ورزش بهتر است یا لررزش

ورزش یا لرزش

تبلیغات دستگاه‌های لرزاننده‌ای که برای تناسب اندام استفادهمی‌شود، چقدر واقعی است؟

با شروع سفر انسان به فضا در قرن بیستم، دانشمندانمتوجه شدند تراکم استخوان فضانوردان در فضا به‌طور واضحی کمتر می‌شود. درمان بالرزش روشی بود که برای بازگرداندن تراکم استخوان آنها در راه بازگشت به زمین به‌کارگرفته شد. از این‌جا بود که محققان به فکر افتادند از این روش برای درمان پوکیاستخوان سالمندان استفاده کنند. تحقیقات بیشتر در این زمینه نشان داد که ارتعاش می‌تواند با ایجادیک کشش رفلکسی در عضله انقباض مداومی ایجاد کند. متخصصان شوروی سابق، از این اصلبرای بالا بردن قدرت عضلات در ورزشکاران استفاده کردند تا این‌که در 1970 دانشمندانروسی دریافتند که این ارتعاش می‌تواند قدرت و انعطاف‌پذیری عضله را زیاد کرده وزمان بهبود درد پس از نرمش را کم کند. سپس محققان غربی وارد گود شدند و از این وسیله برای ورزش،بازتوانی و کاهش درد استفاده کردند. این قصه ادامه یافت تا امروز که انواع مختلفیاز دستگاه‌های لرزاننده ساخته شده که عمدتاً برای تناسب اندام و تقویت عضلات به‌کارمی‌رود و تبلیغاتشان را در خیلی جاها می‌توان دید. اما آیا این وسایل واقعاً تأثیریدر تناسب اندام دارند؟

امروزه استفاده از دستگاه برای لاغر شدن، رواج بیشتری در جامعهپیدا کرده. ورزشگاه‌ها هم برای جلب نظر مردم سعی می‌کنند روز به روز در تهیه وسایلجدید با هم رقابت کنند. شما طرفدار کدام‌یک از دستگاه‌های تناسب اندام هستید؟تردمیل؟ دوچرخه؟ یا این‌که ترجیح می‌دهید از دستگاه لرزاننده استفاده کنید کهجدیدترین مدل آن به‌تازگی شهرت زیادی در کشورهای غربی برهم زده است؟!

متأسفانه در عمل، هیچ معیار صحیحی برای استفاده از این وسایل وکاربرد آن برای افراد مختلف وجود ندارد و اگر هم دارد، در مراکز ورزشی اجرانمی‌شود. اگرچه مربیان در سالن‌های ورزشی حضور داشته و در مورد تعداد حرکات وکاربرد آن برای تناسب اندام راهنمایی لازم را ارائه می‌دهند اما معمولاً کارشناسیوجود ندارد که با توجه به وضعیت جسمی و سوابق بیماری‌های شما، در انتخاب دستگاهمناسب و بی‌خطر برای سلامت‌تان، شما را راهنمایی کند. در نهایت این خود شما هستید که باید انتخاب کنید برای لاغر شدن ازکدام وسیله استفاده کنید. پس بهتر است درباره جدیدترین دستگاه لرزاننده که موجبشگفتی خیلی از کاربران شده است، چیزهایی بدانید.

دستگاه جدید چه می‌کند؟

 فکر می‌کنید چه احساسی به شما دست بدهد وقتی بدنتان مانند ژله وبا سرعت 20 تا 50 بار در ثانیه در سه جهت بلرزد؟ احساس خوشایندی نخواهد بود، امااگر بدانید که با این لرزش به زیبایی و تناسب اندامی- که مدتهاست برای رسیدن به آنزحمت می‌کشید- دست خواهید یافت، احتمالاً نظرتان عوض می‌شود. این دستگاه با استفاده از لرزش، عضلات را سفت کرده و حتیطرفدارانش معتقدند که برای افزایش انعطاف‌پذیری و قدرت بدن، بالا بردن عملکرد ریه وپاها، کاهش درد و فشار اضافی عضلات هم کاربرد دارد. حتی آنها ادعا می‌کنند که ایندستگاه می‌تواند عضله بسازد و پوکی استخوان را درمان کند. با این حال عده‌ای از محققان از خطرات احتمالی این دستگاه- ازکمردرد گرفته تا تخریب غضروف‌ها- خبر می‌دهند و حتی معتقدند لرزش‌های شدید می‌تواندبه مغز هم آسیب برساند. این گروه از محققان می‌گویند علم هنوز آن‌قدر در این‌بارهبررسی نکرده که در مورد عواقب درازمدت استفاده از این دستگاه نظر بدهد. البته سازمان فضایی آمریکا، ناسا، استفاده از دستگاه لرزاننده رابه عنوان ابزاری برای کاستن از اتروفی ماهیچه و از بین رفتن سلول‌های استخوانی درسفرهای طولانی فضانوردان در حالت بی‌وزنی، مورد بررسی قرار داده و متوجه شده کهاستفاده از صفحه لرزان می‌تواند فعالیت ماهیچه‌ها را زیاد کند اما این‌که آیامی‌تواند باعث افزایش سرعت دویدن یا پرش بلندتری در کاربران شود، هنوز مشخص نیست.

هیچ شهرتی بی‌دلیل نیست!

نکته‌ای که این وسیله را برای کاربران خود جذاب کرده این است کهبا تعداد جلسات تمرین کمتر و طی دوره کوتاه‌تری می‌توانند به هدف خود یعنی تناسباندام برسند. این مسئله باعث شده استفاده از این دستگاه، به‌خصوص برای افرادپرمشغله و مادران بچه‌های کوچک و هرکس دیگری که وقت کمی برای ورزش دارد، بسیاروسوسه‌انگیز باشد. یکی از جدیدترین مدل‌های این دستگاه که 20تا 50 بار در ثانیه ودر سه جهت لرزش ایجاد می‌کند، نیروی جاذبه‌ای که بر بدن وارد می‌شود را زیادمی‌کند. این دستگاه مانند ورزش‌های هوازی (ائروبیک) عمل نمی‌کند بلکهسیستم آن بیشتر مانند یک وزنه‌برداری بدون وزنه است. در حال تمرین به نظر نمی‌آیدکه چه‌قدر این ورزش سخت است، اما وقتی که شرشر عرق سرازیر شده، یا وقتی لرزش متوقفمی‌شود تازه متوجه می‌شوی که پاها و تنه چه فشاری را متحمل شده‌اند!

 طراحی مشتری‌پسند!

سازندگان این دستگاه، علاوه بر مدل‌هایی که در سالن‌های ورزشیبه‌کار می‌رود، مدل‌هایی را هم برای استفاده در منزل طراحی کرده‌اند. البته با قیمتبالای آن (از 3 هزار تا 10500 دلار) هرکسی از پس تهیه‌اش برنمی‌آید، مگر این‌که گنجپیدا کرده باشد! نکته دیگر این است که کسانی که از سرو صدا خوششان نمی‌آید بهتراست برای خریدن این دستگاه عجله نکنند چون موتور این دستگاه صدای همهمه خفیفی ایجادمی‌کند که ممکن است به تناسب اندامش هم نیارزد، ضمن این‌که کلی پول باید در گوشهخانه بخوابد. جالب این‌جاست که مربیان تناسب اندام هم طرفدار این دستگاه‌هاهستند. احتمالاً چون زودتر می‌توانند از شر شاگردان تنبل خود خلاص شوند (و پولبیشتری هم گیرشان می‌آید!) اما بعضی از این شاگردان تنبل خیلی هم از این دستگاهراضی نیستند چون نمی‌توانند به‌طور همزمان با ورزش، برنامه‌های تلویزیون را همببینند! در ضمن تردید بعضی افراد هم ریشه در خاطره کمربند‌های لرزاننده 50 سال پیشدارد.

فروشندگان ادعا می‌کنند!

بعضی از فروشندگان این دستگاه ادعا می‌کنند که این وسیله می‌تواندعلاوه بر افزایش قدرت بدنی و بهبود خواب، باعث از بین رفتن دردهای افراد شده و مشکلبی‌اختیاری ادرار آنها را هم حل کند. البته محققان معتقدند نباید تمام ادعاهایفروشندگان را به‌راحتی باور کرد. چون بیشتر این تبلیغات، تنها بازارگرمی بوده والزاماً حقیقت ندارد. این محققان بر این باورند که لرزش‌های شدید و پر نوسان دردرازمدت می‌تواند با فرستادن امواج لرزش به تمام بدن به آن آسیب برساند. حتیسازندگان این دستگاه هم توصیه می‌کنند که روزانه حداکثر ۳۰ دقیقه از این دستگاهاستفاده شود چون استفاده بیش از حد، برخلاف استاندارد صنعتی تعیین شده در موردایمنی لرزه‌ها در محل کار است. به اعتقاد کلینتون روبین، استاد مهندسی زیست پزشکی (بیومدیکال) در دانشگاه ایالتی نیویورک دستگاه‌های لرزاننده دیگری که در بازار هستند و تأییداداره غذا و دارو (FDA) آمریکا را گرفته‌اند لرزش‌های بسیار خفیف‌تری ایجادمی‌کنند. اما میزان لرزش دستگاه‌های جدید (20 تا 50 بار در ثانیه)، در حدیاست که می‌تواند باعث کمردرد، آسیب به غضروف‌ها، تاری دید، کاهش قدرت شنوایی و حتیآسیب مغزی شود. او به عنوان یک دانشمند نگران آن است که مردم برپایه معرفی نادرست وغیرعلمی یک دستگاه از آن استفاده کنند بی‌آن‌که از خطرات احتمالی این کار آگاهباشند. به هر حال، اگر با همه این توضیحات هنوز تکلیف را نفهمیده‌اید،باید گفت فقط خود شما می‌توانید مراقب سلامت‌تان باشید! فراموش نکنید حتی دردسترس‌ترین دارو- مانند آسپرین- هم برای همه مناسب نیست