کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health
کلینیک جامع آموزش پزشکی

کلینیک جامع آموزش پزشکی

همچنین می توانید کانال ما در تلگرام را دنبال کنید با عنوان: نکات مهم سلامتی t.me/public_health

نوشابه های انرژی زا (Energy Drinks)

نوشابه انرژی زا

 

نوشابه های انرژی زا (Energy Drinks) :

نـوشابـه هــایی هستند که به منظور افزایش سطح انرژی مصرف کننده تهیه می گردند.

ترکیبات نوشابه های انرژی زا :

1-کافئین (Caffeine) : نوشابه های انرژی زا بطور متوسط حاوی 60 تا 80 میلی گرم کافئین می باشد . نوشابه هــای کولا حاوی 50 میلی گرم و یک فنجان قهوه حاوی 60 تا 90 میلی گرم کافئین است . کافئین علاوه بر اینکه یک محرک است یک چربی سوز نیز می باشد. کافئین یک آلکالوئید است که در بیش از 60 گیاه یافت می شود. کافئین وقتی در چای باشد ، تئین(Thein)  و وقتی در گیاه گوارانا (Guarana) باشد ، گوارانین(Guaranine)  نامیده می شود. کافئین در گیاهان نقش یک آفت کش را دارد و باعث فلج شدن و یا مرگ حشراتی که از آن تغذیه می کنند می شود. کافئین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است و بطور موقت خواب آلودگی را رفع کرده و فرد را گوش به زنگ می کند. کافئین یک محرک متابولیک نیز می باشد . رفع خستگی ، افزایش تمرکز ، اتساع عروق خونی ، افزایش ظرفیت عملکرد جسمی و ذهنی ، افزایش استقامت ، ادرار آوری ، شل کردن عضلات صاف نایچه ها، افزایش اسید معده سایر اثرات کافئین بر روی بدن می باشد . جالب است بدانید که کافئین اثر داروهای ضد درد که برای تسکین سردرد تجویز می شوند را تا 40 درصد افزایش می دهد. مصرف کافئین توسط سگ ها، اسب ها و طوطی ها ایجاد مسمومیت می کند چرا که بدن این موجودات قادر نیست کافئین را به خوبی متابولیزه کند . مصرف بیش از اندازه کافئین به کافئینیسم(Caffeinism)  منجر می گردد . کافئینیسم ایجاد وابستگی به کافئین و علایمی نظیر اضطراب ، تحریک پذیری ، عصبی بودن ، انقباض عضلانی ، لرزش ، بی خوابی ، تپش قلب ، زخم معده ( و سایر زخمهای گوارشی ) ، ریفلاکس معده ، اختلالات خواب و اختلالات اضطرابی می کند . علایم محرومیت از کافئین شامل سردرد ، تحریک پذیری ، ناتوانی در تمرکز ، دل درد ، اضطراب ، تهوع و خواب آلودگی است .

2- تائورین(Taurine)  : تائورین یک آمینو اسید غیر ضروری است یعنی بدن قادر به ساخت آن می باشد . البته استرس ، بیماریها ، خستگی های جسمی وآسیب ها نیاز بدن به تائورین را افزایش می دهد چرا که بدن در این شرایط نمی تواند تائورین کافی بسازد . تائورین در بدن نقشهای بسیاری را بعهده دارد . تائورین در ساخت بافت عضلانی نقش دارد. تائورین از اجزای اصلی صفرا است که به منظور هضم چربیها ، کنترل کلسترول خون و جذب ویتامینهای محلول در چربی به آن نیاز داریم . تائورین به همراه روی ، برای سلامتی چشمها و حس بینایی لازم است . تائورین یک  آنتی اکسیدان بوده و همچنین خاصیت سم زدایی از بدن را دارد . تائورین در بدن باعث کاهش فشار خون می گردد. برای درمان اضطراب ، بیش فعالی ، فعالیت ضعیف مغز ، صرع و آبرسانی به مغز مفید است . مصرف تائورین موجود در نوشابه های انرژی زا باعث تحریک سیستم عصبی ، افزایش انرژی ، رفع خستگی ، نشاط آوری ، افزایش استقامت و  رفع استرس می شود. برخی پژوهشها حاکی از آنست که مصرف تائورین احتمال مصرف الکل را در مصرف کنندگان افزایش می دهد .

3- عصاره گوارانا(Guarana)  : گوارانا یک گیاه منطقه آمریکای جنوبی است . این گیاه حاوی کافئین ، تئوفیلین (Theophyline)  و تئوبرومین(Theobromine)  می باشد. عصاره این گیاه خاصیت محرک سیستم عصبی مرکزی ، افزایش گوش به زنگی ، افزایش انرژی ، ادرار آوری و چربی سوزی دارد .

4- عصاره جین سینگ(Ginseng)  : یک گیاه آسیای شرقی است که مصرف آن باعث افزایش مقاومت بدن نسبت به استرس ، تقویت حافظه ، تقویت سیستم ایمنی وعصبی ، افزایش شادابی ، افزایش انرژی ، رفع خستگی ، تخفیف استرس ، کاهش قند خون و کاهش عوارض پیری می شود . جین سینگ آنتی اکسیدان و ضد سرطان نیز می باشد . عوارض مصرف زیاد آن شامل بی خوابی ، تهوع ، سردرد ، اسهال ، خوشی ، افزایش و یا کاهش فشار خون می باشد اما میزان جین سینگ در نوشابه های انرژی زا کمتر از آن است که موجب این عوارض گردد .

5- عصاره جینگو بیلوبا(Ginko Biloba)  : یک گیاه بومی کشور چین است که اثرات مصرف آن شامل بهبود یادگیری و حافظه ، بهبود تمرکز ، بهبود گردش خون ، ضد افسردگی ، خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی می باشد.

6- ال-کارنیتین(L-Carnitine)  : یک نوع آمینو اسید است که توسط کبد تولید می شود . ال کارنیتین در متابولیسم چربیها و سطح انرژی بدن نقش دارد . چربی سوز ، رفع کننده خستگی و افزایش دهنده استقامت است .

7- (Glucuronolactine) :

یک نوع کربوهیدرات است که بطور طبیعی از متابولیسم گلوکز در کبد ساخته می شود . محرک بوده و در تقویت حافظه ، افزایش تمرکز و رفع خستگی مفید است .

 8- قندها (Sugars) : نوشابه های انرژی زا حاوی مقادیر زیادی از قندهای طبیعی و یا شیرین کننده های مصنوعی می باشند . از این رو باعث افزایش سطح انرژی در بدن می شوند .

9- متیل زانتین ها  (Methyl Xanthines) : یک آلکالوئید است که محرک سیستم عصبی است.

10- ویتامین های گروه  B : ویتامینهای گروه B در متابولیسم و افزایش سطح انرژی بدن نقش دارند .

11- اینوسیتول (Inositol) : شکلی از ویتامین B است .

12- آنتی اکسیدانها (Antioxidanes) : ویتامینهای C,A,E و سلنیوم به عنوان آنتی اکسیدان ممکن است در  نوشابه های انرژی زا وجود داشته باشند.

13- کراتین (Creatine) :  در طی سوخت و ساز پروتئین تولید می شود و انرژی مورد نیاز عضلات را تامین می کند . (در برخی از نوشابه های انرژی زا یافت می شود)

14- طعم دهنده ها و رنگ های غذایی .

تفاوت نوشابه های ورزشی با انرژی زا:

نوشابه های ورزشی(Sport Drinks)  حاوی الکترولیت ها، قند ها، آب و سایر مواد مغذی ایزوتونیک (با نسبت مشابه در سطح خون بدن) می باشند که جهت جایگزین نمودن آب ، الکترولیت ها و مواد مغذی از دست رفته ورزشکاران تولید می شوند ولیکن نوشابه های انرژی زا عمدتاً از کافئین ، تائورین و قندها پر شده اند .

مضرات مصرف نوشابه های انرژی زا:

1- اعتیاد آوری : ترکیبات اعتیاد آور شامل کافئین و گوارانا می باشند که با مصرف طولانی مدت می توانند ایجاد وابستگی جسمی کنند اما از آنجایی که علایم محرومیت از آنها خفیف و تنها ممکن است ایجاد سردرد کنند ، اعتیاد به نوشابه های انرژی زا عمدتاً جنبه روانی دارد .

2-مصرف زیاد نوشابه های انرژی زا موجب اسهال ، تهوع ، استفراغ ، دل درد ، افزایش گاز روده و بی خوابی می شود.

3-اختلال در الکترولیتهای بدن ، بی نظمی ضربان قلب ، افزایش فشار خون ، افزایش ضربان قلب (حتی تپش قلب) ،                کم آبی بدن و بی خوابی می توانند اثرات کوتاه مدت آنها باشد.

4-نوشابه های انرژی زا تمام مضرات نوشابه های گاز دار را نیز دارند .

5-نوشابه های انرژی زا باعث کم آبی بدن می گردند . کم آبی احتمال بروزمسمومیت را افزایش می دهد .

6- مصرف نوشابه ها ی انرژی زا باعث بروز ریتم نامنظم و غیر طبیعی قلب می شود.

اثرات مصرف نوشابه های انرژی زا:

اثرات نوشابه های انرژی زا توسط سازندگان آن اینچنین آورده شده است:

1-تحریک متابولیسم

2-بهبود وضعیت احساسی(نشاط آوری)

3-افزایش تمرکز و سرعت واکنش

4-بهبود و افزایش عملکرد

5-افزایش انرژی و رفع خستگی

 6-تقویت حافظه

اما توجه داشته باشید که همواره تبلیغ اینگونه فرآورده ها با چاشنی اغراق و بزرگنمایی همراه می باشد . همچنین  بر اساس پژوهشهای بعمل آمده افزایش انرژی بدنبال مصرف نوشابه های انرژی زا تا حدود زیادی نیز جنبه روانی دارد یعنی این نوشابه ها به عنوان یک دارونما عمل کرده و احساس افزایش انرژی را به مصرف کنندگان القا می کنند .

نکات مهم در باره مصرف نوشابه های انرژی زا:

1- هنگام فعالیت بدنی شدید و ورزش کردن از آنها استفاده نکنید چرا که خاصیت ادرار آوری کافئین و تعریق حین فعالیت جسمی باعث کم آبی بدن می گردد.

2- از آنجایی که مصرف این نوشابه ها باعث کم آبی بدن می شود، همراه با آنها آب بنوشید .

3- مصرف آنها توسط زنان باردار ، زنان شیرده و کودکان توصیه نمی گردد .

به خاطر داشته باشید که بهترین نوشیدنی، آب میوه های طبیعی می باشند  .

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد