دلایل آرتروز بستگی به نوع آرتروز دارد. دلایل شامل آسیب (که منجر به استئوآرتریت)، عدم تعادل متابولیکی (مانند نقرس)، عوامل ارثی، عفونت باکتریایی و ویروسی و همچنین ضعف سیستم ایمنی بدن (مانند آرتریت روماتوئید) میباشد.
نشانهها و علائم آرتریت
درد و کاهش عملکرد مفاصل جزو نشانههای آرتریت میباشند. ورم مفاصل به وسیله سفتی، قرمزی و گرمی مفاصل مشخص میگردد.
نشانهها میتواند شامل تب، ورم غدهای (ورم گرههای لنفاوی)، کاهش وزن، خستگی، احساس کسالت و گاهی هم نشانههایی از خوب کار نکردن یک عضو (مثل ریه، قلب و یا کلیهها) باشد.
تشخیص بیماری آرتریت
آزمایش خون، ادرار، مایع مفصلی و یا x-ray (اشعه ایکس) در تشخیص بیماری کمک میکنند.
تفاوت آرتریت روماتوئید با استئوآرتریت
آرتریت روماتوئید اغلب مفاصل کوچک بدن مثل مچ دست و پا را مبتلا میکند، ولی استئوآرتریت، مفصل زانو، ران و کمر را درگیر میکند.
آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی میباشد که بدن با بافتهای موجود در مفاصل میجنگد و باعث آسیب به غضروف و استخوان میگردد. آرتریت روماتوئید در میان زنان شایعتر است.
علت این بیماری مشخص نیست، ولی داشتن سابقه فامیلی و سیگار کشیدن در ایجاد آن موثرند.
نشانههای آرتریت روماتوئید
درد مفصل دوم یا سوم انگشتان، درد مچ دست، عدم توانایی حرکت انگشتان دست بعد از بیدار شدن از خواب، کاهش وزن، احساس خستگی فوری، احساس خواب آلودگی بعد از غذا خوردن، درد مفصل زانو.
درمان آرتریت روماتوئید
1- کاهش وزن: هر 350 گرم افزایش وزن، باعث افزایش فشار در زانو میگردد. اگر شما 3 تا 4 کیلو وزن کم کنید، درد شما نصف میگردد و مدت بیماری کوتاه میشود.
2- ورزش کردن و کشش بدن برای تقویت عضلات و مفاصل
3- پیاده روی
4- شنا کردن و انجام ورزشهای آبی
5- شرکت در کلاسهای یوگا باعث کاهش مقدار ورم میگردد.
6- گلوکزآمین و کندرویتین سولفات، دو مکمل میباشند که به طور طبیعی در غضروف نیز وجود دارند. این 2 مکمل برای حفظ سلامت مفاصل تحت نظر پزشک مصرف میشوند.
7- مصرف روغن ماهی، موجب کاهش ورم آرتروز میشود.
8- ویتامین D و کلسیم نیز به حفظ سلامت غضروف کمک میکنند. تحقیقی نشان داد که مقدار کم ویتامین D ممکن است موجب افزایش بروز بیماری آرتریت روماتوئید گردد.
9- ویتامینهای C، E و B6 در درمان این بیماری موثر نیستند، اما میتوانند از این بیماری پیشگیری کنند. ویتامین C کمک میکند که سیستم ایمنی بدن کار خود را به خوبی انجام دهد. همچنین ترشح هورمونهای استروئید را تحریک میکند که در کاهش درد و تقویت مفاصل موثرند. بهتر است این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. این ویتامین در گوجه فرنگی، لیمو، توت فرنگی، گریپفروت و سبزیجات سبز رنگ یافت میشود.
ویتامین E باعث ازدیاد رگهای خونی در اطراف مفاصل و در نتیجه گردش خون بهتر و سوخت و ساز بیشتر میگردد. این ویتامین را نیز بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از روغن کنجد، دانه آفتاب گردان، سبزیجات سبز رنگ، زرده تخم مرغ، روغن سبوس گندم و آجیل (بادام زمینی، گردو، بادام، فندق).
ویتامین B6 تولید کننده پروتئین میباشد و باعث تقویت سیستم ایمنی میگردد. این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از غلات سبوس دار، شیر، تخم مرغ و کشمش.
استئوآرتریت چیست؟
استئوآرتریت، ساییدگی غضروف مفاصل میباشد که در نتیجه افزایش وزن و کمی فعالیت بدنی به وجود میآید.
درمان استئوآرتریت
مصرف دارو، کاهش وزن و ورزش کردن.
تأثیر ورزش در آرتریت ها
فواید ورزش برای استئوآرتریت
ورزش منظم یکی از بهترین روشها برای کاهش علائم استئوآرتریت است. ورزش، عضلات اطراف مفاصل را محکم میکند و باعث تأخیر در تخریب مفاصل میگردد. همچنین باعث حفظ وزن مناسب بدن میشود و فشار کمتری به مفاصل وارد میکند.
ورزش ملایم بهتر از ورزش شدید است، زیرا ورزش شدید باعث درد و تخریب مفاصل میگردد؛ لذا سعی کنید هر روز مقدار کمی ورزش کنید.
فواید ورزش برای آرتریت روماتوئید
سعی کنید هر روز مقداری ورزش کنید تا فعال بمانید و باعث بهبودی در حرکت خود شوید. هنگامی که کمتر خسته هستید، ورزش کنید.
ورزش کردن در صبح، از سفتی و سختی مفاصل صبحگاهی کم میکند.
ورزش کردن باعث تقویت و ساخت عضلات میشود و همانطور که میدانید، عضلات از مفاصل محافظت میکنند.
شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی سریع فشار کمتری به مفاصل وارد میکنند. بنابراین برای افراد دچار آرتریت روماتوئید مناسب هستند.
افرادی که دارای آرتریت روماتوئید هستند، میتوانند سه نوع ورزش را میتوانند انجام دهند: کششی، قدرتی و هوازی.
* نکته
* بهتر است اول با پزشکتان راجع به نوع ورزش مشورت کنید.
* از انجام ورزشهایی که فشار بیش از حد به مفاصل وارد میکنند، دوری کنید. مانند وزنه برداری با وزنههای بسیار سنگین.
این بیماری باعث ساییدگی و پارگی غضروف مفاصل میشود و درد مفصل ایجاد میکند.
برنامه مرتب ورزشی برای این افراد بسیار خوب است. با این کار عضلات اطراف مفاصل تقویت شده و از میزان وزن این افراد کم میشود. ولی از ورزش شدید جدا پرهیز کنید، زیرا ممکن است مفاصل را دردناکتر کند.
2- آرتریت روماتوئید
یک بیماری خود ایمنی میباشد و بدن با بافتهای موجود در مفاصل میجنگد.
یک برنامه ورزشی شامل فعالیت و استراحت میباشد. هنگامی که خسته نیستید، ورزش کنید.
حداقل یک بار در روز ورزش کنید. اگر بعد از بیدار شدن ورزش کنید، سفتی و سختی مفاصل در صبح را کم میکنید.
برای این بیماران، ورزشهای هوازی از قبیل: شنا و دوچرخه سواری بسیار مفید است.
همیشه درست بایستید و درست بنشینید.
3- استئوپروز (پوکی استخوان)
در این بیماری، بافت استخوان تحلیل رفته است. درد استخوان و شکنندگی استخوان از علائم این بیماری میباشد.
برنامه مرتب ورزشی داشته باشید. ورزش کردن باعث تقویت استخوانها میگردد.
وزنه برداری، ورزشهای قدرتی و ورزشهای هوازی برای جلوگیری از استئوپروز مفید میباشند.
4- فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)
درد و سختی عضلات، تاندون ها و مفاصل به نام فیبرومیالژیا خوانده میشود.
ورزش برای شما بسیار مفید است. تناسب اندام، بهبود خواب و کاهش درد از فواید ورزش برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا میباشد.
ورزشهای هوازی و قدرتی برای این افراد خوب است.
برنامه مرتب ورزشی داشته باشید.
همیشه طرز ایستادن و نشستن خود را درست کنید.
5- Ankylosing spondylitis
یک نوع آرتریت نخاعی میباشد. بیمار، مفاصل مهرهها و خاصره خاجی را نمیتواند حرکت دهد.
ورزش برای این بیماران حیاتی میباشد.
کشش گردن، نخاع، شانهها و رانها از مهمترین ورزشها میباشد.
ورزشهای قدرتی برای کمر و رانها از ورزشهای خوب برای درست ایستادن و نشستن میباشند.
شنا نیز یک ورزش عالی برای این افراد میباشد. اگر محدودیت حرکت در گردن دارید، از ماسک مخصوص تنفس در زیر آب استفاده کنید.
از حرکات ورزشی تند و سریع اجتناب کنید.
6- لوپوس
لوپوس نیز یک بیماری خود ایمنی میباشد. در این بیماری سیستم ایمنی بدن خوب کار نمیکند. این بیماری بر پوست، مفاصل، کلیهها و دیگر اعضای بدن اثر میگذارد.
بهترین زمان برای ورزش کردن، وقتی است که خسته نیستید.
ورزش این افراد شامل نوع متعادل: کشش، قدرتی و هوازی میباشد.
پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری برای این بیماران خوب است.
قبل از رفتن به تختخواب، ورزشهای کششی را انجام دهید.
از ورزشهای با شدت زیاد جدا خودداری کنید.
ورزش در بیماران آرتریتی که مفاصل را جراحی میکنند
ورزش را ادامه دهید تا عضلاتی که مفاصل را حفاظت میکنند، تقویت شوند.
اسکی و دوچرخه سواری انجام ندهید، زیرا ممکن است مفاصل جدید تحت کشش زیاد قرار گیرند.
چند حرکت را با هم انجام ندهید.
ورزشهای شدید و قدرتی را انجام ندهید.
اگر جراحی زانو یا ران انجام دادهاید، از دویدن خودداری کنید.
اگر مفصل ران را جراحی کردید، بیش از حد خم و راست نشوید. نباید ورزشهایی را انجام دهید که زانو بالاتر از ران قرار گیرد و پاهای خود را ضربدری نکنید.
اگر شما خواهان اندامی متناسب هستید، میتوانید به کلاس ورزشی بروید و از وسایل ورزشی استفاده کنید، مانند: تردمیل و دوچرخه ثابت.
نکات ضروری هنگام ورزش کردن
هنگامی ورزش کنید که درد و سفتی مفاصل را نداشته باشید و خسته نباشید.
لباس راحت و گشاد و کفش راحت بپوشید.
یک دوش آب گرم قبل از ورزش باعث تمدد اعصاب میشود.
هیچ گاه مفاصل را بیش از حد خسته نکنید.
ورزشی که موجب درد شدید میشود را فوراً قطع کنید.
اگر شما 2 ساعت بعد از ورزش احساس درد دارید، دفعه بعد آن ورزش را کمتر انجام دهید.
زمانی که مفصل گرم و ملتهب است، ورزش نکنید.
بهتر است ورزشهای خوابیده را بر روی زمین انجام دهید.
ورزش را برای خود یک عادت مانند غذا خوردن و خوابیدن قرار دهید.
تحقیقات جدید نشان می دهد که تمرینات با وزنه می تواند درد مزمن در ناحیه گردن و شانه ها را تسکین دهد؛ مشکلی که در میان افرادی که زمان زیادی را صرف کار با کامپیوتر می کنند در حال افزایش است.
درد در ناحیه شانه و گردن معمولاً ریشه در ضعف عضلات تراپوزیوس فوقانی(Trapezius muscle) دارد که این عضلات، قسمت فوقانی کمر و شانه ها را به هم متصل نگه می دارند و به حرکت گردن کمک می کنند.
انجام کارهای مکرر و یکنواخت مثلاً کار با کامپیوتر یا کار در خط تولید، می تواند باعث کشیدگی یا ضعف در این ماهیچه گردد.
تحقیق کنونی روی 48 زن دانمارکی مبتلا به درد مزمن عضلات تراپوزیوس انجام گرفته است که اغلب آنان بیشتر وقت روزانه خود را صرف کار با کامپیوتر می کنند.
محققان به طور اتفاقی زنانی را انتخاب کردند تا تمرینات قدرتی کنترل شده و یا تمرینات ایروبیک انجام دهند و یا برای آنان مشاوره سلامتی انجام شود.
در مدت 10 هفته زنانی که در گروه تمرینات قدرتی بودند با استفاده از وزنه، عضلات گردن و شانه های شان را تمرین دادند و این کار را هفته ای سه بار و هر بار 20 دقیقه انجام دادند و زنانی که در گروه ورزش های ایروبیک بودند، با دوچرخه ثابت تمرین کردند. در هر دوی این گروهها، درد به میزان 70 تا 80 درصد کاهش یافت. اما در مقابل، گروه ورزش های قدرتی این تاثیر را زودتر دریافتند.
یافته های این تحقیق در نشریه آرتروز و روماتیسم منتشر شد.
نتایج نشان می دهند که تمرینات مخصوص درد در ناحیه گردن و شانه ها می توانند بیش از تمرینات عمومی بدن مفید واقع شوند. هر چه عضلات قوی تری داشته باشید درد کمتری در ناحیه مفاصل گردن خواهید داشت.
تمرینات با وزنه به خودی خود می تواند متابولیسم پروتئین سازی در عضلات را افزایش دهد که می تواند در ترمیم عضلات دردناک مؤثر باشد. علاوه بر این، عضلات قوی تر می توانند فشار بیشتری را تحمل کنند که باعث پیشگیری از بروز و پیشرفت درد می شود.
- همیشه گردن خود را در حالت ایستاده، نشسته یا در حال راه رفتن، صاف و عمود بر بدن نگه دارید؛ به طوری که هیچ زاویه ای با بدن نسازد.
- هرگز در حین نشستن در پشت میز کار، گردن خود را خم نگه ندارید بلکه اگر لازم است صندلی خود را کوتاه کنید یا ارتفاع میز را بالا ببرید تا مجبور به خم کردن گردن خود به مدت طولانی نباشید و یا اگر مجبور به انجام این کار هستید، هر از چند گاهی گردن خود را صاف کنید.
- اگر کارتان نشسته است و مجبور به خم کردن گردن خود هستید حتما با یکی از دستان تان از وزن سرتان و فشار روی مهره های گردنی بکاهید تا کمتر دچار صدمات گردن شوید.
- موقع مطالعه سعی کنید کتاب یا روزنامه را بالا نگه دارید، تا این که سر خود را زیاد خم کنید؛ چرا که این کار می تواند در دراز مدت آسیب زیادی به گردن شما برساند.
- حتیالامکان هنگام خوابیدن از بالشی کوتاه استفاده کنید به طوری که سرتان در امتداد بدن قرار گیرد و خم نشود.
- موقع رانندگی تا آنجا که می توانید به فرمان نزدیک بنشینید تا مجبور نباشید دست تان را دراز کنید و به فرمان برسانید.
- صندلی ای که روی آن می نشینید و رانندگی می کنید حتما باید تکیه گاهی برای گردن شما داشته باشد.
بر اساس نظر محققین و مطالعات انجام شده، درد گردن و شانه و شکایات ناشی از آن، در بین کاربران کامپیوتر گسترده و شایع است. دکتر فردریک گر محقق دانشکده بهداشت رولینز دانشگاه ایموری(Emory) در ایالت جورجیا بیان نمود که بیشتر از نیمی از کاربران کامپیوتر هر سال به عوارض و درد گردن و شانه مبتلا می شوند و بیشتر از یک سـوم آنها دچـار نقص یا مشـکلات حرکتـی گردن و شـانه می شوند. یک مطالعه روی 632 مرد و زن تازه استخدام شده که در هفته 15 ساعت یا بیشتر با کامپیوتر کار می کردند، انجام شد.
پژوهشگران تمام فعالیت ها و علائم موجود در افراد را به صورت یادداشت های روزانه به مدت 3 سال ثبت کردند و افرادی که علائم را گزارش می کردند توسط پزشکان ارزیابی می شــدند تا مشــخص شــود که آیا ناراحتی و عارضه ای دارند یا خیر؟
محققین اعلام نموده اند که این اولین مطالعه آینده نگر به منظور پی گیری یک گروه از کاربران کامپیوتر است، گرچه در مطالعات قبلی به تعداد کاربران کامپیوتر که از درد در یک نقطه خاصی شکایت داشته اند اشاره شده است. یافته های دیگر این مطالعه نشان می دهد که مشکلات در نواحی دست و بازو شایع می باشد. تقریباً 40 درصد افراد در هر سال از درد در نواحی فوق شکایت دارند و 21 درصد ازآنها دچار مشکلات شدیدی در این نواحی می شوند. بر طبق بررسی ها، زنان بیشتر از مردان مشکلات ناشی از کار با کامپیوتر را گزارش می کنند و بیشتر به این عوارض دچار می شوند، ولی علت این امر هنوز مشخص نشده است.
بر اساس نتایج یک مطالعه با نشـستن صـحیح در جلو کامپیوتر می توان درد و شرایط ناراحت کننده را کـاهش داد. قرار گرفتن صفحه کلید پایین تر از آرنج و یا در فاصله ای دور از کـاربر(زاویه داخلی آرنج بیشـتر از 121 درجه) باعث می شود که سـر به منظور نگاه کردن به مانیتور به سمت پایین انحراف داشته و خم شود. با استفاده از تکیه گاههای دست و بازو در صندلی می توان خطر علائم درد در شانه و گردن را کم نمود.
همچنین محققین نتیجه گرفتند که وقتی کاربر مدت زمان زیادی جلوی کامپیوتر بنشـیند، خطر پیش رونده درد بازو و دست او را تهدید می کند. افرادی که 20 سـاعت در هفته تایپ می کنند، کمی بیشتر از دو برابر دیگران به درد دست و بازو و گردن دچار می شوند.
ورزشهای مفید جهت گردن و شانه :
یک سری از تمرینات و ورزش ها می تواند از ضایعات کامپیوتر در گردن و شانه جلوگیری نماید. این تمرینها بایستی مرتباً تکرار شوند تا اثر آنها نمایان گردد.
کشش گردن:
ماهیـچه های گـردن را راسـت و کشیده نگه داریــد و آن را منقبض و محکم نگیرید. این روش ناراحتی های ناشی از حالت های قرار گرفتن بدن را بر طرف می کند(روی تصویر بالا کلیک کنید).
طبق شکل(1) راحت بنشینید، به شانه ها استراحت دهید و چانه خود را به طرف سینه متمایل کنید. چانه را تا جایی که می توانید به طرف شــانه چپ بچرخانید، طوری که هیچ فشاری به پشت گردن وارد نشود. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را برای سمت چپ نیز انجام دهید(شکل2).
طبق شکل(3) راحت بنشینید به شانه ها استراحت دهید. گوش های خود را به طرف شانه چپ خم کنید. گردن را تا جایی که می توانید شل کنید و با این کار احساس کششی در سمت مخالف خواهید کرد. برای 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را برای سمت راست نیز تکرار نمایید(شکل4).
طبق شکل(5) جناغ سینه و چانه را به بالا ببرید. سرتان را تا جایی که راحت هستید به عقب بکشید و شانه ها را شل نمایید. هوا را به بیرون داده و بازدم کنید و سر را از عقب به مرکز آورید. سپس چانه را به طرف سینه متمایل کنید طوری که پشت گردن کشیده شود و مدتی در این حالت بمانید(شکل6).
ورزش های شانه :
ازمزایای مواردی که در ذیل ذکر شده این است که انقباض و گرفتگی شانه و گردن را بر طرف کرده و از قوز کردگی شانه ها به جلو، جلوگیری می کند:
1- شانه و گردن را شل کنید و حالت قوز و خمیدگی شانه را از بین ببرید.
روی صندلی نشسته و پاها را صاف روی زمین بگذارید. مهره های کمر را صاف نگه داشته و هوا را به داخل تنفس کنید و شانه ها را به طرف بالا و عقب بکشید.
هوا را بیرون داده و شانه هایتان را پایین بیاورید. 5-4 بار این کار را تکرار کنید(روی تصویر بالا کلیک کنید).
مطابق شکل های شماره (3-1) دست های خود را روی شانه ها بگذارید. سپس آرنج ها را جلوی سینه قرار دهید. سپس آنها را به طرف بالا ببرید و تا جایی که می توانید آن را بکشید و سپس پایین بیاورید.
با این روش راحتی و کاهش فشار بر استخوان شانه را احساس می کنید. چندین بار این کار را تکرار نمایید.
2- ماهیچه های ستون مهره ها را با خم کردن مهره ها به طرفین بکشید.
مطابق شکل های شماره (4 و 5) به راحتی روی صندلی بنشینید و پاهای خود را روی زمین بگذارید. نفس گرفته دست چپ را بالای سرتان ببرید. با دست راست خود مچ دست چپ را بگیرید( کف دست چپ به طرف جلو باشد) و دوباره نفس بگیرید. سپس بازدم کرده و به سمت راست خم شوید. احساس کششی در سمت چپ خود خواهید کرد. نفس خود را حبس کنید و در همان حال به سمت دیگر خم شوید و هوا را بیرون دهید. دوباره نفس گرفته و به مرکز حرکت کنید و این عمل را برای سمت دیگر نیز تکرار کنید.
طبق شکل های شماره (6 و 7) روی صندلی نشسته، پاها را به صورت موازی و صاف روی زمین بگذارید. انگشت های خود را در هم قفل کرده و کف دست را به طرف بالا ببرید. سپس آرنج ها راخم کرده و بازوها را به طرف سر خم کنید. نفس بگیرید و شانه ها را به طرف عقب ببرید. نفس را بیرون داده و بازوها را صاف بکشید و همچنان کف دست به طرف بالا باشد. به آرامی نفس بکشید و بعد هوا را بیرون داده و بازوها را شل کنید.
پارگی سرشانه
اگر زیاد از سرشانه استفاده کنید، در اثر افزایش سن، افتادن بر روی دست و حادثه، یک یا چند تا از تاندون های سرشانه ممکن است ملتهب شود. ورزش هایی که نیاز به چرخش بازو در بالای سر دارند و یا مشاغلی که نیاز به برداشتن اجسام سنگین دارند، درد عضلات و تاندون های سرشانه را ایجاد می کنند.
علائم
هنگامی که دست بالا می رود و یا در پشت قرار می گیرد، درد بالای عضله دلتوئید (هم در بالا و هم در خارج شانه) ایجاد می گردد، مثلا فرد به سختی می تواند لباس به تن کند.
در شانه احساس ضعف می شود، مخصوصا وقتی دست را به حالت افقی قرار دهیم.
وقتی فرد شانه خود را حرکت می دهد، ممکن است صدایی بشنود.
تشخیص و درمان
تشخیص پارگی شانه بوسیله آرتروگرام (نمودار مفاصل) مشخص می گردد.
غالبا پزشکان برای درمان پارگی سرشانه از استراحت، گرم کردن و یا سرد کردن محل و دادن دارو برای کم کردن درد و ورم استفاده می کنند. دیگر درمان ها شامل:
تحریک الکتریکی عضلات و اعصاب
درمان بوسیله صوت (فراصوت)
تزریق کورتیکواستروئید در نزدیکی محل تورم
بیمار باید چند روز شانه خود را ببندد.
ورزش برای انعطاف پذیری و تقویت شانه به کار می رود.
اگر هیچ کدام از این درمان ها موثر نبود، جراحی لازم است.
آرتریت شانه
آرتریت بیماری است که در اثر سایش و فرسودگی غضروف مفصل (استئوآرتریت) و یا التهاب (آرتریت روماتوئید) یک یا چند مفصل به وجود می آید. آرتریت فقط مفاصل را درگیر نمی کند، بلکه ممکن است عضلات، تاندون ها و رباط ها را نیز درگیر کند.
درد و کاهش حرکت شانه از علائم آن است.
معاینه بدنی، اشعه ایکس و آزمایش خون برای تشخیص مفید هستند. تجزیه مایع مفصلی و مشاهده درون مفصل نیز از راه های تشخیص آرتریت شانه می باشند.
بیشتر اوقات، استئوآرتریت شانه با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل آسپیرین و ناپروکسن درمان می شود. درمان آرتریت روماتوئید شانه ممکن است به ورزش درمانی و داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها نیاز داشته باشد.
اگر درمان های فوق موفقیت آمیز نبود، با عمل جراحی و تعویض مفصل شانه (آرتروپلاستی) می توان درد را از بین برد و عملکرد شانه را بهبود داد.
این مشکلات ممکن است به تنهایی و یا باهم به وجود آیند. اگر ماهیچه سرشانه و کیسه های مفصلی آسیب ببینند و ورم کنند، بین سر استخوان بازو و زائده کتف فشرده می شوند. اگر این مشکلات دائما بوجود آیند، تاندون ها، عضلات و ... کشیده می شوند و درد ایجاد می کنند.
علائم التهاب تاندون شامل درد ، ورم و قرمزی است.
هنگامی که تاندون سرشانه ملتهب شود و ورم کند، در زائده استخوان کتف گیر می افتد. فشرده شدن ماهیچه سر شانه به نام سندرم Impingement خوانده می شود.
گاهی التهاب تاندون و سندرم Impingement توسط تورم کیسه های بین تاندون و استخوان به وجود می آید. این التهاب به نام ورم کیسه های مفصلی خوانده می شود.
التهاب بوسیله بیماری هایی نظیر آرتریت روماتوئید (التهاب مفاصل) و ورزش هایی که زیاد از شانه کار می کشند، نیز ممکن است به وجود آید.
علائم
سخت خوابیدن بر روی شانه
شروع آهسته درد و ناراحتی در سرشانه یا یک سوم بالایی بازو
زمانی که بازو در بالای سر قرار بگیرد، التهاب مفاصل و تاندون ها باعث به وجود آمدن درد می گردد.
تشخیص
التهاب تاندون ها و ورم کیسه های مفصلی به کمک تاریخچه پزشکی و معاینات پزشکی تشخیص داده می شوند.
سندرم Impingement توسط تزریق مقدار کمی ماده بیهوشی در زیر زائده استخوان کتف (بلندترین قسمت کتف) تشخیص داده می شود.
درمان
اولین قدم برای درمان، کاهش درد و ورم توسط استراحت کردن و استفاده از یخ و داروهای ضد التهاب است.
برخی پزشکان از صدا درمانی استفاده می کنند. در این روش، جریان خون بهبود می یابد و بافت گرم می شود.
کشش و ورزش های قدرتی نیز ممکن است استفاده گردد.
برخی دیگر از تزریق کورتیکواستروئید در زیر زائده استخوان کتف استفاده می کنند. اما باید خیلی احتیاط کنند، زیرا این تزریق ممکن است تاندون ها را پاره کند.
اگر بعد از 6 تا 12 ماه، بیماری بهتر نشد، باید عمل جراحی صورت گیرد.
شانه یخ زده
در شانه یخ زده، حرکت شانه کم می شود. پیشرفت بیماری روماتیسم و جراحی شانه می تواند منجر به شانه یخ زده شود. کمبود مایع مفصلی نیز ممکن است شانه یخ زده را به وجود آورد.
افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به شانه یخ زده می باشند، عبارتند از: دیابتی ها، افرادی که سکته کرده اند، بیماران ریوی، بیماران روماتیسم مفصلی، بیماران قلبی و افرادی که تصادف کرده اند.
شانه یخ زده در افراد کمتر از 40 سال خیلی کم دیده می شود.
علائم و تشخیص
در این بیماری مفاصل سخت و سفت می شوند، طوری که حتی بلند کردن دست نیز به سختی امکانپذیر است. غالبا افراد شکایت می کنند که در شب، مفاصل بسیار سخت تر و سفت تر می گردند. با ورزش می توان حرکات شانه را راحت تر انجام داد.
یک آرتروگرام (نمودار مفصلی) برای تشخیص ممکن است مفید باشد.
درمان
با مصرف داروهای ضد التهاب و گرم کردن (به وسیله ورزش های کششی) درمان صورت می گیرد.
جراحی نیز در بعضی موارد صورت می گیرد.
در مقاله بعدی راجع به "ورزش های مفید برای شانه" مطالبی را بیان می کنم. با ما همراه باشید.
راه خلاصی از درد سرشانه
گرفتگیها و دردهای ناحیه سرشانه و دستها معمولا بر اثر انجام مکرر کاری ایجاد میشود که روی آن ناحیه فشار مداوم وارد میکند. معمولا به این گونه علائمی که در این نقطه از بدن بروز میکند، سندروم خروجی صدری (TOS) گفته میشود.
درمان سندروم خروجی صدری معمولا با اندازه گیریهای دقیق موفقیتآمیز خواهد بود، به خصوص زمانی که این عارضه در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود.
درمان این سندروم شامل حرکات ورزشی مختلفی است که به طور مؤثر بافتهای خروجی صدری را متسع میکنند. این کار را با وزن دستها یا بدون آن برای کشش خروجی به وضعیت باز و کشیده انجام میدهند. افراد ورزشهایی را برای بالا بردن شانههای افتاده و نیز برای آرام کردن عضلات اطراف خروجی صدری در خانه یا محل کار انجام میدهند. اغلب تغییرات موثر و پیوسته وضیعتی همراه با فیزیوتراپی، ماساژ درمانی و انجام ورزشهای خاص و استراحت کافی کفایت میکند.
دوره بهبودی ممکن است طولانی باشد، ولی مجددا با عدم رعایت حالات بدنی، مجددا عود میکند. درمانهای سندروم خروجی صدری عبارت است از:
1) درمان جسمانی : در این روش بیمار میآموزد که چگونه برای تقویت عضلات شانه و باز شدن خروجی صدری حرکات ورزشی را انجام دهد و دامنه حرکات و حالات بدنی خود را بهبود بخشد. این حرکات ورزشی، در طول زمان، فشار وارد بر عروق خونی و اعصاب را در خروجی صدری برمیدارد.
2) آرامش : روش هایی که باعث آرامش شما میشوند، مانند تنفس عمیق، از کشیدگی شانهها جلوگیری کرده و به حفظ حالت جسمی در وضعیت ایدهآل کمک میکند.
3) داروها : پزشک از داروهای مسکن، آرام کننده عضلات و داروهای ضد التهابی مانند آسپیرین و ایبوپروفن برای کاهش التهاب و آرام کردن عضلات استفاده میکند.
4) جراحی : چنانچه این نوع درمانها موثر نبود و علائم همچنان باقی بود، و یا فرد با علائم شدید آسیب عصبی، ضعف عضلانی شدید یا درد ناتوان کننده مواجه شد، پزشک عمل جراحی را توصیه میکند. در عمل جراحی، پزشک دنده اول بیمار را به منظور جلوگیری از گسترش آسیب وارده به اعصاب و عروق خونی ناشی از فشردگی موجود و یا قسمتی از عضلات گردنی را برمیدارند.
5) استفاده از یخ و گرما : یخ التهاب عضلات آسیب دیده را کاهش میدهد. گرما نیز با افزایش گردش خون، به بهتر شدن زخم عضلات کمک میکند.
پیشگیری :
بهتر است برای جلوگیری از بروز این مشکل، از انجام یک سری کارها خودداری کنید؛ مثل حرکاتی که بدن را برای طولانی مدت در یک وضعیت ثابت قرار میدهد. به عنوان مثال قرار دادن دستها در بالای سر به هنگام استراحت به مرور زمان میتواند باعث بروز سندروم خروجی صدری شود.
کاهش وزن نیز در افراد چاق، کمک زیادی به جلوگیری از بروز این مشکل میکند.
از خوابیدن روی شکم هم خودداری کنید و از برداشتن اجسام سنگین بپرهیزید.
حرکات نرمشی برای رهایی از گرفتگی
بعضی از حرکات نرمشی از جمله حرکات زیر میتوانند به رفع گرفتگی کمک کنند. فراموش نکنید با انجام حرکات کششی، عروق خونی و اعصاب از کشش و فشردگی رها میشوند.
1) شانهها را به سمت جلو و سپس به عقب برگردانید. سپس شانهها را به عقب و بعد به جای اول یعنی وسط برگردانید. شانهها را بالا و سر جای خود برگردانید.
2) گردن را بر خلاف قسمت آسیب دیده کج کرده و بکشید. در این حالت بازوی آسیب دیده را پایین و به سمت عقب نگه دارید.
3) بازو را به همراه انگشتان به پهلو بکشید و گردن را به سمت دیگر کج کنید و سر را به سمت دیگر بچرخانید. در این حالت، در نقطه آسیبدیده، احساس کشش میکنید. این حرکات را باید تکرار کنید.
در نهایت چنانچه سندروم خروجی صدری بدون درمان باقی بماند، میتواند باعث آسیب دائمی اعصاب شود. بنابراین بهتر است روشهای پیشگیری و درمان را انجام دهید.
کاهش وزن برای بهبود درد آرتروز
مطالعات انجام شده در سال های اخیر نشان داده اند که با افزایش شیوع چاقی شاهد افزایش شیوع بیماری استئوآرتریت یا آرتروز به عنوان یک بیماری تهدید کننده حرکتی نیز می باشیم. داشتن وزن زیاد بار اضافی را به زانوها و ران های شما تحمیل می کند، و مطالعات یکی پس از دیگری نشان داده اند که این فشار اضافی، شما را در خطر استئو آرتریت قرار می دهد.
همچنین جالب است بدانید که اگر از قبل به آرتروز مبتلا بوده باشید، چاقی و اضافه وزن دردهای شما را تشدید خواهد کرد و تداوم فعالیت و مستقل باقی ماندن را برای شما دشوارتر خواهد نمود.
خیلی از بیماران چاقی که از دردهای آرتروز رنج می برند از آن جا که دچار افزایش شدید وزن هستند نسبت به ثمربخشی رژیم غذایی و کاهش وزن در التیام دردهای مفاصل خود ناامید هستند. این موضوع باعث می شود که با بی توجهی به کنترل وزن، مشکل آنان روز به روز حادتر شده و محدودیت حرکتی و درد بیشتری را تجربه می نمایند.
بر طبق دانسته های فعلی، از زمانی که بیماری استئوآرتریت شروع می شود هیچ دارویی نمی تواند توسعه ی این بیماری را به طور قطعی درمان یا متوقف کند.
کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی برای پیشگیری از پیشرفت این بیماری بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که اضافه وزن فشار مضاعفی را به مفاصل وارد می کند و تاندون ها و سیستم های اطراف مفاصل شما از جمله عضلات را تحت فشار و استرس قرار می دهد.
از طرف دیگر باید بدانید که اگر شما دارای اضافه وزن قابل توجه باشید بسیاری
از جراحان متخصص ارتوپدی حتی جراحی را انجام نخواهند داد، چرا که اضافه
وزن خطر هر جراحی از جمله جایگزینی مفصلی را افزایش می دهد
کاهش وزن و استئوآرتریت: آیا هر میزان کاهش وزنی مفید واقع می شود؟
هر میزان کاهش وزنی می تواند تاثیر مثبتی را در کمک به کنترل دردها و به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری ایجاد کند. در برخی مواقع این کاهش وزن حتی می تواند از نیاز به عمل جراحی در بیمار پیشگیری کند، اما این اثربخشی بستگی به میزان پیشرفت بیماری دارد.جالب است بدانید که یک کاهش وزن متعادل(کاهش دادن تنها 5 تا 7 کیلو گرم) تفاوت چشمگیری را در تخفیف دردهای زانو و یا ران(در اطراف لگن) خواهد نمود و حتی ممکن است عمل جایگزینی مفاصل را به تعویق بیندازد و یا از آن پیشگیری کند.
از طرف دیگر باید بدانید که اگر شما دارای اضافه وزن قابل توجه باشید بسیاری از جراحان متخصص ارتوپدی حتی جراحی را انجام نخواهند داد، چرا که اضافه وزن خطر هر جراحی از جمله جایگزینی مفصلی را افزایش می دهد. پس در حقیقت بدون این که ابتدا لاغر شوید راهی برای احساس بهتر و تخفیف بیماری استئوآرتریت برای شما وجود ندارد.
از آن جا که در افراد چاق، معمولا روند پیشرفت بیماری استئوآرتریت در مفاصل تحمل کننده ی وزن، از جمله مفصل زانو و مفصل ران، تسریع می یابد، لذا یکی
از استراتژی های درمان این بیماری، کاهش دادن وزن می باشد
پیاده روی می تواند به تلاش های شما در جهت کاهش وزن کمک کند و بهترین سطح برای پیاده روی روی چمنزار و یا یک سطح هموارتر می باشد زیرا راه رفتن بر روی ناهمواری ها می تواند تخریب تاندون ها را تحریک کند. میزان اثربخشی کاهش وزن بر تخفیف بیماری بسته به شرایط بیمار، از فردی تا فرد دیگر متفاوت است. جالب آن که در یک مطالعه ای که اخیرا در Arthritis & Rheumatism چاپ شده، نشان داد که تنها کاهش دادن یک پوند(حدود نیم کیلو) وزن در افراد چاق و یا دارای اضافه وزن مبتلا به استئوآرتریت، منجر به کاهش چهار برابری در بار وارد شده بر مفاصل زانو گشت.
بهترین ورزش برای شما ورزش های آبی(ورزش در آب) است چرا که در آب، بدن شما شناور می شود و فشار اضافی به مفاصل و عضلات شما تحمیل نمی گردد
یکی از شایعترین اختلالات در انحناهای ستون فقرات، گودی بیش از حد کمر است.
در ستون فقرات یکسری فرو رفتگی ها و برجستگی هایی در قسمت های مختلف وجود دارد. در حالت طبیعی فقرات گردن دارای یک انحنا ( تقعر ) به سمت داخل، فقرات پشتی انحنا بسمت خارج ( تحدب ) و ناحیه ی کمر انحنای رو به جلو ( تقعر ) می باشند. این انحنای کمر، اصطلاحاً لوردوز نامیده می شود و اصولا توانائی ایستادن ما تا حد بسیار زیادی مدیون همین انحناهاست. میزان انحنای ستون فقرات در یک ناحیه، بر سایر قسمتها نیز اثر گذاشته و می تواند آنها را تغییر دهد.
میزان انحنای کمر بیشتر از حد میزان طبیعی را هیپرلوردوزیس یا گودی بیش از حد کمر می نامند.
علت ایجاد گودی کمر چیست؟
- ستون فقرات توسط تعداد زیادی عضله محافظت می شود که سلامت و تعادل آنها در سلامت و نرمال بودن حالت ستون فقرات نقش بسیار مهمی ایفا می کند.
عدم تعادل در عضلات نامبرده یعنی قوی بودن برخی و ضعف یا گرفتگی بعضی دیگر از آنها، موجب پدید آمدن ناهنجاری هایی در شکل کلی ستون فقرات خواهد شد.
در این میان نقش عضلات شکمی، بازکننده های مفصل پا به لگن در ایجاد هیپرلوردوزیس، از سایر عضلات مهمتر است.
- آکندروپلازی: این بیماری ارثی بوده و با اختلال در رشد و تکامل استخوان ها و نسوج غضروفی همراه است.
- التهاب دیسک کمر یا قوز بیش از حد ناحیه ی پشت: در این حالت ستون فقرات کمر بطور جبرانی دچار انحنای بیش از حد می گردد.
- چاقی: خصوصا بزرگی بیش از حد شکم و ضعف عضلات این ناحیه باعث کشیدگی بیش از حد ستون فقرات بسمت جلو و افزایش گودی کمر خواهد شد.
- پوکی استخوان: با تسهیل تغییر ارتفاع و شکل نرمال مهره ها باعث تغییر انحناهای طبیعی ستون فقرات می شود.
- در رفتگی تدریجی مهر ه ها: این حالت اغلب در ناحیه ی کمر دیده می شود و با لغزش یا جابجائی مهره ها همراه است. این بیماران معمولا از کمر درد، احساس جدا شدگی کمر و گودی بیش از حد کمر و برجستگی باسن شکایت دارند.
- ضعف عضلات شکمی در اثر علل مختلف
به نکات زیر توجه کنید:
در زمان نشستن، کف پا را صاف بر روی زمین قرار دهید، صندلی خود را تنظیم کنید.
وقتی ایستاده اید، یک پا را مستقیم روی زمین و دیگری را روی یک پله، چهار پایه و یا هر چیز مشابه. این کار حمایت کمرتان را افزایش خواهد داد.
بهترین حالت برای خوابیدن، وضعیت صورت و شکم رو به بالاست، در حالیکه بالشی زیر زانوها قرار گیرد، اما در صورتی که تمایل دارید بر روی شکم بخوابید حتما بالشی زیر شکم خود قرار دهید .
بسیاری از افراد گمان میکنند قوس کمرشان غیر طبیعی است در صورتیکه اشتباه میکنند و این قوس باید وجود داشته باشد. هر گاه این قوس از حالت عادی خارج شود فرد را بیمار تلقی می کنیم.
کمر شامل چند قوس مختلف است، عبارتند از قوس پشت سر که به سمت عقب قوس دارد، قوس در ناحیه گردن که به سمت جلو است، در ناحیه پشتی قوس به سمت عقب، در ناحیه کمری قوس به سمت جلو و در ناحیه لگن یا خاصره قوس دوباره به سمت عقب است که این حالت مانند یک فنر نیروهای وارده به کمر را به طور متعادل پخش می کند و در نتیجه فشار در یک نقطه متمرکز نمی شود. کم و زیاد شدن این قوس ها می تواند موجب ایجاد اختلال در وضعیت کمر فرد و فشارهای غیرمتقارن به نقاط مختلف کمر شود.
شایعترین علت افزایش قوس کمر، ضعیف شدن عضلات پشتی کمری است اما در مواردی لیز خوردن مهره ها روی همدیگر نیز باعث افزایش قوس کمری می شود.
شما اگر احساس میکند مشکلی در قوس کمر دارید ابتدا به یک متخصص توانبخشی مراجعه کنید تا اگر مشکلی وجود داشته باشد توصیه های لازم انجام شود.
بدانید اصلاح قوس کمر به افزایش قد شما نخواهدانجامید مگر آنکه این میزان بیش از حد متعارف باشد که البته در آن صورت نیز شما نیازمند عمل جراحی ستون فقرات خواهید بود.
عوامل ایجاد کننده لوردوز (قوس کمر) کمری کدام است؟
1. دمر خوابیدن« نیروی جاذبه» قوس کمر را به سمت پائین کشیده که منجر به کوتاهی عضلات می گردد.
2. ضعف عضلات شکم « عضلات راست شکمی».
3. ضعف عضلات کمر.
4. چاقی « شکم برآمده» رانده شدن عضلات بدلیل نیروی جاذبه و کشیده شدن عضلات داخلی شکم و پشت.
5. مادر زادی
6. شلی رباط ها « به صورت ارثی دیده می شود» افرادی که شکم را به جلو داده و به سمت عقب خم می شوند.
7. ضعف عضلات ران « در بعضی در رفتگی مادر زادی در هر دو ران وجود دارد».
8. در اثر شکستگی یا فشار جابجایی مهره ها روی هم که مرکز ثقل به سمت جلو می باشد « ایجاد درد».
9. علت اصلی در حالت نشسته طول عضلات خم کننده ران کوتاه می شوند، یا کمر را به ران نزدیک می کنند« سوئز خاصره» مهم ترین علل کمر درد کوتاهی این عضلات می باشد.
حرکات اصلاحی گودی کمر
- فرد به پشت می خوابد و عضلات شکم و باسن را منقبض می کند و کمر را به زمین فشار می دهد و چند لحظه این حالت را حفظ می نماید. سپس استراحت نموده و این کار را تکرار می کند.
- فرد به پشت می خوابد و سرش را از زمین بلند می کند. در این حالت عضلات شکم منقبض می شوند.
- فرد به پشت می خوابد، زانوها و رانها را خم می کند. فرد در حالیکه دستها را روی سینه قرار داده عمل بلند شدن را انجام می دهد تا جائیکه زاویه تحتانی کتف از زمین بلند شود.
- طاق باز خوابیده پاها را بالا آورده و نگاه می داریم. بهترین حالت آن است که پاها 20 درجه از زمین بلند شده « بیشترین انقباض در این وضعیت به عضلات وارد می شود»، هرچه پاها بالاتر بیاید فشار کمتر است.
- رعایت الگوی درست راه رفتن درطول روز، شکم را بداخل دادن و نگاهداشتن این حالت.
- روی زمین نشسته و پاها را کاملاً صاف نگه دارید. تنه را به سمت رانها آورده و بکوشید تا با دستها مچ پاها را لمس کنید (خم شدن به جلو از ناحیه کمر باشد)
- حرکت گهواره: در حالی که پشت خوابیده اید پاها را به سمت شکم جمع نموده و در حالی که دستها را دور پا قلاب نموده اید گهواره را اجرا نمائید.
- حالت چهار دست و پای گربه را به خود گرفته و با انقباض عضلات شکم بکوشید تا قوس ناحیه کمر را کم کنید.
بهتر است حرکات بالا را 3 تا 4 ست 20 تکرار در روز اجرا نمائید.
رعایت اصول صحیح نشستن چقدر در پیشگیری از مشکلات ستون مهرهها موثر است؟
طرز صحیح نشستن موجب حفظ حالت طبیعی ستون مهرهها شده و عضلات هر قسمت مجبور نمیشوند برای جبران وضعیت غلط نشستن کار بیشتری بکنند و دچار اسپاسم و خستگی شوند. کفپا، باسن، پشت و کتف شما باید در وضعیت صحیح قرار بگیرند تا احساس راحتی کنید. اگر پای شما به زمین نرسد و آویزان باشد موجب خستگی و درد میشود. اگر کتف به صندلی نچسبد، سر به ناچار در حالت جلو میافتد و خستگی،گرفتگی عضلات گردن و گاهی سوزش کتف را موجب میشود.
گاهی افراد خود را روی صندلی سر میدهند و به حالت نیمهلال مینشینند. این کار به ستون مهرهها آسیب میرساند؟
نشستن طولانیمدت در این وضعیت به ستون مهرهها شکل میدهد و به خصوص اگر فرد در سنین رشد این طور بنشیند، این شکل گیری ناصحیح ستون مهرهها پایدار میشود.
آیا در سنین بالا میتوان بدشکلی ستون مهرهها را اصلاح کرد؟
عضله های ما در هر سنی 25 درصد قدرت تقویت دارند اما اگر در کودکی عضله های ما درست شکل بگیرند و انحناهای طبیعی در وضعیت اصولی رشد کنند ستون مهرهها شکل صحیح میگیرد.اگر در کودکی بد بنشینید ستون مهره بدشکل شده و در میانسالی اگر بخواهید عضله خود را تقویت کنید نیازمند صرف نیروی زیاد و البته بازدهی کمتر هستید.به هر حال جلوی ضرر و آسیب به ستون مهرهها را باید بگیرید و با رعایت اصول بهداشتی ستون مهرهها بر سلامت و شادابی خود بیفزایید.
توصیه آخر:
هنگام مطالعه، نوشتن، غذا خوردن و هر کار دیگر اصول درست نشستن را رعایت کنید. به سمت جلو خم نشوید و ستون مهرهها را در زاویه کمتر از 90 درجه قرار ندهید. حتی زاویه 90 درجه و کاملا صاف نشستن هم صحیح نیست باید در زاویه 110 تا 120درجه بنشینید. چون اگر سرتان را به جلو خم کنید دچار گرفتگی عضلات میشوید و بعد از مدتی سردردهای طولانی به سراغتان میآید و تمرکز کافی را نخواهید داشت. موقع نشستن پاها را به زیر صندلی نبرید. این کار گودی کمرتان را میافزاید و به زانوها فشار میآورد.