضی سرطان ها مقابله می کند. حتما فصل تابستان را برای بهره مندی از تاثیرات این میوه غنیمت بدانید.
توت فرنگی: گرچه این میوه با طعم شیرینی نسبتا بالایی همراه است اما هر 100 گرم آن تقریبا 36 کیلو کالری دارد. توت فرنگی همچنین منبع غنی از آنتی اکسیدان هاست . چنانچه مصرف حدود 350 گرم آن در روز قدرت آنتی اکسیدانی بدن را بالا می برد و از ابتلا به سرطان پیشگیری می کند. این میوه خوشرنگ و خوشمزه سرشار از ویتامین C و فلاونوئیدهاست که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و تجمع چربی در عروق خونی را کاهش می دهد.
گیلاس : گیلاس یکی از میوه‌های لطیف و سرشار از املاح معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیم،‌ گوگرد و آهن و کبالت، مس، منگنز و روی است. گیلاس دارای چربی کم و فیبر زیاد است و برای تصفیه خون در سیستم گوارشی بسیار مفید است. سموم بدن را دفع می‌کند و همچنین برای کارکرد منظم قلب، روده و معده نیز بسیار مفید است. گیلاس اشتها‌آور، آرام‌بخش و تسکین‌دهنده اعصاب است، قوای فکری را تقویت می‌کند و موجب خوش خلقی افراد می‌شود.

کسانی که رماتیسم و درد ورم مفاصل دارند می‌توانند گیلاس مصرف کنند. ضمن اینکه گیلاس برای افراد مبتلا به سنگ کلیه و سنگ صفرا بسیار مفید است. افرادی که زیاد گوشت استفاده می‌کنند و خون آنها اسیدی است می‌توانند از گیلاس استفاده کنند به دلیل اینکه خون را قلیایی می‌کند. گیلاس همچنین ملین است، خون را پاک و معده را نیز تمیز می‌کند.
توجه: مقدار مصرف هر ماده غذایی از جمله میوه ها بستگی به وزن و سن افراد دارد و زیاده روی در مصرف آن ها می تواند باعث چاقی یا بعضا لاغری شود.
منابع:
1. ماهنامه آموزشی / پژوهشی / خبری باغبانی، سال ششم ، خرداد و تیر 1391

اعتیاد؛پدیده ای معضل آفرین

اعتیاد، نه تنها بلای جان اشخاص گرفتار به مواد مخدر است، بلکه آفتی خطرناک برای کل جامعه و یک کشور محسوب می شود.این بلا در همه کشورها وجود دارد و همه دولت ها و نهادهای بین المللی سرگرم مبارزه با آن هستند، اما نخستین قدم برای زدودن این بیماری، شناسایی آن و پذیرفتن ابتلا به آن است.پنهان نگه داشتن این آفت، آن را از دید جامعه و مسئولان دور می کند و باعث می شود که هرگز قدمی برای رفع آن برداشته نشود.

اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد یکی از پدیده‌هایی که واقعا برای جامعه خطرناک و تهدیدی جدی برای جامعه جوان و نوجوان امروز محسوب می‌شود، مصرف مواد مخدر است متاسفانه مصرف این مواد، دروازه ورود به خطرات بعدی مانند بیماری‌های واگیردار، مشکلات خانوادگی، قتل و غارت، سرقت و سایر خطرات تهدید‌آمیز می‌شود.,اعتیاد به موادمخدر به صورت پنهان، بی‏‌سروصدا و تدریجی مثل موریانه بدنه اصلی خانواده‏‌ها و درکل ساختار اجتماع و کشور را متزلزل ساخته و خواهد بلعید، معضل اعتیاد به مواد مخدر، بلای خانمان سوزی است که جوامع بشری را در چنگال مرگ آور خویش گرفتار ساخته است. این اختاپوس هراس آور، قدرت اندیشه، نوآوری، پشتکار، کوشش و سازندگی را در انسان ها به ویژه نسل جوان جامعه از بین می برد و بنیان خانوادگی و اعتقاد دینی آنان را به نابودی می کشانداعتیاد یک بیماری است که در به وجود آمدن آن مجموعه‌ای از عوامل جسمانی، روانی و اجتماعی دخالت دارند و یکی از عوامل روانی بسیار مهم، نقش خانه و خانواده است چرا که بسیاری از روانشناسان براین باورند که اساس شخصیت انسان در دوران کودکی، در خانه و خانواده شکل می‌گیرد و چگونگی رفتار والدین با فرزندان در شکل‌گیری شخصیت آنان تاثیر بسزائی دارد.

موضوع مواد مخدر یک معضل اجتماعی و ملی به شمار می‌رود و فقط مربوط به قشر خاصی نیست و در صورتی که همه اقشار جامعه اعم از پیر و جوان، زن و مرد به صورت فراگیر وارد عرصه پیشگیری از اعتیاد شوند، قطعا نتایج مثبت و موثری را در زمینه کاهش گرایش به مصرف مواد مخدر شاهد خواهیم بود.سن اعتیاد در جامعه ما پایین آمده است و آمار گرایش نسل نوجوان و جوان به مواد اعتیادی روز افزون شده است.نتایج تحقیقات نشان می‌دهد بیشتر معتادان، مواد را در محدوده سنی 15 تا 26 سالگی و با سیگار شروع کردند.در این بین زنان به دو علت در باتلاق اعتیاد سقوط می‌کنند یکی به خاطر اثبات وفاداری و علاقه به مرد مورد نظرشان که ناشی از فریب خوردن و اجبار است و یا با این باور دروغ که موادمخدر صنعتی و روانگردان اعتیاد ندارد به دام اعتیاد گرفتار می‌شوند. در این میان هم بعضی از مردان برای سوءاستفاده در توزیع و فروش مواد مخدر آنها را به تار عنکبوتی خود می کشند. از سوی دیگر کنجکاوی و خودبزرگ نمایی برای عقب نماندن از غافله دوستان از علل دیگر بروز اعتیاد در زنان است. متاسفانه مراکز ترک اعتیاد ویژه زنان  بسیار محدود است و نمی‌توان اقدامات درمانی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را برای آنان انجام داد.بسیاری از زنان به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از عواقب اعتیاد به مصرف مواد روی می‌آورند، آنان در بار اول مصرف، احساس شادی و خوشایند کاذبی را می‌کنند و این باعث می‌شود که در روزهای دیگر مقدار بیشتری از مواد را مصرف کنند.

علت کمرنگ بودن موفقیت در مبارزه با مواد مخدر، ضعف مشارکت عمومی و اجتماعی در پیشگیری و درمان است. مافیای مواد مخدر تمام قدرت و امکانات خود را برای نابودی جوانان بویژه زنان متمرکز کرده و مقابله با آنها نیازمند عزم ملی و جهاد اجتماعی است. لذا برای توفیق کامل در راه مبارزه با مواد مخدر باید مردم کنار دولت قرار گیرند.اعتیاد همه افراد جامعه را تهدید می کند و حتی فرزندان خود ما نیز ممکن است در معرض خطر این بلای خانمان سوز باشند پس آنچه مهم است لزوم مشارکت مردم در امرمبارزه با موادمخدر است همچنان که سیاست دولت نیز در برخورد با این پدیده شوم به صورت همگانی و اجتماعی است.  زمینه های متنوعی برای گرایش افراد به اعتیاد وجود دارد  در کنارهمه این زمینه ها سوداگرانی هم هستند که رواج اعتیاد را به جد دنبال می کنند و باید با آن ها مقابله نمود. خانواده می‌تواند از فرزندان شخصیتی قوی، جرأت‌مند و مسئولیت‌پذیر در برابر آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد و الکل بسازد و یا شخصیت آنان چنان نرم و شکننده تربیت کند که توان نه گفتن به فشار همسالان را نداشته باشد.پاسخگوئی به نیازهای روانی-عاطفی فرزندان، داشتن ارتباط مثبت و صمیمانه، وقت گذاشتن اختصاصی برای هریک از فرزندان، ایجاد فضای شادی و نشاط در خانواده از جمله عوامل بسیار مهم خانوادگی در پیشگیری از اعتیاد فرزندان است. امکانات رفاهی، تفریحی و ورزشی موجود پاسخگوی نیاز نسل نوجوان و جوان درجامعه نیست از این رو توجه بیشتر مسئولان به توسعه اماکن فرهنگی، ورزشی، اجرای جشنواره‌های بومی محلی، برگزاری مسابقات ورزشی، ایجاد بسترهای لازم برای فضای کار و اشتغال، ازدواج آسان، توانمندسازی خانواده‌ها، آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان و دانشجویان برای پیشگیری از اعتیاد در جامعه یک اولویت مهم در راستای اجتماعی شدن علیه مواد است.

عمده گرایش هایی که به سمت قاچاق و مصرف مواد مخدر است، ریشه اقتصادی دارد  وانواع بیماری ها و جرایم ناشی از این معضل است و فقر اقتصادی نیز در این زمینه تاثیر زیادی دارد. در حال حاضر دچار معضل مواد روانگردان و صنعتی هستیم و اگر روزی مرزها را کنترل می کردیم که مواد مخدر وارد نشود، امروز باید نگران لابراتوارها باشیم که مواد صنعتی را تولید و توزیع می کنند. مصرف تریاک و ترکیبات آن همچنان بیشترین مصرف مواد مخدر را در کل کشور دارد.  رتبه دوم موادمخدر را آمفتامین‌ها و محرک‌ها دارد و رتبه سوم را کراک یا هروئین فشرده و رتبه چهارم مصرف مواد مخدر مربوط به حشیش یا سیگاری یا بنگ است.میزان مخرب بودن مواد مخدر صنعتی هزاربرابر مواد مخدر سنتی است وسهولت انتقال این مواد و دسترسی آسان به این مواد خود معضلی است که باید با جدیت روی آن کار شود.مهارت‌های زندگی باید بیش از گذشته به دانش آموزان و دانشجویان ارئه شود،  امروزه متاسفانه برخی از جوانان ناخودآگاه و با القابی فریبنده همچون زیبایی، لاغری، تمرکز بر روی دروس دانشگاهی و موفقیت بیشتر در کنکور سراسری گرفتار معضل مواد مخدر صنعتی می‌شوند که این مساله و معضل موید ضرورت مهارت آموزی و افزایش دانش و آگاهی جوانان نسبت به عوارض خطرناک این مواد است.

مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1366 (1987 میلادی) روز 5اُم تیر (26 ژوئن) را به عنوان «روز جهانی مبارزه با سوءمصرف مواد و قاچاق» تعیین نمود که در کشور ما با عنوان «روز جهانی مبارزه با مواد مخدر» شناخته می‌شود. این نام گذاری به منظور یادآوری اهداف توافق شده توسط کشورهای عضو سازمان ملل در ایجاد «جامعه جهانی عاری از سوءمصرف مواد» بود.  هم‌زمان با روز جهانی مبارزه با مواد مخدر برنامه‌های آموزشی و کارزارهای رسانه‌ای متعددی در کشور به منظور «بسیج منابع و حمایت‌ها» و «ترغیب افراد و جوامع برای اقدام بر علیه مصرف مواد» برگزار می‌شوداعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین معضلات اجتماعی ، اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد. دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی از طریق تهدید نرم و مواد مخدر نسل جوان را جذب و به آنان ضربه وارد می کنند لذا بایستی با کارهای فرهنگی همه مردم را در خصوص توطئه های دشمنان آگاه کرد. بی شک، امروزه وظیفه تبلیغ درباره ضدارزشی بودن اعتیاد و مواد مخدر، به رسانه ها محدود نمی شود، بلکه این امر باید در همه سطوح اجتماعی اجرا شود  این تبلیغات باید از مدرسه و خانواده آغاز شود تا با معتاد و قاچاقچیان مواد مخدر و تبلیغاتی که انجام می دهند، مبارزه شود. نکته مهم در تبلیغ برضد پدیده اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر این است که تبلیغات و مبارزه با آن به صورت کارشناسانه صورت پذیرد، یعنی هر کس، به صرف این که با مواد مخدر یا اعتیاد مخالفتی دارد، نباید عهده دار تبلیغات شود. اگر تبلیغات و مبارزه اندکی بدون ضوابط اجرا شود، نتیجه عکس به بار خواهد آورد.

تلنگر:
اعتیاد به مواد مخدر، یکى از مهم‌ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن، تهدیدى جدى براى جامعه‌ی بشرى محسوب می‌شود و موجب رکود اجتماعى در زمینه‌‏هاى مختلف مى‌گـــــردد. همچنین ویــرانگری‏‌هاى حاصل از آن، زمینه‌ساز سقوط بسیارى از ارزش‌ها و هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى می‌شود و بدین ترتیب، سلامت جامعه را به‌طور جدى به مخاطره مى‌اندازد.پدیده‌ی شوم قاچاق مواد مخدر، بیش از آن‌که فعالیتى سوداگرانه، تجارى و اقتصادى در عرصه‌ی مافیاى اقتصاد بین‌‏المللى باشد، ابزارى کارآمد، مؤثر و راهبردى در گسترش نظام سلطه‌ی صاحبان قدرت جهان بر کشورهاى توسعه‌نیافته است.متأسفانه گسترش دامنه‌ی مصرف مواد مخدر در جامعه‌ی امروزى، به حدى است که حتی قشر متفکر و تحصیل‌کرده را نیز به سمت خود کشانده است  یکی از راه‌های کاهش اعتیاد به مواد به مخدر شناسایی زود هنگام نوجوانان و جوانان مصرف کننده مواد و اقدام به درمان آنهاست،به نظر می‌رسد قضیه خطرات مواد مخدر در سطح جامعه به خوبی تبیین نشده و در راه مبارزه با این پدیده شوم باید از تمام ظرفیت‌های موجود در جامعه استفاده کرد. امید است مبارزه با مواد مخدر به صورت فرهنگ عمومی در آید و هر شخص، گروهی یا مسئولی در جامعه خود را موظف به مبارزه با این ماده خطرناک و مهلک کند. اعتیاد، پایان کار یک انسان نیست؛ زیرا ترک آن امری امکان پذیر است و با کمی همت از چنگال آن می توان رها شد. هر چند همت فرد، شرط لازم برای این کار است، ولی نباید فراموش کرد که اطرافیان نیز در این زمینه، وظیفه بسیار مهمی دارند. هنگامی که اطرافیان به کمک معتاد می آیند، انگیزه و توانایی وی برای ترک چند برابر خواهد شد.

* بیاید با هم، زندگی‌مان، جامعه‌مان و هویت‌مان را عاری از موادمخدر سازیم*

روزه تضمینی برای سلامت افراد

بار دیگر درهای آسمان به روی مومنین گشوده شده تا درحریم امن الهی دَمی بیاسایند و فارغ از هیاهو و دلمشغولی‌های روزگار تنها به شناخت خود و خدای خود مشغول باشند. فرصت فکر کردن به خود این روزها در سایه زندگی مدرن ازهر بنی بشری رُبوده شده و انسان را به موجودی صرفا مادی‌گرا و دور از خود مبدل کرده است؛اما رمضان شهری است که انسان را از ازدحام اَبَر شهرهای امروزی دور کرده و به شهر درونی وجودمان فرا می‌خواند. جایی که می‌توان با خود قدم زد و به بهتر بودن و بهتر شدن اندیشید. به خدای خود فکر کرد و برای هر حاجتی به در خانه غیرنشتافت.سحرهای رمضان  بهترین زمان برای خود‌سازی است. از اندیشیدن به خود آغاز و تا با همنشینی و همدلی با اعضای خانواده امتداد پیدا می‌کند. در رمضان اعجازی است که حافظ آن را به بهترین شکل توصیف کرده است:«روزه هر چند که مهمان عزیز است‌ای دل/ صحبتش موهبتی دان و شدن انعامی» کلیدی‌ترین و اعتدالی‌ترین بیت حافظ در باب ماه مبارک رمضان. روزه، مهمان عزیزی‌است برای دل‌های ما.همراه بودن و روزه داشتن جان و دل از این ماه نعمتی است غیرقابل انکار و گذر کردن به سلامت از این ماه انعامی است برای روزه داران.

آیا تا به حال به این فکر کرده‌ای که چه موهبتی نصیب ما شده است؟ آری، چه موهبتی بالاتر از اینکه ما رمضان را دریافته‌ایم. سلف صالح  شش ماه دعا می‌کردند تا خداوند آنها را به رمضان برساند و ما اکنون در این ماه هستیم و شاید قدرش راهم ندانیم. ما در ماهی قرار داریم که لحظه لحظه آن از شمش طلا گرانبهاتر است،‌ ماهی که در آن شب قدر وجود دارد،‌ شبی که عبادت در آن با چندین سال عبادت برابری می‌کند.همه ما در تمام لحظه‌های زندگی نیازمند تکیه‌گاهی محکم و مطمئن هستیم تا امور مختلف زندگی را پیش برده، بر مشکلات فائق آمده و در مسیر کمال و تعالی گام برداریم. زمان اتصال به خداوند متعال، انسان به لحاظ روحی و روانی در شرایط و موقعیت خاص و معنوی ویژه‌ای قرارمی‌گیرد که باید از آن به منظور نزدیکی هرچه بیشتر به خداوند خود استفاده کند. در حالت دعا انسان خاضعانه و خاشعانه عبودیت و بندگی خود را اثبات کرده، کمال بندگی را بجا آورده، و از آنکه بزرگ‌ترین و برترین و بی‌همتاست، خواسته خود را طلب می‌کند. از آنجا که خالق هستی‌بخش فرموده است: ادعونی استجب لکم. چنانچه با خلوص، صادقانه و با نیت خیر درپی حاجتی باشیم، خداوند کمک لازم را به ما خواهدکرد.در تمامی ادیان، اوقات سحر بهترین موقع برای نیایش عنوان می‌شود و چه زیباست و دوست داشتنی سحرهای ماه مبارک رمضان؛ خلوتی که کمتر دست می‌دهد تا به دور از غوغای بی‌حاصل روزانه که زندگی انسان‌ها را غرقه در خود ساخته است، این امکان فراهم آید تا دمی هم به خود بپردازیم و قصه دل‌های پرغصه را بازگوییم.

اما تغذیه‌مان در سحرهای ماه رمضان چگونه باشد که بتوانیم به حد کافی نیرومند باشیم و برای بنده خوب خدا شدن اعمال را به راحتی و با توان لازم تا افطار بجا آوریم؟ در وعده سحر بایستی از خوردن کله پاچه و غذاهای پر چرب، سوسیس و کالباس، سُس مایونز، نمک و ادویه‌جات به خصوص فلفل خودداری شود؛ زیرا این مواد اصطلاحا ایجاد عطش می‌کنند و برای هضم و دفع نیاز به آب فراوان دارند و باعث تشنگی شدید می‌شوند. در این وعده مقداری برنج یا ماکارونی بدون روغن، مقداری گوشت سفید، ماست کم‌چرب و سالاد بدون سس و در کنار این مواد مقداری میوه و مایعات پیشنهاد می‌شود.وعده سحری، معادل ناهاری است که در روزهای عادی می‌‌خوردید؛ یعنی انواع غذاهای برنجی را می‌توانید در این وعده بگنجانید.

در این ماه انسان به میهمانی معنوی خدا می‌رود، به‌طوری‌که حتی خواب انسان روزه‌دار و افطاری آن عبادت است. در ماه مبارک رمضان توجه انسان به مادیات و بُعد جسمی کاسته می‌شود و به بُعد روحی و معنوی توجه بیشتری می‌کند. روزه گرفتن تأثیرات جسمی و معنوی خاص خود دارد. براساس روایتی از پیامبر اعظم(ص)؛ روزه گرفتن برای صحت و سلامت بدن مؤثر است. در قدیم نیز برخی دو وعده غذایی در صبحگاهان و شامگاهان صرف می‌کردند. هرچه انسان غذای کمتری بخورد، بیشتر جذب بدن می‌شود که این برای سلامتی نیز مهم است.

در ماه مبارک رمضان هم برکات جسمانی جاری و ساری است و هم فیض روحی عظیم و غیرقابل انکار.لذا اگر بخواهیم از آثار و برکات این ماه سخن بگوییم ناگزیر باید هم برکات جسمانی ماه مبارک را بررسی کنیم و هم به آثار و فیوضات روحی این ماه توجه داشته باشیم. آثار معنوی و تربیتی،آثار اجتماعی، آثار اقتصادی، آثار بهداشتی، آثار و برکات روزه داری در دنیا،قبر و قیامت و...مجموعه‌ای شاخص از ده‌ها آثار و خیر و برکات این ماه عزیز است که علمای دین و اهل فن مکررا به آن اشاره داشته‌اند.

برخی ازاحساس‌های رمضان بسیار شیرین است، احساس قرار گرفتن در ضیافت الهی و مهمان بودن برای خداوند متعال از جمله این احساس هاست و لذا یکی از فلسفه های عام روزه و ماه مبارک این است که انسان محبت الهی را بچشد و احساس کند که دوست خداست و خدا نیز او را دوست دارد که این احساس در ماه های دیگر به این شدت وجود ندارد. همه اقشار جامعه از مرد و زن و پیر و جوان به این مهمانی الهی فراخوانده شده‌اند.این بدان معناست که برقراری ارتباط با خدای متعال در این ماه تسهیل شده است. درسحرها و نیز زمان افطار نوعی الفت جمعی کاملا محسوس است. همین تقویت همدلی داروی درمان بسیاری از افسردگی‌ها ونقص‌های روحی روانی قرار می‌گیرد. شخص روزه‌دار در جمع‌های صمیمی حس می‌کند مورد توجه خدا و عزیزانش قرار گرفته، وقتی نگاه گرم خانواده‌اش را در کنار خود احساس می‌کند و ازسویی بیش از پیش متوجه دست قدرتمند الهی شده و در حریم امن الهی حس می‌کند قدرتی ورای همه قدرت‌ها او را زیر نظر دارد،بخش قابل توجهی از استرس‌ها، اضطراب‌ها و دل نگرانی‌های روزانه‌اش کم می‌شوند.

 روزه‌داری سبب آرامش روحی شده و استرس و نگرانی را از انسان روزه‌دار دورمی‌کند. این امر مسلما تنها در سایه گرسنگی و تشنگی‌های بی‌هدف و بدون احساسات پاک معنوی میسر نخواهد شد. ارتباط معنوی انسان با معبود و توکل بر او باعث نوعی نشاط روانی در فرد می‌شود. در واقع آنچه در سیستم عصبی انسان رخ می‌دهد و به صورت انواع رفتارها بروز می‌کند، بستگی به ترشح مواد میانجی سیستم عصبی دارد.این مواد میانجی سیستم عصبی که «نوروترنسمیتر» نام دارند، با انتقال پیام‌های عصبی و نیز با کم و زیاد شدن، باعث بروز خلق‌وخوی هر فرد می‌شوند. تکیه بر قدرتی برتر و والا با بالا بردن سطح «نوروترنسمیتر»های خاصی در سیستم عصبی، موجب از بین رفتن حس بی‌پناهی و ایجاد نوعی آرامش در فرد می‌شود. محققان اروپایی با بررسی تأثیر روزه در مسائل روحی افراد روزه‌ دار، دریافتند که با پررنگ‌تر شدن اصول معنوی در ماه رمضان، بسیاری از مسائل روحی آنها از جمله وسواس، افسردگی و پرخاش‌گری کاهش چشم‌گیری می‌یابد.

یکی از اثرات روحی روزه‌ داری، پاسخ منطقی به امیالی است که پروردگار به آن امر و نهی کرده است. اینجاست که انسان به خاطر آن نیروی برتر به خود «نه» می‌گوید. شاید در بسیاری از شرایط زندگی، «نه» گفتن سخت باشد، اما اگر عادت کنیم که با خواسته خود یا دیگران موافقت کنیم، روزی فرا می‌رسد که دیگر به مزاحمت‌های فکری خود و خواسته‌های نگران‌کننده دوستان و اطرافیان هم نمی‌توانیم نه بگوییم. اما در روزهای پرفیض ماه رمضان تمرین می‌کنیم که با دلیل و منطق، خواسته‌ها را به زمان خاص خودش موکول کنیم و در مقابل آشامیدن و خوردن بگوییم باشد تا زمان افطار.این‌گونه است که اعتماد به نفس و قاطعیت خود را نیز تقویت خواهیم کرد.محققان روان‌شناس معتقدند که توانایی هر فرد در برخورد صحیح با احساسات و امیال سبب پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد می‌شود.باید از فرصت رمضان در امر خود‌سازی نهایت بهره را برد.

 روزه سبب اصلاح فرایند تخمیر در روده‌ها و درمان بیماری‌ها می‌شود. درمدت یک ماه روزه‌ داری، انسان دارای یک بدن تازه، تعمیر یافته و آزاد می‌شود و از قید و بند سموم رهایی می‌یابد.  روزه تاثیرات زیادی بر سلامتی روح و جسم روزه داران دارد و تحقیقات بسیاری در این خصوص از سوی جامعه پزشکی در سطح دنیا صورت گرفته است در تحقیقات یک پزشک آمریکایی -که اثرات روزه گرفتن را بررسی کرده است- آمده که روزه برای درمان ۲۹ مورد از بیماری‌های صعب العلاج، تجویز می‌شود. درمان بیماری‌هایی مانند سرطان خون، بیماری‌های عصبی، یبوست مزمن، ناراحتی مثانه، گرفتگی مجاری خون، فشار خون بالا، بیماری‌های معده و روده، امراض چشمی، افسردگی، ضعف جنسی و ورم کیسه‌ صفراء گرفتن روزه تجویز می‌شود. کبد که برای حل و هضم غذا مجبور است دائما صفرای خود را مصرف کند در مدت سی روز (یک ماه روزه‌ داری) ترشحات صفرائی را صرف حل کردن باقیمانده‌ غذای جمع‌ آوری شده خواهد کرد.امروزه جامعه پزشکی به این نتیجه رسیده است که روزه گرفتن با کاهش دریافت ۲۰ تا ۴۰ درصدی مصرف غذا باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می‌شود.

روزه عملی است که طی آن بدن به صورت رایگان و بدون نیاز به هیچ دارویی پاک‌سازی می‌شود.  بدن در زمان روزه به مدت 14 الی 16 ساعت مجبور می‌شود از چربی‌های ذخیره شده استفاده کند، زمانی که ذخیره قند تمام شد، بدن برای تامین قدرت دفاعی مجبور به استفاده از چربی‌های ذخیره شده می‌شود.  در زمان روزه بار فعالیت دستگاه گوارش و کبد کم می‌شود و به صورت کلی درست روزه گرفتن به معنای تامین سلامت بدون نیاز به هیچ دارویی است. افراد به اشتباه در وعده سحر بلافاصله بعد از صرف سحری آب و مایعات می‌خورند، اغلب افراد تصور می‌کنند که در این صورت کمتر تشنه می‌شوند در حالی که این اقدام نادرست بوده زیرا نه تنها آب در بدن ذخیره نمی‌شود، بلکه منجر به تشنگی بیشتر در طول روز خواهد شد.  بهترین زمان مصرف مایعات به ویژه آب، 20 دقیقه قبل از خوردن سحری است و توصیه می‌شود روزه داران به همراه غذا یا بعد از آن، آب ننوشند.

با حذف سموم ذخیره شده در بدن، دستگاه گوارش و سایر اعضای بدن که در هضم و جذب مواد غذایی نقش دارند در این ماه استراحت کرده تا پس از روزه داری به فعالیت‌های گذشته خود بازگردند. روزه داران نباید در مصرف غذا زیاده روی کنند، زیرا در زمان روزه داری، اسید معده به جای غذا به وسیله صفرا خنثی می‌شود و زخم معده را به دنبال نخواهد داشت به همین دلیل داشتن برنامه غذایی صحیح در ایام این ماه می‌تواند برای روزه داران نقش اساسی را ایفا کند.اگر چه در روزه‌‌ داری در آغاز، گرسنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی و سپس ضعف احساس می‌شود، ولی درعین حال کیفیت پوشیده‌ای به فعالیت می‌افتد و در نتیجه همه‌ اعضا، مواد خاص خود را برای نگهداری و تعادل محیط داخلی قلب، قربانی می‌ کنند.

وعده افطار معادل همان وعده صبحانه‌ای است که در روزهای عادی می‌خوردید؛ پس بهتر است به حضور تمام ‌گروه‌های غذایی در این وعده غذایی‌تان توجه کنید.در طول افطار تا سحر باید به ازای هر 20 کیلوگرم از وزن بدن حدود 700 سی سی تا یک لیتر مایعات مصرف شود تا بدن با کم‌آبی مواجه نشود زیرا سلول‌های بدن در محیط کم‌آبی دچار صدمه و اکسید شدن می‌شوند که بحث کامل آن در این مقوله نمی‌گنجد.در وعده افطار، زیاد چای نخورید؛ زیرا این نوشیدنی مُدر است و ممکن است شما را به کم‌آبی مبتلا کند. در زمان افطار نیز باید یک وعده مفید و کم‌حجم در نظر گرفته شود؛مثلاً مقداری حلیم که به آن کمی عسل اضافه شده باشد به همراه یک لیوان شیر یا چای کم‌رنگ گزینه مناسبی است یا جایگزین عسل نوشیدنی مورد اشاره با خرما صرف شود. از نیم ساعت پس از وعده افطار نوشیدن جرعه جرعه مایعات البته نه یکباره شروع شود و از یک ساعت پس از آن مصرف میوه و سبزیجات به دلیل بالا بودن فیبر و تامین ویتامین‌های محلول در مایع ضروری است. فیبر به دلیل اینکه آب فراوانی به خود جذب می‌کنند در این دوران کاربردی هستند.برای وعده غذایی شام نیز باید یکی از کربوهیدرات‌های مرکب مانند نان، برنج، ماکارونی یا سیب‌زمینی به همراه مواد پروتئینی مانند انواع گوشت‌ها یا سفیده تخم‌مرغ، سالاد و ماست کم‌چرب در برنامه غذایی لحاظ شود.

از همان لحظه که نقشه زندگیِ رمضانی را می‌چسبانی کنار تقویم، دیگرارتباطت با بالا وصل شده و صدایت به در خانه خدا می‌رود. این روزها باید پارتی غدری داشته باشی تا کارت به پیش برود. فکرش را بکن وقتی خدا پارتی توست چه کارهای بزرگی می‌توانی برای خودت، اطرافیانت وجامعه‌ات به ثمر برسانی؟ کشور درونت را که فتح و رام کنی، برتخت عزت خواهی نشست.برای مسلمان روزه‌دار مستحب است که هنگام سحر بپاخیزد، اندکی غذا به عنوان سحری - هرچند یک خرما باشد- بخورد یا یک جرعه آب بنوشد، به خاطر اینکه به سنت پیامبر خدا (ص) عمل کرده باشد. در سحری خوردن فایده معنوی دیگری نیز هست که همان بیداری، قبل از طلوع فجر است. در آن ساعت سحر خداوند رحمت خود را بر بندگانش متجلی می‌کند، دعاها را اجابت می‌کند، استغفارکنندگان را مورد مغفرت قرار می‌دهد و اعمال صالح را می‌پذیرد.