چطور دندان کودک را مسواک بزنیم؟

یکی از اصولی ترین و مهم ترین شیوه مراقبت از دندان ها، مسواک زدن است و والدین وظیفه دارند با نظارت دقیق و اتخاذ تدابیری، مشکل کودکانی را که از مسواک زدن سرباز می زنند را برطرف کنند.

برای پیشگیری از مشکلات بعدی در سلامت دندان های کودک بهتر است مسواک زدن را از همان زمان که دندان ها شروع به رویش کردند، یعنی حدود شش ماهگی، آغاز کنید.

مسواک زدن را دو بار در روز باید انجام داد و زمان مناسب برای این کار بعد از اولین و آخرین وعده غذایی کودکان 1 تا 3 ساله در روز است.

مسواک انگشتی (تصویر مقابل) بهترین وسیله برای رعایت بهداشت دهان و دندان و ماساژ لثه در هنگام رویش دندان ها تا سن 3 سالگی است.

مسواک انگشتی را باید روی انگشت اشاره قرار داد و بهترین روش برای مسواک زدن افقی است و باید به اندازه کافی فشار وارد کرد تا پلاک دندان ها برداشته شوند.

برای این کار، بهترین روش این است که کودک را روی پای خود بنشانید، سرش را کمی کج کنید و روی آرنجتان بگذارید و به آرامی، روی دندان هایش را مسواک کنید.

یا اینکه او دراز بکشد و سرش را روی پای شما بگذارد، زیرا به هر حال از آرنج نرم تر است و بعد دندان هایش را بشویید.

دقت کنید هیچوقت نباید کودک را به زور وادار به مسواک زدن یا باز کردن دهان کرد، زیرا با این کار بعدها مسواک زدن برایش یک عمل خوشایند نخواهد بود و از آن گریزان خواهد شد

ممکن است کودک بخواهد مسواک را بجود و یا با دستش آن را بگیرد. بگذارید کنجکاوی اش را امتحان کند، اما بعد مسواک را مجددا به داخل دهانش برگردانید و شستن دندان را ادامه دهید.

فراموش نکنید خمیر دندانی که می خرید باید از نوع کم فلوراید و مانند مسواک، مخصوص بچه ها باشد. همچنین توجه داشته باشید هنگام مسواک کردن مقدار زیادی خمیر دندان را روی مسواک نریزید، زیرا فلوراید بیش از حد، موجب ایجاد لکه های سفید رنگ روی دندان ها می شود.

کم کم که کودک بزرگ تر شد، می توانید به او یاد بدهید که بعد از پایان کار، خمیر دندان های اضافی داخل دهانش را بیرون بریزد.

معمولا تا هفت یا هشت سالگی، پدرو مادر باید به کودک در مسواک زدن کمک کنند، اما از این سن به بعد می توان انجام کار را به تدریج به خود او واگذار کرد.

نکته آخر اینکه، بچه ها عاشق تقلید کردن هستند، پس یک راه مناسب برای اینکه به او بفهمانید سلامت دهان و دندان مهم است، این است که خودتان در مقابل چشمانش، دندان هایتان را مسواک کنید.

با کودکانی که از مسواک زدن دوری می کنند، چه کنیم؟

تعداد دندان های شیری 20 عدد است که ده دندان در فک بالا و ده دندان در فک پایین است. این دندان ها اگر چه دایمی نبوده و حداکثر در 5 سال فاصله، بین یک تا شش سالگی کارایی دارند، اما مراقبت از آنها ضروری است، چرا که پوسیدگی و شکستگی دندان ها، نه تنها باعث اختلال در جویدن و هضم غذا می شوند، بلکه زمینه ساز خراب شدن دندان های دایمی نیز می شوند.

اصولی ترین، مهم ترین و رایج ترین شیوه مراقبت از دندان ها، مسواک زدن، حداقل دو بار در طول شبانه روز، یک بار صبح و یک بار بیش از خوابیدن در شب است که البته بهتر است بعد از هر وعده غذایی این مسواک زده شود.

هر چند کودکان از مسواک زدن سر باز می زنند، اما والدین وظیفه دارند تا با نظارت دقیق و اتخاذ تدابیر مفید این مشکل را برطرف کنند.

برای این منظور برای کودک مسواک ویژه کودکان تهیه کنید. این مسواک ها نه تنها از لحاظ اندازه، جنس و کیفیت مطابق با سن کودک طراحی شده اند، بلکه باعث ترغیب کودک به مسواک زدن می شوند.

زمان مسواک زدن فرزندتان را با مسواک زدن خودتان تنظیم کنید که این کار، او را به مسواک زدن ترغیب می کند و تا قبل از ایم که کودک خود بتواند مسواک بزند، دندان های او را مسواک بزنید.

خمیر دندان نیز باید ویژه کودک خریداری شود، چرا که خمیر دندان کودک از جهت طعم و بو متفاوت از خمیر دندان بزرگسال بوده و به جهت تفاوت در رنگ و عطر و طعم، کودک را به مسواک زدن تشویق می کند و در انتخاب نوع خمیر دندان به میزان " فلوراید" آن توجه کنید.

نکاتی درباره دندان‌های شیری

اگر شما دختر کوچولو یا پسرکوچولوی شیطانی داشته باشید، حتما دیده‌اید که گاهی دندان‌های شیری‌اش درد می‌گیرد و احتمالا یک عالمه سوال درباره دندان‌های شیری او در ذهن‌تان است و دنبال یک دندانپزشک خوب می‌گردید که این پرسش‌ها را از او بپرسید.

ما در اینجا 8 نکته مهم درباره دندان‌های شیری را برای شما جمع‌‌آوری کرده‌ایم. ببینید جواب سوال‌هایتان را پیدا می‌کنید یا نه.

هر 6 ماه یک بار فلوراید را فراموش نکنید:

فلوراید یکی از املاح معدنی است که با نفوذ به ساختمان دندان می‌تواند به استحکام آن کمک کرده و از پوسیدگی‌ آن جلوگیری کند.

فلوراید، می‌تواند به‌صورت خوراکی یا موضعی وارد ساختمان دندان شود.

فلورایدتراپی روشی است که به کمک آن، فلوراید روی دندان کودکان شما قرار گرفته و به استحکام آنها کمک می‌کند. این عمل از حدود 3 سالگی برای کودکان توصیه می‌شود.

شما می‌توانید برای این درمان، کوچولویتان را هر 6 ماه یک بار، نزد دندانپزشک ببرید.

برای زیر 2 ساله‌ها مسواک انگشتی بخرید:

دندان‌های شیری از هنگام رویش نیاز به مراقبت دارند. از زمانی که دندان‌های شیری در دهان کودک رشد می‌کنند، باید تمیز نگه داشته شوند تا امکان پوسیدگی آنها کاهش یابد.

برای کودکان زیر 2 سال امکان مسواک زدن به روش‌های معمول وجود ندارد.

دندان‌های کودک زیر 2 سال باید به کمک یک تکه گاز یا پارچه تمیز مرطوب، تمیز شود و یا از مسواک‌های مخصوصی به ‌نام مسواک انگشتی استفاده کرد که در انگشتان والدین قرار گرفته و به کمک موهای نرم آن، دندان‌های کودک تمیز می‌شود.

حواستان باشد کوچولوها با شیشه‌ حاوی شیر یا قند داغ نخوابند:

‌شیر،‌ چه به صورت شیرخشک یا شیر مادر یا شیر پاستوریزه، به‌خصوص اگر شیرین شده باشد، می‌تواند موجب پوسیدگی‌ دندان کودک شود، بنابراین مراقبت باشید که کوچولویتان با شیشه ی شیر یا قند داغ نخوابد، زیرا ماندن طولانی مدت شیر یا قند روی دندان‌های شیری، موجب پوسیدگی دندان می‌شود.

در صورت امکان بعد از آنکه کودکتان شیر نوشید، دندان‌هایش را تمیز کنید و یا برای پاک شدن بقایای شیر از روی دندان‌هایش به او مقداری آب بخورانید.

هرگز شیرکودکتان را با قند، شکر، نبات، عسل و یا موادی مانند این ها شیرین نکنید.

بعد از آنکه کودکتان شیر خورد، دقت کنید تا حتما آروغ بزند، زیرا برگشت شیر به همراه گاز معده به دهان در هنگام خواب و باقی ماندن شیر روی دندان‌های شیری، موجب پوسیدگی دندان‌ها خواهد شد.

از دادن آب میوه‌های شیرین به کودک هنگام خواب پرهیز کنید.

در صورت نیاز پستانک ارتودونتیک بخرید:

بی‌نظمی‌های دندانی در کودکانی که از شیشه‌ ی شیر یا پستانک استفاده می‌کنند، بیشتر است.

در صورتی که کودک شما ناچارا باید از شیشه یا پستانک استفاده کند،‌ بهتر است از نوعی سرشیشه‌های مخصوص به ‌نام سرشیشه‌های «ارتودونتیک» استفاده نمایید تا احتمال ایجاد مشکلات بی‌نظمی‌دندانی کاهش یابد.

مواظب باشید قطره آهن، دندان‌های شیری را سیاه نکند:

حتماً شما هم دیده‌اید که دندان‌های بعضی بچه‌ها به دلیل مصرف قطره آهن، بدرنگ و تیره شده است.

برای اینکه چنین اتفاقی برای دندان‌های فرزند شما پیش نیاید، از کودک بخواهید دهانش را کاملاً باز کند و قطره آهن را با قطره‌چکان در حلقش بچکانید تا با دندان‌هایش تماسی نداشته باشد.

همچنین پس از چکاندن قطره آهن در دهان کودک، با یک پارچه مرطوب و تمیز دندان‌های او را تمیز کنید.

 

وقتی دندان شیری را می‌کشید، فضای نگه‌دارنده را فراموش نکنید:

اگر کودکتان دندان شیری خود را زودتر از موعد از دست داد، او را نزد دندان‌پزشک ببرید تا در جای خالی دندان شیری او، وسیله‌ای به نام «فضانگه‌دار» قرار دهد.

این وسیله اجازه حرکت دندان‌های مجاور را به این فضا نمی‌دهد و فضا را برای رویش دندان دایمی زیر لثه حفظ می‌کند. در غیر این صورت دندان‌های شیری کناری به سمت فضای دندانی خم شده و جلوی رویش دندان دایمی را می‌گیرند و دندان‌های کودک شما نامنظم می‌شوند.

خداحافظی با دندان شیری؛ سلام به دندان دائمی:

هنگامی‌ که اولین دندان آسیای دایمی در سن 6 سالگی در دهان فرزندتان پیدا شد او را نزد دندانپزشک ببرید تا عمل فیشور سیلانت را برای دندان او انجام دهد.

فیشورسیلانت، ماده‌ای همرنگ دندان است که داخل شیارهای عمیق سطح دندان را پُر و مسدود می‌کند، بنابراین دیگر باقی‌مانده مواد غذایی در این شیارها گیر نخواهند کرد که ایجاد پوسیدگی کند.

این روش، مناسب‌ترین روش برای پیشگیری از پوسیدگی این دندان مهم است.

جدول زمانی رویش دندان‌های شیری را بدانید:

نخستین دندان کودک معمولاً در 6 ماهگی و آخرین دندان شیری او در 3 سالگی در می‌آید.

بعد از تولد نوزاد، دندان‌های شیری او به تدریج در فک فوقانی و تحتانی ظاهر می‌شوند. تعداد دندان های شیری 20 عدد است.

بیرون آمدن دندان‌های پیش اغلب با کمی درد همراه است، ولی دندان‌های نیش و آسیا برای کودک ناراحتی بیشتری ایجاد می‌نمایند.

اولین علامت دندان درآوردن، قرمزی تدریجی لثه در محل خروج دندان و قرمزی چانه است. در این حالت کودک احتمالاً بداخلاق شده و غذاخوردن او با مشکل همراه خواهد شد.

تعدادی از کودکان با گاز گرفتن اشیای سفت و سخت، مانند نان برشته یا حلقه‌های لاستیکی مخصوص، آرام‌ می‌شوند و این وسایل به بیرون آمدن دندان، کمک خواهند نمود.

قطره استامینوفن برای تسکین درد مفید است.

به خاطر داشته باشید که علایمی مانند اسهال و تب، نشانه دندان درآورن نیستند، زیرا هیچ دلیل علمی‌ برای آن وجود ندارد.