سیگار و عوارض آن

سیگار کشیدن یکی از بزرگترین مشکلات بهداشتی قابل پیشگیری در جوامع مختلف است. در تحقیقات ثابت شده است که شروع مصرف دخانیات یک جنبه روانی دارد و بطور موقت باعث کاهش اضطراب می‏شود ولی ساعاتی بعد ، همان اضطراب با شدت بیشتری بروز می‏کند. دود سیگار حاوی 4000 نوع ماده شیمیایی خطرناکی همچون آمونیاک ، سرب و آرسنیک می‏باشد که اغلب آنها سرطان‏زا هستند ولی ماده‏ای که سبب می‏شود افراد به کشیدن سیگار گرایش پیدا کنند نیکوتین است.نیکوتین از برگهای گیاه تنباکو بدست می‏آید. این ماده یک آلکالوئید ( شبه قلیا) بسیار سمی و روغنی مانند است. یک نخ سیگار حاوی 8 الی 20 میلی گرم نیکوتین است که تنها 1 میلی گرم آن هنگام کشیدن سیگار جذب می‏شود. راههای ورود نیکوتین به بدن 3 طریق می‏باشد:
1) پوست ، 2) ریه ها ، 3) غشا مخاط بینی و دهان
بیشترین جذب نیکوتین از طریق استنشاقی ( تنفسی ) و آلوئولهای* ریه است . نیکوتین پس از ورود به جریان خون، در ظرف چند ثانیه به سرعت به مغز می‏رسد.
عوارض مصرف سیگار:
1) سرطان ریه : حدود 8% سرطان های ریه در رابطه با مصرف طولانی مدت سیگار است. پیشروی این بیماری بستگی به تعداد سیگار در روز و تعداد روزهای مصرف سیگار دارد. سرطان ریه شایع‏ترین علت مرگ در زنان و مردان می باشد.
در حال حاضر سرطان ریه در مردان رو به کاهش و در زنان رو به افزایش می‏باشد. طبق مطالعات انجام شده احتمال گرفتار شدن به سرطان ریه در زنان سیگاری نسبت به زنان غیرسیگاری تا 60 درصد بالا می‏رود.
2) حدود 4/3 درصد علت برونشیت های* مزمن سیگار است. سیگار به دیواره‏ شش‏ها آسیب رسانده ، باعث ترشح مقادیر زیادی موکوس* شده و منجر به برونشیت مزمن می‏شود. تمامی سیگاری‏ها به درجاتی از آمفیزم* دچار می‏شوند.
3) حدود 4 درصد از سکته‏های مغزی در افراد زیر 65 سال مصرف سیگار می‏باشد.
4) گرفتاری‏های عروق دست و پا و تنگی شریانی این اندام ها در اثر التهاب عروق که ممکن است منجر به قطع عضو شود در اثر مصرف سیگار است.
5) ارتباط نزدیکی بین کشیدن سیگار و سرطان لوزالعمده* وجود دارد.
6) مواجهه کودکان با دودسیگار ، خطر پیدایش عفونت هایی مثل عفونت های گوش را افزایش می‏دهد که می‏تواند زمینه ایجاد آسم یا آلرژی را فراهم نماید.
7) سیگار کشیدن مادران باردار می‏تواند باعث نقص جنین به احتمال 20 درصد شود. این نواقص می‏تواند مواردی از قبیل لب شکری و شکاف کام ( یک نوع بیماری مادرزادی ) در جنین باشد.
8) کودکانی که مادرانشان در طی بارداری سیگار کشیده اند در سنین 9-8 سالگی در معرض خطر چاقی قرار دارند. مصرف سیگار علاوه بر وزن پایین نوزاد در زمان تولد ، شانس سقط ، زایمان زودرس و سایر عوارض بارداری را بالا می برد.
9) مصرف سیگار ریسک سرطان دهانه رحم را در زنان افزایش می‏دهد و این شانس با تعداد سیگارهای مصرفی روزانه ارتباط مستقیم و با سن شروع سیگار کشیدن ، نسبت عکس دارد. به طوری که هر چه سن شروع مصرف پایین‏تر باشد، ریسک این سرطان بالاتر خواهد بود.
10) عوارض عفونی ناشی از مصرف سیگار در کبد و در افراد مبتلا به هپاتیت شایع‏تر است. سیگار به طور حتم می‏تواند منجر به ابتلای آنها به بیماری مزمن کبدی شود.
بطور کلی می‏توان گفت : کشیدن مداوم تنها 2-1 نخ سیگار در طول روز ، احتمال مبتلا شدن به سرطان را در مقایسه با یک فرد عادی که سیگار نمی‏کشد به میزان 2 برابر افزایش می‏دهد.
همچنین کشیدن 4-3 سیگار در روز به صورت مداوم ، احتمال ابتلا به سرطان را در مقایسه با یک فرد عادی تا 8 برابر افزایش می‏دهد.
در صورت قطع مصرف سیگار ، سالانه شانس بروز سرطان نیز کم خواهد شد بطوری که پس از 10 سال از ترک آن شانس ابتلا به نصف مواردی که هنوز سیگار می‏کشند ، خواهد رسید. بنابراین کسانی که به عللی غیر از کشیدن سیگار مبتلا به سرطان ریه می‏شوند ، شانس زنده ماندن آنها بسیار بیشتر از سیگاری‏ها است و این اهمیت مبارزه با استعمال دخانیات را بیشتر از قبل مشخص می کند.