"اضطراب" بیماری قرن!

اضطراب از اختلالات روحی روانی است که به دلیل شیوع و گسترش آن در اشکال مختلف میان همه سنین، با عنوان 'بیماری قرن' شناخته شده است.  دلهره و اضطراب از مواردی است که هر روزه در روابط کاری، اجتماعی، تحصیلی و حتی در زندگی خانوادگی در ارتباط با موضوعات متفاوت تجربه می کنیم، لازمه زندگی و باعث تلاش و تکاپو در امور روزمره انسان است.

وجود استرس نشانه وجود فهم و شعور است و هر موجودی که 'فکر' داشته باشد با استرس و اضطراب نیز آشنا است زیرا وجود اضطراب زیانی برای انسان ندارد بلکه این ترس از آینده و خطرهای قریب الوقوع است که مشکلاتی را به همراه دارد.اضطراب بخشی از زندگی روزانه انسان مدرن است. همه ما ممکن است هنگام مواجه با مشکلات کاری یا خانوادگی، در زمان آزمون مدرسه یا دانشگاه، یا زمانی که مجبور به اتخاذ تصمیم های مهم در زندگی هستیم دچار اضطراب شویم.
 
اما بیماری اضطراب چیزی بیش از این دلواپسی ها و ترس های گاه و بیگاه است. برای فرد مبتلا به این بیماری، اضطراب از بین نمی رود و نه تنها در اکثر ساعات شبانه روز در ذهن او وجود دارد، بلکه به مروز زمان بر میزان آن افزوده می شود. این اضطراب و ترس اغلب باعث کند شدن روال عادی زندگی برای فرد بیمار می شود و عملکرد وی را در کار، درس و روابط شخصی تحت تاثیر قرار می دهد.
 
علائم اضطراب
 
 افراد مبتلا به بیماری اضطراب معمولا نمی توانند خودشان را از شر افکار مضطرب کننده رها کنند، حتی وقتی می دانند که اضطراب آن ها بیشتر از حد معمول است.آن ها نمی توانند استراحت کنند، به راحتی وحشت زده می شوند و نمی توانند تمرکزشان را حفظ کنند. اغلب آن ها نمی توانند به راحتی بخوابند و در طول شب بار ها از خواب بیدار می شوند. علائم فیزیکی بیماری اضطراب می تواند شامل سرگیجه، سردرد، گرفتگی عضلات، درد عضلانی، سختی در خوردن غذا، لرزش بدن، انقباض ناگهانی عضله، عرق کردن بیش از حد معمول، حالت تهوع و ادرار بیش از حد معمول، نفس تنگی و گر گرفتگی باشد.
 
بیماری اضطراب اغلب به آهستگی برای افراد بوجود می آید و در طول زمان میزان آن افزایش پیدا می کند. علائم ممکن است در طول زمان بهتر یا بد تر شوند، اما اغلب استرس آن را شدید تر می کند. وقتی بیماری اضطراب هنوز وخیم نشده، مبتلایان به آن می توانند از نظر اجتماعی یا کاری فعال باشند، اما مبتلایان به نوع وخیم اضطراب اغلب در انجام کوچک ترین کارهای روزمره ناتوان هستند.
 
علت ابتلابه اضطراب
 
با آنکه علت اصلی ابتلا به بیماری اضطراب هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی به عنوان یکی از عوامل اصلی این بیماری شناخته شده است استرس و عوامل محیطی از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری اند. محققان بر این باورند که بخش های خاصی از مغز مسئول عواطف و حالاتی مثل ترس و اضطراب هستند. آن ها بر این امید اند که پیشرفت های علمی در زمینه شناخت مغز بتواند در درمان اضطراب موثر باشد.
 
چه کسانی در معرض ابتلا هستند؟
 
کمی بیش از سه درصد افراد بالای 18 سال در کشور آمریکا در معرض بیماری اضطراب قرار دارند. متوسط سن مبتلایان به این بیماری 31 سال است. زنان دو برابر مردان در معرض ابتلا به بیماری اضطراب اند. معمولا از افرادی که بیش از شش ماه در معرض اضطراب دائمی قرار دارند که از بین نمی رود خواسته می شود حتما به دکتر مراجعه کنند.بیماریهایی از جمله استرس، وسواس، اضطراب و انواع دیگر، فشارهای ناشی از عدم سلامت روح در انسان و بزرگنمایی مشکلات در ذهن فرد است.
 
درمان اضطراب
 
معمولا بیماری اضطراب از دو طریق روان درمانی و دارویی یا هر دو با هم درمان می شود یا دست کم بهتر می شود.  نوع خاصی از روان درمانی به نام درمان شناختی رفتاری به بیماران یاد می دهد که در موقعیت هایی که مضطرب می شوند چطور فکر کنند یا چطور از ترس دائم رهایی یابند. داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی مخصوصی هم توسط پزشکان برای بیماران مبتلا به نوع حاد اضطراب تجویز می شود که البته مصرف آن ها در دراز مدت می تواند عوارض جانبی برای بیمار به همراه داشته باشد.
 
شناسایی و درمان هرچه سریعتر بیماریهایی از جمله استرس، اضطراب و افسردگی موجب جلوگیری از پیشروی بیکاری و تنهایی در فرد و بروز عواقب جبران ناپذیر می شود.  آگاهی از مهارتهایی که با نام 'مهارتهای زندگی' مشهورند در جهت چگونگی مقابله با اضطراب و استرس وارده از جانب محیط بر فرد، بسیار کار ساز می باشد لذا آموختن آنها برای هر فرد و در هر سن لازم است.

عواملی که بلای جان ایرانیان شده است

معلوم نیست چرا این‌قدر که نگران آلودگی هوا و پارازیت و گرانی مسکن و ماشین و طلا هستیم به فکر بدن عزیزمان نیستیم! همه دائم انتقاد می‌کنیم که وای چه خبر شده و این چه مملکتی است و چرا و چرا و چرا؟ اما یک سوزن به خودمان نمی‌زنیم که این چه سبک زندگی است که داریم پی می‌گیریم؟ حدود 39 درصد مردان و 49 درصد زنان 15 تا 49 ساله کشور اضافه وزن دارند. در گروه سنی 45 تا 65 ساله اضافه وزن در زنان 70 درصد و در مردان حدود 57 درصد است.به همین راحتی و به همین سادگی، در مرز هشدار قرار گرفته‌ایم و اصلا برایمان مهم نیست که هم چاق شده‌ایم هم شکم‌پرست شده‌ایم هم بدون تحرک شده‌ایم و هم...در خیابان که حضور یافتید فقط به مغازه‎ها نگاه کنید تا دستتان بیاید شلوغ ترین مغازه‌ها در هر ساعتی و هر روزی و هر فصلی، فست فودها و رستوارن‌ها هستند! واقعا چه بلایی سر اعتقادات و اصول زندگی ما آمده است؟ مگر نه اینکه کمی قبل‌تر، غذای بیرون و رستوران تنها برای گاهی اوقات خوب بود و اغلب خودمان غذا طبخ می‌کردیم و بازهم اغلب شب‌ها سبک غذا می‎خوردیم. حالا چه شده که فراموش کردیم که چه دینی داریم و چه آئینی؟مرگ سالی 150 هزار ایرانی با هفت منشا مشترک،خبری نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت.مرگی که به دلیل سبک غلط زندگی ایرانی‌ها بلای جان آنها شده است.در محل کار که نشسته‌اید،از میان همکارانتان تعدادی دیابت دارند،عده‌ای از فشار خون بالا خسته شده‌اند،دیگری نفسش بالا نمی‌آید،بس که سیگار می‌کشد و دیگری از چاقی رنج می‌برد.اینها به عدم توجه دولت و دستگاه‌های مربوطه برنمی‌گردد یا اگر آنها هم مقصر باشند،این بار نمی‌توان نقش مردم را در عدم توجه به سلامت خودشان نادیده گرفت، وقتی بزرگ‌ترین تفریح این روزهایشان رفتن به رستوران و زدن یک چلوکباب چرب به بدن است یا خوردن سوسیس و کالباس و پیتزا که دیگر نیازی به ثابت کردن ضررهایش نیست.

«در شرایط گذار اپیدمیولوژیک بیماری‌ها،هفت عامل خطر منشأ بیش از 150 هزار مرگ سالانه در کشور معرفی می‌شوند،عواملی که مردم کم و بیش با آنها آشنا هستند؛سیگار،قلیان،تغذیه ناسالم،کم تحرکی، چاقی، فشار خون، قند خون بالا و کلسترول خون بالا.»این هفت عامل، عواملی هستند که همه مردم کم و بیش با آنها آشنا هستند. سیگار از جمله این عوامل خطر است؛ این درحالیست که حدود 15 درصد مردم کشور یعنی حدود 5 میلیون و 300 هزار نفر استعمال سیگار دارند که البته با اضافه کردن قلیانی‌ها، آمار افرادی که استعمال دخانیات دارند، بالاتر می‌رود.وی تغذیه ناسالم، کم تحرکی، چاقی، فشار خون، قند خون بالا و کلسترول خون بالا را از دیگر عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر خواند و افزود: در مجموع این هفت عامل خطر به همراه افسردگی (به عنوان عامل خطر برای خودکشی) حدود 70 درصد بیماری‌ها را سبب می‌شوند. به این ترتیب درصورت کنترل این هفت عامل، خطر ابتلای مردم به بیماری‌های مزمن کاهش می‌یابد.

براساس مطالعات انجام شده در کشور 30 درصد مردان و 36 درصد زنان 25 تا 64 سال کشور دارای کلسترول بالا هستند. و  یکی از دلایل عمده چاقی و اضافه وزن در درصد بالایی از جمعیت کشور تغییرات در الگوی مصرف غذایی مردم است، فست فودها، سرخ کردن بیش از حد غذا، مصرف شیر و ماست پرچرب باعث چاقی و بالا رفتن کلسترول و LDL در خون می‌شود.انواع چیپس و پفک و نوشابه‌های گازدار جزو موادغذایی مضر سلامت هستندو نباید تبلیغ شوند اما اکنون شاهدیم که تبلیغاتی که از تلویزیون پخش می‌شود که نشان می‌دهد جوانان یا سالمندان چیپس می‌خورند و مردم را در این راستا تشویق کرده که نتیجه‌ای جز بالا رفتن مصرف نمک و روغن ندارد. ما تنقلات سنتی مفیدی داریم که به فراموشی سپرده شده مثلاً انواع خشکبار، گندمک، شاهدانه و برنجک که ارزش غذایی بسیار دارد و اگر به صورت بهداشتی بسته‌بندی شوند جایگزین خوبی در بازار خواهند بود. در عین حال  عرقیات سنتی کم شیرین، آبمیوه تازه خانگی و دوغ کم نمک و بدون گاز هم جایگزین مناسبی برای نوشابه‌های گازدار است.

بر اساس مدل‌سازی انجام شده، تا سال 1404 حدود 70درصد بیماری‌های کشور به حوزه بیماری‌های غیرواگیر مربوط است و مابقی آن به حوادث و بیماری‌های واگیر از جمله «اچ‌ای‌وی» خواهد بود.ایران نیز مانند دیگر کشورهای در حال توسعه سه نوع اپیدمی بیماری را در خود جای داده است؛ اپیدمی بیماری‌های غیرواگیر، اپیدمی بیماری‌های واگیر نظیر ایدز و هپاتیت و اپیدمی مسائل و آسیب‌های اجتماعی. این سه نوع اپیدمی روی یکدیگر اثر هم افزایی دارند. بر این اساس به منظور انجام مداخلات اثربخش روی هر یک از این مسائل و بیماری‌ها، لازم است همزمان اقدامات مربوطه در سایر موارد نیز به کار گرفته شود؛ چرا که در غیر این صورت مداخلات کم اثر خواهد بود.به عنوان مثال در فرد مبتلا به آسیب‌ اجتماعی اگر در زمینه کاهش این آسیب وی اقدامی صورت نگیرد، نمی‌توان مداخله موثری هم درباره بیماری‌های غیرواگیر وی انجام داد بیماری‌هایی نظیر سرطان‌ها، دیابت، فشار خون، چاقی، بیماری‌های ژنتیکی، آسم، بیماری‌های دهان و دندان، بیماری‌های کلیوی و اسکلتی - عضلانی از جمله مهم‌ترین بیماری‌های حوزه غیرواگیر میباشندکه جهت کنترل این بیماری‌ها از سال‌های گذشته برنامه‌های متعددی آغاز شده است.از جمله این برنامه‌ها می‌توان به غربالگری و مراقبت دیابت، فشار خون و پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان اشاره کرد که حداقل 30 درصد جمعیت کشور را تحت پوشش دارند.»

«سبک سالم زندگی از فعالیت‌های بین بخشی است،که فقط در عملکرد وزارت بهداشت خلاصه نمی‌شود.وزارت کشاورزی،بخش‌هایی که در امر بازرگانی کار می‌کنند،وزارت ورزش و جوانان،وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداری‌ها همه اینها در ایجاد بستر لازم برای جلوگیری از بیماری‌های غیرواگیر نقش دارند.تا وقتی که شهرهای ما از سوخت‌های فسیلی آلوده می‌شود،تا وقتی که در قهوه خانه‌ها استفاده از قلیان آزاد است که می‌تواند ضررهایی به مراتب بیشتر از سیگار داشته باشد،تا زمانی که بهای دخانیات در کشور از هزینه یک ساعت استخر ارزان‌تر است،اینها همه باعث می‌شوند در واقع نوع تفریحات جوانان ما به سمت تفریحات ایستا و کمتر سالم تغییر پیدا کند،این مسائل نیاز به یک فعالیت بین بخشی دارد.وزارت بهداشت به تنهایی نمی‌تواند جلوی عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها را بگیرد. در دولت قبلی با این که مصوبه‌ای هم در این زمینه وجود داشت،منتهی به انحای مختلف قهوه خانه‌ها از زیر بار اجرای عدم عرضه قلیان فرار کردند،متاسفانه در حال حاضر استفاده از بدترین نوع قلیان،که تنباکوهای عطری است،در بین برخی از جوانان و حتی نوجوانان ما به یک خرده فرهنگ تبدیل شده است،که آثار سو بسیار شدیدی دارد.به صورت علمی ثابت شده است که یک دفعه استفاده از قلیان مانند مصرف یک پاکت سیگار می‌تواند بیماری زا باشد.»در خیابان‌ها اگر نگاه کنیم تعداد فست فود‌ها و پیتزا فروشی‌ها از تعداد ورزشگاه‌ها هم بیشتر است،حتی آن رستوران‌های سنتی هم که در آن غذای ایرانی و کمتر مضر طبخ می‌شود به علت این که قیمتشان گران در می‌آید دارند جایشان را به فست فود‌ها می‌دهند.این موضوع نشان‌دهنده این است که باید بخش‌های دیگر حاکمیت هم به این مسئله وارد شوند،که سبک غلط زندگی بلای جان ایرانیان شده است.»

«سوخت‌های فسیلی مشکل دار،آلودگی شهرها و ترافیک هیچ کدام به تنهایی در ید قدرت وزارت بهداشت نیست،بلکه وزارت بهداشت مثل دروازه‌بان یک تیم فوتبال هست که دفاع ضعیفی دارد و با اوج حملات از تیم مقابل که آسیب زاهای متفاوت جسمی و روانی باشند،روبه‌رو است.بنابراین این مسئله فقط از سوی وزارت بهداشت حل نمی‌شود،باید دید جامعی روی آن باشد.از وزارت ارشاد تا بقیه سازمان‌ها در تغییر سبک زندگی ایرانیان و اهمیت جان مردم مسئول هستند.وقتی صداوسیما به عنوان یک رسانه عمومی می‌آید و پفک،چیپس،نوشابه و بستنی تبلیغ می‌کند.وقتی می‌گوید:بستنی از شیر بهتر است! بستنی‌ای که با افزودنی‌های غیرطبیعی درست می‌شود.خب چه انتظاری می‌توان داشت.»

بوفه‌های مدارس پایگاهی برای ترویج تغذیه نامناسب
در رابطه با آموزش غلط شیوه تغذیه در جامعه،تنها تبلیغات صداوسیما مقصر نیست.موادغذایی که در بوفه‌های مدارس توزیع می‌شود،نیز یکی دیگر از شیوه‌های غلط تغذیه در ایران است که گریبان دانش‌آموزان را گرفته است. «در بسیاری از مدارس در سطح شهر،بوفه‌هایی داریم که موادغذایی ناسالم می‌فروشند،به‌ویژه در مدارس غیر انتفاعی که نظارت بر آنها کمتر است،ساندویچ کالباس و سوسیس و حتی پیتزا در بعضی از بوفه‌های مدارس به فروش می‌رسد.فروش نوشابه در بوفه‌های مدارس چه معنی دارد جز این که ترویج آشکار تغذیه ناسالم است.وقتی در بسیاری از بوفه‌ها شیر ندارند چرا باید نوشابه فروخته شود؟!فرهنگ خانواده‌ها هم باید تغییر کند.اکنون از نظر علمی ثابت شده است استفاده از تنقلات زیر هفت سالگی کاملا ممنوع است،زیرا ذائقه فرد را تغییر می‌دهد و فرد سیستم مغزی و هیپوتالاموسش به غذاهای چاق کننده،پرنمک و پر شیرینی عادت می‌کند و این عادت غذایی برای همه عمر با اینها خواهد ماند.میزان واردات شکر متاسفانه هرساله دارد در کشور ما افزایش می‌یابد و میزان واردات و تولید روغن‌هایی که در واقع غیر اشباع هستند و شدیدا برای سلامتی زیان آورند دارد زیاد می‌شود.از سویی دیگر،به خاطر افزایش قیمت‌ها سرانه مصرف لبنیات در حال پایین آمدن است.»

نحوه شهرنشینی باعث تغییر سبک زندگی
مسائل پیچیده فرهنگی باعث تغییر سبک زندگی ایرانی‌ها شده است.این تغییر سبک فاکتورهای زیادی دارد.نحوه زندگی،شهرنشینی،تبلیغات نامناسب،حتی ترویج زندگی‌های غربی که با فرهنگ ما متفاوت است،باعث این عوض شدن سبک زندگی و مشکلاتش شده است.

 ذائقه فرزندان تعیین کننده سلامت غذا!
تغییر فرهنگی که براساس اشتها عمل می‌کند خطرناک است «این فرهنگی است که به غذاهای چرب،شیرین و پر نمک علاقه دارد.غیر از این موضوعات پدیده فرزند سالاری که حاصل طبیعی کنترل شدید موالید طی چند سال اخیر در ایران است،باعث شده است ذائقه فرزندان تعیین کننده‌ترین نکته در سبد غذایی خانوار باشد،و به جای نگاه کردن به ارزش‌های غذایی و روش‌های علمی برای تعیین سبد خانوار در واقع ذائقه بچه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد.

به صورت کلی در حال حاضر 60 درصد مسائل بهداشتی مسائل بین بخشی است که از وزارت کشاورزی،صداوسیما، وزارت بهداشت، بازرگانی و...در آن موثر هستند. باید بدانیم دادن مجوز به این همه فست فود در شهرها چه نتیجه‌ای دارد؟دادن مجوز به قهوه خانه‌ها برای ارائه قلیان چه کمکی به اقتصاد کشور می‌کند که به آن بی‌توجه هستند و سلامت انسان‌ها را ندیده می‌گیرند.» زندگی ایرانیان عوض شده است.اینجا شرق آسیا نیست که ماهی و سبزیجات جزو اصلی زندگی باشند.قلیان جزو تفریحات است و فست فود جزو لذیذترین غذاها به شمار می‌رود.اما اینها تفریحاتی است که با جان ایرانیان سرو کار دارد و بلای جانشان شده است.

همه چیز درباره بیماری های غیرواگیر

بیماری‌های غیرواگیر که به بیماری‌های مزمن نیز معروف هستند همانگونه که از نامشان پیداست مسری نبوده و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شوند اما در عوض مدت طولانی در بدن باقی می‌مانند و به کندی نیز پیشرفت می‌کنند.چهار نوع اصلی از بیماری‌های غیرواگیر شامل امراض قلبی- عروقی، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت هستند.آمار نشان می‌دهد که امروزه بیماری‌های غیرواگیر با روندی نگران‌کننده بر کشورهای بادرآمد پایین و متوسط تأثیر گذاشته به طوری که تقریبا 80درصد تمامی مرگ و میرهای ناشی از این بیماری‌ها یعنی حدود 29 میلیون مورد در این کشورها اتفاق می‌افتد.این بیماری‌ها در واقع عوامل اصلی مرگ و میرها در اکثر نقاط دنیا به غیر از آفریقا هستند اما برآوردهای اخیر نشان می‌دهد تا سال 2020 میلادی به میزان قابل توجهی نرخ مرگ و میرهای ناشی از بیماری های غیرواگیر در آفریقا نیز افزایش خواهد یافت. همچنین پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 میلادی در کشورهای آفریقایی آمار مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر از مجموع تلفات ناشی از بیماری‌های مسری، تغذیه‌ای و مادرزادی فراتر خواهد رفت.

افراد در معرض ابتلا

افراد در تمام گروه‌های سنی و ساکنان تمامی مناطق جهان تحت تأثیر این بیماری‌ها قرار دارند. همچنین گاهی اوقات این بیماری‌ها با گروه‌های سنی مسن مرتبط هستند اما شواهد نشان می‌دهد که بیش از 9میلیون مورد از کل مرگ و میرهای مرتبط با بیماری‌های غیرواگیر پیش از 60 سالگی اتفاق می‌افتد. علاوه بر اینها 90درصد از موارد مرگ و میرهای زودرس در کشورهای با درآمد پایین و متوسط رخ می‌دهد.

پزشکان همچنین تأکید دارند که کودکان، بزرگسالان و افراد مسن در برابر فاکتورهای خطرزایی چون رژیم غذایی ناسالم، بی‌تحرکی، تماس با دود تنباکو یا تأثیرات موادمخدر که به بروز بیماری‌های غیرواگیر کمک می‌کنند، آسیب‌پذیرتر هستند.این بیماری‌ها از طریق محرک‌هایی همچون سن، رشد سریع و کنترل نشده پدیده شهرنشینی، جهانی‌سازی الگوهای زندگی ناسالم گسترش می‌یابد. به طور مثال، پدیده جهانی شدن الگوهای زندگی ناسالم همچون رژیم‌های غذایی ناسالم خود را در افراد مختلف از طریق افزایش فشار خون، گلوکز، لیپیدهای خون، اضافه وزن و چاقی نشان دهد.

فاکتورهای خطرزا

- فاکتورهای خطرزای رفتاری شامل استعمال دخانیات، کم‌تحرکی و رژیم غذایی ناسالم عامل بیشترین موارد ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر هستند. آمار نشان می‌دهد که استعمال دخانیات سالانه تقریبا به مرگ 6میلیون نفر می‌انجامد و پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش این آمار تا سال 2030 میلادی و رسیدن به عدد هشت میلیون قربانی است. در عین حال حدود 3میلیون و 200هزار مورد مرگ و میر در سال به بی‌تحرکی مرتبط است و تقریبا یک‌میلیون و 700هزار مورد از تلفات ناشی از این بیماری‌ها به مصرف نکردن مقادیر کافی میوه‌ها و سبزی‌ها مربوط می‌شود.

- فاکتورهای خطرزای فیزیولوژی/ متابولیک که خطر ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر را افزایش می‌دهند شامل افزایش فشار خون، اضافه وزن و چاقی، افزایش قند خون و افزایش سطح چربی خون هستند.در مورد نقش این فاکتورها در مرگ و میر افراد آمارها نشان می‌دهد که فشار خون بالا با 5/16 درصد از مجموع مرگ و میرهای جهان در صدر قرار دارد و همچنین استعمال دخانیات با 9درصد، افزایش قند خون با 6درصد، کم‌تحرکی با 6درصد و اضافه وزن و چاقی با پنج درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

تأثیرات اقتصادی- اجتماعی

بیماری‌های غیرواگیر روند پیشرفت در اهداف توسعه را تهدید می‌کنند و فاکتور فقر ارتباط نزدیکی با شیوع بیشتر بیماری‌های غیرواگیر دارد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که رشد سریع آمار مبتلایان به بیماری های غیرواگیر، اقدامات برای کاهش فقر در کشورهای کم‌درآمد را متوقف می‌سازد.افرادی که از نظر اجتماعی آسیب‌پذیرند نسبت به افرادی که از موقعیت بالای اجتماعی برخوردارند بیشتر بیمار شده و سریع‌تر هم فوت می‌کنند زیرا آنان در معرض خطر فزاینده استعمال دخانیات و در عین حال مصرف مواد خوراکی ناسالم هستند و علاوه بر اینها کمتر به خدمات‌درمانی دسترسی دارند.افزایش هزینه‌های درمانی بیماری‌هایی چون امراض قلبی- عروقی، سرطان‌ها، دیابت یا بیماری مزمن ریوی می‌تواند به سرعت منابع مالی خانواده را کاهش دهد و خانواده را به سمت فقر سوق دهد.

پیشگیری و کنترل

برای کاهش تأثیرات بیماری‌های غیرواگیر بر افراد و جامعه، رویکرد جامعی نیاز است که تمامی بخش‌ها را مستلزم می‌کند تا برای کاهش خطرات مرتبط با این بیماری‌ها روش‌های کنترلی و پیشگیرانه را اتخاذ کنند.یکی از شیوه‌های مهم برای کاهش بیماری‌های غیرواگیر تمرکز بر کاهش فاکتورهای خطرزای مرتبط با این بیماری‌هاست. راه‌حل‌های کم‌هزینه‌ای برای کاهش فاکتورهای خطرزای این بیماری‌های شایع وجود دارند. دیگر شیوه‌های کاهش این بیماری‌ها رویکردهای درمانی اولیه شامل تشخیص زودهنگام و درمان به موقع هستند. شواهد نشان می‌دهد که چنین سرمایه‌گذاری‌هایی تأثیر چشمگیری در کاهش هزینه درمان‌ها دارد.

شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیر

- بیماری‌های قلبی- عروقی

بیماری‌های قلبی- عروقی به مجموعه‌ای از اختلالات قلبی و عروق خونی اطلاق می‌شود. سکته‌های قلبی و مغزی عمدتا از طریق انسداد رگ‌های خونی اتفاق می‌افتند که موجب می‌شود جریان خون به مغز یا قلب متوقف شود. اصلی‌ترین دلیل این بیماری تولید چربی در جداره داخلی رگ‌های خونی است که تأمین‌کننده نیازهای مغز یا قلب هستند. سکته مغزی همچنین می‌تواند از خونریزی رگ‌های خونی مغز یا لخته‌های خونی ناشی شود.از مهم‌ترین فاکتورهای خطرزای مهم در بیماری قلبی و سکته مغزی می‌توان به رژیم غذایی ناسالم، بی‌تحرکی، استعمال دخانیات اشاره کرد که عامل 80درصد بیماری‌های عروق کرونری قلب و بیماری عروق مغزی است.تأثیرات رژیم غذایی ناسالم و فعالیت بدنی ناکافی با علائمی چون فشارخون بالا، افزایش گلوکز خون، بالا رفتن لیپید خون، اضافه وزن و چاقی بروز می‌کنند.کنار گذاشتن سیگار، کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی، مصرف میوه و سبزی و ورزش می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی را کاهش دهد همچنین از احتمال ابتلای فرد به فشارخون، دیابت و افزایش لیپید خون بکاهد.اغلب موارد ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی بدون علائم ظاهری هستند. سکته قلبی یا مغزی ممکن است اولین هشدار این بیماری نهفته باشد که می‌تواند خود را با احساس درد یا ناآرامی در قفسه سینه، آرنج، شانه سمت چپ، فک یا کمر نشان دهد. همچنین از شایع‌ترین علائم سکته مغزی ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پاهاست که بیشتر اوقات در یک طرف بدن ظاهر می‌شوند.

دیابت

دیابت بیماری مزمنی به حساب می‌آید و زمانی اتفاق می‌افتد که پانکراس انسولین کافی تولید نمی‌کند یا نمی‌تواند انسولین تولیدی را به درستی مصرف کند. افزایش سطح قند خون تأثیر شایع دیابت‌های غیرکنترل به حساب می‌آید و با گذشت زمان آسیب‌های جدی به بسیاری از بخش‌های بدن به خصوص رگ‌های خونی و عصب منجر می‌شود. در سراسر جهان 347میلیون نفر مبتلا به دیابت وجود دارند. در سال2004 میلادی، حدود 3میلیون و 400هزار نفر براثر پیامدهای ناشی از افزایش قند خون جان خود را از دست دادند. در سال 2010 نیز عدد مشابهی با این آمار گزارش شد. همچنین بیش از 80درصد مرگ و میرهای ناشی از دیابت در کشورهای با درآمد پایین یا متوسط بروز می‌یابد.

سرطان

سرطان واژه عامی است که گروه وسیعی از بیماری‌ها را که می‌تواند بر هر بخش بدن تأثیر بگذارد، شامل شود. یکی از ویژگی‌های تعیین‌کننده سرطان تولید سریع سلول‌های نابهنجار است که فراتر از مرزهای خود رشد می‌کنند و به دیگر اعضای بدن گسترش می‌یابند.سرطان اصلی‌ترین عامل مرگ و میر در سراسر جهان است که در سال 2008 میلادی به مرگ 7میلیون و 600هزار تن منجر شد. همچنین حدود 70درصد تمامی موارد فوتی ناشی از سرطان در کشورهایی با درآمد پایین یا متوسط اتفاق می‌افتد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 میلادی نرخ مرگ و میر ناشی از انواع سرطان‌ها به 13 میلیون و یکصدهزار تن افزایش یابد.

انسداد ریوی

بیماری مزمن انسداد ریوی با انسداد طولانی مدت جریان هوا در ریه‌ها شناخته می‌شود. شایع‌ترین علائم بیماری مزمن انسداد ریوی تنگی نفس، خلط غیرمعمول و سرفه‌های مزمن است که با وخیم‌تر شدن وضعیت بیمار انجام فعالیت‌های روزانه برای فرد سخت‌تر می‌شود. ساده‌ترین روش تشخیص این بیماری تست «اسپیرومتری» است که میزان هوای دم و بازدم فرد و سرعت ورود و خروج هوا به ریه‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. این بیماری اغلب درمان‌پذیر نیست اما شیوه‌های متنوع درمانی می‌تواند به کنترل علائم آن و افزایش کیفیت زندگی فرد مبتلا کمک کند.

آسم

آسم بیماری مزمنی است که با حملات مکرر تنگی نفس و خس‌خس سینه خود را نشان می‌دهد. علائم این بیماری می‌تواند چندین بار در طول روز یا هفته در افراد مبتلا اتفاق افتد که در برخی افراد هنگام شب یا انجام فعالیت‌های بدنی افزایش می‌یابد. در زمان حمله آسمی، جداره مجاری تنفسی متورم می‌شود و موجب شده مجرای هوا باریک شود و جریان هوا به داخل و خارج ریه‌ها را کاهش دهد.سازمان جهانی بهداشت در آمارهای جهانی خود آورده است که 235میلیون نفر به آسم مبتلا هستند. آسم شایع‌ترین بیماری مزمن در میان کودکان است و در تمامی کشورها به رغم سطح توسعه‌شان مشاهده می‌شود.

اضافه وزن و چاقی

اضافه وزن و چاقی به انباشت افراطی و غیرمعمول چربی عنوان می‌شود که ممکن است سلامت فرد را به خطر اندازد. شاخص توده بدنی شاخص ساده‌ای از وزن و قد است که برای طبقه‌بندی کردن اضافه وزن و چاقی در افراد بزرگسال به کار می‌رود.اضافه وزن و چاقی پنجمین علت مرگ و میر در جهان شناخته و به تازگی از سوی سازمان جهانی بهداشت در فهرست بیماری‌های مزمن گنجانده شده است. حداقل 2میلیون و 800هزار بزرگسال در سال در نتیجه چاقی و داشتن اضافه وزن جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این، 44درصد موارد ابتلا به دیابت، 23درصد ابتلا به بیماری ایسکمیک قلب و بین 7 تا 14درصد ابتلا به سرطان‌های خاص به چاقی و اضافه وزن نسبت داده می‌شوند.

بررسی‌های سازمان جهانی بهداشت در سال 2008 میلادی حاکی از آن است که بیش از 1میلیارد و 400میلیون بزرگسال اضافه وزن دارند. از میان این افراد بیش از 200میلیون نفر مرد و حدود 200میلیون زن چاق هستند. در مجموع بیش از 10درصد جمعیت بزرگسالان جهان چاق هستند.همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال 2011 میلادی، بیش از 40میلیون کودک زیر پنج سال از اضافه وزن رنج می‌برند درحالی که اضافه وزن و چاقی چالش کشورهای با درآمد بالا درنظر گرفته می‌شود اکنون نرخ شیوع اضافه وزن و چاقی در کشورهای با درآمد متوسط و پایین نیز رو به افزایش است. بیش از 30میلیون کودک مبتلا به اضافه وزن در کشورهای درحال توسعه و 10 میلیون در کشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند.از جمله دلایل ریشه‌ای چاقی و اضافه وزن نبود تعادل انرژی بین کالری مصرفی و کالری سوزانده شده است. همچنین افزایش دریافت غذاهای مملو از کالری که حاوی مقدار قابل توجهی چربی هستند و افزایش بی‌تحرکی از جمله دیگر دلایل شیوع این بیماری است. علاوه بر این، افزایش شاخص توده بدنی اصلی‌ترین فاکتور خطرزا برای بیماری‌های غیرواگیر همچون بیماری‌های قلبی- عروقی، اختلالات اسکلتی- عضلانی و برخی سرطان‌ها به شمار می‌رود.

 

خوشمزه امابسیار خطرناک

فضای جامعه امروز و دغدغه هایی که هر یک از ما در کار و زندگی مان با آن دست و پنجه نرم می کنیم، باعث شده که کمتر برای خودمان و بخصوص برای تغذیه سالم وقت هزینه کنیم. به گفته پزشکان نحوه تغذیه رابطه مستقیمی در زندگی دارد، اما در کشور ما به خصوص در شهرهای بزرگ افراد بیشتر به تغذیه فست فود یا غذاهای آماده روی آورده‌اند و دیگر در شهر تهران جایی برای سفره پهن کردن در خانه ها نیست، آنچه پیش روی شماست نظرات کارشناسان درباره تغییر ذائقه ایرانیان و مضرات فست فود برای افراد جامعه است که در پی می آید.

رواج فست فود، تهاجم فرهنگی دیگر

با توجه به اینکه مصرف فست فود در جامعه ما افزایش پیدا کرده است، به تبع می تواند تأثیرات مهم اجتماعی در پی داشته باشددر جامعه شناسی بحثی وجود دارد، تحت عنوان تغییر متفاوت عناصر فرهنگی و می توان فست فود را یکی از تهاجم های فرهنگ و تمدن غرب دانست.بنا بر تئوری روانشناسی اگر یک عنصر فرهنگی بیگانه مورد پذیرش فرهنگی قرار گیرد جامعه از آن استقبال کرده و اگر عنصر دیگری در جامعه حضور داشته باشد، جامعه با آن به مبارزه برخواسته و در صورت مبارزه آن عنصر پیروزخواهد شد. برای مثال در فرهنگ غذایی ایران خورشت ها و غذای متنوع زیادی وجود دارد که ساندویج و امثال آن هم در فرهنگ تغذیه ایرانی جا باز کرده است.

فست فود تغذیه ای جایگزین غذای سنتی

حتی غذاهای فست فود را می توان هنگام رانندگی صرف کرد و دیگر همچون غذاهای سنتی نیازی بکار برد قاشق و چنگال نیست که بدین شکل این نوع تغذیه در تمام جهان جا باز کرده و محبوب شده است.نسل جوان به مصرف غذای راحت روی آورده و در نتیجه این غذا در تمام کشورها مورد توجه قرار گرفته است باید در نظر داشت که مصرف این گونه غذاها کیفیت و ارزش غذایی مناسب ندارد.

تئوری تغییر متفاوت فرهنگی

تداوم این گونه تغذیه را در جامعه شناسی به عنوان تئوری «تغییر متفاوت فرهنگی» می نامند و تصریح کرد: برای مثال تلفن همراه، چراغ قوه و اتومبیل که وارد ایران شد، به علت اینکه جای آن وسایل در جامعه ایران خالی بود به تبع مورد استقبال هم قرار گرفت. دغدغه های امروز و زندگی سریع جامعه هم دلیل استقبال از این نوع تغذیه است.بنابراین تئوری، فست فود یکی از غذاهایی است که بدلیل سرعت و سهل الوصول بودن، به راحتی در شهرها جا باز کرده است؛ البته روستاییانی که به شهرهای بزرگ می‌آیند هم به سراغ مغازه های فست فودی می روند.

با سفره آرایی می توان ذائقه را تغییر داد

راه‌ مقابله با این فرهنگ غلط اجتماعی و معضل را نمی توان حل کرد، مگر اینکه با فرهنگسازی و مصرف غذاهای سنتی این معضل را حل کرد و به نسبت والدین هم باید از سفارش پیتزا یا غذاهای آماده صرف نظر کنند.در واقع اگر به غذاها از لحاظ کیفیت و هم از لحاظ سفره آرایی توجه شود، به این ترتیب می توان ذائقه جوانان و بچه‌های ایرانی را به سمت غذاهایی ایرانی هدایت کرد و رادیو و تلویزیون هم نباید به این شدت مصرف فست فود را در فیلم‌ها به نمایش بگذارد.

رواج تغذیه سالم با همراهی رسانه ها و تبلیغات

در اصل واژه ساندویچ یا پیتزا کلمه انگلیسی است که وارد فرهنگ ایران و جهانیان شده است، به این ترتیب خانواده ها، رسانه ها به خصوص رسانه ملی با درج مطالبی در کتاب‌های درسی و برگزاری نمایشگاه های مختلف از تغذیه داخلی می توانند ذائقه عمومی را به سوی تغذیه سالم و با کیفیت هدایت کنند.ناگفته نماند، در نحوه تهیه پیتزا مقدار زیادی طعم دهنده های متنوع ، رب گوجه، سس مایونز، کالباس، سوسیس و پنیر پیتزا که پنیری بسیار چرب هست، استفاده می شود. هیچ کس نمی گوید که صد در صد این غذاها را کنار بگذارید ما می گوییم به عنوان غذای گاهی وقتی استفاده شود نه اینکه در هفته 3 تا 4 وعده مصرف کنیم. آدمها دوست دارند که تنوع غذایی داشته باشند اما باید به سمت غذاهای سالم برویم؛ به طور مثال پیتزایی باشد با حجم کم و در آن از میوه ها و سبزیجات استفاده شود و پیتزایی حجیم،‌چرب با پنیر و سس فراوان را کنار بگذاریم.

این قبیل خوراکی‌ها چند عیب بزرگ دارند، اولا در تهیه غذاهای آماده وفست فود از مواد افزودنی استفاده و این مواد افزودنی در بدن تبدیل به مواد سرطان زا می‌شود.در بعضی از سوسیس و کالباس ها از نیتریت به عنوان رنگ دهنده استفاده می شود که این ماده باعث ایجاد سرطان سیستم گوارشی در بدن می شود که از یک حد مصرف آن ممنوع می باشد؛ اما از اکثر فرآورده های گوشتی (سوسیس،‌کالباس و ‌همبرگر) که قیمت ارزانی دارند، نمی توان به عنوان جایگزین گوشت استفاده کرد؛ گوشتی که در این مواد استفاده می شود، کیفیت پایینی دارد که از پروتئین های غیر حیوانی هستند که با استفاده از پودر سیر، ادویه و فلفل به این قبیل گوشت ها، رنگ ، بو و طعم غیر طبیعی می دهند تا به یک محصول خوب تبدیل شوند؛ اما در واقع اینطور نیست و از مواد اولیه ناسالم تهیه شده اند.این غذاها پر کالری هستند و معمولاً از کالباس و سوسیس برای این غذاها استفاده می شود، که گوشت‌های چربی دارند و چربی های آنها هم از چربی جامد و مضر است.

ادویه های استفاده شده در این مواد غذایی باعث ایجاد حساسیت شدید در بعضی افراد می شوند؛ به طور مثال بعضی مواقع افراد که از ادویه های هندی که با نحوه مصرف آنها آشنا نیستند، از این نوع ادویه ها استفاده می کنند که باعث اسپاسم حنجره می شود. همچنین بچه ها که فست فود ها را بسیار دوست دارند مصرف سوسیس و کالباس باعث حساسیت شدید پوستی در بچه ها می شود و پوست شان حالت کهیر پیدا می کند و لوله گوارش آنها هم تحت تاثیر این ادویه ها قرار می گیرد و مشکلاتی را برای شان ایجاد می کند. بعضی ادویه ها هم باعث تحریک معده می شوند که ناراحتی های گوارشی را در پی دارند و حتی منجر به زخم معده می شود؛ به طور نمونه فلفل سبز تازه با اینکه تند هست اما هیچ عارضه ای برای معده ندارد ولی ادویه هایی که در فراورده های گوشتی استفاده می شود بسیار عوارض شدیدی را در پی دارند و سلامت بدن را در معرض خطر قرار می دهند.

برای مصرف اینگونه غذاها به تبع از نان‌هایی که با آرد سفید تهیه می‌شود و معمولاً پرکالری هستند بهره می گیرند و هر ساندویچ دارای یکهزار تا 1200 کالری پرنمک است و اغلب هم با نوشابه مصرف می‌شود.این خوراکی ها نه تنها فایده ای ندارد، بلکه مضر هم هستند، متأسفانه به علت اینکه شیوه زندگی تغییر کرده و این فست فودها با ادویه خوش طعم می‌شود، به تبع مردم هم به مصرف این نوع تغذیه گرایش پیدا می کنند.فست فودها در نوع تغذیه یکسری تغییراتی ایجاد کرده است، برای مثال ناگت ها معمولاً افزودنی ندارند، از آرد سوخاری تهیه می شود و به طور معمول کم ضررتر از سوسیس و کالباس هستند.اگر کسی برای تهیه غذاهای آماده از ساندویچ های مرغ یا ساندویچ های تن ماهی (که در کشور ما چندان متداول نیست) استفاده کنند، بسیار مناسب و به ترتیب مصرف همبرگر بهتر از کالباس و سوسیس است، به شرطی که این مواد با آب پرتقال یا گوجه فرنگی استفاده شود تا مضرات مواد افزودنی بدین شکل کاسته شود.

بهتر است بدانید؛ چربی و روغن هایی که در این مواد غذایی استفاده می شود، بسیار چاق کننده هستند، چاقی که با کمبود مواد مغذی طبیعی همراه هست، فست فودها را می خوریم تا سیر شویم. افراد جامعه باید به عنوان تنقل به این مواد نگاه کنند نه به عنوان یک ماده غذایی سالم. انواع فست فودها در سرخ کردنشان از روغن های اشباع استفاده می شود که بسیار چاق کننده هستند و فردی که به عنوان غذای اصلی از آنها استفاده می کند به افزایش وزن بی دلیل و افزایش کلسترول مبتلا می شود که عوارض شدیدی در پی دارد. در حال حاضر در اغلب کشورها تولید کننده های فست فود را مجبور کرده اند که به تولید فست فود سالم رو بیاورند و مقدار کالری غذاهای سریع را تحت کنترل درآورده اند که هر وعده نباید بیش از نیاز روزانه کالری داشته باشد و باعث چاقی نشود؛ به طور مثال سالاد بدون روغن و چربی در سبد فست فود ها قرار داده اند. چربی های مصنوعی و اشباع که بسیار مضر هستند، بیماری های گوارشی، قلبی و عروقی را در پی دارند.مصرف غذاهای آماده و فست فود بهتر است، هر دو هفته یکبار مصرف شود و آن هم به این دلیل که بدن فرصت پیدا می کند تا سموم را دفع کند.مصرف فست‌فودها که عمدتا حاوی سوسیس و کالباس هستند، می‌توانند باعث بروز سرطان‌های خطرناک شوند.امروزه فست‌فودها یکی از رایج‌ترین غذاها شده‌اند، مصرف این‌گونه غذاها به دلیل محتوای بالای چربی که عمدتاً هم چربی‌های اشباع برای قلب و عروق بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث افزایش کلسترول خون شود.

فست‌فودها به دلیل مقادیر فراوان چربی احساس سیری ایجاد می‌کنند و این امر می‌تواند برای کودکان و نوجوانانی که در سن رشد هستند سوء تغذیه به همراه داشته باشد.فست‌فودها ازنظر ریز مغذی‌ها خصوصاً ویتامین‌های گروهB و C و همچنین اسید فولیک بسیار فقیر هستند، فست‌فودها یک وعده از وعده‌های غذایی فرد را اشغال می‌کنند، اما مواد مورد نیاز بدن را ندارند.مصرف فست‌فودها خصوصا برای خانمهای جوان که در آستانه بارداری هستند بسیار مضر است و می‌تواند باعث احتمال نقص عصبی در جنین شود.چنانچه فست‌فودها در روغنی که چند بار از آن استفاده شده سرخ شود و این روغن تغییر رنگ داده باشد به راحتی می‌تواند سرطان ایجاد کند.نمک بالای موجود در فست‌فودها می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به فشار خون باشد.

رنگ صورتی موجود در سوسیس و کالباس به هیچ وجه ناشی از گوشت موجود در آنها نیست، بلکه به دلیل مقادیر فراوان نیترات و نیتریت در این فرآورده‌های غذایی است که در بدن به نیتروز آمین‌ها تبدیل شده و سرطان ایجاد می‌کند و این مواد حتی بدون آنکه سرخ شوند هم سرطان‌زا هستند.از آنجایی که بیشتر افراد همراه با فست‌فودها نوشیدنی‌های شیرین خصوصا نوشابه مصرف می‌کنند عوارض این مواد به‌طور مضاعف بیشتر می‌شود و امکان ابتلا به چاقی، پوکی استخوان و فشار خون بالا می‌رود.مصرف نوشیدنی از جمله نوشابه همراه فست‌فودها باعث پوکی استخوان می‌شود و مانع از قد کشیدن کودکانی است که در سن رشد قرار دارند.اگرچه ذائقه اکثر افراد به فست‌فودها عادت کرده و نمی‌توان آنها را به‌طور کامل از برنامه غذایی حذف کرد، اما پیشنهاد می‌شود مصرف این مواد غذایی به یک بار در ماه یا هر دو ماه یک بار محدود شود.

یکی از مضرات فست فود ها،‌سرخ شدن نشاسته در روغن است؛ هر هیدروکربنی که در روغن سرخ شود، حال هر روغنی باشد ایجاد پلی آکریل می کند که ماده ای بسیار سمی است. وقتی یک ماده غذایی نشاسته دار را در روغن سرخ می کنیم زنجیره های نشاسته پشت سر هم قرار می گیرند که ایجاد این رشته ها ترکیبات تازه ای به وجود می آورد که باعث ایجاد یک سری بیماری در بدن می شود. استفاده از روغن مخصوص سرخ کردن حتمی و لازم است؛ اما این روغن ها هم عوارض را کاهش نمی دهند و باز باعث بیماری می شوند ما باید از غذاهای آب پز، بخار پز یا تفت داده شده استفاده کنیم. اما باید این نکته را متذکر شد؛ استفاده از روغن های مایع که اشباع هستند در سرخ کردن مواد غذایی استفاده شوند؛ این روغن ها در اثر حرارت تبدیل به پرکسید می شوند که اکسیژن وارد زنجیره چربی می شود و باعث سمی شدن روغن می شود. روغن نه تنها از شکل طبیعی خارج می شود بلکه تبدیل به ماده ای بسیار مضر می شود. همانطور که مشاهده می کنید وقتی از روغنی که مخصوص سرخ کردن نیست، استفاده می کنیم در ته ماهیتابه یک لایه چربی ایجاد می شود که چسبیده به ظرف و شستن آن بسیار مشکل است؛ این دقیقا همان اتفاقی هست که در سیستم بدن می افتد و این چربی به همین شکل به جداره رگ ها می چسبد.

رابطه دیابت با مصرف زیاد سوسیس و کالباس:

 رژیم غذایی سرشار از سوسیس و کالباس خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در مردان حدود ۵۰ درصد افزایش می دهد.  ما توصیه نمی کنیم این مواد غدایی به کلی از غذای مردم حذف شود، بلکه پیشنهاد ما این است که مردم تعداد دفعات مصرف این نوع گوشت ها را کاهش دهند. بیشترین احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ مربوط به کسانی است که در هفته، ۲ وعده یا بیشتر سوسیس و کالباس مصرف می کنند.غذاهای چرب با تقلید از التهابی که به طور معمول در اثر فعالیت باکتری ها، ویروس ها و مواد مضر بروز می کند، می توانند موجب بروز دیابت نوع دوم شوند.مطالعات نشان می دهد افرادیکه بیشترین مصرف فست فود و کالاهای پخته تجاری را دارند به احتمال زیادتر به تحرک کمتر، داشتن عادتهای غلط غذایی که شامل خوردن کمتر میوه، میوه های مغز دار ( گردو، بادام، پسته، فندق وغیره) ماهی، سبزیجات، و روغن زیتون می پردازند سیگار کشیدن و کار کردن بیشتر از ۴۵ ساعت در هفته از دیگر خصوصیات شایع این گروه است.

چه باید کرد؟

ما می توانیم به جای استفاده از این غذاهای چرب و پر ادویه از فست فود های سالم و سنتی استفاده کنیم؛ مخلوط میوه ها و سبزی ها؛ تخمه ها و تنقلات قدیمی، میوه های خشک شده ( توت، آلو، پسته، انجیر، خرما و ...) که عوارض بسیار کمی دارند و چربی هایی که در این دانه های خوراکی وجود دارد برخلاف چربی هایی که در فست فودها استفاده می شود چربی های بسیار مفیدی هستند که نه تنها باعث بیماری نمی شوند، بلکه ‌چربی بد خون را کاهش داده و باعث افزایش چربی خوب بدن می شوند.

14 باور درست ونادرست درباره رژیم غذایی

-ماکارونی سبب چاقی می شود:تنها در صورتی این باور صحیح خواهد بود که در خوردن ماکارونی، چون خوراک های دیگر، زیاده روی شود. آنچه چاق کننده است سس ها یا لایه های پنیر همراه ماکارونی است که کالری بسیاری دارند.
 
-سالاد سبز حاوی مقدار زیادی ویتامین است:این تصور اشتباه است، زیرا مثلا یک برگ کاهو از 95 درصد آب تشکیل شده است و مواد مغذی فراوانی در آن یافت نمی شود.
 
-گریپ فروت با داروهای مختلف سازگاری ندارد:این امر صحیح است. مواد تشکیل دهنده در گریپ فروت سبب می شوند دفع برخی داروها با تاخیر بسیاری انجام شوند. در چنین شرایطی سطح دارو در خون بیش از حد لازم افزایش می یابد و می تواند به عوارض جانبی خطرناکی منجر شود.
 
-مواد بدون قند کالری ندارند:این باوراشتباه است، زیرا جایگزین های قندی نیز دارای کالری هستند. یک بسته 15 گرمی شامل 10 آدامس بدون قند حدود 22 کیلوکالری دارد. یک بسته 15 گرمی شامل 10 آدامس به همراه قند اما بیش از دوبرابر، حدود 45 کیلوکالری دارد.
 
-مواد کم چرب، کم کالری هستند:این تصور نیز نادرست است، زیرا بسیاری از مواد کم چرب دارای قند بسیار یا دیگر کربوهیدرات ها هستند. این مواد در بعضی موارد حتی بیشتر از مواد چرب کالری دارند.
 
-مرکبات حاوی ویتامین C بسیاری هستند:این ادعا اشتباه است. البته درست است که پرتقال و لیمو دارای ویتامین C هستند، اما میزان ویتامین C در فلفل و جعفری بسیار بیشتر از این میوه ها است.
 
-نمک فشار خون را افزایش می دهد:این باور تا حدودی درست است. در هر سه موردِ افزایش فشار خون، یک مورد در مورد کسانی بوده که نمک بیش از اندازه در مواد خوراکی شان وجود داشته است. مسلم این امر است که بیماران فشار خونی با نخوردن نمک این فاکتور احتمالی بالا بردن فشار خون را حذف می کنند.
 
-اسفناج را نباید دوباره گرم کرد:این ادعایی اشتباه است. گرچه اسفناج حاوی نیترات است که به مواد مضری تبدیل می شود، اما اگر اسفناج پس از آماده سازی در یخچال قرار گیرد و یک روز بعد استفاده شود، هیچ اشکالی بوجود نمی آورد. البته گفته می شود نوزادان و کودکان بهتر است از اسفناج مانده استفاده نکنند.
 
-اسفناج باعث قدرت می شود، زیرا آهن فراوانی دارد:باید گفت که آهن اسفناج به هیچ وجه زیاد نیست و بدن انسان می تواند آهن مورد نیاز خود را خیلی بهتر از منابع حیوانی تا منابع گیاهی به دست آورد؛ منابعی چون محصولات گوشتی.

زنان باردار باید به اندازه 2 نفر غذا بخورند:این باور نیز اشتباه است. نیاز به انرژی در یک زن باردار در 4 ماهگی کمی بیشتر از یک زن غیرحامله یعنی حدود 250 کیلوکالری بیشتر، در روز است. 250 کیلوکالری حدود یک لقمه نان و پنیر است.
 
-هرچه بیشتر ویتامین به بدن انسان برسد بهتر است:این باور نیز اشتباه است، زیرا دریافت بیش از حد ویتامین هایی چون B6 ، A D یا E از طریق مکمل های غذایی می تواند برخی عوارض جانبی ناخواسته برای بدن بوجود آورند.
 
-افرادی که شب غذا می خورند چاق می شوند:این باور نیز اشتباه است. موضوع اصلی زمان غذاخوردن نیست، بلکه میزان انرژی ای است که به بدن می رسد. کسی که کالری بیش از حد مصرف، به بدن خود می رساند، چاق می شود، چه صبح، چه نیمروز یا شب.
 
-خوراک های قارچی را نباید دوباره گرم کرد:این تصور نیز اشتباه است. اگر خوراک های قارچی به سرعت سرد شوند، می توان آنها را بدون نگرانی گرم و صرف کرد. البته باید آنها را قبل از خوردن خوب گرم کرد.
 
-برطرف شدن اسهال از طریق نوشیدن نوشابه گازدار:قند و کافئین موجود در نوشابه های گاز دارحتی به افزایش اسهال می انجامند. این 'داروی خانگی' نامناسب را باید بخصوص در ارتباط با کودکان کنار گذاشت.

تناسب اندام این روزها

یکی از معضلاتی که اکثرافراد بخصوص بانوان در دوره رژیم و کاهش وزن با آن درگیر هستند ،اندازه گیری وزن خودشان با ترازوهای خانگی بخصوص دیجیتالی ها است. برای از بین بردن این معضل ابتدا باید بدانیم چه زمانی می توان اقدام به وزن کشی با ترازو کرد!؟ بهترین زمان برای وزن کشی صبح ناشتا پس از اجابت مزاج و تخلیه روده ها و با یک لباس سبک و راحت است که وزن دقیق را نشان می دهد، که این اندازه گیری فقط باید هفته ای یک بار باشد.
 
باید توجه داشت این کار نباید هر روز انجام شود زیرا اگر فردی هر روز کاهش وزن داشته باشد باید بدانیم که وی با چه روشی اقدام به کاهش وزن کرده است، درصورتی که کاهش وزن وی فقط با داشتن رژیم غذایی خاصی باشد باید توجه کرد که رژیم غذایی که هرروز کاهش نیم تا یک کیلویی به همراه دارد نه تنها چربی ها را از بین نمی برد بلکه فقط آب و املاح بدن به همراه بافت عضلانی را کاهش می دهد که این به هیچ عنوان اصولی نیست زیرا باعث می شود که فرد دچار بیماری شده و همچنین پوست بدنش به شدت شل و افتاده شود وعلاوه بر از دست دادن سلامتی از زیبایی و تناسب اندام نیز محروم می شود.
 
متاسفانه این روزها رژیم گرفتن و رعایت برنامه غذایی برای کاهش وزن یا بنا به توصیه افراد غیر متخصص که اکثر مواقع به صورت نقل قول و گوش به گوش است و یا رژیم های اینترنتی است که هردوی این موارد به صلاح فرد نیست، زیرا هر برنامه غذایی ویژه فرد خاصی است و حتی اگر توسط فرد متخصص پیشنهاد شده باشد فقط برای بیمار یا مراجعه کننده خاص است و نمی توان بدلیل اینکه فردی با آن رژیم غذایی به نتیجه مورد نظر رسیده همه از آن رژیم پیروی کنند.
 
بهترین میزان کاهش وزن باید هفته ای حداکثر یک کیلو باشد اما در افرادی که دچار چاقی خطرناک هستند می توانند زیرنظر پزشک یا متخصص در هفته 2تا 3 کیلو نیز کاهش وزن داشته باشند که این موارد بسیار کم هستند. اعداد ترازو به تنهایی نمی تواند نشانگر دقیقی برای این باشد که فردی ازدیاد و یا کاهش وزن دارد و وی را چاق یا لاغر محسوب کرد، زیرا اعداد ترازو بدون توجه به نسبت قدی و نوع استخوان بندی فرد فقط و فقط وزن را نشان می دهد.
 
باید به اسکلت بدنی و استخوان بندی بدن افراد نیز توجه کرد، به قول قدیمی ها برخی افراد استخوان بندی درشتی دارند و جرم استخوان این افراد نیز بیشتر از سایرین است، پس نمی توان فقط با رفتن روی ترازو و اندازه گیری از طریق آن فردی را چاق یا لاغر بنامیم.مهم نیست که فرد چند کیلو است،بلکه ورزیدگی عضلات بدن است که شاخص توده بدنی (BMI)که مقیاسی برای اندازه گیری میزان تناسب وزن نسبت به قد فرد است را نشان می دهد. امکان دارد دونفرکه از نظر قدی با هم برابرهستند از نظر وزنی نیز هردو 100 کیلوگرم وزن داشته باشند . یکی از آنان فرد ورزشکاری است با بدنی عضلانی100 کیلوگرم وزن دارد، اما دیگری یک فرد عادی با بدنی پر از توده چربی است که او نیز 100 کیلو وزن دارد.
 
 به طور کامل مشخص است که فرد عادی با بدنی مملو از چربی در معرض خطر است اما فرد ورزشکار دارای بدنی سالم است، در حالیکه این دو نفر اگر بر روی ترازو بروند به یک میزان اضافه وزن دارند. پس محاسبه بدن برای کاهش وزن و لاغری و رسیدن به تناسب اندام از طریق ترازو کاری غیر علمی است.اگر تاکنون در حالیکه از یک رژیم غذایی اصولی به همراه برنامه ورزشی برای کاهش وزن پیروی می کنید اما باز هم کاهش وزن ندارید و وزنتان ثابت مانده ، بدانید که تنها نیستید. تمرینات کاردیو و مقاومتی، هر دو می‌توانند عضله سازی کنند و چربی را کاهش دهند، بنابراین فقط به این خاطر که اعداد روی ترازو تغییری نکرده‌اند، به این معنی نیست که تمام آن ورزش‌ها، بی فایده بوده است.

باید بدانید که عضله، دارای چگالی بیشتری نسبت به چربی است، یعنی نسبت به یک توده‌ی چربی مشابه، حجم کمتری می‌گیرد. این مساله توضیح می‌دهد که چرا ممکن است بدون آنکه وزن قابل توجهی از دست دهید، لاغرتر بنظر برسید.وزن ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮ ﭼﺮﺑﯽ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ ﺩﻭﯼ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮﻡ ﻫﺴﺘﻨﺪ! ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﻋﻀﻼﺕ ﻣﺘﺮﺍﮐﻢﺗﺮ ﺍﺯ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻭﻗﺘﯽ ﻋﻀﻠات ﺑﺪﻧﺘﺎﻥ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﯿﺰﺍﻥ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ،ﻻﻏﺮﺗﺮﺑﻪ نظر ﻣﯽﺭﺳﯿﺪ. در واقع از آنجایی که یک کیلو چربی، حدود ۴ برابر بافت عضلانی فضا اشغال می‌کند، این امکان وجود دارد که حتی با ثابت ماندن وزن بدنتان، جمع و جورتر بنظر برسید. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮ ﻋﻀﻠﻪ ﺣﺪﻭﺩ 100 ﮐﺎﻟﺮﯼ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻣﯽﺳﻮﺯﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮ ﭼﺮﺑﯽ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺣﺪﻭﺩ 4 ﮐﺎﻟﺮﯼ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﻣﯽﺳﻮﺯﺍﻧﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻫﺮ ﻗﺪﺭبا افزایش عضله بدن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ ﺷﻮﯾﺪ، ﺳﺮﻋت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺑﺪﻧﺘﺎﻥ نیز ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﯽﺭﻭﺩ. ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﻫﻮﺍﺯﯼ ﻣﺜﻞ دوﯾﺪﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻮﺧته ﺷﺪﻥ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎﯼ ﺍﺿﺎﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻤﺮﯾنات ﻗﺪﺭﺗﯽ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﻋﻀﻼﻧﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﺍﯾﻦ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺑﺪﻥ ﻭ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺍﺳﺖ.
 
بهتر است به جای حساسیت بی جا به وزن بدن، با اندازه گیری سایز بدن میزان موفقیت را در کاهش وزن بسنجیم زیرا همانطور که ذکر شد حجم چربی از حجم عضله بیشتر است و وقتی فردی سایز کم میکند به طور حتم چربی از دست داده ،که این بهترین اتفاق در رسیدن به تناسب اندام است و نشانگر این است که فرد مورد نظر در راه درستی قدم بر می دارد و علاوه برتناسب اندام با داشتن بدنی عضلانی تر و چربی کمتر به سلامتی خود نیز کمک می کند.
 
متاسفانه اعداد و ارقام ترازوها برای بیشتر بانوان ما به شکل یک شاخص صحیح در آمده و از نظر روانی بسیار آنان را آزار می دهد. بهتر است به جای توجه بیش از حد به وزن و دقت بی مورد به بالا و پایین شدن گرمی از وزن که هیچ پشتوانه علمی ندارد، دقت کنیم که سالم و اندازه غذا بخوریم و ورزش را به صورت یک عادت در زندگی خودمان قرار دهیم. زیرا با این روش به طور حتم در عین داشتن سلامتی و شادابی به تناسب اندام نیز خواهیم رسید.

زندگی سالم با چای سالم

امروزه در سرتاسر دنیا به‌ندرت می‌توان محلی را پیدا کرد که نوشیدن چای بخش مهمی از فعالیت‌های زندگی روزانه‌ی حداقل عده‌ای از ساکنان آن نباشد.نوشیدن چای در هر ساعت از روز و در هر مکانی کاملا عادی و مرسوم است؛ از جمله در حین کار و فعالیت روزانه، در خانه، در جمع دوستان، در چایخانه‌ها و … در بعضی از کشورها مثل انگلستان، روسیه، ژاپن و چین نوشیدن چای جز آداب و سنن فرهنگی محسوب می‌شود.ویژگی اصلی این نوشیدنی لذت‌بخش و محبوب، کمک به حفظ آرامش و رفع خستگی است.

چای حاوی کافئین و آمینواسیدی به نام تیانین است که هر دو عامل کاهش اضطراب و استرس هستند و یک فنجان چای داغ در هر موقعیت ناخوشایندی می‌تواند باعث آرامش شود و تمرکز و خلق‌وخوی خوش را به ما بازگرداند. البته دلیل نوشیدن چای برای افراد مختلف متفاوت است. عده‌ای صرفا از طعم آن لذت می‌برند و بعضی هم از آن به‌عنوان بهانه‌ای برای ملاقات دوستان و وقت‌گذرانی با آن‌ها استفاده می‌کنند. نوشیدن چای در بعضی از کشورها جایگاه خاصی دارد و بعد از گذشتن سالیان متمادی به مجموعه‌ای از آداب‌ورسوم جذاب و درعین‌حال جدی و بدون انعطاف تبدیل شده است.

آنچه که باید درباره این مایع و ماده ارزشمند بدانیم این است که به نوبه خود حاوی آنتی اکسیدان است و در واقع از بین برنده سرطان است.چای سبز حاوی موادی به نام آنتی اکسیدان است که در واقع خواص آن می‌تواند سرطان در بدن از بین ببرد که در بدن ما رادیکال‌های آزادی تولید می‌شود که با مصرف این چای در بدن از بین می‌رود، چای سبز به علت وجود کافئین بسیار شادی آور و انرژی زاست و از قدیم‌الایام در برنامه غذایی ما بوده است.

زندگی سالم با چای سالم
متاسفانه امروزه به علت‌های مختلف عواملی به وجود می‌آیدکه چای‌های بی‌کیفیت را به بازار عرضه می‌کنند که به صورت چای‌های کیسه‌آی و باز پخش می‌کنند و اینها چای‌هایی هستندکه رنگ ها و طعم‌ دهنده‌های غیر طبیعی در آنها استفاده می‌شود.در چایی‌های که اسانس های شیمیایی دارند در واقع از طریق مواد شیمیایی درست می‌شوند و در بدن تجمع پیدا می‌کنند و همین تجمع مواد شیمیایی است که ناشی از مصرف رنگ‌ها، اساسن‌ها و طعم‌دهنده‌ها به وجود می‌آید و در چای عوارض خاص خودش را دارد.عوارضی چون واکنش‌های آلرژی در بدن، بیش فعالی در بچه‌ها، تغییر سیستم ایمنی بدن، اختلال در خواب که در خیلی از افراد وجود دارد که می‌تواند ناشی از مصرف چای اسانس‌دار باشد.

دیگه چی سرطان زا نیست؟!
مصرف مواد مصنوعی، شیمیایی،‌رنگ های مصنوعی می‌تواند اثرات نامطلوب داشته باشد،‌اثراتی همچون بر عملکرد کبد و کلیه و غدد بدن مخصوصا غده تیروئید، باعث کاهش سطح ویتامین‌ها و در واقع آنتی اکسیدان‌ها در بدن دارد بنابراین می‌تواند اثرات سرطان‌زایی را به دنبال داشته باشد.چای می‌تواند با داشتن آنتی اکسیدان‌ ضد سرطان باشد اما چایی هایی که به آنها رنگ و اسانس‌ اضافه می‌کنند در ایران بر عکس این است و می‌تواند اثرات سرطان‌زایی داشته باشد.

چای طبیعی معمولا حدود 10 دقیقه طول می‌کشد تا رنگ خود را بگیرد ولی چای‌هایی که کیسه‌ای هستند به محض اینکه وارد آب جوش می‌شوند کاملا رنگ آب را عوض می‌کنند و این از نشانه‌هایی است که متوجه می‌شویم چای‌ها درونشان رنگ های مصنوعی استفاده شده است.

حالا اگر به اضافه رنگ های مصنوعی، طعم‌های تلخ هم به مشام برسد غیر مجاز خواهند بودو اثرات بسیار خطرناک‌تری دارند و اگر بخواهیم چای‌ها را بر اساس طعم و رنگ انتخاب کنیم بخاطر مصرف زیادی است که روزانه انجام می‌دهیم و چای‌های خوب قیمت‌های متفاوتی دارد ولی خاک چای یاهمان کیسه‌ای قیمت‌های کمتری را به خود اختصاص داده‌اند بنابراین اگر قیمت و بو و طعم هر چای بالا رود مضرات آن بیشتر می شود.

از ابهام تا اثبات طعم های مصنوعی
حال در مورد چای‌هایی بحث‌ می‌شود که ارزش‌های بالایی دارند ولی صحت داشتن اسانس‌ آنها به اثبات نرسیده است.چای از نوشیدنی‌های سنتی و قدیمی ایران است ورود چای به ایران طی سفری  که یکی از درباریان قاجار به هندوستان داشت به انجام رسید و گسترش کشت آن حدود 50 سال پیش اتفاق افتاد و مردم ایران از 10 سال پیش بیشتر چای مصرف می‌کنند.

برگ‌های چای را به سه مدل خشک می‌کنند یک مدل چای سبز است  که برگ‌هایش را طوری خشک می‌کنند که در سایه باشد و زیاد حرارت نبیند و به حالت سبز باقی می ماند مدل دیگر چای این است که با حرارت بالا خشک می‌کنند و چای سیاه می‌شود و ما از همین چایی بیشتر استفاده می‌کنیم و حالت دیگری که وجود دارد حالت بین مدل اول و مدل دوم است که به چای اولانگ معروف است و نه سبز است و نه سیاه و این‌ چای را زیاد مصرف نمی‌کنیم.

چای لب سوز و دلچسب همراه با خطرات
اگر در چای رنگ و اسانس اضافه می‌کنند یانه، اینها همه حدس و گمان است و کار تحقیقاتی در این مورد صورت نگرفته است، و می‌بینیم که چای زود دم می‌کشد یعنی زمانی که در آب جوش قرار می دهیم رنگ از آن زود خارج می‌شود و احتمال می دهیم که رنگ و اسانس به آن اضافه شده در صورتی که هیچ آزمایشی علمی در این باره صورت نگرفته است.

دیر دم و تازه دم و کهنه جوش
برای رنگ و اسانس هیچ آزمایشی انجام داده نشده  اصلا چای را مورد آزمایش قرار ندادیم که چه اسانسی و چه رنگی است و این اسانس‌ها و رنگ‌ها مجاز هستند و یا غیر مجار؟؟، به هر حال چای خوب چایی است که دیر دم باشد و مردم ما حوصله ندارند که صبر کنند تا چای دم بکشد بنابراین از چای خارجی استفاده می‌کنند.

چایی‌که اصل باشد زود دم می‌کشد و طعم کش دارد یعنی اینکه آب دهان را جمع می‌کند مثل خرمالوی نارس که می‌خورید، اگر به کسی چای اصل بنگریم طعم تلخ و مزه تلخی هم دارند و اگر بخواهیم رنگ و اسانس‌ها را از هم جدا کنیم یک کار علمی می‌خواهد که آیا ضرر دارد یا نه؟ و اصلا نمی‌توانیم بگوئیم که حتما ضرر دارد تا این کار انجام نشود.

آزمایش‌هایی که نتیجه بدون اثبات دارند
در حال حاضر چایی‌هایی که به بازار می‌آیند سازمان‌های نظارت کننده و کنترل کننده یکسری آزمایشات اولیه را انجام می‌دهند یعنی قبل و بعد از ورود چای به بازار انجام می‌شود و رنگ و اسانس جزء آزمایش‌های آنها نیست و اینها چیزهایی است که هنوز مشخص و علمی نیست.دراین جهان هستی دیگر باید چه بخوریم تا به سرطان گرفتار نشویم از نوشیدنی هر روزمان گرفته تا غذاهایی که می‌خوریم همه بر اساس حرارت بالا، اضافه کردن اسانس‌ها و رنگ های مصنوعی و غیر طبیعی، روغن‌هایی با حرارات بالا و . . .همه اینها سرطانی‌اند و با امید به اینکه یک جامعه‌ای بدون سرطان داشته باشیم .

دلایل افزایش خشونت های اجتماعی

وجود سلامت اجتماعی یکی از مولفه های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید.این مفهوم به عنوان یکی از ابعاد توسعه در سال های اخیر توسط سازمان جهانی بهداشت مطرح شد و به این معناست که برای دسترسی به سلامت کامل، تنها سلامت جسمی و روانی کافی نیست بلکه از آنجا که انسان در محیط جمعی زندگی می کند، سلامت اجتماعی نیز ضروری است. منظور از «سلامت اجتماعی» مشارکت فعال مردم در زندگی اجتماعی است. این مشارکت از طریق شرکت در سازمان های غیردولتی و فعالیت های داوطلبانه، انجام فعالیت های شغلی، تحصیلی، انجام وظایف شهروندی مانند شرکت در انتخابات، پذیرش قوانین و مقررات، شرکت در اجتماعات و ... صورت می پذیرد.انسانی از نظر اجتماعی سالم خواهد بود که مشارکت فعال تری در جامعه داشته باشد. تأمین سلامت به مفهوم کلی آن برای همه افراد، به ویژه برای نوجوانان به دلایل گوناگون از اهمیت فراوانی برخوردار است.یکی از موارد نقض کننده سلامت اجتماعی رواج خشونت های اجتماعی است.خشونت و گسترش آن امروزه معضلی خطرناک برای جامعه است که هر روز بر دامنه  آن افزوده می شود و نمودهای آن را می توان بین قشرها و طبقه های مختلف جامعه دید.

حال با این شرایط اگر ما برنامه ای برای کنترل این روند نداشته باشیم ممکن است در آینده جامعه با معضلات بیشتری در این زمینه درگیر شود.آمار پزشکی قانونی حاکی است هر ساعت 72 درگیری منجر به جرح در کشور و 12 نزاع در تهران صورت می‌گیرد. فقط در دو ماه نخست سال گذشته 104 هزار و 200 نفر به دلیل صدمات ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند. بر همین اساس 104 هزار پرونده در مراجع قضائی تشکیل شده و بیش از 200هزار نفر تنها در دو ماه درگیر کلانتری‌ها و دادسراها و دادگاه‌ها بوده‌اند. براساس اعلام رسمی قوه قضائیه، تعداد ورودی پرونده به دستگاه‌های قضائی بیش از 10 میلیون بوده است.یعنی از هر 7 ایرانی، یک نفر سر و کارش با دادگاه، دادسرا، کلانتری و... است.

به صورت جدی شاهد افزایش آمار خشونت شهروندان در سنین و جنسیت‌های مختلف هستیم.منازعات جزء ده جرم اول در کشور است. استفاده از آلات ضرب و جرح مانند قمه، چاقو، شمشیر و سلاح گرم در منازعات نشان می‌دهد که این پدیده اجتماعی از حالت عادی خارج شده و به سمت برخوردهای پرخطر و آسیب‌زننده تغییر مسیر داده است. از این رو لازم است به بحث پیشگیری از این موضوع به عنوان یک آسیب اجتماعی توجه بیشتری شود.در همین راستا همکاری خوبی با آموزش و پرورش ایجاد شده است. این همکاری‌ها را در سطح مهدکودک‌ها نیز افزایش می‌دهیم، چرا که معتقدیم هر اقدام موثر در کاهش نرخ جرم و تغییر رفتار مجرمانه باید از دبستان‌ها و پیش‌دبستانی‌ها آغاز شود.

زندگی در حوزه فردی، خانوادگی و اجتماعی همیشه با مشکلات گوناگونی همراه است و خشونت نه تنها روش سنجیده ای برای کاهش آنها نیست بلکه دشواری های دیگری را نیز ایجاد خواهد کرد و این را تجربه افراد بی شماری در طول زمان های زیاد و در مکان های مختلف، نشان داده است.خشم از جمله هیجان هایی است که به طور طبیعی و ذاتی در همه افراد با تفاوت هایی وجود دارد و انسان در طول زندگی خود می آموزد و یا باید بیاموزد که هیجان هایش را تحت کنترل خود درآورد و در سطح متعادل نگاه دارد.یکی از راهکارهای اساسی کنترل خشم و جلوگیری از گسترش آن رواج فرهنگ عذرخواهی در جامعه است.فرهنگ عذرخواهی و کوتاه آمدن در کشور بسیار ضعیف شده و اگر هر کدام از افراد بتوانند در عذرخواهی پیش‌ قدم شوند آتش شعله ور شده طرف مقابل را می‌توانند خاموش کنند. بسیاری از دعواها به این دلیل است که یک نفر حقوق دیگری را زیر پا گذاشته و طرف مقابل در مقام اعتراض بر می‌آید. گاهی اوقات وقوع یک نزاع ساده می‌تواند منجر به حوادثی تلخ شود و خانواده‌ها باید به فرزندان خود آموزش‌های لازم را داده و رفتار آنها را زیر نظر بگیرند.

افزایش خشونت های اجتماعی ناشی از عواملی مانند بیکاری، نبود درآمد پایدار و به طور کلی تحقق نیافتن عدالت اجتماعی است که این موضوع زنگ خطری برای جامعه است.یکی از دلایل افزایش خشونت های اجتماعی این است که افراد نمی توانند برخی از نیازهای طبیعی و قانونی خود را به خوبی برآورده کنند.نوع نگرش نسبت به زندگی و باورهای افراد نقش بسزایی در واکنش به مسائل مختلف دارد.گاهی اوقات تحقق نیافتن عدالت اجتماعی موجب می شود که افراد احساس کنند حقوق طبیعی و قانونی آنها پایمال شده است و از همین رو دست به خشونت و درگیری های اجتماعی می زنند.رشد میزان بیکاری نشانه ای از تحقق نیافتن عدالت اجتماعی است و از آنجا که برای افراد احساس محرومیت ایجاد می کند، موجب بروز انواع پرخاشگری ها و خشونت ها می شود.

افزایش استفاده از انواع مواد مخدر و به ویژه روانگردان ها و همچنین تمایل به مصرف مشروبات الکلی از عواملی است که منجر به رشد خشونت ها و درگیری های اجتماعی می شود.اگر تخلیه هیجانی افراد انجام نشود، یا بیماری های روان تنی بروز می کند و یا افراد دچار افسردگی می شوند که هرچه میزان افسردگی افزایش یابد، آسیب های بیشتری را به پیکره جامعه وارد می کند.برخی کارشناسان حقوقی معتقدند رسیدگی سریع قضائی به پرونده های نزاع یکی از عومل مهم در کاهش درگیری است.متاسفانه رسیدگی به پرونده های نزاع در دستگاه قضائی طولانی مدت است که این موضوع باعث می شود فرد خاطی به خوبی تنبیه نشود و گاهی شاکی با مشاهده این پروسه طولانی منصرف می شود. مجازات سریع مجرمان بیشترین تاثیر را در پیشگیری دارد. البته سیستم مدیریت شهری باید در جهت کاهش اضطراب و استرس بین شهروندان اقدام کند و هرچه آرامش در فضای شهری بیشتر باشد، نزاع کاهش می یابد.

ما همچنین می توانیم از تجربه کشورهایی که در این زمینه موفق بوده اند استفاده کنیم. حضور پلیس در شهر و افزایش احساس امنیت هم در کاهش نزاع به خصوص نزاع های مرگبار نقش دارد. در خیابان درگیری های بسیاری را دیده ایم که به دلیل حضور نداشتن پلیس تا ساعت ها ادامه پیدا کرده بوددر یک جامعه سالم هرگز هیچ فردی به خودش اجازه نمی‌دهد که بخواهد با رفتار نامتعارف خودش جامعه را دچار هیجان ،نگرانی و تشویش کند. چون لازمه امنیت و لازمه آرامش زندگی در جامعه رفتار متعارف است، رفتاری که بر مبنای رعایت حقوق همدیگر باشد. اگر این قضیه نباشد همان می‌شود که اول اشاره کردیم،قانون شکنی می‌شود، هرج ومرج می‌شود، هرج و مرج هم زمینه‌ساز انواع خشونت می‌شود.در فرایند تولید خشونت، یکی از مهم ترین آسیب های خانواده های ناسالم، گردش خشونت در نسل های مختلف است. انتظار تربیت فرزندانی مهربان و صلح جو در خانواده هایی که پدر و مادر در آن مدام با هم نزاع و درگیری دارند کاری بس دشوار است زیرا براساس نظریه های یادگیری اجتماعی، خمیرمایه  شخصیت فرد در دوره کودکی و در خانواده شکل می گیرد.

همانطور که گفته شد خشونت در خانواده منتهی به گردش خشونت از نسلی به نسل دیگر می شود زیرا فرزندانِ امروز، شهروندان و سرپرستان فردای جامعه و خانواده هستند.بخش بزرگی از مشکلات خانوادگی و نزاع‌های خیابانی در جامعه امروز ما از فقدان مهارت‌های ارتباطی مؤثر نشأت می‌گیرد.برنامه‌های ماهواره نیز تأثیر زیادی در افزایش خشونت در جامعه دارد، بدیهی است که مشاهده صحنه‌های خشونت‌آمیز، گرایش به پرخاشگری را در بیننده بالا می‌برد و با توجه به این‌که اغلب برنامه‌های ماهواره‌ای به فیلم‌های سینمایی و سریال‌هایی اختصاص‌یافته که در آن صحنه‌های خشونت‌آمیز به‌طور مکرر تکرار می‌شود، این امر می‌تواند باعث افزایش خشونت در جامعه شود.به اعتقاد کارشناسان،فقدان فرهنگ گفتگو در بین بسیاری از افراد موضوعی به مراتب با اهمیت تر از دیگر موضوعات است.تقویت فرهنگ گفتگو از طریق فعالیت های فرهنگی و اجتماعی تا حد زیادی می تواند از خشونت ها و درگیری های اجتماعی افراد بکاهد.

این درحالی است که افراد جامعه از کودکی،آموزش های لازم برای گفتگو را از نهادهایی مانند خانواده و مدرسه دریافت نمی کنند و با روحیه ای که مبتنی بر گفتگو و درک متقابل نیست وارد زندگی اجتماعی می شوند.در این راستا لازم است آموزش و پرورش اقدامی اساسی برای نهادینه کردن فرهنگ گفتگو ، راه های برقراری ارتباط و گفتگو با دیگر افراد جامعه انجام دهد.جمع آوری سلاح سرد از جامعه، تا حدی مشکل را حل می کند اما تا ریشه کن نشدن خشونت در جامعه و حل زیربنایی مشکلاتی که دلیل به وجود آمدن خشونت هستند نمی توان به برطرف کردن این مشکل امیدوار بود.