کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health
کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health

روزه تضمینی برای سلامت افراد

http://img.tebyan.net/ts/persian/blue/Parts/box-payameSalamat.jpg
بار دیگر درهای آسمان به روی مومنین گشوده شده تا درحریم امن الهی دَمی بیاسایند و فارغ از هیاهو و دلمشغولی‌های روزگار تنها به شناخت خود و خدای خود مشغول باشند. فرصت فکر کردن به خود این روزها در سایه زندگی مدرن ازهر بنی بشری رُبوده شده و انسان را به موجودی صرفا مادی‌گرا و دور از خود مبدل کرده است؛اما رمضان شهری است که انسان را از ازدحام اَبَر شهرهای امروزی دور کرده و به شهر درونی وجودمان فرا می‌خواند. جایی که می‌توان با خود قدم زد و به بهتر بودن و بهتر شدن اندیشید. به خدای خود فکر کرد و برای هر حاجتی به در خانه غیرنشتافت.سحرهای رمضان  بهترین زمان برای خود‌سازی است. از اندیشیدن به خود آغاز و تا با همنشینی و همدلی با اعضای خانواده امتداد پیدا می‌کند. در رمضان اعجازی است که حافظ آن را به بهترین شکل توصیف کرده است:«روزه هر چند که مهمان عزیز است‌ای دل/ صحبتش موهبتی دان و شدن انعامی» کلیدی‌ترین و اعتدالی‌ترین بیت حافظ در باب ماه مبارک رمضان. روزه، مهمان عزیزی‌است برای دل‌های ما.همراه بودن و روزه داشتن جان و دل از این ماه نعمتی است غیرقابل انکار و گذر کردن به سلامت از این ماه انعامی است برای روزه داران.

آیا تا به حال به این فکر کرده‌ای که چه موهبتی نصیب ما شده است؟ آری، چه موهبتی بالاتر از اینکه ما رمضان را دریافته‌ایم. سلف صالح  شش ماه دعا می‌کردند تا خداوند آنها را به رمضان برساند و ما اکنون در این ماه هستیم و شاید قدرش راهم ندانیم. ما در ماهی قرار داریم که لحظه لحظه آن از شمش طلا گرانبهاتر است،‌ ماهی که در آن شب قدر وجود دارد،‌ شبی که عبادت در آن با چندین سال عبادت برابری می‌کند.همه ما در تمام لحظه‌های زندگی نیازمند تکیه‌گاهی محکم و مطمئن هستیم تا امور مختلف زندگی را پیش برده، بر مشکلات فائق آمده و در مسیر کمال و تعالی گام برداریم. زمان اتصال به خداوند متعال، انسان به لحاظ روحی و روانی در شرایط و موقعیت خاص و معنوی ویژه‌ای قرارمی‌گیرد که باید از آن به منظور نزدیکی هرچه بیشتر به خداوند خود استفاده کند. در حالت دعا انسان خاضعانه و خاشعانه عبودیت و بندگی خود را اثبات کرده، کمال بندگی را بجا آورده، و از آنکه بزرگ‌ترین و برترین و بی‌همتاست، خواسته خود را طلب می‌کند. از آنجا که خالق هستی‌بخش فرموده است: ادعونی استجب لکم. چنانچه با خلوص، صادقانه و با نیت خیر درپی حاجتی باشیم، خداوند کمک لازم را به ما خواهدکرد.در تمامی ادیان، اوقات سحر بهترین موقع برای نیایش عنوان می‌شود و چه زیباست و دوست داشتنی سحرهای ماه مبارک رمضان؛ خلوتی که کمتر دست می‌دهد تا به دور از غوغای بی‌حاصل روزانه که زندگی انسان‌ها را غرقه در خود ساخته است، این امکان فراهم آید تا دمی هم به خود بپردازیم و قصه دل‌های پرغصه را بازگوییم.

اما تغذیه‌مان در سحرهای ماه رمضان چگونه باشد که بتوانیم به حد کافی نیرومند باشیم و برای بنده خوب خدا شدن اعمال را به راحتی و با توان لازم تا افطار بجا آوریم؟ در وعده سحر بایستی از خوردن کله پاچه و غذاهای پر چرب، سوسیس و کالباس، سُس مایونز، نمک و ادویه‌جات به خصوص فلفل خودداری شود؛ زیرا این مواد اصطلاحا ایجاد عطش می‌کنند و برای هضم و دفع نیاز به آب فراوان دارند و باعث تشنگی شدید می‌شوند. در این وعده مقداری برنج یا ماکارونی بدون روغن، مقداری گوشت سفید، ماست کم‌چرب و سالاد بدون سس و در کنار این مواد مقداری میوه و مایعات پیشنهاد می‌شود.وعده سحری، معادل ناهاری است که در روزهای عادی می‌‌خوردید؛ یعنی انواع غذاهای برنجی را می‌توانید در این وعده بگنجانید.

در این ماه انسان به میهمانی معنوی خدا می‌رود، به‌طوری‌که حتی خواب انسان روزه‌دار و افطاری آن عبادت است. در ماه مبارک رمضان توجه انسان به مادیات و بُعد جسمی کاسته می‌شود و به بُعد روحی و معنوی توجه بیشتری می‌کند. روزه گرفتن تأثیرات جسمی و معنوی خاص خود دارد. براساس روایتی از پیامبر اعظم(ص)؛ روزه گرفتن برای صحت و سلامت بدن مؤثر است. در قدیم نیز برخی دو وعده غذایی در صبحگاهان و شامگاهان صرف می‌کردند. هرچه انسان غذای کمتری بخورد، بیشتر جذب بدن می‌شود که این برای سلامتی نیز مهم است.

در ماه مبارک رمضان هم برکات جسمانی جاری و ساری است و هم فیض روحی عظیم و غیرقابل انکار.لذا اگر بخواهیم از آثار و برکات این ماه سخن بگوییم ناگزیر باید هم برکات جسمانی ماه مبارک را بررسی کنیم و هم به آثار و فیوضات روحی این ماه توجه داشته باشیم. آثار معنوی و تربیتی،آثار اجتماعی، آثار اقتصادی، آثار بهداشتی، آثار و برکات روزه داری در دنیا،قبر و قیامت و...مجموعه‌ای شاخص از ده‌ها آثار و خیر و برکات این ماه عزیز است که علمای دین و اهل فن مکررا به آن اشاره داشته‌اند.

برخی ازاحساس‌های رمضان بسیار شیرین است، احساس قرار گرفتن در ضیافت الهی و مهمان بودن برای خداوند متعال از جمله این احساس هاست و لذا یکی از فلسفه های عام روزه و ماه مبارک این است که انسان محبت الهی را بچشد و احساس کند که دوست خداست و خدا نیز او را دوست دارد که این احساس در ماه های دیگر به این شدت وجود ندارد. همه اقشار جامعه از مرد و زن و پیر و جوان به این مهمانی الهی فراخوانده شده‌اند.این بدان معناست که برقراری ارتباط با خدای متعال در این ماه تسهیل شده است. درسحرها و نیز زمان افطار نوعی الفت جمعی کاملا محسوس است. همین تقویت همدلی داروی درمان بسیاری از افسردگی‌ها ونقص‌های روحی روانی قرار می‌گیرد. شخص روزه‌دار در جمع‌های صمیمی حس می‌کند مورد توجه خدا و عزیزانش قرار گرفته، وقتی نگاه گرم خانواده‌اش را در کنار خود احساس می‌کند و ازسویی بیش از پیش متوجه دست قدرتمند الهی شده و در حریم امن الهی حس می‌کند قدرتی ورای همه قدرت‌ها او را زیر نظر دارد،بخش قابل توجهی از استرس‌ها، اضطراب‌ها و دل نگرانی‌های روزانه‌اش کم می‌شوند.

 روزه‌داری سبب آرامش روحی شده و استرس و نگرانی را از انسان روزه‌دار دورمی‌کند. این امر مسلما تنها در سایه گرسنگی و تشنگی‌های بی‌هدف و بدون احساسات پاک معنوی میسر نخواهد شد. ارتباط معنوی انسان با معبود و توکل بر او باعث نوعی نشاط روانی در فرد می‌شود. در واقع آنچه در سیستم عصبی انسان رخ می‌دهد و به صورت انواع رفتارها بروز می‌کند، بستگی به ترشح مواد میانجی سیستم عصبی دارد.این مواد میانجی سیستم عصبی که «نوروترنسمیتر» نام دارند، با انتقال پیام‌های عصبی و نیز با کم و زیاد شدن، باعث بروز خلق‌وخوی هر فرد می‌شوند. تکیه بر قدرتی برتر و والا با بالا بردن سطح «نوروترنسمیتر»های خاصی در سیستم عصبی، موجب از بین رفتن حس بی‌پناهی و ایجاد نوعی آرامش در فرد می‌شود. محققان اروپایی با بررسی تأثیر روزه در مسائل روحی افراد روزه‌ دار، دریافتند که با پررنگ‌تر شدن اصول معنوی در ماه رمضان، بسیاری از مسائل روحی آنها از جمله وسواس، افسردگی و پرخاش‌گری کاهش چشم‌گیری می‌یابد.

یکی از اثرات روحی روزه‌ داری، پاسخ منطقی به امیالی است که پروردگار به آن امر و نهی کرده است. اینجاست که انسان به خاطر آن نیروی برتر به خود «نه» می‌گوید. شاید در بسیاری از شرایط زندگی، «نه» گفتن سخت باشد، اما اگر عادت کنیم که با خواسته خود یا دیگران موافقت کنیم، روزی فرا می‌رسد که دیگر به مزاحمت‌های فکری خود و خواسته‌های نگران‌کننده دوستان و اطرافیان هم نمی‌توانیم نه بگوییم. اما در روزهای پرفیض ماه رمضان تمرین می‌کنیم که با دلیل و منطق، خواسته‌ها را به زمان خاص خودش موکول کنیم و در مقابل آشامیدن و خوردن بگوییم باشد تا زمان افطار.این‌گونه است که اعتماد به نفس و قاطعیت خود را نیز تقویت خواهیم کرد.محققان روان‌شناس معتقدند که توانایی هر فرد در برخورد صحیح با احساسات و امیال سبب پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد می‌شود.باید از فرصت رمضان در امر خود‌سازی نهایت بهره را برد.

 روزه سبب اصلاح فرایند تخمیر در روده‌ها و درمان بیماری‌ها می‌شود. درمدت یک ماه روزه‌ داری، انسان دارای یک بدن تازه، تعمیر یافته و آزاد می‌شود و از قید و بند سموم رهایی می‌یابد.  روزه تاثیرات زیادی بر سلامتی روح و جسم روزه داران دارد و تحقیقات بسیاری در این خصوص از سوی جامعه پزشکی در سطح دنیا صورت گرفته است در تحقیقات یک پزشک آمریکایی -که اثرات روزه گرفتن را بررسی کرده است- آمده که روزه برای درمان ۲۹ مورد از بیماری‌های صعب العلاج، تجویز می‌شود. درمان بیماری‌هایی مانند سرطان خون، بیماری‌های عصبی، یبوست مزمن، ناراحتی مثانه، گرفتگی مجاری خون، فشار خون بالا، بیماری‌های معده و روده، امراض چشمی، افسردگی، ضعف جنسی و ورم کیسه‌ صفراء گرفتن روزه تجویز می‌شود. کبد که برای حل و هضم غذا مجبور است دائما صفرای خود را مصرف کند در مدت سی روز (یک ماه روزه‌ داری) ترشحات صفرائی را صرف حل کردن باقیمانده‌ غذای جمع‌ آوری شده خواهد کرد.امروزه جامعه پزشکی به این نتیجه رسیده است که روزه گرفتن با کاهش دریافت ۲۰ تا ۴۰ درصدی مصرف غذا باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می‌شود.

روزه عملی است که طی آن بدن به صورت رایگان و بدون نیاز به هیچ دارویی پاک‌سازی می‌شود.  بدن در زمان روزه به مدت 14 الی 16 ساعت مجبور می‌شود از چربی‌های ذخیره شده استفاده کند، زمانی که ذخیره قند تمام شد، بدن برای تامین قدرت دفاعی مجبور به استفاده از چربی‌های ذخیره شده می‌شود.  در زمان روزه بار فعالیت دستگاه گوارش و کبد کم می‌شود و به صورت کلی درست روزه گرفتن به معنای تامین سلامت بدون نیاز به هیچ دارویی است. افراد به اشتباه در وعده سحر بلافاصله بعد از صرف سحری آب و مایعات می‌خورند، اغلب افراد تصور می‌کنند که در این صورت کمتر تشنه می‌شوند در حالی که این اقدام نادرست بوده زیرا نه تنها آب در بدن ذخیره نمی‌شود، بلکه منجر به تشنگی بیشتر در طول روز خواهد شد.  بهترین زمان مصرف مایعات به ویژه آب، 20 دقیقه قبل از خوردن سحری است و توصیه می‌شود روزه داران به همراه غذا یا بعد از آن، آب ننوشند.

با حذف سموم ذخیره شده در بدن، دستگاه گوارش و سایر اعضای بدن که در هضم و جذب مواد غذایی نقش دارند در این ماه استراحت کرده تا پس از روزه داری به فعالیت‌های گذشته خود بازگردند. روزه داران نباید در مصرف غذا زیاده روی کنند، زیرا در زمان روزه داری، اسید معده به جای غذا به وسیله صفرا خنثی می‌شود و زخم معده را به دنبال نخواهد داشت به همین دلیل داشتن برنامه غذایی صحیح در ایام این ماه می‌تواند برای روزه داران نقش اساسی را ایفا کند.اگر چه در روزه‌‌ داری در آغاز، گرسنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی و سپس ضعف احساس می‌شود، ولی درعین حال کیفیت پوشیده‌ای به فعالیت می‌افتد و در نتیجه همه‌ اعضا، مواد خاص خود را برای نگهداری و تعادل محیط داخلی قلب، قربانی می‌ کنند.

وعده افطار معادل همان وعده صبحانه‌ای است که در روزهای عادی می‌خوردید؛ پس بهتر است به حضور تمام ‌گروه‌های غذایی در این وعده غذایی‌تان توجه کنید.در طول افطار تا سحر باید به ازای هر 20 کیلوگرم از وزن بدن حدود 700 سی سی تا یک لیتر مایعات مصرف شود تا بدن با کم‌آبی مواجه نشود زیرا سلول‌های بدن در محیط کم‌آبی دچار صدمه و اکسید شدن می‌شوند که بحث کامل آن در این مقوله نمی‌گنجد.در وعده افطار، زیاد چای نخورید؛ زیرا این نوشیدنی مُدر است و ممکن است شما را به کم‌آبی مبتلا کند. در زمان افطار نیز باید یک وعده مفید و کم‌حجم در نظر گرفته شود؛مثلاً مقداری حلیم که به آن کمی عسل اضافه شده باشد به همراه یک لیوان شیر یا چای کم‌رنگ گزینه مناسبی است یا جایگزین عسل نوشیدنی مورد اشاره با خرما صرف شود. از نیم ساعت پس از وعده افطار نوشیدن جرعه جرعه مایعات البته نه یکباره شروع شود و از یک ساعت پس از آن مصرف میوه و سبزیجات به دلیل بالا بودن فیبر و تامین ویتامین‌های محلول در مایع ضروری است. فیبر به دلیل اینکه آب فراوانی به خود جذب می‌کنند در این دوران کاربردی هستند.برای وعده غذایی شام نیز باید یکی از کربوهیدرات‌های مرکب مانند نان، برنج، ماکارونی یا سیب‌زمینی به همراه مواد پروتئینی مانند انواع گوشت‌ها یا سفیده تخم‌مرغ، سالاد و ماست کم‌چرب در برنامه غذایی لحاظ شود.

از همان لحظه که نقشه زندگیِ رمضانی را می‌چسبانی کنار تقویم، دیگرارتباطت با بالا وصل شده و صدایت به در خانه خدا می‌رود. این روزها باید پارتی غدری داشته باشی تا کارت به پیش برود. فکرش را بکن وقتی خدا پارتی توست چه کارهای بزرگی می‌توانی برای خودت، اطرافیانت وجامعه‌ات به ثمر برسانی؟ کشور درونت را که فتح و رام کنی، برتخت عزت خواهی نشست.برای مسلمان روزه‌دار مستحب است که هنگام سحر بپاخیزد، اندکی غذا به عنوان سحری - هرچند یک خرما باشد- بخورد یا یک جرعه آب بنوشد، به خاطر اینکه به سنت پیامبر خدا (ص) عمل کرده باشد. در سحری خوردن فایده معنوی دیگری نیز هست که همان بیداری، قبل از طلوع فجر است. در آن ساعت سحر خداوند رحمت خود را بر بندگانش متجلی می‌کند، دعاها را اجابت می‌کند، استغفارکنندگان را مورد مغفرت قرار می‌دهد و اعمال صالح را می‌پذیرد.


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد