7 نکته برای واکسیناسیون کودکان

والدین باید توجه داشته باشند که گریه نوزاد بلافاصله بعد از تزریق واکسن، کاملا طبیعی است و نباید به دلیل دلسوزی از این کار سرباز زنند، زیرا گریه ناشی از واکسن، موقتی است، اما تاثیرات مفید واکسن، دائمی است و در صورت عدم تزریق واکسن های لازم، نوزاد نمی تواند در برابر برخی بیماری های خطرناک مقاومت کند.

حدود 8 هفته بعد از تولد نوزاد، پدر و مادر او را برای اولین تزریق واکسن به مرکز بهداشتی درمانی محل زندگی خود می برند. این واکسن، نوزاد را از ابتلا به بیماری هایی نظیر سیاه سرفه، دیفتری و فلج اطفال مصون نگه می دارد.

اگرچه امروزه والدین آگاهی نسبتا کاملی درباره تزریق سرموقع واکسن های نوزاد دارند، اما در مورد گریه و ناراحتی کودک هنگام تزریق واکسن و بعد از آن، نگران هستند و تحمل این قضیه برای والدین و به خصوص مادر سخت می باشد. اما اگر والدین بدانند که قبل و بعد از تزریق واکسن باید چه کارهایی انجام دهند این کار برای خود آنها و نوزادشان راحت تر خواهد بود.

لذا به توصیه های زیر عمل کنید:

1- والدین می توانند با پزشک کودک خود تماس بگیرند و در مورد استفاده از استامینوفن و یا داروهای مسکن مخصوص نوزاد، قبل از تزریق واکسن از پزشک سوال کنند تا تزریق واکسن درد کمتری ایجاد کرده و این کار با سهولت انجام گیرد.

2- والدین باید به این نکته توجه کنند که سوالات خود را درباره کارهای لازم بعد از تزریق واکسن، قبلا از پزشک مربوطه بپرسند و سپس نسبت به تزریق واکسن نوزاد خود اقدام کنند و بلافاصله پس از تزریق واکسن، لباس نوزاد را به او پوشانده و سریعا خود را به منزل برسانند.

گاهی اوقات والدین به این نکته توجه ندارند و بعد از تزریق واکسن شروع به پرسیدن سئوال از پزشک می کنند، در حالی که نوزاد خیلی گریه و بی‌تابی می کند.

3- والدین توجه داشته باشند که اسباب بازی مورد علاقه نوزاد را به همراه خود ببرند و در صورتی که بلافاصله پس از تزریق واکسن، نوزاد شروع به گریه کرد، با نشان دادن اسباب بازی و یا دادن شیر به نوزاد، او را آرام کنند.

اگر ورم و قرمزی پوست و تب ناشی از تزریق واکسن در نوزاد، تا 48 ساعت پس از تزریق واکسن برطرف نشد، حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید

4- می توانید از پزشک متخصص در مورد دادن شیر به نوزاد، هم زمان با زدن واکسن سوال کنید تا با رعایت یک سری نکات، این کار را انجام دهید.

5- در طی مدتی که تزریق واکسن انجام می گیرد، نوزاد خود را در آغوش بگیرید و حتما بدن نوزاد خود را به درستی نگه دارید تا تکان خوردن نوزاد موجب اشکال در تزریق واکسن نشود.

6- والدین باید توجه داشته باشند که گریه نوزاد بلافاصله بعد از تزریق واکسن، کاملا طبیعی است و نباید به دلیل دلسوزی از این کار سرباز زنند، زیرا گریه ناشی از واکسن، موقتی است، اما تاثیرات مفید واکسن، دائمی است و در صورت عدم تزریق واکسن های لازم، نوزاد نمی تواند در برابر برخی بیماری های خطرناک مقاومت کند.

7- گاهی برخی از پزشکان کرم های بی حس کننده موضعی را پیشنهاد می کنند تا والدین یک ساعت قبل از تزریق واکسن به محل واکسن بمالند تا در اثر بی حس شدن آن قسمت، نوزاد درد کمتری را احساس کند و تزریق واکسن راحت تر انجام گیرد.

چند راه برای آرام کردن نوزاد پس از تزریق واکسن

- با نشان دادن اسباب بازی مورد علاقه اش، حواس او را پرت کنید.

- برای کودک آرام آرام صحبت کنید و شعر بخوانید، مخصوصا نوزادان با صدای مادر آرامش لازم را کسب می کنند و درد ناشی از واکسن را فراموش می کنند.

- در صورتی که او سیر است، می توانید پستانک در دهان او قرار دهید تا آرام شود.

هشدار

اگر ورم و قرمزی پوست و تب ناشی از تزریق واکسن در نوزاد، تا 48 ساعت پس از تزریق واکسن برطرف نشد، حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید.

ترس از واکسن خطرناک است

همه ما در دوران کودکی واکسن‌ زده‌ایم. واکسن‌ها نیز مانند داروها عوارض جانبی دارند، اما خطر واکسن‌ها بسیار کم است و احتمال این که کودک پس از تزریق واکسن، دچار تب بالا یا علائم آنفلوآنزا شود، بسته به نوع واکسن یک در چند هزار است.

خطر بیماری‌های وخیم و مرگ یا اختلالات مغزی و قلبی به دنبال واکسن بسیار بسیار اندک و در حد یک در چند میلیون است، اما این خطر کم نیز همواره پدر و مادرها را هنگام واکسن زدن کودکشان، با نگرانی‌ مواجه می‌کند و معمولا والدین بیش از اندازه از عوارض جانبی واکسن می‌ترسند.

واکسن چیست؟

واکسن از ویروس مرده یا ضعیف شده بیماری تشکیل شده است، همان ویروسی که در حالت فعال، بیماری را ایجاد می‌کند. بدن به راحتی با این ویروس ضعیف شده مقابله می‌کند و سیستم ایمنی بدن، ویروس را شناسایی کرده و به خاطر می‌سپارد و در صورتی که در آینده، بدن دوباره به آن ویروس آلوده شود، توانایی مقابله با آن را دارد. در این حالت می‌گوییم بدن نسبت به این ویروس، مصون شده است.

ویروس‌ها 10 تا 100 برابر کوچک‌تر از باکتری‌ها هستند. البته باکتری‌ها نیز می‌توانند باعث بیماری شوند، ولی معمولا با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند و واکسن‌ها بیشتر برای مقابله با بیماری‌های ویروسی ساخته می‌شوند.

ویروس چیست؟

ویروس‌‌ها از یک پوسته پروتئینی به همراه ماده ژنتیکی ساده تشکیل شده‌اند. ویروس‌ها به تنهایی نمی‌توانند زنده بمانند و برای ادامه ی زندگی، به موجود زنده دیگری نیاز دارند.

کسانی که با واکسن مخالفت می‌کنند، باید زمانی را به یاد آورند که هیچ واکسنی وجود نداشت و کودکان به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌شدند و از بین می‌رفتند.

بیماری‌هایی چون سرماخوردگی، آنفلوآنزا، فلج اطفال، اوریون و... توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند.

ویروس‌ها موجودات خطرناکی هستند و بعضی از آنها باعث مرگ میزبان می‌شوند.

شایعات بی اساس درباره خطرات واکسن

گاه شایع می‌شود واکسن‌ها عوارض بدی دارند و این باعث نگرانی تعداد زیادی از والدین می‌شود و ممکن است برخی مانع واکسیناسیون فرزندانشان شوند. حتی بعضی‌ها معتقدند واکسن زدن از ابتلا به بیماری خطرناک‌تر است که این موضوع به هیچ وجه درست نیست.

در سال 1998 شایع شد واکسن MMR (سرخک، اوریون، سرخجه)‌ باعث ایجاد اوتیسم (در خود ماندگی)‌ و مشکلات گوارشی در سال اول زندگی می‌شود. از نظر علمی، این گفته ارزش کمی دارد، زیرا هیچ مکانیسم بیولوژیکی برای آن وجود ندارد و این مطلب روی حیوانات آزمایش نشده است.

این ادعا فقط حاصل مشاهده تجربی بود، اما باعث نگرانی بسیاری از افراد شد. مطرح کردن خطر ابتلا به اوتیسم و در نتیجه عدم تزریق واکسن MMR، کودکان را در معرض خطر ابتلا به سرخجه، سرخک و اوریون قرار می داد که این بیماری‌ها می‌توانند موجب مرگ کودک شوند یا اختلالات هوشی بر جای می گذارند.

انستیتو پزشکی آمریکا‌ (TOM) پس از چند سال به این نتیجه رسید که بین اوتیسم و واکسنMMR  هیچ رابطه‌ای وجود ندارد.

این انستیتو عنوان کرد اوتیسم بر اثر مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود که شامل بیماری‌های پیش از تولد و کاهش قدرت سیستم ایمنی است و واکسن MMR در این میان نقشی ندارد.

سندرم مرگ ناگهانی کودک ‌(SIDS) در سنین تزریق واکسن دیده می‌شود و از آنجا که هنوز علتی برای آن کشف نشده است، بعضی از والدین واکسن را مقصر می‌دانند.

از هر 2/4 میلیون کودک که واکسن فلج اطفال خوراکی را دریافت می‌کنند، یک کودک به فلج اطفال مبتلا می‌شود. مطالعات مختلف در این زمینه نشان داده است که این کودکان مبتلا به فلج اطفال، سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا هیچ نوع واکسنی تا آن موقع دریافت نکرده‌اند.

از آنجا که واکسن فلج اطفال خوراکی، حاوی ویروس ضعیف شده است، بعضی از کشورها واکسن فلج اطفال تزریقی را که حاوی ویروس کشته شده است و خطر کمتری دارد، جایگزین آن کرده‌اند. اما در جاهایی که امکان ایمن‌سازی همه افراد وجود ندارد (مانند صحرای آفریقا)،‌ استفاده از واکسن‌ حاوی ویروس زنده ی ضعیف شده مناسب‌تر است، زیرا ویروس زنده ی ضعیف شده، توانایی انتقال از یک فرد به فرد دیگر را دارد، بنابراین افرادی که واکسن را دریافت نکرده‌اند، با ویروس ضعیف آلوده می‌شوند و با آن مقابله می‌کنند و در مقابل‌ بیماری ایمن می‌شوند.

از تاریخ عبرت بگیرید

سال‌ها پیش در اروپا مشاهده شد که میزان ابتلا به سیاه سرفه در اثر واکسیناسیون بسیار کاهش یافت. علت این بود که افراد واکسینه شده، موجب حفظ سلامت افرادی می‌شوند که واکسینه نشده بودند؛ یعنی تعداد افراد ایمن آنقدر زیاد بود که تعداد کمی حامل ویروس سیاه سرفه بودند.

به همین سبب بریتانیای کبیر تصمیم گرفت برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، واکسیناسیون سیاه سرفه را کاهش دهد.

میزان واکسیناسیون علیه سیاه سرفه در سال 1974 کاهش یافت. به دنبال آن در سال 1978 این بیماری اپیدمی (همه گیر) شد و 100 هزار نفر به آن مبتلا شده و 36 نفر جان باختند.

مشابه چنین واقعه‌ای در ژاپن و سوئد نیز رخ داد.

با تزریق واکسن مخالفت نکنید

کسانی که با واکسن مخالفت می‌کنند، باید زمانی را به یاد آورند که هیچ واکسنی وجود نداشت و کودکان به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌شدند و از بین می‌رفتند و خانواده‌ها مجبور بودند فرزندان زیادی به دنیا آورند، البته تعداد زیادی از آنها پیش از بلوغ، می مردند.

بنابراین عوارض ناچیزی که به دنبال تزریق واکسن رخ می‌دهند، قابل چشم‌پوشی است و نباید مانع تزریق واکسن شوند، زیرا خطرات ناشی از ابتلا به بیماری، بسیار شدیدتر و جبران‌ناپذیرتر از خطرات ناشی از زدن واکسن است.

در سایت immunize.org می‌توانید خاطرات پدر و مادرهایی را که به سبب ممانعت از تزریق واکسیناسیون،‌ فرزند خود را از دست داده‌اند، بخوانید.